Με καινούργιο σύνθημα, «Πάνω απ’ όλα μένουμε ασφαλείς, επιστρέφουμε, αλλά προσέχουμε», ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο χθεσινό του διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό περιέγραψε τους βασικούς άξονες της επιστροφής στη «νέα κανονικότητα».
Ο πρωθυπουργός προειδοποίησε ότι μέχρι η επιστήμη να βρει το κατάλληλο εμβόλιο και μία αποτελεσματική θεραπεία, «ο ιός θα ζει ανάμεσά μας» και διεμήνυσε ότι όλοι, κυβέρνηση και πολίτες, θα επωμιστούμε το κόστος μετάβασης στην επόμενη μέρα.
Από την Κυριακή 17 Μαΐου, όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, οι πιστοί θα μπορούν να συμμετέχουν και στη θεία λειτουργία και στις υπόλοιπες ακολουθίες, διαψεύδοντας διάφορους υπουργούς του, που ήθελαν τις εκκλησίες να ανοίγουν για την τέλεση λειτουργιών παρουσία των πιστών μεταγενέστερα ή από τον Ιούνιο. Διέψευσε, επίσης, και τα διάφορα σενάρια που κυκλοφορούσαν έως την τελευταία στιγμή όσον αφορά τη λειτουργία των δημοτικών σχολείων.
Όπως είπε, ενδεχομένως να ανοίξουν την 1η Ιουνίου, κάνοντας ένα βήμα πίσω, ίσως λόγω και της δριμείας κριτικής που άσκησε η αντιπολίτευση.
Ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του έκανε ειδική αναφορά στο επιτυχημένο έργο τεσσάρων υπουργών, χωρίς να τους κατονομάσει, τον Κυριάκο Πιερακάκη, τη Νίκη Κεραμέως, τον Βασίλη Κικίλια και τον Νίκο Χαρδαλιά, χωρίς να επεκταθεί περισσότερο σε άλλους. Κάποιοι το ερμηνεύουν και ως ψήφο εμπιστοσύνης προς αυτούς και δυσφορία για τους υπολοίπους, επαναφέροντας εμμέσως τα σενάρια του ανασχηματισμού, όπως αποκάλυψε η «κυριακάτικη δημοκρατία».
Στο διάγγελμά του ο κ. Μητσοτάκης παρουσίασε τις βασικές γραμμές του σχεδίου:
• Την επόμενη Δευτέρα, 4 Μαΐου, αίρονται οι περιορισμοί στη μετακίνηση των πολιτών. Καταργούνται η γραπτή άδεια και τα σχετικά sms. Θα εξακολουθήσουν, όμως, να ισχύουν τουλάχιστον δύο εβδομάδες οι περιορισμοί στην κυκλοφορία εκτός νομού της κατοικίας μας. Η ατομική άθληση θα επιτρέπεται στους ανοικτούς χώρους και στη θάλασσα. Αλλά οι οργανωμένες παραλίες θα παραμένουν ακόμα κλειστές. Την ίδια μέρα θα λειτουργήσουν και ορισμένα είδη καταστημάτων και υπηρεσιών. Ανέφερε ενδεικτικά: Βιβλιοπωλεία, ηλεκτρονικά είδη, ΚΤΕΟ και καταστήματα αθλητικών ειδών. Οπως και τα κομμωτήρια, πάντα όμως με ραντεβού.
• Το υπόλοιπο λιανεμπόριο θα επανεκκινήσει τη Δευτέρα 11 Μαΐου, εκτός των εμπορικών κέντρων. Αυτά θα ανοίξουν την 1η Ιουνίου. Σε όλα τα καταστήματα, βεβαίως, θα ισχύουν όροι που θα περιορίζουν την πυκνότητα των επισκεπτών. Και θα λαμβάνονται αυστηρά μέτρα προστασίας των εργαζομένων.
• Από τις 4 Μαΐου οι εκκλησίες θα είναι ανοιχτές για ατομική λατρεία. Και από την Κυριακή, 17 Μαΐου οι πιστοί θα μπορούν να συμμετέχουν και στη θεία λειτουργία και στις υπόλοιπες ακολουθίες. Πάντα όμως με αυστηρούς κανόνες, που θα συμφωνηθούν με την Ιερά Σύνοδο και την επιστημονική κοινότητα. Στο σημείο αυτό ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο και τον κλήρο για τη συνεργασία, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δεν ήταν εύκολη για κανέναν μας η εμπειρία του φετινού Πάσχα».
