«Πακέτο» που αγγίζει το 1,45 δισ., εκ των οποίων κανένα δεν δίνει λύση στα προβλήματα των πολιτών
Χωρίς εκπλήξεις και ιδιαίτερα λιτό ήταν τελικά το «καλάθι» της ΔΕΘ, με το συνολικό κόστος των 45 μεταρρυθμίσεων, παροχών και των ελαφρύνσεων να αγγίζει τo 1,45 δισ. ευρώ, εκ των οποίων όμως κανένα δεν δίνει λύση στα οικονομικά προβλήματα των πολιτών. Στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού υπάρχει και ένα «πακέτο» 250 εκατ. ευρώ που αφορά μέτρα που φέρνουν έσοδα στα κρατικά ταμεία – το νέο τέλος στις κρουαζιέρες ύψους 50 εκατ. και άλλα 200 εκατ. ευρώ από την αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα και μισθώσεις τύπου Airbnb.
• Μειώνονται από την 1η Ιανουαρίου κατά 1% οι ασφαλιστικές εισφορές, αντί 0,5% που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός. Το όφελος θα είναι ισόποσο για εργαζομένους και εργοδότες. Για έναν μισθό 1.000 ευρώ καθένας εργαζόμενος θα έχει αύξηση περίπου 5 ευρώ τον μήνα στον μισθό του και ο εργοδότης θα καταβάλλει 5 ευρώ λιγότερα σε εισφορές σε μηνιαία βάση.
• Αυξάνονται από την 1η Ιανουαρίου από 2,2% έως 2,5% περισσότερες από 2.000.000 συντάξεις. Το κόστος εκτιμάται στα 400 εκατ ευρώ.
• Αυξάνεται από τον Απρίλιο ο κατώτατος μισθός από τα 830 ευρώ σήμερα, με στόχο να ανέλθει στα 950 ευρώ μέχρι τον Απρίλιο του 2027, συμπαρασύροντας αυτόματα προς τα πάνω τις τριετίες και πολλά επιδόματα.
• Από την άνοιξη, σχεδόν 700.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα αρχίσουν να βλέπουν νέες ετήσιες αυξήσεις οι οποίες, σταδιακά, θα φτάσουν και τα 100 ευρώ τον μήνα.
• Καταργείται πλήρως το τέλος επιτηδεύματος, με ετήσιο όφελος 325 ευρώ για κάθε αυτοαπασχολούμενο ή ατομική επιχείρηση.
• Το ελάχιστο φορολογητέο ποσό των ελεύθερων επαγγελματιών θα μειώνεται και σε περιοχές με 1.500 κατοίκους αντί των 500, ενώ το κριτήριο του μέγιστου μισθού εργαζομένου δεν θα υπολογίζεται προσθετικά, αλλά μόνο συγκριτικά.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη νέα επιταγή ακρίβειας, η οποία θα δοθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα σε χαμηλοσυνταξιούχους με προσωπική διαφορά, αλλά και σε ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας, με ποσό λίγο πάνω από τα 250 εκατ. ευρώ να προέρχεται από τη φορολόγηση των υπερκερδών των διυλιστηρίων.
Συγκεκριμένα:
• Τον Δεκέμβριο, 670.000 συνταξιούχοι με εισόδημα μέχρι 1.600 ευρώ που έχουν ακόμη προσωπική διαφορά θα λάβουν έως και 200 ευρώ.
• Οι 767.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιού θα εισπράξουν τον Δεκέμβριο μία επιπλέον δόση του επιδόματος.
• Οι 220.000 δικαιούχοι αναπηρικών επιδομάτων από ΟΠΕΚΑ και ΕΦΚΑ θα ενισχυθούν με 200 ευρώ, όπως και 35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες.
• Οι 205.000 δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος θα το λάβουν αυξημένο κατά 50%.
Από τις εξαγγελίες δεν έλειπαν και οι παροχές προς τους εργαζομένους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο πάσχει από τεράστιες αδυναμίες και ελλείψεις, κάτι το οποίο παραδέχτηκε και ο πρωθυπουργός κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Στο εξής, η αμοιβή των εφημεριών των γιατρών του ΕΣΥ θα φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 22%, που ισοδυναμεί με μεσοσταθμική αύξηση αποδοχών κατά 130 ευρώ τον μήνα. Μέχρι σήμερα, οι εφημερίες υπολογίζονται ως μέρος του μισθού και φορολογούνταν με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος για όλο το ποσό των αποδοχών.
