Φόβοι για οριστικό κλείσιμο της στρόφιγγας μετά την απόφαση της Gazprom να διακόψει παραδόσεις λόγω «ανωτέρας βίας»
Αντιμέτωπη με ενεργειακό εφιάλτη βρίσκεται η Ευρώπη, καθώς επιβεβαιώνονται οι χειρότεροι φόβοι όλων. Σύμφωνα με επιστολή που περιήλθε στην κατοχή του Reuters, η ρωσική Gazprom κήρυξε διακοπή προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη για τουλάχιστον έναν μεγάλο πελάτη για λόγους «ανωτέρας βίας».
Μεταξύ άλλων, στην επιστολή τονίζεται πως η Gazprom, η οποία έχει το μονοπώλιο στις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών, δεν μπορούσε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις προμήθειας λόγω «έκτακτων» περιστάσεων που δεν δύναται να ελέγξει. Την ίδια ώρα εμπορική πηγή ανέφερε πως η επιστολή αφορούσε προμήθειες αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1, ο οποίος είναι μία σημαντική οδός ανεφοδιασμού τόσο προς τη Γερμανία όσο και πέρα από αυτή. Από την πλευρά της η ρωσική εταιρία δεν έχει προβεί σε κάποιο σχόλιο επί του συγκεκριμένου θέματος. Η επίκληση της «ανωτέρας βίας» δεν αποκλείεται να επιδεινώσει έτι περαιτέρω τις σχέσεις Ρωσίας – Δύσης, οι οποίες είναι τεταμένες εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία. Οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου έχουν μειωθεί μέσω σημαντικών οδών, μεταξύ άλλων μέσω της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, και μέσω του Nord Stream 1 κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα.
Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί είναι η επίσκεψη της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Αζερμπαϊτζάν, από όπου ανακοίνωσε ότι το μπλοκ σκοπεύει να διπλασιάσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου από αυτή τη χώρα. «Η Ε.Ε. στρέφεται σε πιο αξιόπιστους προμηθευτές ενέργειας. Με τη σημερινή συμφωνία δεσμευόμαστε να διπλασιάσουμε τις προμήθειες φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν στην Ε.Ε.» έγραψε η Φον ντερ Λάιεν στο twitter, χωρίς, όμως, να αναφέρει λεπτομέρειες για την τιμή, η οποία αυξάνεται καθημερινά.
Αξίζει να αναφερθεί πως από το Αζερμπαϊτζάν διέρχεται και ο αγωγός TAP, που φέρνει φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Σύμφωνα με προσχέδιο που επικαλείται το Reuters, στις 14 Ιουλίου η Κομισιόν πρότεινε στις χώρες της Ε.Ε. μια συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν για την αύξηση των εισαγωγών φυσικού αερίου και την υποστήριξη της επέκτασης σχετικού αγωγού.
Λύση για το φυσικό αέριο αναζητά, όμως, και ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, ο οποίος επρόκειτο να συζητήσει την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αίγυπτο με τον πρόεδρο της χώρας Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι. Σύμφωνα με την Goldman Sachs, εάν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αναγκαστούν να επωμιστούν τα αυξημένα κόστη ηλεκτρικού και φυσικού αερίου, θα πρέπει να πληρώνουν 470 ευρώ μηνιαίως κατά μέσον όρο, αύξηση της τάξης του 290% από το 2020.
Την ίδια ώρα το Κίεβο φέρνει εμπόδια σε ό,τι αφορά τη συμφωνία για τις τουρμπίνες, θέμα που επικαλέστηκε η Gazprom για τον Nord Stream 1. O Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προειδοποίησε τον Καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν ότι οι Ουκρανοί δεν θα αποδεχτούν ποτέ την απόφαση του Καναδά να επιστρέψει τουρμπίνες στη Γερμανία «κατά παράβαση των κυρώσεων» σε βάρος της Ρωσίας. Ηταν η πρώτη επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών μετά την απόφαση του Καναδά την προηγούμενη εβδομάδα να επιτρέψει την επιστροφή επισκευασμένων τουρμπίνων που προορίζονται για τον ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream.
Ο Ζελένσκι επέκρινε έντονα αυτήν την απόφαση, χαρακτηρίζοντάς την «απαράδεκτη». «Είναι ζήτημα συμμόρφωσης με τις κυρώσεις. Εάν υπάρξει παραβίαση τώρα, δεν θα αργήσουν να υπάρξουν κι άλλες» τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος, κατηγορώντας τη Ρωσία για εκβιασμό μέσω του φυσικού αερίου.