Καμία παραδοχή Μητσοτάκη για -έστω- επιχειρησιακά λάθη που οδήγησαν στην καταστροφή της βορειοανατολικής Αττικής
O Κυριάκος έδωσε τη γραμμή και ο Αδωνις έσπευσε να τη διαδώσει. Οσοι περίμεναν από την κυβέρνηση των α(χ)ρίστων να παραδεχτεί -έστω- επιχειρησιακά λάθη που οδήγησαν στην καταστροφή της βορειοανατολικής Αττικής διαψεύστηκαν με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο και από τα πλέον επίσημα χείλη. Ο ίδιος άλλωστε ο Κυριάκος Μητσοτάκης φρόντισε να δώσει τη γραμμή, ξεκαθαρίζοντας πως για την πυρκαγιά που πέρασε εντός του αστικού ιστού ευθύνονται οι πάντες εκτός της κυβέρνησης και φυσικά του ίδιου.
Η γραμμή του Μαξίμου -ακόμα μια φορά- είναι η διαστρέβλωση της πραγματικότητας, η διάχυση των ευθυνών και, φυσικά, η άνευ όρων επίθεση στην κοινωνία και σε όσους τολμούν να μιλούν και να αποκαλύπτουν τις τρομακτικές τους ευθύνες. Για να πετύχουν μάλιστα αυτόν τον στόχο επιστράτευσαν και τον «αόρατο αρχισυντάκτη» του Μαξίμου, ο οποίος φρόντισε ως διά μαγείας να περάσει τη γραμμή σε όσα μέσα «διαθέτει» η κυβέρνηση.
Η άρνηση παραδοχής της πραγματικότητας έγινε βέβαια πριν καν ο Κυριάκος Μητσοτάκης πει έστω και μισή λέξη. Ο ίδιος άλλωστε προσήλθε στην Πεντέλη 11 ημέρες μετά την καταστροφική φωτιά, χαμογελαστός, άνετος και, φυσικά, ανέμελος, παρά το γεγονός πως τα χέρια του είναι ακόμη μαύρα από τις στάχτες της πυρκαγιάς που πολιόρκησαν τον αστικό ιστό και κατέκαψαν άλλον έναν πνεύμονα πρασίνου. Ο ίδιος μάλιστα είχε αποφασίσει πως για την καταστροφή ευθύνονται όλοι οι άλλοι πλην αυτού, που θα φρόντιζε ξανά ως από μηχανής θεός να δώσει λύσεις και να σώσει τους πολίτες.
«Παρά το γεγονός ότι και σε αυτή τη φωτιά υιοθετήθηκε το σωστό, όπως απεδείχθη σε πάρα πολλές άλλες φωτιές, δόγμα της πολύ γρήγορης πρώτης προσβολής. Για λόγους, όμως, οι οποίοι πρέπει να αναλυθούν, η φωτιά αυτή ξέφυγε, είχε πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κινήθηκε με πολύ μεγάλη ταχύτητα και έκανε τη ζημιά την οποία όλοι σήμερα γνωρίζουμε» είπε χαρακτηριστικά, ζητώντας παράλληλα από τους δήμους, τους πολίτες αλλά και τις υπόλοιπες υπηρεσίες να δείξουν μεγαλύτερη προσήλωση στην πρόληψη και την ασφάλεια.
«Βασιλιάς»
Για τον ίδιο ωστόσο και την κυβέρνησή του δεν βρήκε να πει το παραμικρό, προφανώς αναγνωρίζοντας στον ίδιο το δικαίωμα του… βασιλιά να μην κάνει ποτέ και πουθενά λάθος. «Είναι σαφές ότι όπου υπάρχει οργάνωση του χώρου τα πράγματα λειτουργούν πολύ καλύτερα και οι φωτιές κάνουν πολύ μικρότερη ζημιά σε σχέση με τις περιοχές εκείνες οι οποίες είναι ανοργάνωτες» κατέληξε, λέγοντας πως κάθε περιουσία που χάνεται είναι μια τραγωδία για τον ιδιοκτήτη. Για τον ιδιοκτήτη φυσικά και όχι για το κράτος, που αποτυγχάνει να προσφέρει ακόμα και το πλέον στοιχειώδες και πυρηνικό ζήτημα, αυτό της ασφάλειας.
