«Έφυγε» ο ωραίος άσχημος του σινεμά
Στα 88 του χρόνια άφησε για πάντα τον μάταιο κόσμο ο Ζαν Πoλ Μπελμοντό, ο χαρακτηριστικός ανδρικός τύπος της «νουβέλ βαγκ» του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, ο αμετανόητος μποέμ, ο «άσχημος γόης», ο άνθρωπος που λάτρευε τον κίνδυνο και που επέμενε να προτιμά τις «ταρζανιές» και να πηδά από τρένα και ελικόπτερα, από το να κάθεται και να βλέπει να τα κάνουν όλα αυτά οι κασκαντέρ!
Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ο Μπελμοντό υπήρξε «L’ homme complique» (περίπλοκος άνθρωπος), όπως τον αποκαλούσαν οι Γάλλοι κριτικοί στις αρχές του ’60.
Κι αυτό γιατί μπορούσε να ενδύεται το αμερικανικό ντύσιμο και την αμερικανική συμπριφορά στις ταινίες του Γκοντάρ, να μεταβάλλεται σε 100% Ευρωπαίο όταν τον καθοδηγούσε ο Τριφό, αλλά και να γίνεται «πολίτης του κόσμου» όταν του το ζητούσε ο Φιλίπ ντε Μπροκά!
Αιώνιος έφηβος
Τον περασμένο Απρίλιο ο Μπελμοντό έκλεισε τα 88 και οι φίλοι τού ευχήθηκαν «χρόνια πολλά». Αλλά ποιος μπορούσε να δει ποτέ τον Μπελμοντό ως έναν υπερήλικα που είχε υποστεί εγκεφαλικά επεισόδια, που είχε κινητικά προβλήματα, που είχε κάνει σμπαράλια τοι μυοσκελετικό του σύστημα από τις «ταρζανιές» τον καιρό που σάρωνε και γύριζε 10 ταινίες τον χρόνο;
Ο γιος του έλεγε «ο μπαμπάς είναι ένα παιδί που μεγαλώνει, αλλά δεν θέλει να το μάθει». Κι έτσι ήταν, ακόμη και όταν, κάποιες φορές, πονούσε πολύ όταν γελούσε…
Πριν από λίγο καιρό παίχτηκε στη «Ριβιέρα», στα Εξάρχεια, στο πλαίσιο του «Midnight Express», η ταινία «Οι διαρρήκτες», που είχε γυριστεί στον Πειραιά και σε άλλα σημεία της Ελλάδας (Αθήνα, Κέρκυρα, Μετέωρα), σε σκηνοθεσία Ανρί Βερνέιγ, με πρωταγωνιστές τον «Μπελ-Μπελ» και τον Ομάρ Σαρίφ, σε μουσική του Ενιο Μορικόνε. Ο κινηματογράφος γέμισε με νεανικό κοινό, το οποίο χειροκροτούσε κατά τη διάρκεια της προβολής. Οι νεαροί Αθηναίοι έβλεπαν σκηνές με τον Μπελμοντό να κρέμεται έξω από λεωφορεία κιαι τρόλεϊ, είδαν ένα φοβερό κυνηγητό με αυτοκίνητα στις ανηφόρες -και στα σκαλάκια- του Προφήτη Ηλία, σκηνές στις οποίες ο Μπελμοντό δεν χρησιμοποίησε κασκαντέρ! Σκηνές που έκοβαν την ανάσα! Αυτός ήταν ο «Μπελ-Μπελ», ένας ηθοποιός που συνήθως έπαιζε εκείνον ο οποίος στο τέλος χάνει ή κερδίζει, αλλά πολύ πολύ δύσκολα.
Να σημειώσουμε -για να μην το ξεχάσουμε- ότι μέσα στο 1960 γύρισε 10 ταινίες! Του Ζαν Λικ Γκοντάρ, του Ζαν Πιέρ Μελβίλ, του Κλοντ Σοτέ, του Κλοντ Σαμπρόλ, του Λουί Μαλ, του Φρανσουά Τριφό, του Ανρί Βερνέιγ, του Ζακ Ντερέ και του Φιλίπ ντε Μπροκά! Ακολουθησε «Ο Επαγγελματίας» του Ζορζ Λοτνέρ κι ύστερα ήρθε το φιλμ που, χωρίς να είναι «τοπ», έκανε αδιανόητη επιτυχία και τεράστιες εισπράξεις! Σκηνοθεσία Ζακ Ντερέ, σενάριο Κλοντ Σοτέ και… απογείωση!
