Οι άξονες παρέμβασης και οι προτεραιότητες της διοίκησης Ζούλα – Γαμπρίτσο, όπως αποτυπώνονται στον στρατηγικό και επιχειρησιακό προγραμματισμό για τα έτη 2020-2024
Από την Ντίνα Ιωακειμίδου
Ευέλικτες σχέσεις εργασίας με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, απαγκίστρωση από τον δημόσιο τομέα και το καθεστώς ΔΕΚΟ με στόχο την προσέλκυση ακριβοπληρωμένων στελεχών από την αγορά, απολύσεις προσωπικού μέσω εθελούσιας εξόδου, δημιουργία εμπορικής θυγατρικής για ευέλικτες συμβάσεις και ευέλικτο πλαίσιο προμηθειών, λειτουργία με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και αποδέσμευση από την υποχρέωση για απόδοση μερίσματος στο κράτος είναι το «όραμα» που ευαγγελίζεται η διοίκηση της ΕΡΤ για την επόμενη ημέρα.
Οι άξονες παρέμβασης και οι προτεραιότητες της διοίκησης Κωνσταντίνου Ζούλα και Γιώργου Γαμπρίτσου αποτυπώνονται στο Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο για τα έτη 2020-2024, το οποίο συντάχθηκε με τη συμβολή της εταιρίας Grant Thornton και ετέθη σε διαβούλευση έως προχθές Παρασκευή 15 Μαΐου.
Το ανθρώπινο δυναμικό της ΕΡΤ χαρακτηρίζεται ηλικιακά μεγάλο, καθώς ο μέσος όρος του προσδιορίζεται στα 50 έτη. Όπως σημειώνεται, «σε σχέση με το 2009-2010 το προσωπικό έχει μειωθεί πλέον του 50% από 3.550 σε 2.180 σήμερα, ενώ δεν απασχολούνται πλέον και 1.000 συμβασιούχοι της περιόδου 2009-2010». Παρότι εργαζόμενοι ηλικίας 50 ετών (τη στιγμή που τα όρια της συνταξιοδότησης αυξάνονται συνεχώς) χαρακτηρίζονται ηλικιακά μεγάλοι, αλγεινή εντύπωση προκαλεί η επισήμανση πως «λόγω της κρίσης του κορονοϊού η εθελουσία έξοδος ανεστάλη».
Χαμηλόμισθοι
Εξίσου αλγεινή εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ουδεμία αναφορά γίνεται στους χαμηλούς μισθούς των εργαζομένων, αλλά το ενδιαφέρον εστιάζεται στα ικανά στελέχη της αγοράς. «Σε όλα τα επίπεδα διοίκησης η ΕΡΤ προσφέρει αισθητά χαμηλότερες αποδοχές στους εργαζομένους της σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, η διοίκηση της ΕΡΤ έχει ξεκινήσει συζητήσεις με τον μέτοχο προκειμένου να απαγκιστρωθεί από τον στενό δημόσιο τομέα, το ενιαίο μισθολόγιο, προκειμένου αυτή να λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Μέσω αυτού η Εταιρία (σ.σ.: όπως αποκαλούν την ΕΡΤ) θα είναι σε θέση να προσελκύσει ικανά στελέχη της αγοράς κάνοντας αναδιάταξη των μισθολογικών τους παροχών». Και αυτό καθώς σημειώνεται πως «η ένταξη στο ενιαίο μισθολόγιο του Δημοσίου είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων που βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης (200%-300% κάτω από την αγορά) με αποτέλεσμα τη δυσχέρεια προσέλκυσης έμπειρων στελεχών»
Το πλάνο της εθελούσιας εξόδου των «ηλικιωμένων» της ΕΡΤ προσδιορίζεται στα πέντε έτη και σύμφωνα με τους υπολογισμούς της διοίκησης, «η ωφέλεια από την αποχώρηση προσωπικού καθώς και το κόστος μισθολογικών ωριμάσεων θα μειώσουν το κόστος σε 60.000.000 ευρώ το 2024 έναντι των 63.000.00 ευρώ που δαπανώνται σήμερα». Επίσης «με το σωστό μείγμα outsourcing, in-sourcing, μεικτών παραγωγών, συμβάσεων έργου ορισμένου χρόνου, ο αριθμός του προσωπικού της ΕΡΤ εκτιμάται ότι μπορεί να διατηρηθεί κοντά στα σημερινά επίπεδα (περίπου 2.000), αριθμός ο οποίος είναι στο κατώτερο όριο, αντίστοιχων δημοσίων μέσων στην Ευρώπη (στοιχεία EBU)»
