Τα γιγάντια χρέη των δύο κομμάτων συνιστούν κολοσσιαίο σκάνδαλο
Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο θέσεις: Η αρένα με τα κορόιδα και το θεωρείο με τους έξυπνους. Στην αρένα είναι η πλειονότητα του κόσμου. Αυτοί που αν χρωστούν δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη, κι ας πλήρωναν μια ζωή εισφορές. Αυτοί που πετιούνται έξω από τα σπίτια τους για μερικά χιλιάρικα. Αυτοί που ως μικροί ή μεσαίοι επιχειρηματίες αντιμετώπισαν μια αναποδιά και τους κόπηκε αμέσως κάθε πρόσβαση σε νέο τραπεζικό δανεισμό.
Αντίθετα, στις λίγες θέσεις του θεωρείου με τους «πονηρούς» πρόλαβαν να καπαρώσουν καρέκλες και τα κόμματα. Εκεί απολαμβάνουν άλλους νόμους, άλλα ήθη κι ανοχές από το σύστημα.
Η Ν.Δ. υπολογίζεται, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, ότι χρωστάει περίπου 440.000.000 ευρώ, ρυθμισμένα έτσι, που να αυξάνονται (!) κάθε χρόνο αντί να μειώνονται και με τέτοιες δόσεις, που δεν θα εξοφληθούν ποτέ. Το ίδιο και το ΠΑΣΟΚ, που κουβαλάει τις αμαρτίες του γνωστού παρελθόντος του. Το «πράσινο» χρέος έχει φτάσει τα 405.138.625 ευρώ στο σύνολό του. Τα κόμματα, όμως, δεν σφίγγονται με την ίδια θηλιά που πνίγει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Τους δίνονται ευνοϊκές παρατάσεις για τους ισολογισμούς τους, όπως συνέβη με την απόφαση της 31ης Μαΐου και με ημερομηνία λήξης χθες, 31 Ιουλίου, έτσι ώστε να προσπεραστεί η δεύτερη προεκλογική περίοδος.
Για τα υπερχρεωμένα μέχρι τον λαιμό κόμματα ισχύουν κι άλλες αβανταδόρικες ρυθμίσεις, όπως το ακατάσχετο 40% της κρατικής επιχορήγησης, όταν ο κάθε απλός πολίτης έχει ακατάσχετο λίγο πάνω από το… χιλιάρικο. Οι δόσεις έχουν τακτοποιηθεί έτσι για τα κόμματα, που για να εξοφλήσουν τα ήδη υπάρχοντα χρέη τους απαιτείται ενάμισης… αιώνας! Λες και θα υπάρχουν τότε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Οσο για τη Δικαιοσύνη, στην περίπτωση των χρεών από κόμματα παραμένει θεατής! Με τόσες πλάτες από το, εν πολλοίς φτιαγμένο από τους ίδιους, σύστημα, τα κόμματα μπορούν να πετάνε τα λεφτά που παίρνουν από τις επιχορηγήσεις με δημόσιο χρήμα στις προεκλογικές φανφάρες. Δηλαδή, στις διαφημίσεις που κάνουν στο facebook, στο Instagram, στο YouTube και στην Google.
Σχεδόν 1.000.000 ευρώ
Μόνο για διαφημίσεις στα social media στις δύο φετινές προεκλογικές περιόδους Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ δαπάνησαν σχεδόν 1.000.000 ευρώ, ενώ και τα άλλα κόμματα -χρωστάνε, δεν χρωστάνε- δεν πήγαν πίσω. Φυσικά, σ’ αυτά τα ποσά δεν υπολογίζονται οι διαφημίσεις στα ΜΜΕ (τηλεοπτικές, ραδιοφωνικές, σε έντυπα), τα έξοδα για αφίσες κι εκδηλώσεις, αλλά ούτε και οι διαφημίσεις στο κινεζικό ιντερνετικό μέσο κοινωνικής δικτύωσης TikTok, που δεν δίνει στη δημοσιότητα τα ποσά. Τα ποσά, δηλαδή, είναι κατά πολύ μεγαλύτερα.
Τα ακριβή νούμερα για τις διαδικτυακές καμπάνιες κομμάτων και υποψήφιων βουλευτών παρουσίασε αυτές τις ημέρες η ερευνητική δημοσιογραφική ομάδα Data Journalists, με αναλυτικές αναφορές στα χρήματα που δαπάνησαν για προβολή σε Google, facebook και Instagram κατά την περίοδο των δύο εκλογικών αναμετρήσεων.
