Ανύπαρκτος ο συντονισμός και φέτος, παρά τις διαβεβαιώσεις του, μηδενική πρόληψη και κανένα σχέδιο για να μην ξεφύγει η πυρκαγιά από τον Βαρνάβα και φτάσει 10 χλμ. από την Ομόνοια
Ας μην κοροϊδευόμαστε, είναι κυρίως θέμα τύχης το να μη γίνει πυρκαγιά κι έχουμε καταστροφή. Είναι θέμα τύχης, όπως είναι θέμα τύχης να μη συμβεί ξανά ό,τι και στη Θεσσαλία με τις πλημμύρες» δήλωνε περιφερειάρχης, που ήθελε να διατηρήσει την ανωνυμία του, στην έναρξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Οταν κλήθηκε να σχολιάσει σχετικά ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, «γαλάζιος» δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης και πρώτος αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), απάντησε: «Δίκιο έχει ο άνθρωπος. Δίκιο έχει… Εχει απόλυτο δίκιο».
Ομως, η νέα καταστροφή στην Αττική απέδειξε, ακόμα μια φορά πως η τύχη βοηθά μόνο τους ικανούς. Σε όλα όσα δεσμεύτηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τη φετινή αντιπυρική περίοδο απέτυχε. Απέφυγε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αναλογιστεί την ευθύνη απέναντι στις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές. Επί των ημερών του έχουν καεί οι μισές δασικές εκτάσεις της Αττικής, όπως φέρνουμε στο φως σήμερα. Ο πρώτος απολογισμός από τους δορυφόρους μετράει κι άλλα 100.000 στρέμματα δάσους που έγιναν στάχτη την Κυριακή, πρώτη μέρα της πυρκαγιάς. Δυστυχώς, θα είναι πολύ περισσότερα μετά και τη χθεσινή καταστροφή, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει μιλήσει ακόμα ενώπιον των πολιτών για να μας εξηγήσει τι συνέβη και φέτος ζουν οι φορολογούμενοι τους ίδιους εφιάλτες. Στις 24 Απριλίου ο πρωθυπουργός διαβεβαίωνε, στην παρουσίαση του προγράμματος «Αιγίς», παραμονές έναρξης της αντιπυρικής περιόδου, ότι «είναι επιτυχία που καταφέραμε να παντρέψουμε τις δασικές υπηρεσίες με την Πυροσβεστική Υπηρεσία», πως «είναι η πρώτη φορά που δαπανώνται τόσοι πόροι για προληπτικές δράσεις» και καμάρωνε για την κυβέρνησή του: «Η Ελλάδα του 2024 δεν θυμίζει σε τίποτα την Ελλάδα του 2019, όταν η Πολιτική Προστασία ήταν μια περιθωριακή γραμματεία. Τώρα έχουμε αποκτήσει έναν φορέα ο οποίος έχει στιβαρότητα και αποτελεσματικότητα».
Καμία λογική εξήγηση
Οι περισσότεροι κάτοικοι του lεκανοπεδίου κοιμήθηκαν προχθές το βράδυ με τη φωτιά να χτυπά στην ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα. Ξυπνώντας το πρωί πληροφορήθηκαν ότι η πυρκαγιά είχε εξαπλωθεί τόσο, ήδη πριν από τα μεσάνυχτα, που είχε φτάσει στην Πεντέλη. «Κατεβαίνοντας» πια από το πρωί προς τα Βριλήσσια και το Χαλάνδρι, μέσα στον αστικό ιστό. Κινδύνεψαν στρατόπεδα, νοσοκομεία, κλειστά γυμναστήρια, ακόμα και το Αστεροσκοπείο. Κάποια εξ αυτών κάηκαν. Καμία λογική εξήγηση δεν είχε δοθεί μέχρι χθες το βράδυ απ’ όλους τους αρμόδιους φορείς, πολιτειακούς και επιχειρησιακούς, για ποιον λόγο η φωτιά δεν αντιμετωπίστηκε εκεί που ξέσπασε αποτελεσματικά, με συνέπεια να εξαπλωθεί το καταστροφικό της έργο, απειλώντας πια και πόλεις, όπως το Χαλάνδρι, σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από την Ομόνοια.