Με δυο λόγια, η διοίκηση μας λέει: πετάμε στον δρόμο ανθρώπους προ της συνταξιοδότησης που δεν πρόκειται να βρουν δουλειά, απαλλασσόμεθα από μισθολογικές ωριμάσεις και προσλαμβάνουμε ακριβοπληρωμένα στελέχη. Πώς, όμως, θα μειωθεί το κόστος μισθοδοσίας παραμένει αδιευκρίνιστο. Το πακέτο, πάντως, της εθελούσιας εξόδου με τη μορφή αποζημίωσης η διοίκηση το προσδιορίζει στα 20.9000.000 εκατ. ευρώ. «Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν» τονίζει με ανακοίνωσή της η ΔΑΣ ΠΟΣΠΕΡΤ και προσθέτει: «Επιθυμούν ένα ελάχιστο 2.000 εργαζομένων, φτηνών με άθλιες αποδοχές, με ελαστικότητα στην εργασία, με συμβάσεις έργου ορισμένου χρόνου, υπό την επίβλεψη και αξιολόγηση ακριβοπληρωμένων διευθυντικών στελεχών με το φωτοστέφανο των ικανών στελεχών της αγοράς»
Πηγές ενημερωμένες σημειώνουν στη «δημοκρατία»: «Μη γελιόμαστε, ο στόχος είναι οι προσλήψεις ημετέρων κυρίως από ιδιωτικά κανάλια, ώστε να δημιουργηθεί ένας σταθερός και ισχυρός προπαγανδιστικός μηχανισμός ο οποίος και σε περίπτωση εναλλαγής κυβέρνησης θα δρα εκ των ένδον»! «Ποιος είναι ο μέσος μισθός των εργαζομένων στην ΕΡΤ;» ρωτάμε τον Σ. Κουτσοβίλη εκ μέρους του ΠΑΜΕ-ΜΜΕ. «Εργαζόμενος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με 20 χρόνια προϋπηρεσίας και τρία παιδιά λαμβάνει σήμερα μισθό 970 ευρώ» μας απαντά.
Στα πλάνα και εμπορική θυγατρική για μεγάλες δουλειές!
Στα πλάνα της ΕΡΤ περιλαμβάνεται και η δημιουργία εμπορικής θυγατρικής, η οποία θα είναι επιφορτισμένη με τον ρόλο παραγωγής περιεχομένου.
«Η δημιουργία μιας εμπορικής θυγατρικής θα προσέφερε πραγματικό όφελος στην ΕΡΤ μόνο αν ήταν εφικτή η απεξάρτησή της από τους βασικούς γραφειοκρατικούς και θεσμικούς περιορισμούς που διέπουν τη λειτουργία της» σημειώνεται στο στρατηγικό πλάνο. Και επανέρχεται δριμύτερη η διοίκηση, «π.χ. απεξάρτηση από το ενιαίο μισθολόγιο, δυνατότητα για ευέλικτες συμβάσεις και πιο ευέλικτο πλαίσιο προμηθειών».
Στη γλώσσα της νεοφιλελεύθερης αγοράς η λέξη ευελιξία, όπως έχει αποδείξει η Ιστορία, σημαίνει απλά και ξάστερα διαχειριστική ασυδοσία. «Εμπορική θυγατρική και ευελιξία στις προμήθειες σημαίνει αφενός αδιαφάνεια και απεξάρτηση από τους ελέγχους του κράτους καθώς και εκτόξευση στα κόστη. Επιθυμούν διακαώς να μπάσουν ιδιώτες για ένα ωραίο φαγοπότι, που δεν θα ελέγχονται ούτε για το ύψος των δαπανών ούτε για το πώς οι δαπάνες κατανεμήθηκαν» σχολιάζουν στη «δημοκρατία» οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ.
Σύμφωνα με το στρατηγικό πλάνο, η διοίκηση της ΕΡΤ έχει ξεκινήσει συζητήσεις με τον μέτοχο (δηλ. το Ελληνικό Δημόσιο) προκειμένου να παύσει η υποχρέωση για κερδοφορία, η οποία, σημειώνεται, οδηγεί στη δέσμευση αρκετών εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο, τα οποία θα μπορούσαν υπό άλλες συνθήκες να διατεθούν για την ενδυνάμωση του προγράμματος και των υπηρεσιών της.
«Το δημοσιονομικό πλεόνασμα της τάξης του 15%- 20% των εσόδων της στερεί πολύτιμους πόρους για να επιτελεί την αποστολή της. Αποτέλεσμα, το διαθέσιμο έσοδο της ΕΡΤ, από 300.000.000 ευρώ το 2010 να ανέρχεται σήμερα, λόγω και του δημοσιονομικού πλεονάσματος, σε περίπου 150.000.000 ευρώ (50% μείωση)».
