Απόφαση-σταθμός από το Διοικητικό Εφετείο της Αθήνας για την αργοπορημένη λήψη απόφασης. Το ασφαλιστικό ταμείο την ταλαιπώρησε τέσσερα χρόνια
Ο ΕΦΚΑ υποχρεούται οριστικά και αμετάκλητα να αποζημιώσει συνταξιούχο για την τεράστια καθυστέρηση τεσσάρων ετών στην έκδοση της σύνταξής της. Το Εφετείο απέρριψε την προσφυγή του ΕΦΚΑ σε ανάλογη πρωτόδικη απόφαση του 2021. Ετσι, θα πρέπει να της καταβάλει 5.000 ευρώ συν τους νόμιμους τόκους.
Το Διοικητικό Εφετείο Αθήνας με την υπ’ αριθ. 3378/2023 ιστορική του απόφαση διατάσσει τον ΕΦΚΑ να καταβάλει αποζημίωση σε ασφαλισμένη, ύψους περίπου 5.000 ευρώ -και μάλιστα εντόκως- επειδή οι υπηρεσίες του καθυστέρησαν να εκδώσουν την απόφαση συνταξιοδότησής της. Καταδίκασε επίσης το ασφαλιστικό ταμείο και για τα δικαστικά έξοδα της ασφαλισμένης, ύψους 454 ευρώ.
Η απόφαση-σταθμός, που είναι η πρώτη στα δικαστικά χρονικά στη χώρα μας αλλά και στην Ε.Ε., απέρριψε στο σύνολό της και στην ουσία την έφεση που είχε ασκήσει ο ΕΦΚΑ κατά της υπ’ αριθ. 1806/2021 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, που επίσης είχε δικαιώσει την ασφαλισμένη. Συγκεκριμένα, στις 13/3/2023 εκδικάστηκε ενώπιον του 11ου Τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών η έφεση του ΕΦΚΑ κατά ασφαλισμένης που δικαιώθηκε πρωτόδικα με αποζημίωση ύψους 4.357 ευρώ, επειδή ο ΕΦΚΑ καθυστέρησε να εκδώσει την απόφαση συνταξιοδότησής της.
Η απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αφορούσε πολλές χιλιάδες ασφαλισμένους, αφού την περίοδο που εκδόθηκε οι εκκρεμούσες συντάξεις όλων των κατηγοριών ανέρχονταν σε πάνω από 200.000. Η έκδοσή της υποχρέωσε τότε τον ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας να επισπεύσουν την εκκαθάριση των κύριων συντάξεων των προηγούμενων ετών, υπό τον φόβο της έγερσης μαζικών αγωγών αποζημίωσης εις βάρος τους από τους συνταξιούχους.
Ετσι το υπουργείο Εργασίας μετά την έκδοση της απόφασης θέσπισε τη συμμετοχή των ιδιωτών (λογιστών, δικηγόρων) στην έκδοση των συντάξεων με το άρθρο 257 του ν. 4798/2021, καθώς επίσης και τον θεσμό τής «fast-track» κύριας σύνταξης («ταχείας απονομής») με τον ν. 4921/2022, ενώ με τον ν. 5018/2023 θέσπισε και την προκαταβολή της επικουρικής σύνταξης.
Το ιστορικό
Η ασφαλισμένη παραιτήθηκε λόγω συνταξιοδότησης τον Οκτώβριο του 2010 και η σύνταξη γήρατος, που υπολογίστηκε στο ποσό των 588,38 ευρώ, καταβλήθηκε ύστερα από 4 χρόνια και 7 μήνες (το 2015)! Ο ασφαλιστικός της φάκελος μάλιστα διαβιβαζόταν σε διάφορα υποκαταστήματα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (Πατησίων, Νίκαιας, Συντάγματος) με καθυστέρηση πολλών μηνών. Τελικά, μετά την έκδοση της οριστικής συνταξιοδοτικής απόφασης προσέφυγε στη Δικαιοσύνη καταθέτοντας αγωγή κατά του ΕΦΚΑ.
