Θετικό μέτρο! Η ηγεσία του οικονομικού επιτελείου παρουσίασε τις επτά αλλαγές στο νέο πλαίσιο της ψηφιακής συναλλαγής
Την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου για πάνω από 600 συναλλαγές και την αντικατάστασή του από το ψηφιακό τέλος συναλλαγής για τις συναλλαγές στις οποίες θα συνεχίσει να υφίσταται προβλέπει η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Η μεταρρύθμιση αυτή αφορά τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση ενός νομοθετικού πλαισίου, που ισχύει εν πολλοίς από το 1931, στην πλήρη ψηφιοποίησή του και την κατάργησή του -όπου απαιτείται-, ενώ αποτελεί δέσμευση της χώρας και ορόσημο στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αντιμετωπίζονται, επίσης, χρόνια ζητήματα ασαφειών.
Αναλυτικά, με το σχέδιο νόμου που αναμένεται να τεθεί άμεσα σε δημόσια διαβούλευση προωθούνται επτά αλλαγές:
• Καταργείται το τέλος χαρτοσήμου και αντικαθίσταται με το ψηφιακό τέλος συναλλαγής.
• Καταργούνται οριστικά περισσότερες από 600 περιπτώσεις επιβολής του τέλους χαρτοσήμου.
• Αναφέρονται ρητά οι συναλλαγές στις οποίες θα επιβάλλεται το ψηφιακό τέλος συναλλαγής, η δήλωση, ο υπολογισμός, η βεβαίωση και η είσπραξή του, που θα γίνεται εξ ολοκλήρου ψηφιακά, μέσω ειδικής πλατφόρμας της ΑΑΔΕ.
• Αποκλείεται ρητώς η επιβολή του σε συναλλαγές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής άλλων έμμεσων φόρων.
• Ορίζεται ότι το τέλος επιβάλλεται σε συναλλαγές όπου ο ένας τουλάχιστον συναλλασσόμενος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από τον τύπο και τον τόπο κατάρτισης της συναλλαγής.
• Αποσαφηνίζεται ποιος είναι ο υπόχρεος προς απόδοση του φόρου.
• Καθορίζεται ενιαίος χρόνος απόδοσης του τέλους.
Τα προβλήματα
Το ισχύον πλαίσιο για το τέλος χαρτοσήμου είναι σε σημαντικό βαθμό πολύπλοκο και πολλές φορές δημιουργεί δυσκολίες εφαρμογής στους συναλλασσομένους. Κάποια από τα προβλήματα είναι τα εξής:
• Το τέλος χαρτοσήμου επιβάλλεται σε συμβάσεις που καταρτίζονται στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να μπορεί να αποφεύγεται η καταβολή του από συναλλασσομένους που απλώς καταρτίζουν την αντίστοιχη σύμβαση στο εξωτερικό.
• Επίσης, το ισχύον πλαίσιο δεν αναφέρει ρητώς τα είδη συμβάσεων επί των οποίων επιβάλλεται, αλλά καλύπτει γενικώς όσες συμβάσεις δεν υπόκεινται σε άλλες μορφές έμμεσης φορολογίας, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει νομική ασφάλεια σε σχέση με την υπαγωγή ή μη μιας σύμβασης σε τέλος χαρτοσήμου.
• Η νομική ανασφάλεια επιτείνεται δε και από την ασάφεια σχετικά με το ποιος είναι υπόχρεος για την καταβολή του τέλους χαρτοσήμου και με ποιον τρόπο γίνονται η δήλωση και η καταβολή του.
Τι αλλάζει
Πλέον, το νέο ψηφιακό τέλος συναλλαγής θα επιβάλλεται επί των συναλλαγών, ανεξάρτητα από τον τόπο κατάρτισής τους, εφόσον ένας τουλάχιστον συμβαλλόμενος έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και δεν συντρέχει λόγος απαλλαγής για τους συμβαλλομένους. Οι συναλλαγές αυτές α) κατονομάζονται ρητώς στον νόμο, β) δεν υπόκεινται σε άλλους έμμεσους φόρους.
Κατάργηση
Σημειώνεται πως με τις προωθούμενες διατάξεις καταργείται το τέλος χαρτοσήμου σε περισσότερες από 600 περιπτώσεις συναλλαγών:
• Καταργείται σε μια σειρά από σημαντικές συναλλαγές, όπως χρησιδάνειο, ασφαλιστικές συναλλαγές, σύσταση και αύξηση κεφαλαίου μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων/οντοτήτων, ενέγγυες πιστώσεις τραπεζών υπέρ εισαγωγέων, συμβατικοί τόκοι δανείων και πιστώσεων.
