Απέραντο νεκροταφείο η πόλη μετά τον όλεθρο. Σε κατ’ οίκον περιορισμό τέθηκαν οι «κλειδοκράτορες» της μπαρουταποθήκης
Από τον Γιώργο Τραπεζιώτη
Για ακόμη ένα βράδυ χθες κανείς δεν απόλαυσε τον περίπατό του στην παραλιακή εσπλανάδα, τη διάσημη σε όλο τον κόσμο Corniche. Τα γέλια των μικρών παιδιών που συνήθιζαν να τρέχουν πάνω κάτω παίζοντας αμέριμνα δεν ακούγονταν. Δεν ακούγονταν ούτε οι αμανέδες που συνήθιζαν να «στολίζουν» μουσικά τα ηλιοβασιλέματα στο παραλιακό μέτωπο του «Παρισιού της Μέσης Ανατολής». Από τη θέση τους έλειπαν ακόμη και πολλά τμήματα από τα «αιώνια βράχια», που χρησιμοποιούσαν για να κάθονται τα απογεύματα και τα βράδια τόσο οι νέοι όσο και οι πιο ηλικιωμένοι προκειμένου να συζητήσουν, χαζεύοντας τη θάλασσα. Τη θέση του αρώματος των ναργιλέδων, που έσβησαν και αυτοί, πήρε η αποφορά του θανάτου κι εκείνη της ζωής, από την οποία έσφυζε πάντα η Βηρυτός, έλαβε η νεκρική σιωπή.
Η επομένη της μεγάλης έκρηξης που συγκλόνισε την Τρίτη το απόγευμα το λιμάνι της πρωτεύουσας του Λιβάνου, σαρώνοντας σχεδόν τα πάντα σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων γύρω από το «μανιτάρι» που υψώθηκε στον γαλανό ουρανό της πόλης, βρήκε έναν ολόκληρο λαό γονατισμένο. Έναν λαό που σκύβει κάτω από τα ερείπια για να βρει έστω και κάποιο ίχνος ζωής. Ήδη χθες ο απολογισμός των νεκρών ξεπερνούσε πια τους 135, ενώ εκείνος των τραυματιών ανερχόταν σε πάνω από 5.000 – κι αυτό, ενώ δεκάδες άλλοι άνθρωποι «εξακολουθούν να αγνοούνται», όπως δήλωνε ο υπουργός Υγείας του Λιβάνου στο τηλεοπτικό δίκτυο Al Manar.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της χώρας κήρυξε για τις επόμενες δύο εβδομάδες τη Βηρυτό σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με τον έλεγχο της ασφάλειας της πρωτεύουσας να περνά στα χέρια του στρατού. Στο πλαίσιο αυτό, κι ενώ τα ερωτήματα για τα αίτια της τραγωδίας ερευνώνται ήδη, έγινε γνωστό πως ζητήθηκε να τεθεί «σε κατ’ οίκον περιορισμό κάθε πρόσωπο που εμπλέκεται στην αποθήκευση των 2.750 τόνων νιτρικού αμμωνίου» στην αποθήκη του λιμανιού όπου σημειώθηκε η έκρηξη. Ενός υλικού που αξίζει να σημειωθεί πως σε πολλές περιπτώσεις τρομοκρατικές οργανώσεις χρησιμοποιούν ως φθηνή πρώτη ύλη για να κατασκευάσουν βόμβες μεγάλης ισχύος!
Οι αρχικές έρευνες δείχνουν πως η χρόνια αδράνεια, όπως και η αμέλεια σχετικά με την αποθήκευση ενός τέτοιου εξαιρετικά εκρηκτικού υλικού στην καρδιά του λιμανιού της Βηρυτού, πιθανότατα αποτέλεσαν τους βασικούς λόγους από τους οποίους προκλήθηκε τελικά η έκρηξη. Ενδεικτική δε είναι και η αναφορά πως το ατύχημα προκάλεσαν οι εργασίες ηλεκτροσυγκόλλησης που γίνονταν ώστε να κλείσει μία τρύπα σε τοίχο της αποθήκης όπου βρισκόταν αποθηκευμένο το φορτίο. «Είναι αμέλεια» δήλωνε χθες επίσημη πηγή στο Reuters. Πάντα σύμφωνα με όσα είπε η εν λόγω επίσημη πηγή στο Reuters, αρχικά μια πυρκαγιά ξεκίνησε από την αποθήκη 9 του λιμανιού και τελικά επεκτάθηκε στην αποθήκη 12, όπου ήταν αποθηκευμένο το νιτρικό αμμώνιο.
