Η υπερδύναμη δεσμεύτηκε να περιφρουρεί και να προστατεύει την εδαφική ακεραιότητα, την ασφάλεια, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της χώρας μας
Μετά την αμυντική συμφωνία με τη Γαλλία, μία ακόμα συμφωνία, αυτή τη φορά με τις ΗΠΑ, έρχεται να θωρακίσει αμυντικά τη χώρα μας σε μια περίοδο αυξημένης έντασης στην Αν. Μεσόγειο, στο Αιγαίο και στην Κύπρο, λόγω των απαράδεκτων προκλήσεων της Τουρκίας, που ενθαρρύνεται από ισχυρούς συμμάχους μας στην Ε.Ε., οι οποίοι της κλείνουν το μάτι.
Η ανανέωση της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ υπεγράφη χθες στην Ουάσινγκτον μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια και του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Αντ. Μπλίνκεν. Συνοδεύεται και από επιστολή του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς τον πρωθυπουργό (το κείμενο της οποίας αποκάλυψε χθες η «δημοκρατία»), που περιέχει εγγυήσεις βαρύνουσας σημασίας.
Η συμφωνία είναι πενταετούς διάρκειας και θα παραμείνει σε ισχύ στη συνέχεια, εκτός κι αν τερματιστεί από κάποιο από τα δύο μέρη με γραπτή ειδοποίηση προς το άλλο, δύο χρόνια πριν, διά της διπλωματικής οδού. Επί της ουσίας, η συμφωνία μετατρέπεται σε αορίστου χρόνου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα υπέγραψε την ανανέωση της διμερούς συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ γιατί:
1. Επιβεβαιώνεται από τις ΗΠΑ ο στρατηγικός και σταθεροποιητικός ρόλος της Ελλάδας στην περιοχή των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής. Οπως είναι γνωστό και όπως αποδεικνύουν οι αναδυόμενες συμμαχίες (QUAD, AUKUS), οι ΗΠΑ αποδεσμεύονται από την Ευρώπη και βασική προτεραιότητα είναι η περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΗΠΑ επιλέγουν την Ελλάδα ως μια από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες επενδύουν για το μέλλον, ενισχύοντας το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα, με συμβατική δέσμευση που θα ακολουθηθεί ανεξαρτήτως του ενοίκου του Λευκού Οίκου. Οι ίδιες διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η μεγαλύτερη διάρκεια επιτρέπει στη συμφωνία να μην εξαρτάται από τη συγκυρία της στιγμής στις σχέσεις των ΗΠΑ με άλλα κράτη της περιοχής και προσδίδει μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά στη δέσμευσή τους να επενδύσουν γεωπολιτικά και στρατηγικά στην Ελλάδα.
2. Η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της χώρας θωρακίζονται περαιτέρω, μέσω τόσο της ρητής αναφοράς στο κείμενο της συμφωνίας όσο και της παρουσίας αμερικανικών δυνάμεων σε περιοχές «κλειδιά», όπως ο Εβρος και η Κρήτη.
3. Οι ΗΠΑ ουσιαστικά καταδικάζουν το casus belli για πρώτη φορά σε συμβατικό κείμενο.
«Με την επιβεβαίωση της απόφασης για αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας κατά ενεργειών που απειλούν την ειρήνη, περιλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης, καθώς και με τη δέσμευση των δύο πλευρών να αποτρέψουν τέτοιες ενέργειες, αλλά και να αντιταχθούν σε αυτές, είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνεται σε συμβατικό κείμενο με τις ΗΠΑ η ουσιαστική απόρριψη της τουρκικής επεκτατικής πολιτικής (το casus belli είναι του 1995, άρα μετά την υπογραφή της MDCA)» αναφέρουν διπλωματικές πηγές.
4. Οι ΗΠΑ επενδύουν σε ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε καίριες περιοχές στρατηγικής σημασίας, όπως ο Εβρος και η Κρήτη.
«Βασικοί κανόνες για κάθε επένδυση είναι η σταθερότητα και η προοπτική ότι η επένδυση θα αποδώσει σε βάθος χρόνου. Στην κατεύθυνση αυτή, η πενταετία θα επιτρέψει την έγκριση των κονδυλίων από το αμερικανικό Κογκρέσο» αναφέρουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν: «Εξάλλου, η αρχική συμφωνία του 1990 είχε οκταετή διάρκεια και προβλεπόταν περίοδος 17 μηνών για τον τερματισμό της, εφόσον καταγγελλόταν από μία πλευρά».
Σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές, με την επιστολή του Αμερικανού ΥΠΕΞ κ. Μπλίνκεν προς τον ορωθυπουργό κ. Μητσοτάκη:
1. Οι ΗΠΑ επιθυμούν η χώρα μας να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, τόσο με την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των δυτικών Βαλκανίων όσο και ως παράγων σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
2. Παράλληλα, η επανάληψη, μέσω και της επιστολής, της δέσμευσης των ΗΠΑ για την αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας από απειλές ή ένοπλη επίθεση δεσμεύει αποκλειστικά τις ΗΠΑ για την προστασία της Ελλάδας έναντι κάθε είδους εξωτερικής απειλής.
Ακόμα, για πρώτη φορά οι ΗΠΑ, με την επιστολή Μπλίνκεν, κάνουν ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας, καθώς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. «Η αναφορά σε κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό νέο στοιχείο, καθώς οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και ζητούν τον πλήρη σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, καθώς και στην υφαλοκρηπίδα της» αναφέρουν.
Μ.Η.Τ. 232120