• Καταργείται σε περισσότερες από 100 συναλλαγές που αφορούν χαρτόσημα επί παραβόλων (π.χ. άδεια γάμου, επαγγελματικές άδειες κλπ.). Απαραίτητη επισήμανση: η κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου δεν συμπαρασύρει και την κατάργηση του παραβόλου για τις εν λόγω συναλλαγές. Οδηγεί ωστόσο ,σε μείωση της τελικής επιβάρυνσης.
• Καταργείται, επίσης, σε περισσότερες από 500 συναλλαγές στις οποίες επιβαλλόταν τέλος χαρτοσήμου 2,4% ή 3,6% επί των κρατήσεων που αφορούν ΝΠΔΔ ή Δημόσιο (π.χ. χαρτόσημο επί κρατήσεων υπέρ Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), υπέρ ΤΑΧΔΙΚ (Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων), υπέρ ΕΑΔΗΣΥ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων) κ.ά.
Τι ισχύει για δάνεια, καταθέσεις και αναλήψεις
Σε δάνεια που υπόκεινται σε τέλος συναλλαγής (δάνεια μεταξύ ιδιωτών/εταιρίες τα οποία δεν είναι τραπεζικά) επιβάλλεται ανώτατο όριο στο τέλος συναλλαγής ύψους 150.000 ευρώ ανά δανειακή σύμβαση, ανεξαρτήτως του τόπου που συνήφθη το δάνειο. Με τον τρόπο αυτόν δεν θα υφίστανται πλέον οι λόγοι παράκαμψης της νομοθεσίας.
Ετσι, το Δημόσιο θα εισπράττει τα τέλη που μέχρι τώρα έχανε, καθώς οι σχετικές συμβάσεις συνάπτονταν στο εξωτερικό. Η δε επιβάρυνση για τις εταιρίες και τους ιδιώτες θα είναι σε λογικά επίπεδα.
Αναλυτικά, υπάγονται σε τέλος συναλλαγής:
• με συντελεστή 3,6% τα δάνεια μεταξύ ιδιωτών,
• με συντελεστή 2,4% τα δάνεια μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων που ασκούν αμφότερα επιχειρηματική δραστηριότητα ή όπου ο ένας τουλάχιστον συμβαλλόμενος είναι Α.Ε., ΕΠΕ ή ΙΚΕ,
• με συντελεστή 1,2% οι εγγραφές στα βιβλία νομικών προσώπων περί καταθέσεων και αναλήψεων,
• με συντελεστή 2,4% τα ομολογιακά δάνεια του ν. 4548/2018, εκτός εάν διαπραγματεύονται σε ρυθμιζόμενη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης. Σημειώνεται ότι εξαιρούνται του τέλους οι συμβατικοί τόκοι των δανείων.
Δήλωση και απόδοση
Το τέλος συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών θα βεβαιώνεται με ηλεκτρονική δήλωση μέσω νέας ψηφιακής πλατφόρμας που θα τεθεί σε λειτουργία από την ΑΑΔΕ. Η δήλωση και η απόδοση του τέλους γίνονται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από εκείνον της συναλλαγής.
Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος (η βεβαίωση και η απόδοσή του γίνονται με βάση τις προθεσμίες των παρακρατούμενων φόρων), τα μισθώματα (η απόδοσή του γίνεται μέσω της υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος) και η περίπτωση τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού (η δήλωση και η απόδοση γίνονται εντός του πρώτου μήνα του επόμενου φορολογικού έτους). Για συναλλαγές με το Δημόσιο, το τέλος συναλλαγής καταβάλλεται ηλεκτρονικά πριν από την κατάρτιση ή την έκδοση της οικείας πράξης.
Συντελεστές του ψηφιακού τέλους συναλλαγής
Σημειώνεται ότι οι συντελεστές του ψηφιακού τέλους συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών αποσαφηνίζονται και ορίζονται ως εξής:
•3,60% σε όλα τα μισθώματα ακινήτων, στα τιμολόγια είσπραξης αποζημιώσεων νόμιμων τόκων και τόκων υπερημερίας και στις συναλλαγές ή συμβάσεις μεταξύ φυσικών προσώπων που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και συμβάλλονται για πράξεις που δεν αφορούν αυτήν, καθώς και στις περιπτώσεις όπου ο ένας συμβαλλόμενος είναι Δημόσιο, δήμος, ΝΠΔΔ.
•2,40% εφόσον όλοι οι συμβαλλόμενοι ή συναλλασσόμενοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα ή τουλάχιστον ένας έχει τη νομική μορφή της Α.Ε., ΕΠΕ και ΙΚΕ.
•1,20% εφόσον πρόκειται για καταβολή αμοιβής σε φυσικά πρόσωπα ή μέλη διοίκησης και για κατάθεση ή ανάληψη από τα χρηματικά διαθέσιμα νομικών προσώπων και οντοτήτων.
