Σοβαρότατο ατόπημα του πρωθυπουργού

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώπιον διεθνούς ακροατηρίου, στο Νταβός, στη συζήτηση με τον πρόεδρο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ Borge Brende αποκάλεσε Ιστανμπούλ την Κωνσταντινούπολη! Η περίπτωσή του αποτελεί μια θλιβερή εξαίρεση του ελληνικού κανόνα, βάσει του οποίου η Βασιλεύουσα αποκαλείται πάντοτε Κωνσταντινούπολη ή Πόλη και όχι Ιστανμπούλ, όπως την αναφέρουν οι Τούρκοι (λόγω της δικής τους αντίληψης για την ελληνική φράση «Εις την Πόλη – Ιστανμπούλ»).

Είναι γεγονός ότι σε Ελληνα που έχει γαλουχηθεί με τις αρχές, τις αξίες, τους θρύλους και τους πόθους της φυλής μας δεν του έρχεται να αποκαλέσει την Κωνσταντινούπολη με τον τρόπο των Τούρκων. Το όνομα πόλης, εθνότητας, γλώσσας ή ακόμα και προϊόντος και ο αγώνας για την επικράτηση της μίας ή της άλλης εκδοχής δεν είναι αμελητέα ούτε πολιτικά ούτε διπλωματικά ούτε ιστορικά. Και οι χώρες δίνουν μάχες για να επικρατήσει η δική τους λέξη, η δική τους επιθυμητή ονομασία.

Γι’ αυτό ακριβώς το ζήτημα αξίζει να υπενθυμιστεί μια παράμετρος του ζητήματος της ονομασίας της Βασιλεύουσας. Ο αξέχαστος καθηγητής Κοινωνιολογίας (με ειδίκευση κυρίως στην οθωμανική περίοδο) Νεοκλής Σαρρής (1940-2011), χαρισματικός Κωνσταντινουπολίτης και φλογερός πατριώτης, είχε αφηγηθεί αρκετές φορές σε διαλέξεις του και σε τηλεοπτικές εμφανίσεις του πως είχε αναμειχθεί το βαθύτατο τουρκικό κράτος (η ΜΙΤ, οι ένοπλες δυνάμεις και επιχειρηματικοί κύκλοι που χρηματοδοτούν διάφορες μυστικές και φανερές δραστηριότητες) στην παραγωγή και τη διαφήμιση του τραγουδιού «Istanbul, Not Constantinople – Ιστανμπούλ, όχι Κωνσταντινούπολη». Το τραγούδι κυκλοφόρησε από το καναδικό συγκρότημα The Four Lads τον Αύγουστο του 1953 στην 500ή επέτειο της Αλώσεως. Το τραγούδι αυτό θεωρήθηκε απάντηση στο τραγούδι «C-O-N-S-T-A-N-T-I-N-O-P-L-E» («Κ-Ω-Ν-Σ-Τ-Α-Ν-Τ-Ι-Ν-Ο-Υ-Π-Ο-Λ-Η»), που κυκλοφόρησε το 1928 από τον Paul Whiteman.

Αρχή κάθε σοφίας είναι η «επίσκεψη» (δηλαδή ο στοχασμός και η ανάλυση) των ονομάτων, κατά τον Αντισθένη τον Κυνικό. Και η χρήση του ονόματος «Ιστανμπούλ» από Ελληνα πρωθυπουργό δείχνει πολλά και για τις αντιλήψεις του για τα εθνικά ζητήματα, αλλά και για την ιδιαίτατα προβληματική (έως ανύπαρκτη) σχέση του με τις παραδόσεις του λαού μας.