Από τη Μαρία Παναγιώτου
Τελικά το σκάνδαλο Novartis όχι απλά υπάρχει αλλά είναι και το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους, όπως ακριβώς το είχε χαρακτηρίσει τον Φεβρουάριο του 2018 ο πρώην υπουργός Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Υπάρχουν, πλέον, ακριβώς 310 επιχειρήματα που το αποδεικνύουν. Κάθε εκατομμύριο από τα 310.000.000 δολάρια που καλείται να πληρώσει ο φαρμακευτικός κολοσσός στις ΗΠΑ για τις αθέμιτες, δηλαδή διεφθαρμένες, πρακτικές που εφάρμοσε ειδικά στη χώρα μας αποτελεί κι ένα ατράνταχτο επιχείρημα.
Εάν σε αυτό προσθέσουμε και το γεγονός πως πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί βάσει του ομοσπονδιακού νόμου Foreign Corrupt Practices Act (FCPA) για αθέμιτες πρακτικές εταιρίας εκτός ΗΠΑ, για μία μόνο χώρα, τότε το σκάνδαλο φαίνεται ότι έχει γιγάντιες διαστάσεις και το έχει πληρώσει ακριβά καθένας χωριστά από τους Ελληνες φορολογούμενους πολίτες. Και θα το πληρώνει ακόμη για πολλά χρόνια. Μαζί με τη δήλωση κοινής αποδοχής του σκανδάλου, που βγήκε στη δημοσιότητα με αριθμό υπόθεσης 20-538, την οποία υπογράφουν το διοικητικό δικαστήριο του Νιου Τζέρσι και η Novartis και στην οποία η φαρμακευτική εταιρία παραδέχεται τις διεφθαρμένες πρακτικές της και συμφωνεί σε συμβιβασμό, κατέρρευσε και το σενάριο της πολιτικής σκευωρίας, παρότι εδώ και δύο μέρες επιχειρείται μία μοναδικής έκτασης καμπάνια για τη διαστρέβλωση της αλήθειας.
Το κείμενο που εκδόθηκε από το αμερικανικό δικαστήριο δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας: η Novartis Hellas έδινε μίζες σε αξιωματούχους για να επηρεάζονται οι κυβερνητικές αποφάσεις. Ακόμη και ένας γνώστης αγγλικών σε επίπεδο Lower γνωρίζει ότι στην αγγλική γλώσσα με τον όρο officials αποδίδονται και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι. Εξάλλου, για να δίνονται τεράστια ποσά για μίζες σε αυτούς τους ανθρώπους θα πρέπει να είχαν δύναμη εντός κάθε κυβέρνησης να επηρεάζουν με αποτελεσματικό τρόπο τις αποφάσεις στον χώρο του φαρμάκου.
Εκτός κι αν θέλουν κάποιοι να μας πείσουν ότι τα μεγαλοστελέχη ενός πολυεθνικού γίγαντα έδιναν ένα κάρο χρήματα -άξια προστίμου εκατομμυρίων- σε απλούς υπαλλήλους υπουργείων με την ελπίδα πως αυτοί θα συναντούσαν τον υπουργό στον διάδρομο τυχαία και πάνω στην «καλημέρα» θα του άλλαζαν και τα μυαλά για τις τιμές των φαρμάκων της Novartis. Απίθανα πράγματα!