Το 2019 καταβλήθηκε από την ΕΡΤ μέρισμα 15.700.000 ευρώ, το 2021 θα καταβληθούν 8.200.000 ευρώ και το 2022 μέρισμα 3.600.000 ευρώ. Εκ πρώτης όψεως, η μη απόδοση του μερίσματος στο Ελληνικό Δημόσιο, με στόχο την αξιοποίηση του ποσού αυτού για τη βελτίωση του παραγόμενου προϊόντος, φαίνεται ως κίνηση θεμιτή.
Το ερώτημα, όμως, που τίθεται είναι ποια άλλη ΔΕΚΟ θα επιβαρυνθεί έτι περαιτέρω. Και αυτό καθώς η Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας ή αλλιώς Υπερταμείο λαμβάνει τα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων που υλοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ για τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ τα έσοδά της από τα μερίσματα των θυγατρικών κατευθύνονται σε ένα μέρος τους στον ίδιο σκοπό και τα υπόλοιπα χρηματοδοτούν το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων. Ποια άλλη ΔΕΚΟ, λοιπόν, θα επιβαρυνθεί;
Διαπιστώνουν τώρα δυσπιστία για την αντικειμενικότητα του ενημερωτικού τομέα!
Βαρετή και αδιάφορη χαρακτηρίζεται από τη διοίκηση η ΕΡΤ, ενώ σημειώνεται ότι υπάρχει μεγάλη δυσπιστία για την αντικειμενικότητά της στον ενημερωτικό τομέα. Οι λόγοι είναι προφανείς και διαχρονικοί, συμπεριλαμβανομένης της γενικευμένης αίσθησης ότι λειτουργεί ως προπαγανδιστικός μηχανισμός της κυβέρνησης -κάτι που ενέτεινε η τελευταία πενταετία-, των συντεχνιακών παρεμβάσεων και δυσλειτουργιών και των άκαμπτων διαδικασιών του Δημοσίου. Όχι, καμία διάθεση αυτοκριτικής δεν διατυπώνεται εν προκειμένω για το γεγονός ότι η ελληνική ραδιοτηλεόραση παραμένει κρατική και κυβερνητικός προπαγανδιστικός μηχανισμός και όχι δημόσια και πολυσυλλεκτική.
Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι τα συνολικά ποσοστά τηλεθέασης και ακροαματικότητας κυμαίνονται γύρω στο 10%-12% αντίστοιχα (όταν το BBC έχει αντίστοιχα 44% και 55%), ενώ σημειώνεται ότι σήμερα εισπράττει μόνο το 3% του μεριδίου της συνολικής διαφημιστικής πίτας, το οποίο αντιστοιχεί στο 5% των εσόδων της. «Η στόχευση για τα επόμενα πέντε χρόνια είναι να αυξηθεί το μερίδιο της ΕΡΤ στη διαφημιστική πίτα από 3% στο 5%, παρότι η συνολική τηλεθέαση των καναλιών της ΕΡΤ προβλέπεται να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 50% έως το 2022»!
Η διοίκηση της ΕΡΤ, όπως φαίνεται, έχει αποκτήσει μια κακή συνήθεια: Να προσθέτει την τηλεθέαση όλων των καναλιών της και να βγάζει μια γενική σούμα. Χαρακτηριστικό είναι ότι και το φιλικό (;) προς την κυβέρνηση «Βήμα» τον περασμένο Δεκέμβριο έγραφε χαρακτηριστικά: «Πρώτη φορά στα χρονικά η δημόσια τηλεόραση προσθέτει τα ποσοστά τεσσάρων καναλιών ώστε να φανεί ότι ανεβαίνει στους πίνακες τηλεθέασης».
Πρόθεσή της πάντως, τονίζεται, είναι η επένδυση σε μυθοπλασία και ψυχαγωγία, ενώ εκτιμά ως δυσανάλογα μεγάλα τα ποσά που επένδυε μέχρι το πρόσφατο παρελθόν η ΕΡΤ σε αθλητικά δικαιώματα. Το ERT Sports, που συναρτάται προφανώς με την αγορά αθλητικών δικαιωμάτων, θα επανεξεταστεί, όπως επισημαίνεται, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ενώ οι 19 περιφερειακοί (ραδιοφωνικοί) σταθμοί θα οργανωθούν στη βάση των 11 περιφερειών της χώρας και το πρόγραμμά τους ανά περιφέρεια θα δικτυωθεί και θα είναι κοινό.