Θα δοθεί πρόσθετο κίνητρο έως 7.200 ευρώ ετησίως στους γιατρούς που θα στελεχώσουν δομές Υγείας σε απομακρυσμένες περιοχές, ενώ θα εφαρμοστεί πρόγραμμα με δωρεάν απογευματινά χειρουργεία σε 37.000 πολίτες με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στην εξίσωση των αυξήσεων βρέθηκαν και οι ένστολοι, καθώς αυξάνεται κατά 20% η αποζημίωση νυχτερινής απασχόλησης των ενστόλων (Ενοπλες Δυνάμεις, Λιμενικό, Αστυνομία και Πυροσβεστική). Τέλος, μετά τις αλλεπάλληλες καταγγελίες για κατεστραμμένα και διαλυμένα σχολεία, έρχεται το Πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για την αναβάθμιση και ανακαίνιση εκατοντάδων σχολείων ύψους 250 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο το ποσό αυτό να αυξηθεί σημαντικά μέσω ιδιωτικών χορηγιών.
Παρεμβάσεις για την οικογένεια που δεν καλύπτουν τις ανάγκες
Παρεμβάσεις προβλέπονται και για τη στήριξη της οικογένειας, που όμως μπορούν να καλύψουν μόνο ένα απειροελάχιστο των τεράστιων αναγκών, χωρίς να καταφέρνει να αλλάξει τις δεύτερες σκέψεις πολλών ζευγαριών να δημιουργήσουν τη δική τους οικογένεια. Οι εξαγγελίες αφορούν μικρά ποσά και παροχές που αφορούν ένα μέρος της δυσχερούς κατάστασης που αντιμετωπίζουν εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά με παιδιά σε όλη τη χώρα.
• Ενισχύονται κατά 20 εκατομμύρια τα επιδόματα προς νέους γονείς, με 173.000 vouchers και 20.000 νέες θέσεις παιδικών σταθμών.
• Οι εργοδότες που διευκολύνουν το προσωπικό τους με παροχές έως και 5.000 ευρώ ετησίως σε νέους γονείς θα απαλλάσσονται από τον φόρο για αυτό το ποσό, το οποίο θα προσαυξάνεται για κάθε νέο μέλος της οικογένειας.
• Σύγκλιση των δικαιωμάτων των τριτέκνων με των πολυτέκνων, ανεξάρτητα από εισόδημα: από τον διορισμό στο Δημόσιο και την εισαγωγή στα ΑΕΙ μέχρι τη συμμετοχή στα προγράμματα Κοινωνικού Τουρισμού.
• Οι «Νταντάδες της Γειτονιάς» θα επεκταθούν με vouchers έως 500 ευρώ για κάθε παιδί.
• Αμεση κατάργηση του φόρου 15% στην ασφάλιση υγείας για παιδιά μέχρι 18 ετών.
• Δωρεάν έλεγχος γονιμότητας σε γυναίκες από 30 έως και 35 ετών και απλοποίηση των καλύψεων του ΕΟΠΥΥ στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
• Αναμόρφωση των επιδομάτων ανεργίας, ώστε να μη λειτουργούν ως άλλοθι αδήλωτης εργασίας, στρέφοντας τις ενισχύσεις σε όσους έχουν αληθινή ανάγκη.
• Πιο δίκαια, αποτελεσματικά και στοχευμένα τα τρία βασικά κοινωνικά επιδόματα -Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, επίδομα στέγασης και παιδιού-, με στόχο να μειωθεί η παιδική φτώχεια στη χώρα.
Γέμισε το «καλάθι» με μέτρα και μεταρρυθμίσεις για… λίγους
Ελλείψει δημοσιονομικού χώρου, η κυβέρνηση αποφάσισε να γεμίσει το «καλάθι» με μέτρα και μεταρρυθμίσεις που δεν αφορούν τους πολίτες, παρά μόνον ελάχιστους που υπερβαίνουν τη λεγόμενη «μεσαία τάξη». Ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται το λίφτινγκ στο πρόγραμμα της Χρυσής Βίζας, που πλέον θα μπορούν να λαμβάνουν και όσοι χρηματοδοτούν εταιρίες start-up με τουλάχιστον 250.000 ευρώ, χωρίς να απαιτείται η αγορά ακινήτου.