Εκτός όμως όλων των άλλων, υπάρχει ακόμη μία σημαντική λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά: για να εμπίπτει μία υπόθεση στον ομοσπονδιακό νόμο FCPA, πρέπει μεταξύ άλλων μέσα από τα στοιχεία να έχουν διαπιστωθεί πληρωμές, δηλαδή μίζες, σε κυβερνητικούς αξιωματούχους μιας ξένης χώρας. Και είναι επίσης προφανές ότι ένα κείμενο συμβιβασμού δεν θα περιελάμβανε περισσότερα στοιχεία σε σχέση με αυτές τις μίζες από αυτά που δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Για να υπογράψει μία εταιρία συμβιβασμό, αυτό που βασικά προσπαθεί να αποφύγει είναι η διαρροή περισσότερων πληροφοριών για την υπόθεση, οι οποίες αναγκαστικά θα μαθαίνονταν στην περίπτωση δικαστικής διαδικασίας. Επίσης, σημαντική είναι ακόμη μία πληροφορία που προκύπτει μέσα από το κείμενο του αμερικανικού δικαστηρίου και δείχνει το επίπεδο της προπαγάνδας αλλά και της θεσμικής εκτροπής που παρατηρήθηκε στη χώρα μας. Η νομική υπόθεση στην άλλη μεριά του Ατλαντικού βασίστηκε ολοκληρωτικά στις σημαντικές μαρτυρίες προστατευόμενων μαρτύρων, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν με τον δέοντα νομικό και θεσμικό σεβασμό.
Οι μαρτυρίες αυτών των ανθρώπων -και μόνον αυτές- έκαναν έναν από τους μεγαλύτερους φαρμακευτικούς γίγαντες παγκοσμίως να γονατίσει και να τρέξει να συμβιβαστεί με τις Αρχές των ΗΠΑ, δίνοντας 310.000.000 ευρώ ώστε να μη φτάσει η υπόθεση στα δικαστήρια. Στην Ελλάδα, πάλι, η ιστορία γράφτηκε εντελώς διαφορετικά προκειμένου το σκάνδαλο να θαφτεί. Εδώ οι αντίστοιχοι προστατευόμενοι μάρτυρες λοιδορήθηκαν, χαρακτηρίστηκαν κουκουλοφόροι και υλοποιήθηκε μια τεράστια επιχείρηση εκφοβισμού τους. Παράλληλα, στήθηκε ολόκληρη προανακριτική επιτροπή στη Βουλή προκειμένου να αποδειχτεί ότι η Novartis ήταν στην πραγματικότητα μία πολιτική σκευωρία.
Στη διάρκεια αυτής της προανακριτικής, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε ο μεγαλύτερος εκφοβισμός των προστατευόμενων μαρτύρων και επιχειρήθηκε με μανία η αποκάλυψη της ταυτότητάς τους.
Αντιθέτως, πρόσωπα όπως ο αντιπρόεδρος της Novartis Κωνσταντίνος Φρουζής, ένας από τους ενορχηστρωτές δηλαδή του σκανδάλου, το οποίο η φαρμακευτική εταιρία παραδέχτηκε και δέχτηκε να πληρώσει γι’ αυτό εκατομμύρια ευρώ στο αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης και στην αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, αντιμετωπίστηκε από την πλειοψηφία της προανακριτικής όχι απλά με εξαιρετικό σεβασμό, αλλά -περίπου- ως ο άνθρωπος που ταλαιπωρήθηκε άδικα από τις έρευνες των εισαγγελικών Αρχών στη χώρα μας. Αλίμονο!
Χαρτοπόλεμος προπαγάνδας Μαξίμου – ΣΥΡΙΖΑ για Novartis
Με ανταλλαγή επιθετικών ανακοινώσεων και με εντελώς διαφορετική παρουσίαση των γεγονότων κορυφώθηκε χθες ο πόλεμος προπαγάνδας μεταξύ των κομμάτων σχετικά με την υπόθεση της Novartis. Στην κυβέρνηση ισχυρίζονται πως η απόφαση από τις ΗΠΑ τούς δικαιώνει και πως το σκεπτικό της απόφασης δεν παραπέμπει σε εμπλοκή πολιτικών στο σκάνδαλο, όταν όμως το πόρισμα κάνει λόγο για αξιωματούχους. Την ίδια ώρα τίθεται και το ερώτημα πώς οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να μιλούσαν για εμπλοκή Ελλήνων πολιτικών, με τα κενά στην υπόθεση να είναι πολλά.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας δήλωσε ότι η απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ για τη Novartis «αναδεικνύει δύο στοιχεία: Πρώτον, γκρεμίζει τη σκευωρία που έστησε ο ΣΥΡΙΖΑ σε βάρος πολιτικών του αντιπάλων και αφήνει εκτεθειμένη την ηγεσία του.
