Τι κρύβει το αίτημα της Αγκυρας για επανάληψη των διερευνητικών εννέα μέρες πριν την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο
Ρεπορτάζ Μιχάλης Ψύλος
Μα δεν ενδιαφέρει καθόλου τον τουρκικό Τύπο η επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών με την Ελλάδα; Πώς αλλιώς μπορεί να ερμηνεύσει κανείς το γεγονός ότι την επομένη της ανακοίνωσης μόλις δύο από τις 28 μεγαλύτερες εφημερίδες της γείτονος είχαν το θέμα στην πρώτη τους σελίδα. Και αυτές ήταν δύο από τις εφημερίδες με μικρή κυκλοφορία, μάλλον άγνωστες στο ελληνικό κοινό! Η «Dirilis Postasi» και η «Yeni Birlik». Ούτε καν βέβαια και αυτές ως πρώτη είδηση. Δύο μονόστηλα και πολύ!
Αντίθετα, η μεγάλης κυκλοφορίας φιλοκυβερνητική «Yeni Safak» όχι μόνο δεν ασχολείται με την επανάληψη των ελληνοτουρκικών διερευνητικών συνομιλιών έπειτα από σχεδόν πέντε χρόνια, αλλά επιλέγει μεταξύ των πρώτων ειδήσεων τη νέα «καταστροφική δύναμη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων»!
Ποια είναι αυτή; Η ναυπήγηση από τη γερμανική ThyssenKrupp για λογαριασμό του τουρκικού πολεμικού ναυτικού των έξι νέων υποβρυχίων U214.
«Τα υποβρύχια αυτά θα αρχίσουν να ενισχύουν το τουρκικό ναυτικό το ένα μετά το άλλο από το επόμενο έτος έως το 2027, δίνοντας φόβο στον εχθρό και αυτοπεποίθηση στους φίλους» γράφει χαρακτηριστικά η ερντογανική εφημερίδα. Τέσσερα τέτοια υποβρύχια διαθέτει, βέβαια, και η Ελλάδα, που, όταν τα αγόραζε από την ThyssenKrupp, ουδείς πρωθυπουργός ή υπουργός Αμυνας νοιάστηκε να βάλει ρήτρα μη πώλησής τους και στην Τουρκία, αλλά αυτή, δυστυχώς, είναι μια άλλη συζήτηση…
Το μεγάλο ερώτημα είναι τι τσίμπησε ξαφνικά την Αγκυρα και αιφνιδίασε την Αθήνα ζητώντας την επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών; Την απάντηση δίνει η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Rundschau»: Η Τουρκία φοβάται τον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν και γι’ αυτό προχώρησε στην κίνηση αυτή μόλις εννιά ημέρες πριν από την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του στον Λευκό Οίκο. «Ο πιο σημαντικός λόγος για την αλλαγή της στάσης του προέδρου Ερντογάν είναι ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν» γράφει η γερμανική εφημερίδα και προσθέτει: «Η Τουρκία φοβάται ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει περαιτέρω κυρώσεις για τις αμυντικές της συμφωνίες με τη Ρωσία μόλις η κυβέρνηση του Μπάιντεν ανέβει στη σκηνή».
Ήδη τα πρώτα μαντάτα από την Ουάσινγκτον κάθε άλλο παρά ευχάριστα είναι. Ο Μπάιντεν διόρισε τον Μπρετ Μακ Γκουρκ νέο συντονιστή του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας για τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τον Ερντογάν. Ο λόγος; Ο Μακ Γκουρκ είχε διατελέσει στις κυβερνήσεις Ομπάμα και του Τραμπ ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών στον πολυεθνικό συνασπισμό, που είχε στόχο την αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS). Υπό αυτήν την ιδιότητα, υποστήριξε τους Κούρδους αντάρτες της Συρίας, τους οποίους η Αγκυρα θεωρεί το συριακό παρακλάδι του ΡΚΚ.
Ο Μακ Γκουρκ δεν δίστασε, μάλιστα, να παραιτηθεί τον Δεκέμβριο του 2018, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, όταν ο απερχόμενος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει όλα τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία. Οταν μάλιστα τον Οκτώβριο του 2019 τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στη βόρεια Συρία, ο Μπρετ Μακ Γκουρκ κατέκρινε με σφοδρότητα την κίνηση αυτή του Ερντογάν. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που έκτοτε η τουρκική κυβέρνηση και τα φιλικά της μέσα ενημέρωσης συχνά καταγγέλλουν τον Μπρετ Μακ Γκουρκ ότι υποστηρίζει το… PKK!
Ο Σουλεϊμάν Οζερέν, εμπειρογνώμονας για θέματα της Τουρκίας στο πανεπιστήμιο George Mason, πιστεύει, μάλιστα, ότι αυτός ο διορισμός είναι πολύ πιο σημαντικός, καθώς ο ρόλος του Μακ Γκουρκ «θα είναι πιο κρίσιμος και ευρύτερος από αυτόν που είχε με τις προηγούμενες αρμοδιότητές του σχετικά με τη Συρία και το Ιράκ… Θα έλεγα ότι ο διορισμός του Μακ Γκουρκ είναι πολύ δηλητηριώδης για τις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας και θα μπορούσε ακόμα να βαθύνει το χάσμα μεταξύ των δύο χωρών».
Μετά την ανακοίνωση του νέου διορισμού από τον Μπάιντεν άλλωστε, Τούρκος αξιωματούχος, μιλώντας στην ιστοσελίδα Middle East Eye, δεν δίστασε να πει ότι «χωρίς αμφιβολία ο Μακ Γκουρκ έχει βλάψει τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις».
Για παράδειγμα, στις 10 Ιανουαρίου ο πρόεδρος Ερντογάν γιόρτασε την «Ημέρα Εργασίας των Δημοσιογράφων» στην Τουρκία, κάνοντας λόγο για ελευθερία του Τύπου. Για να προειδοποιήσει όμως ότι δεν θα ανεχτεί να γίνει κατάχρηση αυτής της ιδέας, τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας, «δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να χρησιμοποιηθεί ως μαύρη προπαγάνδα ενάντια στη θέλησή μας», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Δεν πάει πολύς καιρός, βέβαια, που ο Ερντογάν είχε πει ότι οι δημοσιογράφοι «καλλιεργούν» την… τρομοκρατία για να δικαιολογήσει το όργιο καταστολής κάθε αντίθετης γνώμης στον Τύπο. Οπως, για παράδειγμα, τον εξαιρετικό συνάδελφο Αχμέτ Αλτάν που φυλακίστηκε με τη γελοία κατηγορία ότι έστειλε «υποσυνείδητα μηνύματα» στους συνωμότες του πραξικοπήματος του 2016.