Συγχρόνως χθες και ο Μπάντρι Ντάχερ, γενικός διευθυντής των Τελωνείων του Λιβάνου, δήλωνε πως τα τελωνεία είχαν στείλει έξι έγγραφα στο δικαστικό Σώμα, προειδοποιώντας ότι το υλικό συνιστούσε απειλή. «Ζητήσαμε την επανεξαγωγή του, αλλά αυτό δεν συνέβη. Αφήνουμε τους ειδικούς και εκείνους που τους αφορά να προσδιορίσουν γιατί» είπε χαρακτηριστικά, ενώ, σύμφωνα με άλλη πηγή, υπήρξαν προειδοποιήσεις πως αν δεν μετακινηθεί το φορτίο «θα ανατινάξει όλη τη Βηρυτό»!
Σύμφωνα με δύο έγγραφα που περιήλθαν σε γνώση του Reuters, τα τελωνεία του Λιβάνου είχαν ζητήσει από το δικαστικό σώμα το 2016 και το 2017 να αιτηθεί από «την αρμόδια ναυτιλιακή υπηρεσία» να επανεξαγάγει ή να εγκρίνει την πώληση του νιτρικού αμμωνίου, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια του λιμανιού. Αξίζει να σημειωθεί πως το Rhosus, πλοίο με σημαία Μολδαβίας, το οποίο μετέφερε 2.750 τόνους νιτρικού αμμωνίου, έδεσε στη Βηρυτό τον Σεπτέμβριο του 2013, λόγω τεχνικών προβλημάτων κατά το ταξίδι του από τη Γεωργία στη Μοζαμβίκη.
Εντούτοις, κατά την επιθεώρησή του απαγορεύτηκε ο απόπλους και λίγο μετά εγκαταλείφθηκε από τους ιδιοκτήτες του, με αποτέλεσμα διάφοροι πιστωτές να προβάλουν νομικές διεκδικήσεις. Λόγω λοιπόν των κινδύνων που συνδέονταν με την παραμονή του νιτρικού αμμωνίου πάνω στο πλοίο, οι λιμενικές Αρχές το άδειασαν, μεταφέροντας τελικά το φορτίο του στις αποθήκες του λιμανιού, όπου και… ξεχάστηκε. Η μεγάλη μάχη, πάντως, δίνεται αυτές τις ώρες στα νοσοκομεία της Βηρυτού, όπου οι γιατροί δίνουν υπεράνθρωπο αγώνα για να σώσουν ζωές. Ανάμεσά τους είναι και ο χειρουργός Αντουάν Κουρμπάν, ο οποίος με το κεφάλι μπανταρισμένο, αφού τραυματίστηκε και ο ίδιος, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως όλα μοιάζουν με σκηνές της «Αποκάλυψης»…
Μαρτυρία-σοκ του προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας
«Βρισκόμουν στο σπίτι μου, που βρίσκεται περίπου 15 χλμ. μακριά από το λιμάνι της πόλης, όταν κατά τις 5 το απόγευμα της Τρίτης ακούσαμε μια ισχυρότατη έκρηξη. Στην αρχή πιστέψαμε ότι γινόταν ισχυρός σεισμός. Κουνήθηκε όλο το κτίριο, τρομάξαμε όλοι. Έπειτα από λίγες στιγμές βγήκαμε στα μπαλκόνια και στα παράθυρα να δούμε τι συνέβη. Είδαμε το μανιτάρι καπνού που είδατε και εσείς στις τηλεοράσεις να υψώνεται στον ουρανό…».
