Μετά το παράνομο μνημόνιο του 2019, οι δύο χώρες ανακοίνωσαν χθες και συνεργασία για τους υδρογονάνθρακες, πιάνοντας δεύτερη φορά στον ύπνο την ελληνική διπλωματία
- Του Νίκου Γ. Μερτζάνη
«Κάνε ότι κοιμάσαι» είναι ο τίτλος της πολύ καλής σειράς της ΕΡΤ1. Όχι, δεν αναφέρεται στην ελληνική κυβέρνηση, γιατί αυτή αποδεδειγμένα «κάνει ότι ξυπνάει». Η πρόταση καταγράφει με σαφήνεια την αντίδραση της κυβέρνησης Μητσοτάκη στους διπλωματικούς χειρισμούς της Αγκυρας, εν προκειμένω στο θέμα της Λιβύης, όπου η ελληνική διπλωματία περιμένει ότι δεν θα της χρεώσει κανείς τουλάχιστον ολιγωρία για το δις εξαμαρτείν.
Τον Σεπτέμβριο του 2019 η Αγκυρα ανακοίνωσε την υπογραφή μνημονίου κατανόησης (MoU) με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, βάσει της οποίας οι δύο χώρες συμφωνούν να συνεργαστούν για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών».
Το μνημόνιο υπεγράφη από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Φαγέζ αλ Σαράζ στην Κωνσταντινούπολη. Ηταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα άρχισε να τρέχει πίσω από τα γεγονότα και να προσπαθεί να σώσει την παρτίδα, ώστε αυτό το μνημόνιο να χαρακτηριστεί παράνομο.
Η χθεσινή εξέλιξη, με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να ανακοινώνει με κάθε επισημότητα, από τη Λιβύη, ότι υπεγράφησαν δύο μνημόνια για υδρογονάνθρακες και ένα πρωτόκολλο μεταξύ των δύο χωρών, «κατόπιν εντολής του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν», δείχνει ότι η ελληνική διπλωματία, που μοιάζει να λειτουργεί με διαφορά φάσης από την τουρκική, δεν κατάφερε και πολλά πράγματα.
«Συναντήθηκα με τον πρωθυπουργό Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά. Συζητήθηκαν βήματα για πολιτική λύση και οι σχέσεις μας. Υπεγράφησαν δύο μνημόνια για υδρογονάνθρακες και ένα πρωτόκολλο» έγραψε χαρακτηριστικά στο twitter του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με το περιεχόμενο της συμφωνίας να παραμένει ασαφές. Σεπτέμβριος του 2019 με Οκτώβριο του 2022. Τρία χρόνια μεσολάβησαν, σύνοδοι για τη Λιβύη διοργανώθηκαν με την Ελλάδα απούσα και την Τουρκία παρούσα και το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζουν ότι το τουρκολυβικό μνημόνιο είναι παράνομο, ελάχιστη σημασία έχει, αν η παρανομία προκαλεί τετελεσμένα.
Σε αυτή την κατεύθυνση το tweet του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια: «Το τουρκολιβυκό “μνημόνιο” του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει δικαίωμα να το επικαλείται (από την ανακοίνωση του @GreeceMFA για την υπογραφή “μνημονίου συνεργασίας” μεταξύ της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (GNU) της Λιβύης και της Τουρκίας)».
Η ελληνική κυβέρνηση μοιάζει να προσπαθεί να σωθεί από πνιγμό τραβώντας τα μαλλιά της, καθώς τη μία φορά στηρίζεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, την άλλη από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές της αφρικανικής χώρας. Το 2019 η Βουλή της Λιβύης και ο στρατηγός Χαφτάρ είχαν χαρακτηρίσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο παράνομο, ενώ χθες ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Ακίλα Σάλεχ, χαρακτήρισε ακόμη μια φορά «παράνομο» το μνημόνιο που υπεγράφη μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας και -όπως υπογράμμισε- αυτό δεν έχει καμία εξουσιοδότηση.
Στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ γίνεται φανερή η προσπάθεια της Αθήνας να στηριχθεί στα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί τα τελευταία τρία χρόνια, τα οποία όμως δεν παράγουν το έργο που προσδοκούμε: «Η Ελλάδα έχει κυριαρχικά δικαιώματα στην περιοχή, τα οποία προτίθεται να υπερασπιστεί με όλα τα νόμιμα μέσα, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει προβεί σε οριοθέτηση της ΑΟΖ της με την Αίγυπτο, συμφωνία η οποία έχει συναφθεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας… Τέλος, επισημαίνεται ότι το τουρκολιβυκό “μνημόνιο” του 2019 είναι παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο. Ως εκ τούτου, ουδείς έχει κανένα δικαίωμα να το επικαλείται».
Μ.Η.Τ. 232120