Το σύστημα «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ» του υπ. Εργασίας παρουσιάζει την πραγματικότητα, που αποδομεί πλήρως τους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς
Περισσότερο πέρυσι και λιγότερο φέτος η κυβέρνηση επιχείρησε να παρουσιάσει ως μια τεράστια εξέλιξη τις αυξήσεις που δόθηκαν σε μερίδα των συνταξιούχων, ως απόρροια των νόμων που ψηφίστηκαν το 2017 και το 2018. Ωστόσο, το Ενιαίο Σύστημα Ελέγχου και Πληρωμών των Συντάξεων «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ» του υπουργείου Εργασίας για τον Δεκέμβριο του 2023 παρουσιάζει την πραγματικότητα, που είναι εντελώς παράταιρη με τους πανηγυρισμούς των κυβερνητικών στελεχών.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι:
• συντάξεις έως 700 ευρώ μεικτά (658 ευρώ καθαρές αποδοχές) λαμβάνουν 1.002.606 συνταξιούχοι (ποσοστό 40,3% επί του συνόλου 2.483.573),
• συντάξεις έως 600 ευρώ μεικτά λαμβάνουν 803.417 συνταξιούχοι (ποσοστό 32,3%),
• συντάξεις έως 500 ευρώ μεικτά λαμβάνουν 541.125 συνταξιούχοι (ποσοστό 21,7%).
Επιπλέον, η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 795,05 ευρώ μεικτά (747,34 ευρώ καθαρά), η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 196 ευρώ μεικτά (184,24 ευρώ καθαρά) και το μέσο μέρισμα ανέρχεται στα 111,24 ευρώ μεικτά (104,56 ευρώ καθαρά). Τα στοιχεία του ΕΦΚΑ καταρρίπτουν τον μύθο ότι οι Ελληνες συνταξιούχοι είναι οι νεότεροι στην Ευρώπη.
Η ανάλυση των στοιχείων για την «ταυτότητα» των συνταξιούχων στη χώρα μας διαψεύδει το κυρίαρχο αφήγημα ότι οι Ελληνες είναι σκανδαλωδώς ευνοημένοι σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι συντάξεις των νέων σε ηλικία συνταξιούχων είναι οι χαμηλότερες, αφού αφορούν κυρίως συντάξεις λόγω θανάτου (συζύγων και κυρίως τέκνων) και αναπηρίας (λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας).
Συγκεκριμένα, αναφορικά με την ηλικία των συνταξιοδοτουμένων προκύπτει ότι στο σύνολο των 2.483.573 συνταξιούχων:
• το 90,3% (2.244.675) είναι άνω των 60 ετών,
• μόνο το 4,85% (120.561) είναι κάτω των 55 ετών (χήρες – ορφανά).
Εξάλλου, η χώρα μας κατέχει τη θλιβερή «πρωτιά» με τα μεγαλύτερα γενικά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών ανάμεσα σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., αφού το υποτιθέμενο τέλος των Μνημονίων δεν σταμάτησε τις κυβερνήσεις από τη νομοθέτηση διατάξεων που αυξάνουν με έμμεσους τρόπους τα όρια ηλικίας. Ειδικότερα, από 1-1-2023 καταργήθηκαν όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (βαρέα – μητέρες- πατέρες χήροι ανίκανων προς βιοπορισμό τέκνων) και εφαρμόζεται υποχρεωτικά ο νόμος του τρίτου Μνημονίου (ν. 4336/2021). Επίσης, από 1-1-2022 έχει τεθεί σε ισχύ και η ρήτρα προσδόκιμου για περαιτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Περαιτέρω, δυσχεραίνει εφεξής η συνταξιοδότηση για χιλιάδες ασφαλισμένους, αφού πολλοί δεν θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν ούτε τις ελάχιστες προϋποθέσεις θεμελίωσης του δικαιώματος για σύνταξη. Από την αρνητική αυτή εξέλιξη πλήττονται κυρίως οι ασφαλισμένες. Οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις που ίσχυαν για δεκαετίες τούς παρείχαν την ευκαιρία και την ασφάλεια του συνδυασμού του βιοπορισμού και της μέριμνας για την οικογένεια.
Οπως επισημαίνει ο δικηγόρος-εργατολόγος και πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ Αλέξης Μητρόπουλος, «δυστυχώς, οι νέες συντάξεις με βάση τον ν. 4670/2020, που διατηρεί, θωρακίζει και ενισχύει θεσμικά τον νόμο Κατρούγκαλου 4387/2016, δημιουργούν μαζικά νέους “συνταξιούχους πένητες” (poor pensioners), παρά την αύξηση στις κύριες συντάξεις, που είναι πολύ χαμηλότερη του πληθωρισμού. Αν δεν καταργηθούν οι διατάξεις των νόμων Βρούτση και Κατρούγκαλου (4670/2020 και 4387/2016) που ορίζουν ότι το ύψος των μελλοντικών συντάξεων θα εξαρτάται από τις αποδοχές-εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου, τότε η μέση σύνταξη μετά το 2030 θα ανέρχεται στα 450-500 ευρώ».
Μ.Η.Τ. 232120