Για την τεχνολογική δε εξέλιξη των δικτύων και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας θα διερευνηθεί, σύμφωνα με το πλάνο, η ανεύρεση συνεργειών με άλλους παρόχους δικτύων, όπως η Digea και η κινητή τηλεφωνία. Τέλος, γίνεται λόγος για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς της ΕΡΤ προκαλώντας ευλόγως απορίες, αφού η ΕΡΤ δεν έχει απλώς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, αλλά είναι κερδοφόρα.
Περίεργα άλματα διαπιστώνονται και στα οικονομικά στοιχεία που αφορούν τις επενδύσεις που προγραμματίζονται από τα 40.000.000 ευρώ το 2019 στα 100.900.000 ευρώ το 2024!
185.000.000 ευρώ ανταποδοτικό τέλος
Η διοίκηση της ΕΡΤ δεν προτείνει αύξηση του ανταποδοτικού τέλους, το οποίο από το 2013 μειώθηκε κατά 35% (36 ευρώ ετησίως σήμερα). Τονίζεται πως θα παραμείνει σταθερό στα 3 ευρώ τον μήνα και ότι είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη.
Το έσοδο για το 2019 από το ανταποδοτικό τέλος διαμορφώθηκε στα 185.000.000 ευρώ. Επισημαίνεται πάντως -και αυτό έχει το ενδιαφέρον του- πως «επιδίωξη της διοίκησης αποτελεί η αποκατάσταση των ελλιπών διαδικασιών σχετικά με την είσπραξή του.
Συγκεκριμένα, θα γίνουν ενέργειες προκειμένου να εξεταστεί η δυνατότητα θεσμοθέτησης σχετικών προβλέψεων ορίζοντας συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε να είναι εφικτοί ο ακριβής προσδιορισμός και ο έλεγχος των εσόδων που αφορούν το ανταποδοτικό τέλος».
Να υποθέσουμε στο σημείο αυτό ότι η ΕΡΤ δεν λαμβάνει ακριβώς τα ποσά που αντιστοιχούν στο ανταποδοτικό τέλος που πληρώνεται από τους φορολογουμένους μέσω της ΔΕΗ. Και αυτό γιατί οι ιδιώτες που έχουν επενδύσει στην πράσινη ενέργεια χαρατσώνοντας τους φορολογουμένους λαμβάνουν, εξ όσων γνωρίζουμε, σε απόλυτη προτεραιότητα τα χρήματα που τους αντιστοιχούν.
Πώς θέλουμε τα κρατικά μέσα
Η ιστορία της ΕΡΤ είναι πονεμένη. Επί δεκαετίες λειτούργησε ως το μακρύ χέρι της εκάστοτε εξουσίας και θερμοκήπιο κομματικών δημοσιογραφικών στρατών. Το πάρτι που είχε δημιουργηθεί έφερε μοιραία την απαξίωση στα μάτια της κοινής γνώμης. Σε επίπεδο τηλεοπτικού προγράμματος, παρότι υπήρχαν φωτεινές εξαιρέσεις, το παραγόμενο προϊόν υπολειπόταν του τεράστιου κόστους.
Παλαιότερα η κυβέρνηση Σαμαρά επιχείρησε με μια ακραία και λανθασμένη απόφαση να κλείσει την κρατική τηλεόραση. Η σημερινή κυβέρνηση επιχειρεί, όπως φαίνεται, να γιγαντώσει πάλι την ΕΡΤ με αμφιλεγόμενες διαδικασίες και προσλήψεις από το παράθυρο. Ενδιαφέρεται για «επενδύσεις» σε χρήμα, αντί να θέτει σε πρώτο πλάνο την ποιότητα σε συνδυασμό με την εμπορικότητα. Σήμερα η ΕΡΤ δεν έχει ταυτότητα, ούτε εμβληματικά πρόσωπα. Ίσως γι’ αυτό σε επίπεδο τηλεθέασης παραπαίει! Ωστόσο δεν ιδρώνει το αυτί κανενός…
Στόχος της ΕΡΤ δεν πρέπει να είναι ο ανταγωνισμός με τα ιδιωτικά κανάλια, αλλά η καθολική αποδοχή και αξιοπιστία, που μοιραία θα φέρουν και την τηλεθέαση. Η δημόσια τηλεόραση είναι πολύτιμη. Αρκεί να επιτελεί τον ρόλο της και όχι να εξυπηρετεί μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Δημήτρης Ριζούλης
Μ.Η.Τ. 232120