Πρόγραμμα «Σπίτι μου»: Χαμηλότοκα στεγαστικά για λίγους!

Ποιοι είναι οι δικαιούχοι, τα εισοδηματικά κριτήρια, οι όροι και οι προϋποθέσεις

Από τον Βασ. Παπακωνσταντόπουλο

Χορήγηση χαμηλότοκων δανείων για αγορά πρώτης κατοικίας, ανακαίνιση κενών κατοικιών προς διάθεση, μακροχρόνιες μισθώσεις μέσω της αξιοποίησης των ακινήτων του πρώην ΟΕΚ, ενεργειακή αναβάθμιση, αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος και κατασκευή σύγχρονων φοιτητικών εστιών περιλαμβάνει το πρόγραμμα «Σπίτι μου», ύψους 1,8 δισ., που παρουσίασαν χθες οι αρμόδιοι υπουργοί Κωστής Χατζηδάκης, Ακης Σκέρτσος, Κώστας Σκρέκας και Νίκη Κεραμέως. Στόχος, όπως είπαν, η στήριξη 137.000 νέων που δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν φτηνή στέγη.

Το βασικότερο μέτρο, πάντως, αυτό των χαμηλότοκων δανείων, απευθύνεται σε λίγους. Αφενός αφορά μόνο 10.000 νέους ή ζευγάρια 25-39 ετών, αφετέρου, κόβονται όσοι παίρνουν τον βασικό μισθό. Το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα ορίστηκε στα 10.000 ευρώ, κάτι που σημαίνει πως ένας μισθωτός θα πρέπει να δηλώνει σχεδόν 715 ευρώ τον μήνα προκειμένου να καταστεί δικαιούχος. Έτσι όμως εξαιρείται η πλειονότητα των νέων, αφού οι συνθήκες της αγοράς εργασίας επιβάλλουν βασικούς μισθούς στους περισσοτέρους.

Συγκεκριμένα, τα εισοδηματικά όρια διαμορφώνονται ως εξής:

α) Αγαμος μισθωτός ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να έχει ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως 16.000 ευρώ ή μηνιαίο καθαρό εισόδημα από 715 ευρώ έως 1.143 ευρώ,

β) έγγαμος μισθωτός ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να δηλώνει ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως 24.000 ευρώ ή μηνιαίο καθαρό εισόδημα (το ζευγάρι) από 715 ευρώ έως 1.714 ευρώ,

γ) για έγγαμο μισθωτό ιδιωτικού τομέα με δύο εξαρτώμενα τέκνα το ετήσιο καθαρό εισόδημα θα πρέπει να ξεκινά από τα 10.000 ευρώ έως τα 30.000 ευρώ ή να έχει μηνιαίο καθαρό εισόδημα από 715 ευρώ έως 2.142 ευρώ ως ζευγάρι.

Χρήματα από την τσέπη

Παρότι δεν αναφέρθηκε στη χθεσινή εξειδίκευση του μέτρου, στην υπουργική απόφαση που θα πρέπει να εκδοθεί θα υπάρχουν και περιουσιακά κριτήρια.

Πέρα απ’ αυτό, για να πάρει ένας νέος φτηνό δάνειο από την τράπεζα θα πρέπει να βάλει και χρήματα από την τσέπη του. Να έχει δηλαδή σε μετρητά ένα ποσοστό της αξίας του ακινήτου, καθώς η τραπεζική χρηματοδότηση δεν καλύπτει το σύνολο του απαιτούμενου ποσού για την αγορά κατοικίας.

Για τη λήψη δανείου 100.000 για την αγορά πρώτης κατοικίας, ο δικαιούχος του προγράμματος θα πρέπει να έχει σε μετρητά το 10% της αξίας, δηλαδή 10.000 ευρώ, αφού θα καλύπτεται το 90% της εμπορικής αξίας. Η δόση υπολογίζεται σε 275 ευρώ για σπίτι 100.000 ευρώ (με σημερινά δεδομένα). Αν πάντως έπαιρνε δάνειο μόνο από την τράπεζα, θα έπρεπε να έχει ίδια κεφάλαια το 20% της αξίας, δηλαδή 20.000 ευρώ.

Με το νέο πρόγραμμα, το επιτόκιο μειώνεται στο 1%, έναντι του 4% που προσφέρουν οι τράπεζες. Ωστόσο, το συγκεκριμένο χαμηλό επιτόκιο δεν είναι «κλειδωμένο». Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα φτηνής χρηματοδότησης θα ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023, ουδείς γνωρίζει αν η ΕΚΤ θα αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια, συμπαρασύροντας προς τα πάνω και αυτό.

Θετική είναι η παρέμβαση για τις τρίτεκνες και τις πολύτεκνες οικογένειες. Οπως εξήγησε ο κ. Χατζηδάκης, υπάρχει ειδικός όρος κατά τον οποίο όταν ο αιτών είναι νέο ζευγάρι (25-39 ετών) με τρία και πλέον παιδιά κατά την ημερομηνία υποβολής της ή όταν ο αιτών είναι νέος ή νέο ζευγάρι, το οποίο κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου (π.χ., 30 έτη) αποκτήσει τρία παιδιά, τότε το επιτόκιο 1% θα καλύπτεται από πόρους της ΔΥΠΑ και τα στεγαστικά δάνεια θα χορηγούνται άτοκα.

Συνολικά, το πρόγραμμα προβλέπει δάνειο έως 150.000 ευρώ για αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ.

Ο προϋπολογισμός φτάνει τα 500.000.000 ευρώ, υπάρχει πρόβλεψη διπλασιασμού του προϋπολογισμού, αν εξαντληθούν οι πόροι, ενώ το σχέδιο θα ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023.

Μια άλλη πτυχή του προγράμματος προβλέπει την άντληση 200.000.000 ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια για τη χρηματοδότηση μαζικής ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης 4.000 ακινήτων που έχουν μείνει κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες τους, για την άμεση διάθεσή τους ως προσιτών κατοικιών σε νέους και νέα ζευγάρια με κοινωνικά κριτήρια.

Από τη δράση αναμένεται να ωφεληθούν 10.000 νέοι και νέα ζευγάρια ηλικίας 25-39 ετών. Ως το τέλος του έτους θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες για παραχώρηση των ακινήτων τους και θα ακολουθήσουν το 2023 η επιλογή και η ανακαίνιση κατοικιών, καθώς και η επιλογή των δικαιούχων.

Παράλληλα, δρομολογείται η ανακαίνιση 100 διαμερισμάτων (70 στον Δήμο Αθηναίων και 30 στον Δήμο Θεσσαλονίκης), όπου θα στεγαστούν τουλάχιστον 200 νέοι και νέα ζευγάρια έως 39 ετών, με κριτήρια κοινωνικού χαρακτήρα, που θα καθοριστούν έως το τέλος του έτους.

Επίσης, θα “τρέξει” Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω», προϋπολογισμού 350.000.000 ευρώ, αποκλειστικά για νέους, με επιδοτήσεις από 50% έως 90%, ενώ αυξάνεται σε 500.000 ευρώ από 250.000 το όριο της ελάχιστης επένδυσης στη χώρα μας για την εξασφάλιση της golden visa.

Η αύξηση κρίθηκε αναγκαία, καθώς διαπιστώθηκε ότι τα ακίνητα που αγόραζαν οι αλλοδαποί, μικρά και μεσαία σε φθηνότερες περιοχές, θα μπορούσαν να διατεθούν μέσω των στεγαστικών προγραμμάτων σε νέους.