Ασμα αλ-Ασαντ: Θρίλερ με τη «σιδηρά κυρία» της Συρίας

Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι ζήτησε διαζύγιο από τον Ασαντ για να φύγει από τη Μόσχα. Η Δύση την παρουσιάζει ως τη «Νο1 κερδοσκόπο του πολέμου»

Η Ασμα αλ-Ασαντ προσέγγισε και, στα 25 της, παντρεύτηκε τον σύζυγό της, μόλις λίγους μήνες αφότου αυτός έγινε ο ηγέτης της Συρίας, το 2000. Χθες, δημοσιεύματα τουρκικών κι αραβικών ΜΜΕ επικαλέστηκαν πληροφορίες ότι ζήτησε διαζύγιο και θέλει να μετακομίσει στη γενέτειρά της, το Λονδίνο, επειδή «εξέφρασε δυσαρέσκεια για τη ζωή της στη Μόσχα».

• Από τον Βασίλη Γαλούπη

Λίγες ώρες αργότερα η Μόσχα διέψευσε τα δημοσιεύματα. «Οι αναφορές ότι η σύζυγος του τέως προέδρου Ασαντ ζητά διαζύγιο είναι λανθασμένες» τόνισε ο Ντμίτρι Πεσκόφ. «Δεν ισχύουν και οι αναφορές για πάγωμα της περιουσίας του Ασαντ στη Ρωσία» πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.

Τα περιουσιακά στοιχεία της οικογένειας Ασαντ περιλαμβάνουν 270 κιλά χρυσού, 2 δισεκατομμύρια δολάρια και 18 διαμερίσματα στη Μόσχα. Κι όπως όλα δείχνουν, το θρίλερ για το τι πραγματικά συμβαίνει συνεχίζεται. Η Ασμα αλ-Ασαντ έχει κατηγορηθεί πως πλούτισε από τη φιλανθρωπική οργάνωση «Syria Trust for Development», την οποία ίδρυσε η ίδια και της οποίας τα μεγαλύτερα κεφάλαια προέρχονταν από το εξωτερικό. Τον Ιούνιο του 2020, ο Αμερικανός πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο είχε χαρακτηρίσει την τότε πρώτη κυρία «μια από τις πιο διαβόητες κερδοσκόπους του πολέμου στη Συρία». Αν και η χώρα της σπαρασσόταν από τον εμφύλιο εδώ και πάνω από 13 χρόνια, η σύζυγος του δικτάτορα ζούσε στη δική της λαμπερή γυάλα. Προσκαλούσε στη Δαμασκό αστέρες του Χόλιγουντ, όπως το ζευγάρι Αντζελίνα Τζολί – Μπραντ Πιτ.

Την άνοιξη του 2011, η αμερικανική «Vogue» την είχε αποκαλέσει «ένα ρόδο στην έρημο». Ηταν τόσο… κολακευτικό το προφίλ της, που το περιοδικό αναγκάστηκε, μετά την κατακραυγή, να αφαιρέσει το άρθρο. Τον Ιούνιο, η εκδότρια της «Vogue» Αννα Γουίντουρ με δήλωση που δημοσιεύτηκε στους «New York Times» ανέφερε: «Οπως πολλοί εκείνη την εποχή, ήμασταν αισιόδοξοι ότι το καθεστώς Ασαντ θα ήταν ανοιχτό σε μια πιο προοδευτική κοινωνία». Στην ίδια ανακοίνωση η Γουίντουρ τόνισε πως οι προτεραιότητες και οι αξίες του καθεστώτος Ασαντ βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τις προτεραιότητες και τις αξίες του περιοδικού μόδας.

Από το 2012 η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει «παγώσει» τα περιουσιακά της στοιχεία και απαγόρευσε τα ταξίδια στο έδαφός της τόσο σε εκείνη όσο και σε άλλα μέλη της οικογένειας του Μπασάρ αλ-Ασαντ. Σήμερα η Ασμα μπορεί θεωρητικά να ταξιδέψει στο Ηνωμένο Βασίλειο λόγω της βρετανικής της υπηκοότητας, αλλά δεν μπορεί να εισέλθει στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ενωση. Ομως, ακόμη κι αν η βρετανική κυβέρνηση της επιτρέψει να εισέλθει στη χώρα, θα βρισκόταν αντιμέτωπη με ένα κύμα περιφρόνησης, λόγω των αποκαλύψεων της φρίκης του καθεστώτος στη Συρία. Κατά την «Telegraph», η Ασμα αλ-Ασαντ δεν αποκλείεται να συλληφθεί αν πατήσει σε βρετανικό έδαφος, δεδομένου ότι η βρετανική αστυνομία ξεκίνησε το 2021 προκαταρκτική έρευνα για καταγγελίες ότι υποκίνησε και βοήθησε σε εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν από τις δυνάμεις του καθεστώτος του συζύγου της, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου.

