Η έρευνα της εφημερίδας μας πέρυσι τον Αύγουστο για την εγκατάλειψη του σιδηροδρόμου, η οποία αγνοήθηκε από κυβερνώντες και ιθύνοντες, ανέδειξε τις τεράστιες ευθύνες των υπευθύνων
«Δεν θέλεις να ξέρεις…» ήταν η απάντηση του Κώστα Γενιδούνια, προέδρου των μηχανοδηγών, σε ερώτηση της «δημοκρατίας» τον Αύγουστο του 2022 για το τι μπορεί να προκαλέσει στο επιβατικό κοινό η τραγική, έως και εγκληματική, έλλειψη μέτρων για την ασφάλεια κίνησης των συρμών.
- Από τον Νίκο Τσακανίκα
Τότε, στο πλαίσιο μεγάλης έρευνας που διεξήγαγε η εφημερίδα μας για την υποβάθμιση και εγκατάλειψη του ελληνικού σιδηροδρόμου, η οποία αγνοήθηκε παντελώς από κυβερνώντες και ιθύνοντες, αναδείχθηκαν οι εγκληματικές ευθύνες των υπευθύνων. Αυτών που με τις αποφάσεις και τις πράξεις τους μετέτρεψαν το σιδηροδρομικό δίκτυο σε ένα απέραντο ναρκοπέδιο, έτοιμο ανά πάσα ώρα και στιγμή να «εκραγεί». Οπως και έγινε…
Κατάφεραν, δηλαδή, το… ακατόρθωτο: η σιδηροδρομική μεταφορά, που θεωρείται η ασφαλέστερη στον κόσμο, στη χώρα μας να αποτελεί τον υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνο για κάθε επιβάτη! Δυστυχώς, είχαμε από τότε επισημάνει πως τα συστήματα ασφαλείας, τα οποία έχουν πληρωθεί και εγκατασταθεί στο δίκτυο εδώ και πάνω από μία 15ετία, είτε λειτούργησαν για ελάχιστα χρόνια και μετά εγκαταλείφθηκαν είτε δεν λειτούργησαν ποτέ.
Είχαμε τονίσει πως τα συστήματα φωτοσήμανσης τηλεδιοίκησης, τα οποία τοποθετήθηκαν γύρω στο 2003, λειτούργησαν για κάποια χρόνια -έως το 2008- και μετά σταμάτησαν. Αλλά και πως οι φωτεινοί σηματοδότες, που έχουν αφεθεί στο έλεος του Θεού, άλλοτε λειτουργούν και άλλοτε όχι.
Η δε επικοινωνία των μηχανοδηγών με τους σταθμάρχες για το τι θα συναντήσουν στο διάβα τους οι πρώτοι είναι σε… παλαιολιθικό στάδιο. Γίνεται μέσω ασυρμάτου και, όταν αυτός δεν λειτουργεί, τότε επιστρατεύονται τα… προσωπικά κινητά τηλέφωνα των μηχανοδηγών, που φροντίζουν να έχουν όσο το δυνατόν γεμάτη την μπαταρία, γιατί αποτελεί για αυτούς ζήτημα ζωής! Φυσικά, ακόμη και αυτή η επικοινωνία δεν είναι πάντα εφικτή, καθώς στη διαδρομή υπάρχουν τυφλά σημεία και σήραγγες. «Είμαστε οι μόνοι οδηγοί που οδηγούν κυριολεκτικά στα τυφλά» μας είχε πει τότε ο Κ. Γενιδούνιας…
Απευθείας αναθέσεις, διαγωνισμοί για «ημετέρους», ιδιώτες που, αντί να επενδύουν, καρπώνονται κρατικό χρήμα εκατοντάδων εκατομμυρίων, υποβάθμιση και εγκατάλειψη του ελληνικού σιδηροδρόμου, περικοπή δρομολογίων κ.ά. συνθέτουν το σκηνικό γύρω από τον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ). Πέρα από την υποβάθμιση και τη λεηλασία που έχει υποστεί η επιχείρηση (θα αναφερθούμε αναλυτικά παρακάτω) όλα αυτά τα χρόνια, υπάρχει και μια σημαντική παράμετρος με εθνική σημασία.
