Σε περιοχές όπου είναι υψηλότερες από τις εμπορικές παρέχεται η δυνατότητα στους δήμους να υποβάλλουν ενστάσεις αναθεώρησης των τιμών – Οι αλλαγές δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ
«Παράθυρο» για μειώσεις στις αντικειμενικές αξίες και κατ’ επέκταση στον ΕΝΦΙΑ μόνο σε περιοχές όπου έχουν εντοπιστεί στρεβλώσεις προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή.
Συγκεκριμένα, σε περιοχές όπου οι νέες αντικειμενικές τιμές είναι υψηλότερες από τις εμπορικές παρέχεται η δυνατότητα στους δήμους να υποβάλουν ενστάσεις αναθεώρησης των τιμών, υπό την προϋπόθεση ότι θα προσκομίσουν τα απαραίτητα στοιχεία για το διάστημα από 10 Δεκεμβρίου έως τις 20 Ιανουαρίου 2023. Πρόκειται για μια κίνηση που αναδεικνύει την προχειρότητα με την οποία σχεδιάστηκαν οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες, αλλά και το γεγονός ότι δημιουργείται ένα προεκλογικό «πέπλο» μειώσεων του ΕΝΦΙΑ στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς η διαδικασία επανελέγχου δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί άμεσα.
Η σχετική διάταξη προβλέπει πως όσες ενστάσεις «εγκριθούν» θα φέρουν αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες, αλλά δεν θα συνοδεύονται από αναδρομική ισχύ. Αυτό σημαίνει ότι ο ΕΝΦΙΑ και οι υπόλοιποι φόροι που έχουν επιβληθεί σε αγοραπωλησίες, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2022, δεν θα αλλάξουν.
Ειδικότερα στην αιτιολογική έκθεση του φορολογικού νομοσχεδίου αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «υπό ορισμένες προϋποθέσεις η δυνατότητα επανάληψης της διαδικασίας καθορισμού τιμών εκκίνησης των περιοχών, οι οποίες είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων, κατόπιν υποβολής από τις 10/12/2022 έως και τις 20/1/2023 της προβλεπόμενης γνώμης των δημοτικών συμβουλίων των οικείων δήμων.
Κατά τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των περιοχών που είναι ενταγμένες στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού φορολογητέας αξίας ακινήτων διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν περιοχές στη χώρα για τις οποίες δεν εκφράστηκε η γνώμη των δημοτικών συμβουλίων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σημαντική άνοδο των τιμών εκκίνησης σε ορισμένες περιοχές, δημιούργησε σε κάποιους δήμους επιφυλάξεις, καθώς επικαλούνται πραγματικά στοιχεία, τα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη και σε επανεξέταση θα οδηγούσαν ενδεχομένως σε διαφορετικά αποτελέσματα ως προς τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης του συστήματος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των εντός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού ακινήτων».
Σε περίπτωση που βρεθούν περιοχές στις οποίες οι αντικειμενικές αξίες αυξήθηκαν υπέρμετρα, θα έρθει μείωση των τιμών, με αποτέλεσμα να μειωθεί ο ΕΝΦΙΑ από το 2023.
Παράλληλα, θα υπάρξει σημαντική ελάφρυνση και σε περιοχές που έχουν πραγματοποιηθεί ή θα πραγματοποιηθούν μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές ακινήτων εντός του 2022.
Με τη μείωση των αντικειμενικών τιμών θα αναπροσαρμοστούν και τα κοινωνικά επιδόματα, καθώς τα περισσότερα (κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο, ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, επίδομα θέρμανσης, τεκμήρια διαβίωσης κ.ά.) έχουν ως προϋπόθεση τις τιμές ζώνης στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο του εκάστοτε δικαιούχου.
Όταν ενεργοποιήθηκε η αύξηση των τιμών στις αρχές του 2022, υπήρξαν δικαιούχοι που έχασαν τα κοινωνικά επιδόματα, καθώς η αντικειμενική αξία του ακινήτου τους ξεπέρασε το όριο που ορίζει ο νόμος, με αποτέλεσμα να εξαιρεθούν.
Για παράδειγμα, για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
Επίσης, για το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο ένας άγαμος θα πρέπει να διαθέτει συνολική αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας του έως 120.000 ευρώ, ενώ για τις οικογένειες το όριο των 120.000 ευρώ προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος.
Μ.Η.Τ. 232120