Με την «ανελέητη» ευσυνειδησία του δίνει μαθήματα τι σημαίνει υπεράσπιση του Συντάγματος και ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος
Μπορούν οι δικαστές να προστατεύσουν τη δημοκρατία; Οπως αποδεικνύεται από την περίπτωση Ράμμου, προφανώς ναι.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ο Χρήστος Ράμμος γίνεται διαρκώς πρώτη είδηση το τελευταίο διάστημα για την υπεράσπιση του κράτους δικαίου στις πιο δύσκολες συνθήκες. Στην υπόθεση των υποκλοπών είναι ο μοναδικός «θεσμικός» που έχει επιδείξει τέτοια σταθερή και επίμονη αποφασιστικότητα να κάνει τη δουλειά του και να προστατεύσει το Σύνταγμα. Ολα αυτά κάτω από πρωτοφανείς πολιτικές πιέσεις, ακόμα κι άμεσες απειλές για φυλάκιση. Γι’ αυτό ο Ράμμος αποτελεί πηγή ελπίδας κι έμπνευσης.
Τίποτε δεν προμήνυε ότι ο ήπιων τόνων Ράμμος θα αποδεικνυόταν πραγματικά ακλόνητος και… ακατάλληλος «προς βρώσιν». Αν και τον Μάιο του 2019 προτάθηκε από τον τότε κυβερνώντα ΣΥΡΙΖΑ για την προεδρία της ΑΔΑΕ, η υποψηφιότητά του συγκέντρωσε ευρύτατη αποδοχή από τα 4/5 των μελών της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής. Ο Ράμμος είχε την καθολική αναγνώριση σχεδόν όλων των κομμάτων ακριβώς επειδή ήταν αδιαμφισβήτητη η ακεραιότητά του από τη μακρά θητεία του στο ΣτΕ.
Η άμεση αποδοχή της Ν.Δ. στο πρόσωπό του, λίγο προτού ο Μητσοτάκης ανέλθει στην εξουσία, είχε μια επιπλέον εξήγηση. Ο Ράμμος είχε συνταχθεί με το λεγόμενο «αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», ενώ ήταν ήδη γνωστή από τότε η μακρά φιλία του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου αλλά και με τον Βαγγέλη Βενιζέλο.
Οταν προτάθηκε λίγο πριν από τις εκλογές, όλοι θεωρούσαν ότι ουδέποτε θα βρισκόταν ιδεολογικά στον αντίποδα του Μαξίμου μετά τις κάλπες, κι ας ήταν εκλεκτός του ΣΥΡΙΖΑ. Ομως ο Ράμμος απέδειξε με το έργο του στην ΑΔΑΕ ότι είναι υπερκομματικός κι «ανελέητα» αντικειμενικός. Είναι ο άνθρωπος που σώζει το κύρος της Δικαιοσύνης και των Ανεξάρτητων Αρχών.
Ο Ράμμος θα μπορούσε να είχε «νερώσει» κι αυτός τη στάση του μέσα σε τέτοιο ασφυκτικό περιβάλλον. Οι αξιωματούχοι, άλλωστε, συχνά επιλέγουν τον πιο ακίνδυνο δρόμο, που τους πονοκεφαλιάζει λιγότερο και τους εξασφαλίζει καλύτερες καριέρες.
Ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ όμως δεν κινείται ούτε κυβερνητικά ούτε αντικυβερνητικά. Κάνει τη δουλειά του, όχι πολιτική. Με προφανώς τεράστιες δυσκολίες σε μια χώρα που φλερτάρει με την εκτροπή. Ακόμα κι όταν παρέδωσε, πριν από τις γιορτές, την ετήσια έκθεση πεπραγμένων της ΑΔΑΕ στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας συνάντησε το παγερό πρόσωπο της Σακελλαροπούλου – πρώην φίλης του πια, μετά τη στάση της στο σκάνδαλο των υποκλοπών.
«Συρρικνωμένη» από το άγχος μέσα στην πολυθρόνα της η Πρόεδρος ψέλλισε χθες το απόγευμα στον Τσίπρα ξανά τις στρογγυλεμένες τυπικούρες, ευτελίζοντας το θέμα με τις αλλόκοτες αναφορές για… ψηφιακές υπηρεσίες και… περιβάλλον.