Το σήμα που φρόντισε να στείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε τάχιστα ο γνωστός αντιπρόεδρος του κόμματος, ο οποίος εμφανίστηκε σε τηλεοπτική του συνέντευξη να πηγαίνει ένα βήμα παρακάτω από τις κυνικές δηλώσεις του πρωθυπουργού, προτάσσοντας τη γνωστή χυδαιότητα που χαρακτηρίζει τις δημόσιες παρεμβάσεις του. Ο Αδωνις Γεωργιάδης, λοιπόν, επικαλέστηκε ξανά την ατομική ευθύνη για να ξορκίσει τις τεράστιες ευθύνες του κρατικού μηχανισμού, λέγοντας ότι… απεδείχθη με δορυφορικές φωτογραφίες ότι «8 στα 10 σπίτια που έπαθαν ζημιές δεν είχαν κάνει δήλωση καθαρισμού του περιβάλλοντος χώρου και τα 2 από τα 10 που είχαν κάνει έχουν πάθει μικρές ζημιές».
Ακολούθως πρόσθεσε ότι «όποιος είχε καθαρίσει την αυλή του και τον γύρω χώρο του δεν κινδύνευσε». Μάλιστα, ο πρώην τηλεπωλητής φρόντισε να διαχωρίσει τους χθεσινούς πολλούς διαμαρτυρόμενους έξω από το παλαιό δημαρχείο της Πεντέλης, λέγοντας πως αυτοί δεν είναι… κάτοικοι της περιοχής, καθώς αυτός γνωρίζει ποιοι είναι, εξάλλου μένει εκεί από το 2007, όπως γνωστοποίησε. «Ηταν διάφορες αποχρώσεις της Αριστεράς» αυτοί που γιούχαραν τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς, σύμφωνα με τον Αδωνι Γεωργιάδη. Κερασάκι όμως στην τούρτα ήταν ακόμα μια φορά ο ανεκδιήγητος και μη υπουργοποιήσιμος Δημήτρης Μαρκόπουλος, ο οποίος αποθέωσε το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας λέγοντας πως η καταστροφή είναι μικρή σε σχέση με αυτά που αντιμετώπισε η κυβέρνηση.
Τερατώδη ψέματα από τον Σκυλακάκη για την καταστροφή
Στους ισχυρούς ανέμους, στις παραλείψεις των προηγούμενων δεκαετιών, στα ρέματα και φυσικά στην κλιματική αλλαγή απέδωσε τη μεγάλη καταστροφή στη βορειοανατολική Αττική ο Θεόδωρος Σκυλακάκης. Για ανάληψη ευθύνης ούτε λόγος φυσικά, με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας να πετάει ακόμα μία φορά την μπάλα στην εξέδρα, κινούμενος στη γραμμή που έχει χαράξει η κυβέρνηση για να διαχειριστεί επικοινωνιακά άλλη μία παταγώδη αποτυχία της.
«Η πρόσφατη πυρκαγιά στη βορειοανατολική Αττική ήταν από τις πιο δύσκολες που έχουμε ποτέ αντιμετωπίσει, όχι από πλευράς καταστροφών, που ήταν πολύ λιγότερες από άλλες πυρκαγιές, αλλά από πλευράς ταχύτητας εξάπλωσής της, λόγω των δυνατών ανέμων» είπε με θράσος ο υπουργός, ρίχνοντας την ευθύνη στον άνεμο. Μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, ο κ. Σκυλακάκης επιχείρησε να υποβαθμίσει τις ζημιές, υποστηρίζοντας ότι ήταν μεν σημαντικές, όχι όμως τόσο στο υψηλό δάσος, αφού από τα 100.000 στρέμματα που κάηκαν συνολικά υψηλό δάσος αφορούσαν τα 10.000 στρέμματα.
Υπογράμμισε ότι για πάνω από έξι δεκαετίες τα δάση της Ελλάδας και της Αττικής ήταν χωρίς καμιά διαχείριση, με συνέπεια να έχουν συσσωρεύσει τεράστια καύσιμη ύλη. Υλη που δεν έχει απομακρυνθεί, όπως παραδέχθηκε ο ΥΠΕΝ. Οπως είπε, «μετά τις πυρκαγιές του 2021 υπήρξε πλήρης αλλαγή πολιτικής και η κυβέρνηση μετέφερε τα κονδύλια από τις αναδασώσεις κατά 80% στην πρόληψη με το πρόγραμμα Αntinero, πρόγραμμα που αρχίζει και φέρνει αποτελέσματα».
