«Ορθόδοξος στην καρδιά», σύμμαχος για την επιστροφή των Γλυπτών, παρών στη 200ή επέτειο της Επανάστασης και με μεγάλο ενδιαφέρον για το Τατόι
«Είμαστε όλοι Έλληνες» είχε πει στο Προεδρικό Μέγαρο το 2018, παρουσία του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και των πολιτικών αρχηγών. Είχε αποκαλύψει ότι πρώτη φορά επισκέφθηκε την Ελλάδα το 1964, στα 16 του. Ήταν η απαρχή του στενού δεσμού του βασιλιά Καρόλου με τη χώρα μας.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Αν και το πρωτόκολλο ύμνων στις τελετές στέψης της βρετανικής μοναρχίας είναι αυστηρά το ίδιο από το 1626, για πρώτη φορά ακούστηκε προχθές, κατόπιν αιτήματος του Καρόλου, και ελληνορθόδοξη μουσική, ως φόρος τιμής στον πατέρα του, τον δούκα του Εδιμβούργου, Φίλιππο. Οι βυζαντινοί ύμνοι και τα πλάνα με βυζαντινές εικόνες ήταν ιδιαίτερες προσθέσεις στο φαντασμαγορικό τελετουργικό.
Ο νέος βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχει κρύψει ποτέ την αγάπη και τον θαυμασμό του για την Ελλάδα. Εδώ και δεκαετίες έχει συνταχθεί, έστω και διακριτικά λόγω της θέσης του, με το ελληνικό αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών. Ούτε το 2018 στο Προεδρικό Μέγαρο ούτε το 1998, στη συνάντηση που είχε στην Αθήνα με τον τότε δήμαρχο Αθηναίων Δημήτρη Αβραμόπουλο, ούτε πέρυσι, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Ουίνδσορ, εκδήλωσε την επιθυμία του «ανοιχτά». Ωστόσο είναι γνωστό ότι πάντα βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας γι’ αυτό το ζήτημα.
Αλλωστε, οι «Times» του Λονδίνου είχαν αποκαλύψει το 1999 ότι «ο Κάρολος είπε σε εξέχοντα μέλη της ελληνικής κοινότητας του Λονδίνου, κατά τη διάρκεια πολυάριθμων ιδιωτικών συναντήσεων που είχε, ότι τα Ελγίνεια πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004». Προσθέτοντας, μάλιστα, ότι «στο Βρετανικό Μουσείο μπορούν να τοποθετηθούν ρέπλικες και κανένας δεν θα μπορεί να καταλάβει τη διαφορά».
Στο μήνυμά του για την 25η Μαρτίου 2021, όταν είχε έρθει στη χώρα μας για τη 200ή επέτειο από την Επανάσταση, εκφώνησε μια φορτισμένη συναισθηματικά ομιλία: «Χαίρε, ω χαίρε, ελευθεριά! Ζήτω η Ελλάς! Αποτελεί ιδιαίτερη χαρά ότι επιστρέφω στην Ελλάδα, που έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Αλλωστε, είναι η πατρίδα του παππού μου και ο τόπος γέννησης του πατέρα μου».
Τα φιλελληνικά αισθήματα του Καρόλου είναι γνωστά. Ρόλο παίζει και η ελληνική καταγωγή του πατέρα του, Φιλίππου. Γονείς του Φιλίππου ήταν ο πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας και η πριγκίπισσα Αλίκη. Ο Φίλιππος γεννήθηκε το 1921 στο Μον Ρεπό, στην Κέρκυρα, που αποτελεί τον αγαπημένο καλοκαιρινό προορισμό και του Καρόλου.
Ο Φίλιππος, που έφυγε από τη ζωή το 2021, ήταν χριστιανός ορθόδοξος. Εν όψει, όμως, της ανακοίνωσης των αρραβώνων με την Ελισάβετ εγκατέλειψε, αναγκαστικά, τους ελληνικούς και δανέζικους βασιλικούς τίτλους, και από χριστιανός ορθόδοξος προσχώρησε στην Αγγλικανική Εκκλησία. Πήρε τον τίτλο του δούκα του Εδιμβούργου, με οικόσημο που έχει και την ελληνική σημαία και που τοποθετήθηκε πάνω στο φέρετρό του.