Συγκλονισμένος από τα γεγονότα των τελευταίων ωρών, ο Παναγιώτης Ανδριώτης, πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας στον Λίβανο, μίλησε χθες στη «δημοκρατία» περιγράφοντας όσα έζησε. «Η εικόνα που βλέπαμε ήταν σαν αυτές που βλέπουμε στον κινηματογράφο, σε ταινίες καταστροφής» συνέχισε ο κ. Ανδριώτης επιχειρώντας να μας μεταφέρει με ακρίβεια ό,τι συνέβη. Ωστόσο, όπως πρόσθεσε, «σήμερα η κατάσταση που επικρατεί στη Βηρυτό είναι πραγματικά πολύ δύσκολη. Τα νοσοκομεία έχουν γεμίσει με τραυματίες, ενώ οι Αρχές φοβούνται ότι ο αριθμός των θυμάτων θα μεγαλώσει κι άλλο καθώς υπάρχουν εκτιμήσεις για μεγάλο αριθμό ατόμων που βρίσκεται κάτω από τα συντρίμμια των κτιρίων που ισοπεδώθηκαν από την έκρηξη». «Δίνεται μεγάλη μάχη από τα σωστικά συνεργεία αυτή την ώρα στον τόπο της καταστροφής» είπε ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας του Λιβάνου, υπογραμμίζοντας πως «στις προσπάθειες αυτές θα συμμετάσχει και κλιμάκιο από την Ελλάδα».
«Σε ακτίνα σχεδόν 10 χλμ. μπορεί να δει κανείς τι ζημιές προκάλεσε η έκρηξη αυτή» ανέφερε επίσης ο κ. Ανδριώτης, σημειώνοντας πως «ακόμη και τόσο μακριά από το λιμάνι έσπασαν τα παράθυρα σπιτιών, ενώ ζημιές υπέστησαν και τα αυτοκίνητα που βρίσκονταν στους δρόμους». Σε ερώτηση για το αν υπάρχουν πληροφορίες για τυχόν θύματα που ανήκουν στην Ελληνική Κοινότητα, η οποία αριθμεί περίπου 5.000 μέλη (το 80% εξ αυτών ζει και εργάζεται στη Βηρυτό), ο κ. Ανδριώτης μάς δήλωσε ότι «έχουμε μάθει πως σκοτώθηκε η Λιβανέζα σύζυγος ενός Ελληνα συμπατριώτη μας».
Τέλος, αναφερόμενος στην «επόμενη μέρα», ο κ. Ανδριώτης μάς εξέφρασε την αγωνία του για την οικονομική κατάσταση της χώρας, που ήδη περνούσε δύσκολες στιγμές. «Ο Λίβανος αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα στην οικονομία, εδώ δεν υπάρχει πια μεσαία τάξη» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στον Λίβανο ομάδα διάσωσης της ΕΜΑΚ! Στέλνει βοήθεια και η Κύπρος
Παγκόσμια κινητοποίηση προκάλεσε η προχθεσινή έκρηξη που σημειώθηκε στην καρδιά του λιμένα της Βηρυτού σκορπώντας τον θάνατο, καθώς πολλές χώρες έσπευσαν να ανακοινώσουν τον τρόπο με τον οποίο καθεμία ξεχωριστά πρόκειται να συνδράμει με στόχο ο Λίβανος να σταθεί ξανά όρθιος στα πόδια του. Άμεση ήταν, βέβαια, η ανταπόκριση της Ελλάδας για την αποστολή βοήθειας προς αντιμετώπιση των συνεπειών της φονικής έκρηξης. Όπως ανέφερε η σχετική ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η χώρα ανταποκρίθηκε σε αίτημα της κυβέρνησης του Λιβάνου μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Συγκεκριμένα, χθες το πρωί αναχώρησε για τη Βηρυτό ομάδα έρευνας και διάσωσης του Πυροσβεστικού Σώματος, της 1ης ΕΜΑΚ, αποτελούμενη από 12 άτομα και διασωστικό σκύλο.