Ωστόσο, παρά τις τεράστιες δαπάνες, το πρόγραμμα καλύπτει την Αττική και γενικότερα μόνο συγκεκριμένα σημεία, τα πιο επικίνδυνα. «Από τα περισσότερα δάση της Αττικής που μας έχουν μείνει, τα οποία είναι παλαιά, δεν έχει αφαιρεθεί η καύσιμη ύλη, ούτε έχουν υποστεί ποτέ αραιώσεις, αυτό ξεκινάει τώρα» ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης. Πρόσθεσε δε πως στην εν λόγω πυρκαγιά αποδείχθηκε ότι τα ρέματα λειτουργούν σαν «υπερμεταδότες φωτιάς», όχι μόνο εκτός αστικού ιστού αλλά και εντός του. «Αυτό δεν υπήρχε στο παρελθόν, με την έννοια ότι η βλάστηση ήταν πολύ πιο “αντιπυρική” μέσα στο ρέμα, όταν δεν είχαμε τόσο ξηρούς και θερμούς χειμώνες» κατέληξε ο υπουργός.
Κρύβουν την ανικανότητα πίσω από δήθεν ακαθάριστα οικόπεδα
Πιστή στο αφήγημα της ατομικής ευθύνης, η κυβέρνηση βάζει στο κάδρο των ευθυνών τα ακαθάριστα οικόπεδα, σε μία προσπάθεια να κρύψει τα κραυγαλέα λάθη στη διαχείριση της πυρκαγιάς της 11ης Αυγούστου. Τι κι αν η φωτιά προχωρούσε ανεξέλεγκτα, καταστρέφοντας ό,τι έβρισκε στο διάβα της; Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι ζημιές ήταν περιορισμένες όπου είχαν καθαριστεί τα οικόπεδα. Παραλείπει βέβαια να αναφέρει ότι σχεδόν 8 στους 10 ιδιοκτήτες δεν μπήκαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για να δηλώσουν τον καθαρισμό του οικοπέδου τους. Σύμφωνα, λοιπόν, με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η πλατφόρμα για τις δηλώσεις των Ακαθάριστων Οικοπέδων λειτούργησε ως ένα χρήσιμο εργαλείο για τη συλλογή δεδομένων για το αστικό και περιαστικό κομμάτι της πυρκαγιάς.
Ανάλυση
Συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε ανάλυση των δεδομένων και αντιπαραβολή με τις 83.000 δηλώσεις καθαρισμού οικοπέδων στις πυρόπληκτες περιοχές. Από την ανάλυση προέκυψε ότι στις περιοχές που είχαμε πολυάριθμες και χωρικά πυκνές δηλώσεις καθαρισμού η φωτιά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προχώρησε στο εσωτερικό τους, ενώ εκεί που δεν είχαμε δηλώσεις η φωτιά εξαπλώθηκε πιο μαζικά. Ως παράδειγμα φέρνει τον οικισμό της «Διώνης» στον Δήμο Ραφήνας – Πικερμίου. Στη συγκεκριμένη περιοχή είχαμε μαζικούς καθαρισμούς οικοπέδων, είχαν γίνει 300 δηλώσεις καθαρισμού και, ενώ η πυρκαγιά διέσχισε μέρος του οικισμού, δεν υπήρξαν σημαντικές ζημιές σε κατοικίες.
Αντίθετα, σύμφωνα με το υπουργείο, σε περιοχές που δεν είχαν γίνει δηλώσεις καθαρισμού οικοπέδων υπήρχαν αρκετές περιπτώσεις που καταγράφηκαν στις αυτοψίες καμένες κατοικίες με σημαντικές ζημιές. Συγκεκριμένα, από τις 146 κατοικίες που χαρακτηρίστηκαν μέχρι σήμερα ακατάλληλες προς χρήση και κατεδαφιστέες και προσωρινά ακατάλληλες προς χρήση, το 80% δεν είχε κάνει δήλωση καθαρισμού των οικοπέδων του, ενώ στο 20% των περιπτώσεων που αυτό είχε συμβεί οι ζημιές ήταν ως επί το πλείστον πιο περιορισμένες.