Πρωθυπουργική εμμονή
Η όλη στρατηγική του Μαξίμου για την αποκάλυψη των παρακολουθήσεων οικοδομήθηκε πάνω σε μια μάταιη ελπίδα ότι το ζήτημα τελικώς θα αποσιωπηθεί αθόρυβα, χωρίς ευρύτερες επιπτώσεις για τον ίδιο τον Μητσοτάκη. Το σύστημα, άλλωστε, που διατηρεί τον πρωθυπουργό στην εξουσία περιμένει προφανώς ακόμα περισσότερες διευκολύνσεις και δεν έχει σκοπό να τις διαταράξει πρόωρα για ένα σκάνδαλο, όσο τερατώδες κι αν είναι.
Η ΑΔΑΕ -υπολόγιζε ο πρωθυπουργός- θα ήταν ένα διαχειρίσιμο, τυπικό βάρος. Λάθεψε. Από το Μαξίμου και το σύστημα επικοινωνίας του ο Ράμμος παρουσιάζεται πλέον σχεδόν ως εχθρός του λαού. Ομως αυτό που διαφαίνεται είναι η θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στον πρόεδρο της ΑΔΑΕ και τον πρωθυπουργό. Για τον Ράμμο δείχνει να υπερισχύει η πίστη στις Αρχές, για τον Μητσοτάκη η πίστη στο συμφέρον.
Μέσα σε όλα τα διαφορετικά, μη πειστικά αφηγήματα που μας έχει σερβίρει όλο το διάστημα ο πρωθυπουργός σχετικά με τις υποκλοπές, σε ένα δείχνει να παραμένει σταθερός: στην αποφασιστικότητά του να χειραγωγήσει τον μοναδικό θεσμικό βραχίονα που ξέφυγε από τον έλεγχό του, την ΑΔΑΕ. Επιχειρώντας να της κλείσει το στόμα μέσω των ελεγχόμενων από την κυβερνητική πλειοψηφία επιτροπών της Βουλής και εν τέλει του νέου νόμου του. Ο Ράμμος υπερασπίζεται την ανεξαρτησία της συνταγματικά κατοχυρωμένης Αρχής του. Οταν μια τέτοια Αρχή υποκύπτει, χάνεται και το κράτος δικαίου. Οσο αντέχει, μας προστατεύει από την αλόγιστη εξουσία της κυβέρνησης.
Ανοσία στο Μαξίμου
Οι ενέργειες του Μαξίμου -όσες κάνει κι όσες ίσως λογαριάζει να κάνει ακόμα- για να ανατρέψει τους ελέγχους και τις ισορροπίες αποκαλύπτουν τη βουλιμική αρπαγή εξουσίας, τη δίψα του πρωθυπουργού να κυβερνά χωρίς ευθύνη, δίχως λογοδοσία και αντίθετα στους νόμους. Αλλωστε, σε μια χώρα εθισμένη στις συγκαλύψεις, εικόνες όπως αυτές της εισβολής ελεγκτών του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης για έρευνες στα σπίτια του Μπάιντεν και του Τραμπ μοιάζουν αδιανόητες. Ο Μητσοτάκης έχει στο στόχαστρο τον Ράμμο – ήταν πασιφανές άλλωστε και από το σχεδόν ντροπιαστικό κρυφτό που διέταξε να παίξει η πλειοψηφία στη Βουλή για να μην ακουστεί το πόρισμα της ΑΔΑΕ. Αν ένας πρόεδρος Ανεξάρτητης Αρχής δεν αποδεικνύεται «βολικός», το Μαξίμου θα βάλει στόχο την αποδόμησή του και την αντικατάστασή του από «πιστούς» στην κυβέρνηση.
Ο Ράμμος, όμως, αποδεικνύεται ότι έχει ανοσία στην ισχύ του Μαξίμου, στις πιέσεις, ακόμα και στις απειλές συναδέλφων του ότι θα πάει φυλακή. Είναι απλά ευσυνείδητος. Και ποιος ξέρει; Μπορεί τελικά αυτή η αρετή να είναι και η μόνη που χρειάζεται μια δημοκρατία για να στέκεται όρθια.