Με τον Αλέν Ντελόν
Στη Μασσαλία του ’30 ο μικροκακοποιός Ροκ Σιφρέντι (Αλέν Ντελόν) αποφυλακίζεται και ψάχνει να βρει την κοπέλα του (Καθρίν Ροβέλ). Τη βρίσκει ταίρι με άλλον κακοποιό, τον Φρανσουά Καπελά (Ζαν Πολ Μπελμοντό). Οι δύο άντρες πιάνονται στα χέρια, αλλά τελικά συμφιλιώνονται και αρχίζουν να συνεργάζονται σε διάφορες κομπίνες -στημένες ιπποδρομίες, παράνομα στοιχήματα, «συμβόλαια» και λοιπά-, μέχρι που γίνονται οι «νονοί» της Μασσαλίας! Ωσπου ο Καπελά δολοφονείται άδοξα από αγνώστους και ο Σιφρέντι το σκάει για τη Σικελία. Δηλαδή και εδώ ο Μπελμοντό «χάνει», αλλά κερδίζει σε δημοτικότητα, καθώς ο ρόλος αυτός τον ξαναφέρνει στην επικαιρότητα και ανεβάζει το κασέ του! Και επειδή καταλαβαίνει ότι «τον ρίχνουν» οι παραγωγοί, στήνει τη δική του εταιρία!
Πλέον, κάνει «εμπορικό» κινηματογράφο, με στόχο τις εισπράξεις. Ελα, όμως, που έχει αποκτήσει εθισμό στην ποιότητα! Και μας δίνει ένα υπέροχο «Σταβίσκι» και το μνημειώδες «Τρόμος πάνω απ’ την πόλη», πάλι σε σκηνοθεσία Ανρί Βερνέιγ, με εκπληκτική μουσική του Μορικόνε, καθώς και το αξιομνημόνευτο «L’ animal» του Ζιντί, με τη Ράκελ Γουέλτς!
Οι βραβεύσεις και η απόσυρσή του
Πριν ανατείλει το 2000, ο Μπελμοντό αποσύρεται. Κουρασμένος, με ένα μικρό αρχικά και ένα μεγαλύτερο ισχαιμικό επεισόδιο, με τα κόκαλά του να υφίστανται πλέον τη φθορά του χρόνου και να του θυμίζουν τους παλιούς τραυματισμούς, προτιμά την ησυχία και την απόλαυση – όση του επιτρέπεται, δηλαδή.
Όλη αυτή η δράση δεν του έδωσε παρά ένα Βραβείο Σεζάρ για την ταινία του Κλοντ Λελούς «Ο κυνηγός της περιπέτειας». Μόνο το 2011 το Φεστιβάλ Βενετίας τού απένειμε έναν Χρυσό Φοίνικα για την προσφορά του στον κινηματογράφο. «Το θεωρώ δώρο Θεού» είπε ο Μπελμοντό και δάκρυσε στην απονομή.
Για εμάς, τους Ελληνες, ο Μπελμοντό ήταν ένα από τα λίγα παγκόσμια κινηματογραφικά είδωλα που αγαπήθηκαν σαν «δικός μας». Αγαπούσε την Ελλάδα και ερχόταν -παλαιότερα- συχνά για διακοπές, πάντα διακριτικά.
Θα τον θυμόμαστε πάντα στο μπαρ Γκάλαξι του «Χίλτον» της Αθήνας να φλερτάρει την Νταϊάν Κάνον, στους «Διαρρήκτες», κι ύστερα σε ένα διαμέρισμα στη Βουλιαγμένη, όπου τα φώτα ανάβουν και σβήνουν με παλαμάκια, να την πλακώνει στα χαστούκια και τα φώτα να αναβοσβήνουν σαν χριστουγεννιάτικα! Και για το ανδρικό φύλο ο Μπελμοντό υπήρξε πολύτιμος, καθώς έδωσε στη ανδρική ομορφιά έναν άλλον τύπο, ανακουφίζοντας τους άνδρες που δεν είχαν τα «λεπτά» χαρακτηριστικά του Αλέν Ντελόν και του Πολ Νιούμαν!
Μ.Η.Τ. 232120