Συγκεκριμένα, από τον Ιούλιο του 2019 η γραμμή Δράμα – Αλεξανδρούπολη δεν λειτουργεί, καθώς το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι αρκετά υποβαθμισμένο. Το σοβαρό πρόβλημα που δημιουργείται είναι η αδυναμία έγκαιρης και άμεσης μεταφοράς στρατιωτικού υλικού (άρματα, πυρομαχικά κ.ά.) μεταξύ των στρατοπέδων που ανήκουν στο γεωγραφικό κομμάτι της Θράκης. Οταν απαιτηθεί μεταφορά στρατιωτικού υλικού, το τρένο, για να ανταποκριθεί και να φτάσουν σώοι και αβλαβή στον προορισμό τους προσωπικό και υλικά, κινείται με ρυθμούς… χελώνας, καθώς παραμονεύει ο κίνδυνος εκτροχιασμού λόγω της κακής κατάστασης της σιδηροδρομικής γραμμής. Και ο πιο αδαής κατανοεί πόσο σημαντική είναι η διόρθωση αυτής της ανορθογραφίας και πόσο εγκληματική είναι αυτή η συνεχιζόμενη κατάσταση.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή: Κάποτε ο ΟΣΕ ήταν ενιαίος και δημόσιος. Σήμερα έχει σπάσει σε τρία κομμάτια (ΟΣΕ, ΓΑΙΑ ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ), που παραμένουν δημόσια και έχουν δημιουργηθεί τέσσερις ιδιωτικές εταιρίες που διαθέτουν τα τρένα για τα δρομολόγια. Κάποτε ο ΟΣΕ είχε 13.000 εργαζομένους. Σήμερα έχει 770, όταν στο ΦΕΚ που υπογράφει το αρμόδιο υπουργείο και αναφέρεται στο οργανόγραμμα της επιχείρησης γίνεται λόγος για 2.300 εργαζομένους. Κάποτε είχε δρομολόγια σχεδόν σε όλη την ηπειρωτική χώρα. Τώρα είναι λιγότερα και… αραιότερα. Για παράδειγμα, κάποτε η Πελοπόννησος καλυπτόταν σιδηροδρομικά σε όλη της την περίμετρο. Σήμερα καλύπτεται μόνο το βόρειο τμήμα, και αυτό μέχρι το Αίγιο.
Τρελά λεφτά
Οι απευθείας αναθέσεις και οι… εξωφρενικοί διαγωνισμοί ακόμη και για αχρείαστες υπηρεσίες σε μια επιχείρηση έχουν την «τιμητική» τους και στον ΟΣΕ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε από τον ΟΣΕ προ μηνών και αφορά «συμβουλευτικές υπηρεσίες για την κατάρτιση προκήρυξης πλήρωσης των θέσεων εργασίας για τον ΟΣΕ», με το ποσό να φτάνει τα 35.960 ευρώ! Ο ΟΣΕ, δηλαδή, ζητά από εταιρία να του υποδείξει πώς και με ποιον τρόπο θα προσλάβει προσωπικό που ο ίδιος χρειάζεται και γνωρίζει επακριβώς τις ανάγκες!
Ανάλογη… έμπνευση αποτελεί ένας διαγωνισμός πριν από δύο μήνες που αφορούσε την πρόσληψη παροχής υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου για λογαριασμό του Σπυρίδωνος Πατέρα, προέδρου του Δ.Σ. και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΣΕ, με το ποσό των 34.720 ευρώ για ένα έτος! Δηλαδή, ένας διευθύνων σύμβουλος που έχει μια στρατιά συμβούλων χρειάστηκε έναν ακόμα… εξωτερικό (επαναλαμβάνουμε, για έναν χρόνο) για «υποβοήθηση», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στον διαγωνισμό, «προκειμένου αυτός να τον συνδράμει υποστηρικτικά και συμβουλευτικά στην αντιμετώπιση κρίσιμων τεχνικών και διαχειριστικών θεμάτων του οργανισμού».
Αλλος ένας σύμβουλος -προ ημερών αποφασίστηκε αυτό- ετοιμάζεται να προσφέρει «υπηρεσίες χρηματοοικονομικού συμβούλου στο πλαίσιο προετοιμασίας του φακέλου του έργου «Ψηφιακός μετασχηματισμός του δικτύου του ΟΣΕ». Για έναν με δύο μήνες θα εισπράξει το ποσό των 22.320 ευρώ. Και η πρακτική αυτή συνεχίζεται χωρίς σταματημό…