• Στην εκπαίδευση, τα μαθήματα της Γ’ Λυκείου θα αρχίσουν ξανά στις 11 Μαΐου. Μία εβδομάδα μετά θα ακολουθήσουν οι υπόλοιπες τάξεις του Λυκείου αλλά και το Γυμνάσιο. Τα σχολεία, όμως, θα λειτουργήσουν με άλλους κανόνες, που θα περιορίσουν -όσο αυτό είναι εφικτό- τον συγχρωτισμό. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα εξακολουθεί να υποστηρίζει παιδιά τα οποία, για ειδικούς λόγους, δεν πρέπει να έρθουν στη τάξη.
• Δημοτικά και νηπιαγωγεία παραμένουν κλειστά. Ενδέχεται να ανοίξουν την 1η Ιουνίου και μόνο αν υπάρξει βεβαιότητα ότι η πορεία της επιδημίας βαίνει καθοδικά.
• Την 1η Ιουνίου ξεκινά και η δραστηριότητα στον τομέα της εστίασης, πάντα με προϋποθέσεις που θα έχουν μέχρι τότε συμφωνηθεί. Την ίδια μέρα θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας. Και τότε θα ενεργοποιηθεί και το δεύτερο κύμα εργασιών της Δικαιοσύνης.
• Μέσα στον Ιούνιο, τέλος, και ανάλογα με τις εξελίξεις, θα απελευθερωθεί σταδιακά και η υπόλοιπη οικονομική δραστηριότητα. Κρίνεται απίθανο, ωστόσο, να επιτραπούν μέσα στο καλοκαίρι οι μεγάλες συναθροίσεις, όπως φεστιβάλ, συναυλίες ή αθλητικά γεγονότα με θεατές.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας κάποιες φορές σε πρώτο πρόσωπο, θέλησε να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στους πολίτες. «Δεν πρόκειται για τον επίλογο της περιπέτειας, αλλά για μια συνέχεια. Θα το ξαναπώ: Η έξοδος από την καραντίνα θα γίνεται βήμα βήμα. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια πιθανή αναζωπύρωση της απειλής. Στόχος μας θα είναι να την εντοπίζουμε γρήγορα, ώστε οι όποιοι νέοι περιορισμοί να έχουν τοπικό χαρακτήρα και να μην αφορούν όλη την επικράτεια.
Το σχέδιό μας για το επόμενο δίμηνo είναι εξαιρετικά αναλυτικό και επεξεργασμένο. Είναι όμως αυτό που δηλώνει η λέξη: σχέδιο. Αρα, θα υπόκειται σε αναθεωρήσεις, ανάλογα με τις εξελίξεις των πραγμάτων και τις οδηγίες των ειδικών. Και μόνο η πειθαρχία του κάθε πολίτη θα είναι αυτή που θα κρίνει την επιτυχία του» σημείωσε. Ο πρωθυπουργός έθεσε ως προτεραιότητές του τη ζωή και την υγεία των Ελλήνων. «Επιλογή μου είναι η κάθε απόφαση να έχει τη σφραγίδα της επιστημονικής γνώσης. Και στην ενημέρωση του πολίτη να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια, ειλικρίνεια και λογοδοσία» είπε.
Κλειδί για την επιτυχία, επισήμανε, «θα είναι και πάλι η ατομική μας πειθαρχία. Η υπευθυνότητα. Η εμπιστοσύνη στις οδηγίες των ειδικών. Το αποτέλεσμα που πετύχαμε έως τώρα είναι μεγάλο. Είναι όμως ακόμα εύθραυστο. Το να επιστρέψουμε στις ζωές και στις δουλειές μας είναι πιο δύσκολο από το να μείνουμε σπίτι. Γι’ αυτό και όσο χαλαρώνουν οι περιορισμοί τόσο θα αυξάνεται ο ρόλος της προσωπικής ευθύνης».