Τα περί «πολλών μποφόρ», «αυξημένης καύσιμης ύλης», «κλιματικής κρίσης» και «δυναμικών πυρκαγιών» είναι τα πρόχειρα άλλοθι για να αποκρυφτούν οι ευθύνες της ανύπαρκτης προετοιμασίας πρόληψης, συντονισμού κι επιχειρησιακής δράσης. Για μια ακόμα χρονιά, οι Ελληνες πολίτες κλαίνε και οργίζονται πάνω από τις στάχτες. Οταν οι διαβεβαιώσεις ήταν πως με τις δαπάνες που έχουν γίνει και τη στελέχωση των υπηρεσιών θα φανούν αποτελέσματα… Οπως παρουσίασε χθες η ΕΡΤ με τον χάρτη τού Beyond, οι ίδιες περιοχές καίγονται και ξανακαίγονται από το 2017 μέχρι σήμερα. Υπάρχει ένα ενιαίο μέτωπο, χοντρικά ο νοητός άξονας Μαραθώνα – Πεντέλης, που είναι έρμαιο των πυρκαγιών. Τα ίδια μέρη χτυπιούνται σχεδόν κάθε χρόνο.
Τι μέτρα πρόληψης συγκεκριμένα και πάνω σε χάρτες έλαβε γι’ αυτό το καλοκαίρι η κυβέρνηση, ώστε να προστατευτεί αυτή η γνωστή και χιλιοταλαιπωρημένη αχίλλειος πτέρνα της βορειοανατολικής Αττικής; Ποιο ήταν το ακριβές σχέδιο στην περίπτωση που ξεσπάσει φωτιά μια μέρα με αέρηδες, όπως η προχθεσινή; Και πώς μια φωτιά που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα έφτασε μέχρι το Χαλάνδρι; Θα απολογηθεί κανείς; «Αυτός ο εξοπλισμός δεν θα υπήρχε αν δεν είχαμε εξασφαλίσει τα ανάλογα κονδύλια από τις Βρυξέλλες» δήλωνε τον Απρίλιο ο Μητσοτάκης. Τώρα πρέπει να εξηγήσει στους πολίτες γιατί, παρά την αύξηση δαπανών, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει επανειλημμένα, τα αποτελέσματα είναι το ίδιο καταστροφικά.
Κυριάρχησε το χάος
Ο συντονισμός για μια ακόμα φορά ήταν ανύπαρκτος – κυριάρχησε το χάος. Δήμαρχοι έτρεχαν να σβήνουν αυλές με λάστιχα… ποτίσματος και εθελοντές με ξερόκλαδα. Κόσμος έμενε στο σπίτι του κινδυνεύοντας, αγνοώντας το 112, επειδή δεν πίστευε ότι θα σπεύσει κάποια κρατική βοήθεια πριν γίνουν όλα στάχτη. Ο αριθμός των πυροσβεστικών και των οχημάτων των δήμων αποδείχθηκε ανεπαρκής και τους καθοδηγούσαν οι κάτοικοι εκλιπαρώντας. Τα ελικόπτερα και τα αεροπλάνα αντιμετώπισαν προβλήματα ανεφοδιασμού λόγω και καιρικών συνθηκών.
Και, κυρίως, οι δασικές εκτάσεις δεν προστατεύθηκαν βάσει πλάνου, με συνέπεια η φωτιά να ξεφύγει και να φτάσει στον αστικό ιστό, όπου είχαν στηθεί όπως πάντα τα… οδοφράγματα αποτροπής στους δρόμους για να μην καούν και πολυκατοικίες. Οι πυροσβέστες κάνουν κάθε φορά ό,τι μπορούν, ξεπερνώντας τον εαυτό τους κάτω από αντίξοες συνθήκες και με ελλιπή τεχνολογική βοήθεια. Το ίδιο και οι εθελοντές που σπεύδουν να βοηθήσουν. Αυτά που λείπουν -και φέτος- είναι ο τρόπος πρόβλεψης εξέλιξης της πυρκαγιάς, το σχέδιο αντιμετώπισής της έγκαιρα και ο σωστός συντονισμός των δυνάμεων.