•0,30% επί των προσκομιζόμενων επιταγών (πινάκια) σε πιστωτικά ιδρύματα.
Οι 100 σημαντικές περιπτώσεις κατάργησης του τέλους χαρτοσήμου
1. Η άδεια άσκησης επαγγέλματος από γιατρούς, φαρμακοποιούς και ελεύθερους επαγγελματίες (εφόσον, βάσει διάταξης νόμου, προβλέπεται η έκδοση τέτοιας άδειας)
2. Οι άδειες γάμου, θρησκευτικού ή πολιτικού, και η πράξη διαζυγίου
3. Η άδεια λειτουργίας ιαματικών πηγών
4. Η ανανέωση λειτουργίας ιαματικών πηγών
5. Η άδεια λειτουργίας τουριστικών ή ταξιδιωτικών γραφείων
6. Η ανανέωση λειτουργίας τουριστικών ή ταξιδιωτικών γραφείων
7. Η άδεια μεταβολής ή προσθήκης επωνύμου, καθώς και η ανανέωσή της
8. Οι άδειες οπλοφορίας προς άσκηση στη σκοποβολή
9. Η άδεια σύστασης ειδικού καπνεργοστασίου
10. Η ανανέωση της άδειας ειδικού καπνεργοστασίου
11. Τα κυβερνητικά πιστοποιητικά των πλοίων με ελληνική σημαία, που εκδίδονται από την Αρχή ή εξουσιοδοτημένο από αυτήν οργανισμό, στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή
12. Τα έγγραφα εθνικότητας πλοίων, καθώς και τα αντίγραφα των πιστοποιητικών αυτών
13. Τα πιστοποιητικά πλοϊμότητας ελληνικών αεροσκαφών, καθώς και τα αντίγραφα των πιστοποιητικών αυτών
14. Παράβολο για έκδοση άδειας πολιτικού γάμου
15. Αναγγελία Ασκησης Επαγγέλματος Κουρέα – Κομμωτή
16. Αναγγελία Ασκησης Επαγγέλματος Τεχνίτη Περιποίησης Χεριών & Ποδιών
17. Τέλος Καλλυντικών επί Χονδρικής Αξίας Πωλήσεων
18. Τέλος Ετοιμότητος Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων
19. Αξία Πάγιου Τέλους Φαρμακοτεχνικών Μορφών
20. Αποδεικτικά τεχνικής ικανότητας (πτυχία, διπλώματα, άδειες γενικές και ειδικές)
21. Πιστοποιητικά ικανότητας εργολάβου (πτυχία εργοληπτών δημόσιων έργων) Δ’, Ε’, ΣΤ’ τάξης
22. Πιστοποιητικά ικανότητας εργολάβου (πτυχία εργοληπτών δημόσιων έργων) Α’, Β’, Γ’ τάξης
23. Αποδεικτικά ναυτικής ή αεροναυτικής ικανότητας των πληρωμάτων των πλοίων, των αεροσκαφών, ως και του προσωπικού εδάφους
24. Πιστοποιητικά ικανότητας εργολάβου (πτυχία εργοληπτών δημόσιων έργων) Ζ’ και ανώτερης τάξης
25. Τέλος Χαρτοσήμου Αδειας Ασκησης Επαγγέλματος
26. Για έκδοση πισ/κού Αξ/κών αλ/πών & καE207:E235τ/ρω πληρ/των
27. Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης Ε/Γ Μικρού Σκάφους και Φ/Γ Πλοίου
28. Πρωτόκολλο Γενικής Επιθεώρησης Ε/Γ και Φ/Γ Πλοίου
29. Πιστοποιητικό (Ανα)Καταμέτρησης
30. Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης από Λύματα
31. Για έκδοση προσωρινής άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας τηλεπικ/κού σταθμού
32. Εκδοση Αδειας Ναυπήγησης για πλοία ολικού μήκους μέχρι 20 μέτρα
33. Εκδοση Αδειας Μετασκευής πλοίων ολικού μήκους από 20,01 μέτρα έως 100 μέτρα
34. Χαρτοσήμανση Πιστ/κού (Ανα)Καταμέτρησης
35. Εκδοση Αδειας Μετασκευής πλοίων ολικού μήκους άνω των 100,01 μέτρων
36. Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης από Πετρέλαιο
37. Εκδοση Αδειας Ναυπήγησης πλοίων ολικού μήκους από 20,01 μέτρα έως 100 μέτρα
38. Διεθνές Πιστοποιητικό Προστατευτικού Συστήματος Υφαλοχρωματισμού