Δεύτερον, δικαιώνει πλήρως τις θέσεις που από την αρχή διατύπωνε, τόσο ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης όσο και ως πρωθυπουργός, ο Κυριάκος Μητσοτάκης».
Οι ομιλίες
Συγκεκριμένα, ανέφερε απόσπασμα της ομιλίας του στη Βουλή στις 22 Φεβρουαρίου 2018 και της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στη ΔΕΘ στις 8 Σεπτεμβρίου 2019. Η ιστορία της Novartis, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, «αφήνει έκθετο τον ΣΥΡΙΖΑ και τον κ. Τσίπρα προσωπικά. Όχι μόνο έστησαν μια σκευωρία για να σπιλώσουν πολιτικούς τους αντιπάλους, αλλά δεν έκαναν τίποτα για να αποκαλυφθούν αυτοί που πραγματικά έβλαψαν το Ελληνικό Δημόσιο. Το μόνο που τους ενδιέφερε είναι να στήσουν το “μαγαζί” τους ώστε να ελέγξουν τους “αρμούς” της εξουσίας.
Όσο και να σιωπά ο κ. Τσίπρας, όσοι ευθύνονται για αυτή τη σκευωρία θα αποκαλυφθούν. Παράλληλα, η Δικαιοσύνη οφείλει απερίσπαστη να συνεχίσει τη δουλειά της, ώστε αφενός να τιμωρηθούν όσοι ζημίωσαν το Ελληνικό Δημόσιο και αφετέρου να αποκαταστήσει η Novartis τη ζημία που προκάλεσε στο Δημόσιο και στους πολίτες». Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Χαρίτσης τόνισε ότι «με τη χθεσινή απόφαση των δικαστικών Αρχών των ΗΠΑ για το σκάνδαλο διαφθοράς της Novartis η εταιρία ομολογεί ότι την περίοδο 2012-2015 διέφθειρε και μέλη της κυβέρνησης στην Ελλάδα. Παραδέχεται, δηλαδή, όσα Ν.Δ. και ΚΙΝ.ΑΛ. στη χώρα μας συνεχίζουν με θράσος να αποκαλούν “σκευωρία”».
«Η προσπάθεια της Ν.Δ. μέσα στον πανικό της να θολώσει τα νερά είναι τραγελαφική. Οι υπεύθυνοι οφείλουν να λογοδοτήσουν» ανέφερε και έθεσε τρία ερωτήματα: «Τι έχει να σχολιάσει τώρα ο κ. Μητσοτάκης μετά την ομολογία διαφθοράς από την ίδια τη Novartis; Τι έχει να πει ο κ. Σαμαράς, ο οποίος ήταν πρωθυπουργός την περίοδο για την οποία η Novartis παραδέχθηκε τη διαφθορά; Τι έχουν να πουν πλέον για τη δήθεν σκευωρία οι αρμόδιοι υπουργοί Υγείας της περιόδου, δηλαδή οι κ. Λοβέρδος, Γεωργιάδης και Βορίδης;»
Με ανακοίνωσή του, εξάλλου, το Γραφείο Τύπου του Κινήματος Αλλαγής σημειώνει: «Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός της Novartis και οι ανακοινώσεις των αμερικανικών Αρχών ότι καμία εμπλοκή πολιτικών προσώπων δεν υπήρξε βάζουν οριστικά ταφόπλακα στη σκευωρία του ΣΥΡΙΖΑ. Επεσε στο κενό η άθλια κατασκευή του ΣΥΡΙΖΑ και του παραδικαστικού κυκλώματος που έστησε με τη βαθιά Δεξιά. Δεν περιμένουμε να ζητήσουν συγγνώμη από αυτούς που κατασυκοφάντησαν. Δεν έχουν αλλάξει στο παραμικρό. Τους αφήνουμε να αυτογελοιοποιούνται με τις ανακοινώσεις τους. Ο λαός θα τους κρίνει. Και αυτοί που πρωτοστάτησαν στο παραδικαστικό θα απολογηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης».
Μ.Η.Τ. 232120