Ανοίγει η πλατφόρμα στις 12 το μεσημέρι. Ποιες οι πέντε κατηγορίες των επιδοτήσεων, τι πρέπει να γνωρίζουν οι δικαιούχοι
Από τον Β. Παπακωνσταντόπουλο
Τις αιτήσεις τους στο νέο «Εξοικονομώ» μπορούν να υποβάλουν από σήμερα στις 12 το μεσημέρι οι ενδιαφερόμενοι. Η ταχύτητα δεν αποτελεί πια κριτήριο επιτυχίας, καθώς η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα παραμείνει ανοιχτή έως το τέλος Ιανουαρίου για ολόκληρη την επικράτεια, ενώ κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά.
Για τις επόμενες 50 ημέρες η πλατφόρμα θα υποδέχεται αιτήσεις για μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα, για τις δε πολυκατοικίες θα ανοίξει την τρίτη εργάσιμη μέρα μετά τη λήξη υποβολής των αιτήσεων μονοκατοικίας / μεμονωμένου διαμερίσματος.
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος. Κατά τη συμπλήρωση της αίτησης γίνονται η διενέργεια αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών ελέγχων επιλεξιμότητας, η καταχώριση των απαιτούμενων κατά περίπτωση δικαιολογητικών, η λήψη των ενεργειακών στοιχείων του Α’ ΠΕΑ, η υποβολή της πρότασης με τα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών, και η αρχική δήλωση χρηματοδοτικού σχήματος. Για όλους τους τύπους αίτησης (μεμονωμένα διαμερίσματα, μονοκατοικίες, πολυκατοικίες) υφίσταται όρος για υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ, ώστε να εξασφαλίζεται Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%. Τα ποσοστά επιδότησης κλιμακώνονται ανάλογα με το εισόδημα, ενώ πρώτη φορά εισάγονται κοινωνικά κριτήρια για ΑμεΑ, πολυτέκνους και μονογονεϊκές οικογένειες, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 21% του ποσοστού μοριοδότησης. Επίσης εισάγεται το κριτήριο των βαθμοημερών, με το οποίο λαμβάνονται υπόψη οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.
Χρηματοδότηση
Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με 632.000.000 ευρώ και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν συνολικά κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ. Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση θα ανέλθει σε ποσοστό 62% της συνολικής δαπάνης.
Για τις αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία διαμορφώνονται πέντε κατηγορίες επιδοτήσεων:
• για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 75% (65% για ενοικιαστές),
• για ατομικό εισόδημα 5.000-10.000 ευρώ και οικογενειακό 10.000-20.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 70% (60% για ενοικιαστές),
• για ατομικό εισόδημα 10.000-20.000 ευρώ και οικογενειακό 20.000-30.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 55% (45% για ενοικιαστές),
• για ατομικό εισόδημα 20.000-30.000 ευρώ και οικογενειακό 30.000-40.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 45% (40% για ενοικιαστές) και
• για ατομικό εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ και οικογενειακό άνω των 40.000 ευρώ το ποσοστό επιχορήγησης είναι 40% (το ίδιο και για ενοικιαστές).
Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτιρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτιρίου).
Προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη μια κατοικία πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
Όσον αφορά τις επιλέξιμες παρεμβάσεις, περιλαμβάνουν κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμού, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης ψύξης, συστήματα ζεστού νερού χρήσης, συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home) και αναβάθμιση φωτισμού. Σύμφωνα με τον επίσημο οδηγό του προγράμματος, δικαίωμα συμμετοχής έχουν φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Το εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) του αιτούντος θα πρέπει να υφίσταται κατά το έτος αναφοράς του προγράμματος (φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση / ενοικίαση), δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).
Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2020).
Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το έτος αναφοράς προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών. Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί μετά τις 31.12.2020 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.