Το σχέδιο του ΥΠΕΝ για τα δάση της Αττικής
Ειδικό σχέδιο για την αντιπυρική προστασία και την ανάταξη των δασών και των ρεμάτων της Αττικής, ώστε μια πυρκαγιά να μην κάνει υπερμετάδοση στον αστικό ιστό, υπόσχεται τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αυτό ανέφερε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, τονίζοντας ότι για πάνω από έξι δεκαετίες τα δάση της Ελλάδας και της Αττικής ήταν χωρίς καμία διαχείριση, με συνέπεια να έχουν συσσωρεύσει τεράστια καύσιμη ύλη. Το πρόβλημα εντείνουν επίσης η διάσπαρτη δόμηση μέσα στα δάση, χωρίς πολεοδομική οργάνωση και συνεπώς χωρίς αντιπυρικό σχεδιασμό, καθώς και η κλιματική αλλαγή, η οποία έχει εξελιχθεί σε κρίση χωρίς προηγούμενο.
Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ετοιμάζεται νέα αντιπυρική μελέτη καταρχάς και στη συνέχεια νέο πρόγραμμα για την αντιπυρική διαχείριση των ρεμάτων, καθώς στα Προεδρικά Διατάγματα που αφορούσαν το πώς πρέπει να γίνει η διαχείριση ενός ρέματος δεν υπάρχει καμία πρόνοια αντιπυρικής προστασίας. Αναφερόμενος στο πλαίσιο της δασικής μεταρρύθμισης, υπογράμμισε ότι πρώτη φορά έχουν παραγγελθεί και υλοποιούνται διαχειριστικές μελέτες για όλα τα δάση της Αττικής. «Μέχρι τώρα είχαμε μόνο μία, για το Πεντελικό, η οποία ολοκληρώθηκε, και τώρα θα έχουμε για όλα» υποστήριξε ο κ. Σκυλακάκης.
Εστιάζοντας στις δράσεις προστασίας των σπιτιών που βρίσκονται σε δάση και άρχισαν φέτος, ο ΥΠΕΝ τόνισε ότι θα πρέπει να γίνει ένας προσεκτικός υπολογισμός πώς εφαρμόστηκαν. «Θα πρέπει να βάλουμε πολύ πιο λεπτομερώς βαθμούς επικινδυνότητας, δεν έχουν όλες οι περιοχές τον ίδιο βαθμό επικινδυνότητας. Παράλληλα θα ιεραρχήσουμε τι πρέπει να κάνει ο πολίτης με μεγαλύτερη ακρίβεια, με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, για να μπορούμε να μειώσουμε και το δικό του κόστος» είπε ο κ. Σκυλακάκης, προσθέτοντας ότι το ερχόμενο διάστημα θα υπάρξει ειδικό πρόγραμμα για την αποκατάσταση των κήπων των σπιτιών στις πληγείσες περιοχές.
Μπαίνουν ιδιώτες στη διαχείριση των δασών
Την παραχώρηση της διαχείρισης των δασών σε ιδιώτες δρομολογεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Οπως είπε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, θα δημιουργηθούν υβριδικά σχήματα, δασικοί συνεταιρισμοί κατά κύριο λόγο, οι οποίοι, μαζί με ιδιωτικές εταιρίες και μέσα από διαγωνισμούς που θα προκηρυχθούν, θα οδηγήσουν στη διαχείριση των δασών της Αττικής.
«Θα πρέπει κάποιος να εφαρμόζει τις αραιώσεις, δηλαδή, όταν μεγαλώνει καινούργιο δάσος, να μην υπάρχουν δέκα δέντρα στο τετραγωνικό, να υπάρχει αυτό που λέει η διαχειριστική μελέτη, αυτή που έχουμε φτιάξει και που έχει εγκριθεί από τη Δασική Υπηρεσία. Παράλληλα με τις αραιώσεις, θα υπάρχουν συνεχής καθαρισμός και απομάκρυνση των σπασμένων κλαδιών και των νεκρών δέντρων, αυτών δηλαδή που λειτουργούν ως προσάναμμα. Διαχείριση σημαίνει ότι θα υπάρχει μόνιμη συντήρηση αντιπυρικών ζωνών και οδικού δικτύου. Η βιομάζα που συγκεντρώνεται θα λειτουργεί σαν ένας οικονομικός πόρος που επιστρέφει πίσω στο δάσος, διότι αμείβεται δι’ αυτής ο διαχειριστής, μαζί και με μία σημαντική επιδότηση που θα δίνουμε σε αυτόν, ανάλογα με το πόση βιομάζα βγάζει από το δάσος» τόνισε ο ΥΠΕΝ.
Μ.Η.Τ. 232120