Τα ποσά που αναφέρονται επίσημα από τους ιντερνετικούς κολοσσούς δείχνουν ότι η Ν.Δ. ξεπέρασε τα 800.000 ευρώ, ο ΣΥΡΙΖΑ τα 320.000 ευρώ και το ΠΑΣΟΚ τα 100.000 ευρώ. Ενα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο υποψήφιος βουλευτής που ξόδεψε τα περισσότερα για να διαφημιστεί μέσω social media τελικά δεν εξελέγη, γεγονός που θέτει τον προβληματισμό ότι τελικά ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην πολιτική προβολή ίσως και να είναι υπερτονισμένος.
Οι πρώτοι στην Google και στη Meta
Πρώτος σε διαφημιστική δαπάνη στη λίστα των υποψήφιων βουλευτών της Google ήταν ο Κυριάκος Πιερρακάκης, με 18.500 ευρώ, με δεύτερο τον Κωνσταντίνο Κυρανάκη (14.200 ευρώ) και τρίτο τον Βασίλη Κικίλια (10.400 ευρώ).
Στην κορυφή της αντίστοιχης λίστας της Meta είναι ο Γιάννης Μαντζουράνης (ΣΥΡΙΖΑ), ο οποίος δεν εξελέγη, με 22.482 ευρώ. Ακολουθούν η Νίκη Κεραμέως (14.718 ευρώ) και ο Βασίλης Κικίλιας (14.534 ευρώ).
Ξόδεψε τα πιο πολλά, αλλά δεν εξελέγη
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Meta, την τετραετία 2019-2023 (συμπεριλαμβανομένων των τριών προεκλογικών περιόδων για τις βουλευτικές εκλογές), ο Γιάννης Μαντζουράνης δαπάνησε για διαφημιστική καμπάνια 94.354 ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από τη 2η στη σχετική λίστα, πρώην υπουργό Παιδείας και νυν υπουργό Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως (37.997 ευρώ). Τρίτος ήταν ο πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος (36.687 ευρώ).
Διαφημίσεις υποψήφιων σε Meta (facebook, Instagram) από 15/4/2019 έως 14/7/2023
1. Γιάννης Μαντζουράνης (ΣΥΡΙΖΑ): 94.354 €
2. Νίκη Κεραμέως (Ν.Δ.): 37.997 €
3. Τάκης Θεοδωρικάκος (Ν.Δ.): 36.687 €
4. Βασίλης Κικίλιας (Ν.Δ.) 35.902 €
5. Κώστας Αχ. Καραμανλής (Ν.Δ.) 23.127 €
Για προβολή στα social media
Οπως επισημαίνουν οι Data Journalists, ήταν οι πρώτες εκλογές -διπλές, μάλιστα- κατά τις οποίες τα κόμματα έδωσαν ύψιστη προσοχή στην ιντερνετική διαφήμιση. Η τάση, ως γνωστόν, είχε ήδη αρχίσει από τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, όμως φέτος οι σχηματισμοί που διεκδίκησαν την ψήφο των πολιτών στις ελληνικές βουλευτικές εκλογές αποφάσισαν να διαθέσουν σημαντικά κονδύλια, προκειμένου να περάσουν άμεσα τα προεκλογικά μηνύματά τους στο εκλογικό σώμα.
Πρώτη η ΝΔ
«Πρωταθλήτρια», όπως ήταν αναμενόμενο, βάσει και των αναβαθμισμένων κρατικών επιχορηγήσεων λόγω των ποσοστών της το 2019, αναδείχθηκε η Νέα Δημοκρατία, που δαπάνησε για διαφημίσεις περισσότερα από 800.000 ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ διέθεσε άνω των 320.000 ευρώ και το ΠΑΣΟΚ ξεπέρασε τα 100.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Google (YouTube κ.ά.), η Ν.Δ. δαπάνησε 402.000 ευρώ από την 25η Μαρτίου μέχρι και τις 24 Ιουλίου, με τον ΣΥΡΙΖΑ να ξοδεύει για διαφήμιση 172.000 ευρώ. Στη Meta (facebook, Instagram) τα ποσά από τον Απρίλιο έως και το πρώτο 20ήμερο του Ιουλίου ήταν για τη Ν.Δ. 417.733 ευρώ και για τον ΣΥΡΙΖΑ 149.071 ευρώ.