Οι δημόσιες εμφανίσεις της τα τελευταία χρόνια είναι σπάνιες. Δεν είχε εμφανιστεί για ένα διάστημα μετά τον βομβαρδισμό του Ιουλίου του 2012 στη Διεύθυνση Στρατιωτικών Πληροφοριών της Συρίας, επίθεση που οδήγησε σε εικασίες ότι είχε εγκαταλείψει τη Δαμασκό ή τη χώρα. Εκανε, ωστόσο, δημόσια εμφάνιση στην Οπερα της Δαμασκού για μια εκδήλωση που ονομαζόταν «Συλλαλητήριο Μητέρων» στις 18 Μαρτίου 2013, διαψεύδοντας τις φήμες. Τον Οκτώβριο του 2013 διέψευσε άλλα σενάρια για την αποχώρησή της, δηλώνοντας: «Ημουν εδώ χθες, είμαι εδώ σήμερα και θα είμαι εδώ αύριο». Μέσω της φιλανθρωπικής της οργάνωσης «Syria Trust for Development» άρχισε να μετακινεί έμπιστα στελέχη της σε θέσεις με μεγαλύτερη επιρροή, συμπεριλαμβανομένου του αναπτυξιακού τομέα, στις συριακές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2020. Εννέα μέλη της οργάνωσής της κέρδισαν έδρες στο συριακό Κοινοβούλιο. Ετσι, η Ασμα απέκτησε πολιτική βάση, διαδραματίζοντας όλο και πιο σημαντικό ρόλο στην πολιτική αρένα της σπαρασσόμενης χώρας.

Τον Μάρτιο του 2021, η Μονάδα Εγκλημάτων Πολέμου της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου άνοιξε έρευνα για καταγγελίες ότι η Ασμα αλ-Ασαντ υποκίνησε και ενθάρρυνε τρομοκρατικές ενέργειες κατά τη διάρκεια του πολέμου και εμφανιζόταν ως η καλύτερη εναλλακτική σε περίπτωση παραίτησης του Μπασάρ αλ-Ασαντ. Σε έκθεση του 2022 από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών προς το Κογκρέσο αναφέρθηκε ότι η καθαρή περιουσία της οικογένειας Ασαντ ήταν τουλάχιστον 2 δισ. δολ. Με τη σημείωση ότι «είναι δύσκολο να εκτιμηθεί με ακρίβεια, επειδή τα περιουσιακά τους στοιχεία πιστεύεται ότι διασπείρονται σε διάφορα μέρη και είναι κρυμμένα σε πολλούς λογαριασμούς, χαρτοφυλάκια ακινήτων, εταιρίες και υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους».

Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, ο Μπασάρ και η Ασμα διατηρούσαν «στενές σχέσεις με τους μεγαλύτερους οικονομικούς παράγοντες της Συρίας, χρησιμοποιώντας τις εταιρίες τους για να ξεπλένουν χρήματα από παράνομες δραστηριότητες και να διοχετεύουν κεφάλαια στο καθεστώς». Οπως και ότι μέσω της ΜΚΟ της Ασμα «διοχετεύτηκε η περισσότερη ξένη βοήθεια προς τη Συρία για την ανοικοδόμηση σε περιοχές υπό τον έλεγχο του καθεστώτος». Υψηλόβαθμος αξιωματούχος της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ την είχε περιγράψει ως «την αρχηγό της οικογενειακής επιχείρησης» και «ολιγάρχη της Συρίας»…

ΑΣΜΑ ΑΛ-ΑΣΑΝΤ

Σύζυγος έκπτωτου προέδρου Συρίας

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Γεννήθηκε το 1975 στο Λονδίνο από Σύρους γονείς, σουνίτες μουσουλμάνους από την πόλη Χομς. Ο πατέρας της ήταν καρδιολόγος και η μητέρα της διπλωμάτης της Συρίας στην αγγλική πρωτεύουσα. Αποφοίτησε από το King’s College του Λονδίνου, με πτυχίο στην Επιστήμη των Υπολογιστών. Εργάστηκε ως αναλύτρια στην Deutsche Bank και στη συνέχεια στην JP Morgan. Το 2000, στις διακοπές της στη Δαμασκό, είδε ξανά ύστερα από χρόνια τον Ασαντ, με τον οποίο γνωρίζονταν από το 1992. Ο Ασαντ μόλις είχε αναλάβει την προεδρία. Παντρεύτηκαν τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Μέχρι το 2020 η Ασαντ είχε αρχίσει να επεκτείνει την επιρροή της στη συριακή κυβέρνηση. Το 2018 ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού κι έναν χρόνο αργότερα γνωστοποίησε ότι ανάρρωσε πλήρως.