39. Για έκδοση προσωρινού πιστοποιητικού καταμέτρησης
40. Εκδοση Πιστοποιητικού Ναυτικής Εργασίας
41. Πιστοποιητικό Γραμμής Φόρτωσης Μικρών Σκαφών
42. Πιστοποιητικό Γραμμής Φόρτωσης Πλοίων Εσωτερικού
43. Διεθνές Πιστοποιητικό Γραμμής Φόρτωσης
44. Εκδοση SMC
45. Εκδοση ISSC σε πλοία με ελληνική σημαία
46. Διεθνές Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης από Πετρέλαιο
47. Διεθνές Πιστοποιητικό Ενεργειακής Αποδοτικότητας
48. Διεθνές Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης του Αέρα
49. Πιστοποιητικό Ασφάλειας Ραδιοεπικοινωνιών Φορτηγού Πλοίου
50. Διεθνές Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης από Λύματα
51. Πιστοποιητικό Ασφάλειας Κατασκευής Φορτηγού Πλοίου
52. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Επιβατηγού Πλοίου
53. Διεθνές Πιστοποιητικό Διαχείρισης Ερματος
54. Διεθνές Πιστοποιητικό Χωρητικότητας (1969)
55. Πιστοποιητικό Ασφάλειας Εξαρτισμού Φορτηγού Πλοίου
56. Εκδοση ISMC
57. Χαρτοσήμανση Πιστ/κού AFS
58. Εκδοση DOC
59. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Ταχύπλοου Σκάφους
60. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Επιβατηγού Πλοίου (Βραχέων Διεθνών Πλόων)
61. Πιστοποιητικό Απαλλαγής
62. Διεθνές Πιστοποιητικό Καταλληλότητας για τη Μεταφορά Επικίνδυνων Χημικών Χύδην
63. Εκδοση IISSC σε πλοία με ελληνική σημαία
64. Πιστοποιητικό Καταλληλότητας Ανυψωτικών Μέσων και Ανελκυστήρων Επιβατηγών Πλοίων
65. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Επιβατηγού Πλοίου
66. Εκδοση IDOC
67. Εκδοση ΒΕΑΜ
68. Χαρτοσήμανση ΠΓΦ
69. Εκδοση Αρχείου Διαρκούς Σύναψης (CSR)
70. Εκδοση Πιστοποιητικού Ανυψωτικών Μέσων
71. Χαρτοσήμανση ΠΠΡΛ
72. Χαρτοσήμανση ΠΠΡΠ
73. Χαρτοσήμανση Πιστ/κού Ανυψωτικών Μέσων
74. Διεθνές Πιστοποιητικό Πρόληψης Ρύπανσης από τη Μεταφορά Επιβλαβών Υγρών Ουσιών Χύδην
75. Πιστοποιητικό Κατασκευής και Εξοπλισμού Δυναμικώς Υποστηριζόμενου Σκάφους
76. Αδεια Λειτουργίας Δυναμικώς Υποστηριζόμενου Σκάφους
77. Εκδοση IDOC
78. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Φορτηγού Πλοίου
79. Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης (Αλιευτικά Κ.Ο. 97/70)
80. Εκδοση ISSC σε πλοία με ξένη σημαία
81. Χαρτοσήμανση ΒΕΑΜ
82. Πιστοποιητικό Καταλληλότητας για τη Μεταφορά Επικίνδυνων Χημικών Χύδην
83. Πιστοποιητικό Καταλληλότητας για τη Μεταφορά Υγροποιημένων Αερίων Χύδην
84. Διεθνές Πιστοποιητικό Καταλληλότητας για τη Μεταφορά Υγροποιημένων Αερίων Χύδην
85. Αδεια Λειτουργίας Ταχύπλοου Σκάφους
86. Πιστοποιητικό Ασφαλείας Πλοίου Ειδικού Προορισμού
87. Εκδοση Αδειας Ναυπήγησης πλοίων ολικού μήκους άνω των 100,01 μέτρων
88. Χαρτοσήμανση Πιστοποιητικού IBWMC
89. Εκδοση Πιστοποιητικών Αξιοπλοΐας
90. Εκδοση ΠΓΦ
91. Εκδοση Αδειας Λειτουργίας
92. Εκδοση ΠΠΡΛ
93. Εκδοση ΠΠΡΠ (Πλοία εκτός Δ/Ξ)
94. Εκδοση Πισ/κου Ασφ. Ραδ/νιών Φ/Γ Πλοίου
95. Εκδοση Πιστ/κού Ανυψωτικών Μέσων
96. Εκδοση ISPPC
97. Εκδοση IAPPC
98. Εκδοση IOPPC (πλοία εκτός Δ/Ξ)
99. Εκδοση ΠΠΡΠ (Δ/Ξ πετρελαιοφ. και χημικά Δ/Ξ)
100. Εκδοση IOPPC (Δ/Ξ πετρελαιοφ. & χημικά Δ/Ξ)
Μ.Η.Τ. 232120