Με την αγωγή της η ασφαλισμένη ζήτησε να υποχρεωθεί ο ΕΦΚΑ να της καταβάλει νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την ολοσχερή της εξόφληση το ποσό των 4.546,80 ευρώ ως αποζημίωση, κατά τα άρθρα 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα, για την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη από παράνομες ενέργειες και παραλείψεις των οργάνων του ΕΦΚΑ, αφού είχαν ως συνέπεια τη μεγάλη καθυστέρηση για τον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισής της στο ΙΚΑ, στο πλαίσιο ελέγχου των προϋποθέσεων περί διαδοχικής ασφάλισης. Ο ΕΦΚΑ με τις απόψεις και το υπόμνημά του στον πρώτο βαθμό προέβαλλε ότι δεν υφίσταται καμία παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά εκ μέρους των οργάνων του και ότι τηρήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες και βεβαιώθηκε ο ορθός χρόνος ασφάλισης της ενάγουσας που γνωστοποιήθηκε και στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Περαιτέρω, ο ΕΦΚΑ υποστήριξε ότι προκειμένου να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαίωση των ενσήμων της ενάγουσας έπρεπε να γίνουν έλεγχοι ασφάλισης, που ήταν απαραίτητοι για να διαπιστωθεί ο χρόνος της πραγματικής απασχόλησής της στην ασφάλιση του ΙΚΑ, οι οποίοι εκκρεμούσαν σε τρία διαφορετικά υποκαταστήματα. Επιπλέον, ο ΕΦΚΑ υποστήριξε ότι οι αξιώσεις της ενάγουσας αναφορικά με το επίδικο χρονικό διάστημα (από τον Οκτώβριο του 2010 έως και τον Αύγουστο του 2012) έχουν υποπέσει στη διετή παραγραφή.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών συμπέρανε ότι η ζημία της ενάγουσας τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την παράνομη καθυστέρηση ως προς τον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισής της στο ΙΚΑ, στο πλαίσιο ελέγχου των προϋποθέσεων περί διαδοχικής ασφάλισης. Επομένως, στοιχειοθετείται ευθύνη του ασφαλιστικού οργανισμού προς αποζημίωση. Επίσης αποφάνθηκε ότι η αξίωση της ενάγουσας δεν είχε υποπέσει στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται για τις απαιτήσεις κατά του ΙΚΑ. Η παραγραφή, σύμφωνα με την απόφαση, δεν είχε συμπληρωθεί έως την επίδοση της αγωγής (1-2-2019), ενώ η διετής δεν εφαρμόζεται στον εναγόμενο ΕΚΦΑ.
Απορρίφθηκε η προκλητική έφεση του φορέα
Με την έφεσή του, που εκδικάστηκε ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών στις 13-3-2023, ο ΕΦΚΑ ζήτησε την εξαφάνιση της απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου. Ωστόσο, όλοι οι ισχυρισμοί του ασφαλιστικού ταμείου απορρίφθηκαν και σε δεύτερο βαθμό, με το δικαστήριο να επισημαίνει τα εξής:
«Η παράνομη καθυστέρηση των οργάνων του εκκαλούντος ασφαλιστικού φορέα κατά τη διαδικασία διεκπεραίωσης της συνταξιοδοτικής υπόθεσης της εφεσίβλητης τελούσε σε αιτιώδη συνάφεια με τη ζημία που υπέστη η τελευταία, συνιστάμενη στη στέρηση των συνταξιοδοτικών παροχών που εδικαιούτο κατά το χρονικό διάστημα από 9/10/2010 έως 31/8/2012 και τις οποίες όφειλε να της καταβάλει ο συμμετέχων ασφαλιστικός οργανισμός στο πλαίσιο της διαδοχικής ασφάλισης. Συνεπώς, το εκκαλούν ΝΠΔΔ υπείχε υποχρέωση προς αποζημίωση της εφεσίβλητης κατά τις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 του Εισ. ΝΑΚ, σύμφωνα με τη σχετική ορθή κρίση της εκκαλούμενης απόφασης, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου υποστηριζομένων στην έφεση ως αβασίμων». Την υπόθεση χειρίστηκε ο εργατολόγος Ιωάννης Γλέζος σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, ύστερα από γνωμοδότηση του καθηγητή και προέδρου της ΕΝΥΠΕΚΚ Αλέξη Μητρόπουλου.
Μ.Η.Τ. 232120