Τι πρέπει να «τρέξει» εντός των επόμενων 18 μηνών, ώστε να εκταμιευτούν από την Ευρώπη κονδύλια ύψους 18 δισ.
Καμία αλλαγή στη «γραμμή» που είχε χαράξει ο Κωστής Χατζηδάκης δεν πρέπει να αναμένεται από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με την τοποθέτηση του Κυριάκου Πιερρακάκη στο τιμόνι της οικονομίας. Ωστόσο, ο νέος υπουργός έχει στα χέρια του την «καυτή πατάτα» των ευρωπαϊκών κονδυλίων, καθώς μέσα στους επόμενους 18 μήνες θα πρέπει να «τρέξει» πάνω από 240 ορόσημα και προαπαιτούμενα, προκειμένου να εκταμιευθούν από την Ευρώπη κονδύλια ύψους 18 δισ.
Σημειώνεται πως στις τέσσερις πρώτες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης υλοποιήθηκαν μόλις 110 ορόσημα, και ήδη ο κρατικός μηχανισμός είχε αρχίσει να «λαχανιάζει». Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης των στόχων θα υπάρξει κίνδυνος να χαθούν πολύτιμα χρήματα, κάτι που θα χρεωθεί ο νέος «τσάρος» της οικονομίας.
Η αφετηρία
Η θητεία της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών ξεκινά με δύο θετικές αφετηρίες: η πρώτη είναι η σημαντική υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων κατά 400 εκατ. ευρώ, ενώ τον επόμενο μήνα η Eurostat αναμένεται να ανακοινώσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% για το 2024, έναντι του 2,5% που προβλεπόταν, δηλαδή θα υπάρξει μια έξτρα δημοσιονομική ανάσα. Με την επέκταση της χρήσης του My Data και την ένταση των ελέγχων έγινε εφικτό για πρώτη φορά να έχει η Ελλάδα πρόσθετα φορολογικά έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής ύψους 2 δισ. ευρώ.
Το ποσό αυτό είναι μεγαλύτερο από τα 1,8 δισ. ευρώ που είχαν ενταχθεί ως πρόβλεψη στον Προϋπολογισμό του 2025. Μεγάλο «στοίχημα» για τον Κυριάκο Πιερρακάκη αποτελεί η διαπραγμάτευση με την Κομισιόν για την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το έλλειμμα. Πρόκειται για ένα θέμα που θα δώσει σημαντική ανάσα στα δημοσιονομικά της χώρας, με το οικονομικό επιτελείο να το υπολογίζει ακόμα και στα 900 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, θα πρέπει πρώτα να γίνει σαφές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ακριβές ποσοστό των αμυντικών δαπανών που θα εξαιρεθεί από το έλλειμμα. Σε κάθε περίπτωση, με την εξαίρεση αυτή, ωφελημένη θα βγει η Ελλάδα που δαπανά σχεδόν το 3% του ΑΕΠ σε εξοπλιστικά προγράμματα.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει ήδη την ατζέντα των νέων φοροελαφρύνσεων που αναμένεται να ανακοινώσει ο πρωθυπουργός τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ για να εφαρμοστούν από το 2026. Μεταξύ άλλων, στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τις αλλαγές στη φορολογία περιλαμβάνονται:
• Η εφαρμογή νέας φορολογικής κλίμακας με συντελεστές που θα οδηγούν σε ελαφρύνσεις για εισοδήματα έως 40.000-50.000 ευρώ. Πρόκειται για εισοδήματα που οριοθετούν τη μεσαία τάξη.
• Η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης.
• Η περαιτέρω μείωση των εισφορών για εργαζομένους και επιχειρήσεις, πέραν της προγραμματισμένης μείωσης κατά 0,5% που έχει ανακοινωθεί για το 2027.