Επίσης:
• Διευρύνονται τα κίνητρα για την καινοτομία, τις συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και εξαγορές με φορολογικές εκπτώσεις μέχρι και 315% για επενδύσεις στην έρευνα.
• Περιορίζεται στα 100.000 ευρώ το ελάχιστο όριο κεφαλαίου μιας εταιρίας που προκύπτει από μετασχηματισμό μικρότερων.
• Παρελθόν το τέλος χαρτοσήμου σε εκατοντάδες συναλλαγές, από τους τόκους των επιχειρηματικών δανείων ή τις ασφαλιστικές πράξεις έως τις πιστώσεις για εισαγωγές και τους προϋπολογισμούς τεχνικών έργων, και από τη σύσταση μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων μέχρι την απλή έκδοση άδειας άσκησης επαγγέλματος.
• Ιδρύεται νέο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, με κεφάλαια 300 εκατομμυρίων, για να παρέχει κίνητρα σε δυναμικές πρωτοβουλίες, ειδικά σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία.
• Διαμορφώνονται 12+1 περιφερειακά σχέδια ανάπτυξης με πολλά μικρά και μεγάλα έργα σε κάθε δήμο και κάθε ορεινή ή νησιωτική κοινότητα
• Κατάργηση 15 χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών με στόχο τη μείωση του διοικητικού βάρους κατά 25%, κυρίως στις εξαγωγικές μας επιχειρήσεις
• Επιβάλλεται τέλος κρουαζιέρας ανά επιβάτη που θα αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι – υψηλότερο σε Σαντορίνη και Μύκονο, χαμηλότερο στα υπόλοιπα λιμάνια, με κλιμάκωση ανά περίοδο.
• Αυξάνεται από Απρίλιο έως Οκτώβριο το τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση, αναλογικά, για ξενοδοχεία, καταλύματα και ενοικιαζόμενα ακίνητα μέσω πλατφορμών. Τα συγκεκριμένα έσοδα θα επιστρέφουν στις τοπικές κοινωνίες για να οργανώσουν καλύτερα τις υποδομές τους απέναντι στο βάρος που δέχονται κάθε καλοκαίρι.
Μέτρα στήριξης στους αγρότες εκτός του πλαισίου υποσχέσεων
Μετά τις οργισμένες διαμαρτυρίες από τους αγρότες, η κυβέρνηση εξήγγειλε μέτρα στήριξης, όπως είχε δεσμευτεί στις διαπραγματεύσεις των περασμένων μηνών, που όμως είναι εκτός του πλαισίου που είχε υποσχεθεί στον αγροτικό κόσμο. Συγκεκριμένα προβλέπονται:
• Μονιμοποίηση της επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο από το 2025 και για τα επόμενα χρόνια – τα ποσά αυτά θα επιστρέφονται με δίκαιο και αναλογικό τρόπο.
• Θεσμοθετείται ευέλικτο σύστημα διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων αγροτών και συνεταιρισμών, ώστε με βάση τις δυνατότητές τους να μειώνονται οι τόκοι και να καταργείται μέρος του οφειλόμενου κεφαλαίου, ενώ σε βάθος χρόνου η αποπληρωμή θα γίνεται με δυνατότητα αναχρηματοδότησης και οριστικής διευθέτησης και εξάλειψης εμπράγματων βαρών.
• Πρόγραμμα 600 εκατομμυρίων ευρώ για την αύξηση της θερμοκηπιακής καλλιέργειας στην επικράτεια.
• Σχέδιο ανταλλαγής και αντιπαροχής των αδρανών δημόσιων γαιών που ανήκουν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Τις εκτάσεις αυτές επενδυτές του χώρου θα αναλάβουν να καλλιεργούν, κατασκευάζοντας θερμοκήπια μεγάλης κλίμακας, αποκλειστικά με εξαγωγικά αγροδιατροφικά προϊόντα υψηλής αξίας.
