Η οικονομία, λένε, είναι υπόθεση «ψυχολογική». Οσοι το ισχυρίζονται αναφέρουν ως παραδείγματα τους χρηματιστηριακούς δείκτες με τα αλλόκοτα -όταν δεν είναι αμιγώς κερδοσκοπικά- σκαμπανεβάσματά τους. Κάποιες φορές, μια φήμη, μια υποψία κέρδους ή ζημίας, η δημιουργία αισιόδοξου ή απαισιόδοξου κλίματος επηρεάζουν τις επιδόσεις μιας επιχείρησης στο Χρηματιστήριο περισσότερο από την παραγωγή, τα προϊόντα, τις επενδύσεις της, τις νέες αγορές στις οποίες ανοίγεται και τους πελάτες που χάνει.
Ωστόσο, ακόμη και η περιβόητη «ψυχολογία της οικονομίας» δεν είναι μεταφυσική έννοια. Δεν άπτεται του πεδίου της θεολογίας ή της μυστηριακής ζωής. Η θετική ή αρνητική συναισθηματική… τάση που διαμορφώνεται στην αγορά είναι αποτέλεσμα της ερμηνείας των αδυσώπητων αριθμών. Οι αριθμοί είθισται να «φτιάχνουν» καλή και κακή ψυχολογία. Οπως γίνεται και στην πραγματική ζωή. Οι καλοί βαθμοί προκαλούν αισιοδοξία στον μαθητή και στους οικείους του. Η επιστροφή φόρου από το κράτος αντιμετωπίζεται με χαρά και το χαράτσι με αγωνία, οργή και θλίψη.
Στην Ελλάδα γίνονται απεγνωσμένες προσπάθειες να δημιουργηθεί θετικό κλίμα για τη φθίνουσα οικονομία μας, αλλά δεν στέφονται με επιτυχία, διότι το εγχείρημα είναι έωλο. Οι αριθμοί είναι οικτροί και οι στατιστικές κραυγάζουν ότι οι κόποι των Ελλήνων πήγαν χαμένοι και τα Μνημόνια καταστρέφουν ό,τι έχει απομείνει όρθιο.
Ενα από τα τελευταία καρφιά στο φέρετρο της «ιστορίας επιτυχίας» (ή αγγλιστί «success story») είναι η ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΙΝΕ – ΓΣΕΕ). Εκεί, μεταξύ άλλων θλιβερών στοιχείων και εκτιμήσεων, αναφέρεται το ακόλουθο: Θα απαιτηθούν τουλάχιστον είκοσι έτη για να δημιουργηθούν 1.000.000 θέσεις εργασίας και να μειωθεί το ποσοστό της ανεργίας κάτω από το 10%.
Με λίγα λόγια, η ελληνική κοινωνία οδηγήθηκε εν ψυχρώ στο εκτελεστικό απόσπασμα της τρόικας και η ανάκαμψη ανάγεται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Ολόκληρες γενιές συντρίβονται κάτω από τις μυλόπετρες της κρίσης και μερικοί «ειδήμονες» περί τα οικονομικά ποιούν την ανάγκη φιλοτιμία και αερολογούν για… επιτυχίες.