Τι προβλέπει ο νόμος για δαπάνες και έλεγχο
Το νομικό πλαίσιο σχετικά με τις προεκλογικές δαπάνες των βουλευτών ορίζει όριο εξόδων, δήλωση των ποσών σε συγκεκριμένες προθεσμίες και, εν τέλει, τον έλεγχο από την Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής. Συγκεκριμένα, με ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε στις 28 Απριλίου 2023 προσδιορίστηκε το όριο των επιτρεπόμενων δαπανών για κάθε υποψήφιο βουλευτή εν όψει των εκλογών της 21ης Μαΐου.
Για την εκλογική περιφέρεια Αθηνών, το ανώτατο ποσό ορίστηκε στα 69.000 ευρώ, για τον Β1 Βόρειο Τομέα Αθηνών στα 73.500 ευρώ, για τον Νότιο Τομέα στα 78.000 ευρώ, για τη Β’ Πειραιώς στα 61.500 ευρώ, για την Α’ Θεσσαλονίκης στα 75.000 ευρώ και για το Επικρατείας στις 69.000 ευρώ. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στο ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών δεν περιλαμβάνεται το ποσό που αντιστοιχεί σε τυχόν αναλογούντα φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ).
Η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής είχε ορίσει κατά τη συνεδρίαση της 22ης Φεβρουαρίου 2023 ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής των Αναλυτικών Καταστάσεων Αιρετών για το έτος 2022 την 30ή Ιουνίου 2023. Αναπόφευκτα, οι αναλυτικές καταστάσεις που αφορούν το εκλογικό έτος 2023 θα υποβληθούν εντός του 2024.
Οπως, όμως, θα δούμε στη συνέχεια, οι εκλεγμένοι βουλευτές και οι αναπληρωματικοί τους είναι υποχρεωμένοι να καταθέτουν αναλυτικές καταστάσεις, παραστατικά και αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο αποδεικτικό της χρηματοδότησής τους και της διαχείρισης των οικονομικών στοιχείων τους για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων το αργότερο εντός τριών μηνών από την πραγματοποίηση των εκλογών.
Τα ελεγχόμενα πρόσωπα
Σύμφωνα με το άρθρο 13 του Προεδρικού Διατάγματος 15/2022, που πήρε ΦΕΚ την 1η Μαρτίου 2022, τα ελεγχόμενα πρόσωπα είναι υποχρεωμένα να καταθέτουν στην Επιτροπή Ελέγχου: Ισολογισμούς και απολογισμούς όπως αυτοί προκύπτουν από τα λογιστικά βιβλία που τηρούν κατά το πρώτο πεντάμηνο κάθε έτους, καθώς και ειδική έκθεση εκλογικών εσόδων και δαπανών αναφορικά με την περίοδο ελέγχου προεκλογικών δαπανών και εσόδων το αργότερο εντός τριών μηνών από τη διενέργεια των εθνικών εκλογών ή των εκλογών για την ανάδειξη αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αναλυτικές καταστάσεις, παραστατικά και αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο αποδεικτικό της χρηματοδότησής τους και της διαχείρισης των οικονομικών τους στοιχείων για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων το αργότερο εντός τριών μηνών από την πραγματοποίηση των εκλογών. Τα ανωτέρω παραστατικά καταθέτουν οι υποψήφιοι αντιπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εξελέγησαν, καθώς και οι αναπληρωματικοί των συνδυασμών των κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων (σ.σ.: αναφέρονται και όποιες εξαιρέσεις).
Σε περίπτωση ανάδειξης αναπληρωματικού στο βουλευτικό αξίωμα καθ’ υπέρβαση των ανωτέρω διακρίσεων, ο βουλευτής που αναδείχτηκε υποχρεούται να υποβάλει την αναλυτική κατάσταση του πρώτου εδαφίου της παρούσας περίπτωσης στην Επιτροπή του άρθρου 19 εντός 30 ημερών από την ορκωμοσία του.
Αναλυτικές καταστάσεις, παραστατικά και αποδείξεις εσόδων και εξόδων, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο αποδεικτικό της χρηματοδότησής τους και της διαχείρισης των οικονομικών τους στοιχείων για κάθε έτος για όλη τη διάρκεια της θητείας τους. Το πλήρες και αναλυτικό περιεχόμενο, καθώς και την οικονομική αποτίμηση των εκατέρωθεν συναλλαγών που έχουν πραγματοποιήσει με τους δικαιούχους χρηματοδότησης για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών και εσόδων εντός τριών μηνών από την πραγματοποίηση των εκλογών.
Δείτε επίσης: «Φέσι» 840.000.000 € από Ν.Δ.- ΠΑΣΟΚ