Επικοινωνιακές εξαγγελίες για τη στεγαστική κρίση
Μείζον θέμα για τους πολίτες αποτελεί η στεγαστική κρίση, καθώς η εύρεση σπιτιού με λογικό ενοίκιο αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός. Οι παρεμβάσεις δεν λύνουν το οξύ πρόβλημα, καθώς ούτε το σχέδιο περιορισμού των Airbnb ούτε εκείνο για το άνοιγμα των κλειστών ενοικίων θα ρίξει τις τιμές των μισθωμάτων.
Το σχέδιο προβλέπει:
• Απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου για 3 χρόνια για τους ιδιοκτήτες που νοικιάζουν κλειστά ακίνητα ή εάν μετατρέψουν σε μακροχρόνια μία βραχυχρόνια μίσθωση. Στις συμβάσεις μέσω πλατφορμών θα ισχύσει νέο, αυξημένο τέλος.
•Απαγόρευση νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα τρία κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας τουλάχιστον για έναν χρόνο.
• Αυξάνεται κατά 20% η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες που ασφαλίζουν κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ από θεομηνίες.
• Οι ακίνητες περιουσίες μεγαλύτερης αξίας θα διατηρούν την έκπτωση 10% στον ΦΠΑ αν ασφαλιστούν, αν όμως δεν το κάνουν, από τον Απρίλιο του 2025, δεν θα αποζημιώνονται από το κράτος σε περίπτωση ζημιάς.
• Ολες οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 500.000 ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Διαφορετικά, δεν θα αποζημιώνονται. Κάτι που θα ισχύσει και για κάθε νέο συμβόλαιο, όπως και για την ανανέωση παλαιάς σύμβασης οχημάτων ιδιωτικής ή επαγγελματικής χρήσης.
Επίσης, ξεκινά το Πρόγραμμα «Σπίτι Μου ΙΙ», ύψους 2 δισ., με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, για να αποκτήσουν πρώτη κατοικία πάνω από 15.000 νέοι ή νέα ζευγάρια ηλικίας έως και 50 ετών, με επιτόκιο μισό από το εμπορικό. Το νέο πρόγραμμα θα ξεκινήσει λίγο μετά το πρώτο τρίμηνο του ’25, ενώ εξετάζεται η διεύρυνση του εισοδηματικού κριτηρίου.
Ειδική μνεία για τις μονογονεϊκές οικογένειες
Η πρώτη κλίμακα για την ένταξη στο πρόγραμμα ξεκινά στις 20.000 ευρώ, για οικογένεια με παιδί θα φτάνει τα 28.000 ευρώ και θα επαυξάνεται κατά 4.000 ευρώ ανά παιδί. Παράλληλα, θα υπάρξει ειδική μνεία για τις μονογονεϊκές οικογένειες και υπολογίζεται πως το πρόγραμμα «Σπίτι Μου II» θα καλύψει 15.000 οικογένειες. Σήμερα τα εισοδηματικά κριτήρια είναι 16.000 ευρώ για τους άγαμους και 24.000 ευρώ για ζευγάρι, με προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Οι μονογονεϊκές οικογένειες έχουν ανώτατο εισοδηματικό όριο τα 27.000 ευρώ. Αλλαγές εξετάζονται και στον «κόφτη» της παλαιότητας του ακινήτου.
Τα δάνεια που θα χορηγούν οι τράπεζες με το «Σπίτι μου ΙΙ» θα καλύπτουν μέχρι και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου και θα έχουν διάρκεια αποπληρωμής έως 30 έτη. Τα βασικά χαρακτηριστικά λήψης των νέων επιδοτούμενων στεγαστικών δανείων προβλέπουν το εμβαδόν του ακινήτου να είναι μέχρι 150 τ.μ., η αξία του ακινήτου να είναι έως 200.000 ευρώ και τα ακίνητα να βρίσκονται εντός οικιστικής περιοχής. Το κυβερνητικό σχέδιο για τη στέγαση ολοκληρώνεται με το πρόγραμμα 400 εκατομμυρίων για δάνεια έως 20.000 ευρώ με μηδενικό επιτόκιο και στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση χιλιάδων παλαιών κατοικιών.
Μ.Η.Τ. 232120