Επί κυβέρνησης Μητσοτάκη η Αττική έχει υποστεί τις μεγαλύτερες καταστροφές λόγω πυρκαγιών. Εχουν καεί οι μισές δασικές της εκτάσεις, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Ουδέποτε είχε ξανασυμβεί κάτι παρόμοιο, με τέτοια συχνότητα και σφοδρότητα. Από τον πρωθυπουργό και τους συνεργάτες του δεν έχουμε ακούσει μια βάσιμη εξήγηση για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό επί δικής του θητείας. Μόνο δικαιολογίες και άλλοθι για μικρά παιδιά, για να ξεκλέψει, με τη βοήθεια της… τύχης, ακόμα μία χρονιά στην εξουσία μέχρι τις επόμενες εκλογές.
Το χάος που προκάλεσε η κυβέρνηση με τους δήμους και τον νέο κανονισμό
Η αντιπυρική περίοδος για το 2024 ξεκίνησε την Πρωτομαγιά και θα διαρκέσει μέχρι την 31η Οκτωβρίου. Ομως, η ίδια η κυβέρνηση φρόντισε να προκαλέσει το χάος με τον νέο κανονισμό πυρασφάλειας που προσπάθησε να επιβάλει αιφνιδιαστικά, δίχως καμία προετοιμασία και υπό την απειλή μεγάλων προστίμων. Οπως όπως άρχισαν να βγαίνουν από τις κατοικίες τα ξερόχορτα, αλλά δεν υπήρχε κανείς να τα μαζέψει. Στις γειτονιές ;arxise να συσσωρεύεται εύφλεκτη ύλη μέσα στο καλοκαίρι.
Οι δήμοι, που ζητούσαν περισσότερα κονδύλια, ειδικά μετά τις περσινές πυρκαγιές σε πολλές περιοχές της χώρας, αγνοήθηκαν επιδεικτικά από την κυβέρνηση. Οσο οι απευθείας αναθέσεις σε ημετέρους δίνονταν και δίνονται αφειδώς για αμφίβολης σημασίας σκοπούς και τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης προσφέρονται στους «λίγους» για δουλειές που δεν έχει άμεση ανάγκη η χώρα, η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει «ψίχουλα» για την αντιπυρική προστασία.
Παρά τα περσινά παθήματα, η κυβέρνηση αύξησε μόνο κατά 3 εκατ. το κονδύλι, από τα 24 εκατ. στα 27 εκατ. ευρώ. Κι όλα αυτά ενώ οι κρισιμότερες αρμοδιότητες της αντιπυρικής προστασίας έχουν μεταφερθεί τα τελευταία χρόνια στους 332 δήμους της χώρας, όχι στις Περιφέρειες. Κάθε δήμος έπρεπε να οργανώσει ένα σύστημα αντιπυρικής προστασίας έχοντας μέσο όρο 80.000 ευρώ!
Πολλοί δήμαρχοι εξεγέρθηκαν, αλλά δεν εισακούστηκαν. Μόνο οι αποψιλώσεις των κοινόχρηστων χώρων σε μεγάλους δήμους της Αττικής ξεπερνούν τα 200.000-250.000 ευρώ. Στο ίδιο διάστημα, το ΤΑΙΠΕΔ, που έχει αναλάβει τα έργα καθαρισμού των δασών, αδυνατούσε να αντεπεξέλθει στις ημερομηνίες των διαγωνισμών, ώστε όλα να προχωρήσουν εγκαίρως.
Σχετικά με τις αναδασώσεις, από τα 3.200.000 στρέμματα που κάηκαν την τριετία 2021-2023 σε όλη την επικράτεια, ανάδοχοι έχουν προκύψει μόνο για 57.000 στρέμματα. Και κυρίως για Αττική (Πεντέλη, Πάρνηθα, Λαύριο, Μέγαρα, Καπανδρίτι, Πειραιά, Αιγάλεω) και Θεσσαλονίκη. Πρακτικά, αναδάσωση δεν υφίσταται σε καμία περιοχή της Ελλάδας. Στην Εύβοια, μόλις πριν από δύο μήνες βγήκε ανάδοχος για τις πυρκαγιές του 2021. Από τα 520.000 καμένα στρέμματα θα αναδασωθούν μόνο τα 1.480 – με δαπάνη κοροϊδίας 1,4 εκατ. ευρώ!