Ακόμη, στη χώρα της Μέσης Ανατολής η Ελλάδα έστειλε με C-130 δύο οχήματα καθώς και τον ειδικό εξοπλισμό που απαιτείται για ανάλογες αποστολές διάσωσης. Σε κινητοποίηση βρίσκονται και οι κυπριακές Αρχές, ούτως ώστε να επισπευστεί η αποστολή κάθε δυνατής βοήθειας προς τον Λίβανο. Χθες αναμενόταν να μεταβούν στη χώρα δύο ελικόπτερα της Αστυνομίας για να συμβάλουν στις έρευνες για εντοπισμό επιζώντων, ενώ επιπλέον, μεταφέρονταν και οκτώ σκύλοι ιχνηλάτες με τους χειριστές τους από Αστυνομία και ΕΜΑΚ. Συγχρόνως η Κύπρος σχεδίαζε χθες και την αποστολή ιατρικού εξοπλισμού αλλά και φαρμάκων προς τον Λίβανο.
Άμεση, βέβαια, ήταν και η αντίδραση άλλων χωρών. Σήμερα στη Βηρυτό αναμένεται να καταφτάσει ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ενώ η κυβέρνησή του γνωστοποίησε πως θα στείλει στελέχη της Πολιτικής Προστασίας και «πολλούς τόνους υγειονομικού υλικού» στη λιβανέζικη πρωτεύουσα. Συγχρόνως, ο ίδιος ο Μακρόν μέσω twitter τόνισε ακόμη πως εντατικολόγοι θα μεταβούν επίσης στη Βηρυτό το ταχύτερο δυνατόν για να ενισχύσουν τα νοσοκομεία.
Βοήθεια δήλωσε διατεθειμένη να προσφέρει και η Άγκυρα μέσω της κατασκευής ενός νοσοκομείου εκστρατείας, αν παραστεί η ανάγκη, ενώ και το Ισραήλ προσφέρθηκε να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια αυτές τις δύσκολες ώρες παρά την εχθρότητα που καταγράφεται ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Τέλος, πολλοί ηγέτες χωρών τις τελευταίες ώρες έκαναν δηλώσεις ειλικρινούς συμπαράστασης προς τον λιβανέζικο λαό, με τον πρόεδρο της χώρας Μισέλ Αουάν να έχει και τηλεφωνική επικοινωνία με αρκετούς εξ αυτών.
Μηνύματα αλληλεγγύης του πολιτικού κόσμου!
Τη βαθιά της οδύνη και την αλληλεγγύη της στον λαό του Λιβάνου εκφράζει σύσσωμη η πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της χώρας, που, σύμφωνα με ανάρτηση του πρωθυπουργού, είναι έτοιμη να συνδράμει.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε συγκλονισμένη από τις τραγικές εικόνες καταστροφής στη Βηρυτό. «Οι λέξεις δεν αρκούν για να εκφράσουν τη θλίψη και την οδύνη μας» ανέφερε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Τα συλλυπητήρια, εκ μέρους του ελληνικού λαού, εξέφρασε μέσω ανάρτησης στα κοινωνικά δίκτυα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκαθαρίζοντας πως η Ελλάδα είναι έτοιμη να προσφέρει οποιαδήποτε βοήθεια απαιτείται.
Τη βαθιά οδύνη της Ελλάδας για τις πολύνεκρες εκρήξεις στον λιμένα της Βηρυτού και την αλληλεγγύη στην κυβέρνηση και στον λαό του Λιβάνου εξέφρασε με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο εξέδωσε και αναλυτικές οδηγίες για τους Ελληνες πολίτες που βρίσκονται στον Λίβανο και έχουν επηρεαστεί από τις εκρήξεις.
Την ίδια ώρα, ότι «σε αυτές τις τραγικές στιγμές εκφράζουμε τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας και την αλληλεγγύη μας στον λαό του Λιβάνου» ανέφερε με ανάρτησή του ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ και η Φώφη Γεννηματά σημείωσε πως οι εικόνες από την ανείπωτη καταστροφή στη Βηρυτό συγκλονίζουν, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα είναι δίπλα στον Λίβανο σε αυτήν τη δοκιμασία. Το δε ΚΚΕ σχολίασε πως το τραγικό συμβάν έρχεται σε μια περίοδο που οι εξελίξεις στην περιοχή «μυρίζουν μπαρούτι», εξαιτίας, σύμφωνα με τον Περισσό, των σφοδρών ανταγωνισμών, «ως εκ τούτου δεν μπορεί παρά να γεννούνται σοβαρά ερωτηματικά για τις πραγματικές αιτίες».
Μ.Η.Τ. 232120