Οι δεσμοί με την Ελλάδα, όμως, δεν σταματούν σ’ αυτά, αφού ο τέως βασιλιάς της Ελλάδας Κωνσταντίνος ήταν ο νονός του πρίγκιπα Γουίλιαμ, γιου του Καρόλου και της Νταϊάνα. Οι πληροφορίες ότι ο Κάρολος επισκέπτεται εδώ και χρόνια μοναστήρια στο Αγιον Ορος υπάρχουν από παλιά. «Τα ταξίδια του πρίγκιπα στο Ορος είναι μια καθαρά προσωπική υπόθεση» είναι το σταθερό σχόλιο της εκπροσώπου του παλατιού. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι τον έχουν δει να κάνει τον σταυρό του και με τον ορθόδοξο τρόπο. Πάντως, σύμφωνα με τον «Guardian», «οι επισκέψεις του καλύπτονται από μυστικότητα και όσοι τον έχουν δει στο Αγιον Ορος είπαν ότι πήραν όρκο να μην τις αναφέρουν ποτέ».
Σημειωτέον ότι η γιαγιά του Καρόλου, Αλίκη του Μπάτενμπεργκ, ήταν ορθόδοξη μοναχή, ενώ ο ίδιος έχει εγκαταστήσει βυζαντινές εικόνες στο παρεκκλήσι του Χάιγκροουβ. Η έλξη του Καρόλου για την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία είναι τέτοια, που στο παρελθόν είχε δημοπρατήσει τις ακουαρέλες του για να συγκεντρώσει χρήματα για την ανακαίνιση του αγαπημένου του μοναστηριού, το Βατοπαίδι.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Κάρολος είναι ορθόδοξος στην καρδιά του. Αλλά, δυστυχώς, είναι πολύ περιορισμένος λόγω της θέσης του» είχε εκμυστηρευτεί Αθωνίτης μοναχός στον «Guardian» το 2004. Η βρετανική εφημερίδα αναρωτιόταν «αν βρήκε το αληθινό πνευματικό του σπίτι σε έναν ελληνικό βράχο, γοητευμένος από την τραχιά πνευματικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας», συμπεραίνοντας ότι «σίγουρα υπάρχει πνευματική δέσμευση».
Ζεστό παραμένει το ενδιαφέρον του βασιλιά της Αγγλίας και για το Τατόι. Στη συνάντηση που είχε πέρυσι με τον Ελληνα πρωθυπουργό συζήτησαν για την ανακαίνιση του οικογενειακού παλατιού του πρίγκιπα Φιλίππου στην Ελλάδα, ύψους 12.300.000 λιρών, ενώ υπεγράφη και μνημόνιο συνεργασίας. Ο βασιλιάς Κάρολος έχει επισκεφθεί το παλάτι όπου είναι θαμμένος ο παππούς του, πρίγκιπας Ανδρέας, το 2021.
Παραδόξως, η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες στον κόσμο και η μοναδική της Ε.Ε. που δεν επισκέφτηκε ποτέ επίσημα η Ελισάβετ. Η μοναδική φορά που ήρθε στη χώρα μας ήταν ανεπίσημη, τον Δεκέμβριο του 1950. Υπήρχε μια μακρόχρονη παγωμάρα της βρετανικής μοναρχίας προς την Ελλάδα. Ο Κάρολος, όμως, έβαλε στρατηγικό στόχο να βελτιώσει αυτή τη σχέση. Και η αλήθεια είναι ότι, ακόμα και πριν καν στεφθεί βασιλιάς, κατάφερε σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
ΚΑΡΟΛΟΣ Γ’
Bασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου και 14 άλλων
κρατών της Κοινοπολιτείας των Εθνών
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ το 1948. Ηταν το πρώτο παιδί της (τότε) πριγκίπισσας Ελισάβετ και του φούκα του Εδιμβούργου, πρίγκιπα Φιλίππου. Προπάππους του είναι ο Γεώργιος Α’ της Ελλάδας. Η βάπτισή του έγινε το 1948 με νερό από τον ποταμό Ιορδάνη. Το πλήρες όνομα που του δόθηκε ήταν Κάρολος Φίλιππος Αρθούρος Γεώργιος. Ενας εκ των αναδόχων του ήταν ο πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας, γιος του Γεωργίου Α’. Οταν ήταν 3 ετών, η μητέρα του ανήλθε στον θρόνο. Εγινε ο πρώτος διάδοχος που πήγε σε σχολείο (Χιλ Χάους), αντί να έχει ιδιωτικό δάσκαλο. Εισήχθη στο Κέμπριτζ για μαθήματα Αρχαιολογίας και Ιστορίας, ενώ υπηρέτησε σε ναυτικό και αεροπορία. Το 1981 παντρεύτηκε τη λαίδη Νταϊάνα Σπένσερ, που σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1997. Το 2005 παντρεύτηκε την Καμίλα Πάρκερ, με πολιτικό γάμο (για πρώτη φορά στην ιστορία της βρετανικής βασιλικής οικογένειας). Ανήλθε στον θρόνο αμέσως μετά τον θάνατο της μητέρας του, στις 8/9/2022.
Μ.Η.Τ. 232120