Καταπέλτης η έκθεση για την κρατική βοήθεια στη χώρα μας
Από τη Μαρία Παναγιώτου
Καυστική και σε σημεία σχεδόν καταγγελτική είναι η έκθεση της Κομισιόν (Commission Staff Working Document) για το επίπεδο του κράτους δικαίου στη χώρα μας και ειδικά για την κατάσταση που επικρατεί στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο τρόπος λειτουργίας των οποίων εξετάζεται κάθε φορά στη συγκεκριμένη έκθεση, προφανώς γιατί αποτελεί δείκτη εκδημοκρατισμού μιας χώρας.
Οι αιχμές για τον αδιαφανή τρόπο με τον οποίο διανέμεται γενικά το δημόσιο χρήμα στα μέσα ενημέρωσης και ειδικά την περίοδο του Covid-19 (σ.σ.: η λίστα Πέτσα φαίνεται πως έχει γίνει πλέον διάσημη στην Ευρώπη), ο προβληματισμός για το γεγονός πως ο νόμος αφήνει περιθώρια να παραμένει ασαφές το ιδιοκτησιακό καθεστώς πολλών επιχειρήσεων ενημέρωσης, η ανησυχία για το γεγονός πως το κράτος δεν στηρίζει με ουσιαστικό τρόπο τους δημοσιογράφους, αλλά και ο χρωματισμός του πλαισίου ανελευθερίας και απειλών μέσα στο οποίο οι δημοσιογράφοι προσπαθούν να επιτελέσουν το έργο τους είναι μόνο μερικά από τα σημαντικά σημεία της έκθεσης.
«Έχουν εκφραστεί πολλές ανησυχίες από ενδιαφερομένους για την έλλειψη οικονομικής υποστήριξης στους δημοσιογράφους από την κυβέρνηση αλλά και για τον αδιαφανή τρόπο με τον οποίο κατανεμήθηκαν οι σχετικές με την πανδημία διαφημίσεις. Οι ελληνικές Αρχές αναφέρουν πως η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας επιβλέπει την εφαρμογή των διαφημιστικών προγραμμάτων και δράσεων των δημόσιων υπηρεσιών και οργανισμών. Κάθε υπηρεσία ή οργανισμός που “τρέχουν” κάποιο πρόγραμμα επικοινωνίας με μπάτζετ πάνω από 30.000 ευρώ είναι υποχρεωμένα να υποβάλλουν ένα σχετικό αίτημα προς έγκριση στη Γενική Γραμματεία. Όμως, σύμφωνα με το Media Pluralism Monitor 2020 (MPO) (σ.σ.: πρόκειται για επιστημονικό εργαλείο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα τελευταία χρόνια για τη μέτρηση του πλουραλισμού στις χώρες της Ε.Ε.) η διαφάνεια σε αυτή την τακτική είναι προβληματική, καθώς τα ποσά που λαμβάνουν οι εφημερίδες δεν αποκαλύπτονται δημόσια» αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση στην ενότητα για τα μίντια.
Κι όταν φτάνει να εξετάσει την ελευθερία που δίνεται στους δημοσιογράφους να ασκήσουν το λειτούργημά τους, η έκθεση γίνεται ακόμη πιο ρεαλιστική και ως εκ τούτου σοκαριστική, καθώς οι συνθήκες που περιγράφονται είναι -ξεκάθαρα- τριτοκοσμικές: «Η ελευθερία της έκφρασης αναγνωρίζεται από το Σύνταγμα. […] Το δικαίωμα στην πληροφορία κατοχυρώνεται από το Σύνταγμα», όμως «μεταξύ των σημαντικών ανησυχιών που διατυπώθηκαν από τον δείκτη MPO είναι και η ανεπάρκεια μηχανισμών, ώστε να εξασφαλίζεται ο σεβασμός των επαγγελματικών προδιαγραφών που απαιτούνται για την άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος. Ενδιαφερόμενοι ανέφεραν πως τα δεοντολογικά όργανα των δημοσιογραφικών ενώσεων δεν είναι ιδιαίτερα δραστήρια. […]
Οι δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε ό,τι αφορά το εργασιακό περιβάλλον τους και την ασφάλειά τους. Οι εργασιακές συνθήκες παραμένουν προβληματικές και οι δημοσιογράφοι δεν εργάζονται απελευθερωμένοι από επιθέσεις και απειλές για τη σωματική τους ακεραιότητα. Στο πρόσφατο παρελθόν έχουν αναφερθεί πολλές επιθέσεις σε δημοσιογράφους».