Εφυγε από τη ζωή ένας πρωτοπόρος της κάμερας, που μετέτρεψε σε λαμπερά σόου τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ
Για ανθρώπους σαν τον Τάσο Μπιρσίμ τέτοιες προεκλογικές περίοδοι, σαν κι αυτή που ολοκληρώνεται σήμερα, ήταν πλήρως άχαρες και αδιάφορες. Δεν υπάρχει πια η έμπνευση για ευφάνταστους σκηνοθέτες, όπως αυτός, να κάνουν «μαγικά». Οι συγκεντρώσεις των κομμάτων απωθούν πλέον τον κόσμο, δεν τον προσελκύουν.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Ομως την εποχή που μεγαλούργησε ο Μπιρσίμ όλα ήταν διαφορετικά. Οι λαοθάλασσες του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας πλημμύριζαν δρόμους και πλατείες. Το κέντρο της Αθήνας ζωντάνευε από τον ενθουσιασμό και ταυτόχρονα «παρέλυε» για ώρες ολόκληρες. Από το Σύνταγμα μέχρι την Ομόνοια άλλοτε οι πράσινες, άλλοτε οι μπλε σημαίες σκέπαζαν την άσφαλτο από μιλιούνια θερμών υποστηρικτών.
Ηταν κυρίως η δεκαετία του ’80 που όλοι άρχισαν να μιλούν για τον «μάγο» σκηνοθέτη της ΕΡΤ, τον «ειδικό» που ακολουθούσε παντού τον Παπανδρέου, διευθύνοντας με μαεστρία μια «ορχήστρα» από τεχνικούς. Η καριέρα του Μπιρσίμ ταυτίστηκε με τον Ανδρέα από την εποχή της ανόδου και κατόπιν της παντοκρατορίας του ΠΑΣΟΚ. «Ναι, όλοι μας βοηθήσαμε για να παίρνουμε τις εκλογές» δήλωνε χρόνια μετά επιβεβαιώνοντας και ο ίδιος τη συμβολή του.
Τώρα που η Ιστορία έχει γραφτεί, θα μπορούσε να γίνει η ασφαλής αποτίμηση ότι ο Μπιρσίμ ήταν μπροστά από την εποχή του, τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα. Εχοντας αντιληφθεί έγκαιρα, σε εποχές αθωότητας ακόμα για το τηλεοπτικό κοινό, τη δύναμη της εικόνας, μετέτρεψε σε λαμπερά σόου τις προεκλογικές συγκεντρώσεις, παίζοντας σημαντικό ρόλο τελικά στον μύθο γύρω από το πρόσωπο του Ανδρέα Παπανδρέου. Οταν συγκεντρώνονταν στις μεγάλες συγκεντρώσεις του ΠΑΣΟΚ το 1981 και το 1985 πάνω από 1.000.000 κόσμος, πρωτοφανή μεγέθη ακόμα και για τα δεδομένα εκείνων των χρόνων, όποιος παρακολουθούσε από την τηλεόραση τα εντυπωσιακά πλάνα, κι από αέρος συχνά, έμενε με την αίσθηση ότι ήταν ακόμα περισσότεροι.
Πριν ανακαλυφθεί η ασύρματη ενδοσυνεννόηση, ο Μπιρσίμ είχε βρει τον τρόπο για να μην εκτίθεται ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. «Είχαμε μεταξύ μας πέντε κώδικες για να μπορούμε να συνεννοούμαστε για τα πλάνα που έπρεπε να γίνουν χωρίς να μας αντιλαμβάνεται κανείς» αποκάλυπτε αργότερα. Με συγκεκριμένες κινήσεις ο Παπανδρέου ενημέρωνε τον σκηνοθέτη πότε θέλει να κάνει μια μικρή διακοπή, να πιει λίγο νερό κ.λπ. «Με τον Ανδρέα επιλέγαμε μαζί ακόμα και το κοστούμι, το πουκάμισο και τη γραβάτα που θα φορούσε».
Δεν είναι, όμως, ότι δεν άφηνε τίποτα στην τύχη, αλλά και ότι κατάφερε να ταυτίσει ολόκληρες προεκλογικές περιόδους με τις ιδέες του. Λάνσαρε το επιβλητικό «Carmina Burana», το αριστούργημα του Καρλ Ορφ, στις προεκλογικές συγκεντρώσεις και για χρόνια αρκετοί πίστευαν ότι είναι «ο ύμνος του ΠΑΣΟΚ». Εγινε από τις πιο χαρακτηριστικές μελωδίες της Μεταπολίτευσης, δήλωνε ο Μπιρσίμ. Στην τελευταία συγκέντρωση στο Σύνταγμα για τις εκλογές του 1985 ο Τάσος Μπιρσίμ έκανε μια καταπληκτική σύνθεση από τις 17 ομιλίες του Ανδρέα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, με τις εικόνες να ενώνονται στο τέλος με τα «ζωντανά» πλάνα από την κατάμεστη πλατεία. Στο τέλος, η μικρή Αννούλα, ένα κοριτσάκι που ήταν το κεντρικό πρόσωπο στις αφίσες του ΠΑΣΟΚ, εμφανίστηκε μπροστά στον Παπανδρέου και του έδωσε τέσσερα γαρίφαλα.
Με τον τότε πρωθυπουργό να θριαμβολογεί «Τέσσερα γαρίφαλα για τη νέα τετραετία» και τον κόσμο να παραληρεί! Ακόμα και σε ένα πρόβλημα της τελευταίας στιγμής, ο Μπιρσίμ βρήκε γρήγορα τη λύση: «Κοιτάζοντας την αφίσα με το κοριτσάκι, μου ήρθε η ιδέα να το ζωντανέψουμε. Να βγει από τη φωτογραφία και να εμφανιστεί μπροστά στον Ανδρέα. Η μαμά της, όμως, έφερε την Αννούλα στη συγκέντρωση με μπλε φόρεμα. Της λέω “δεν είναι δυνατόν”! Κι έδωσα κάτι χρήματα που είχα στην τσέπη μου και πήγαν να πάρουν ροζ φόρεμα. Ευτυχώς σώσαμε την κατάσταση». «Ο Τάσος παρέμεινε ταπεινός, ψυχούλα, άνθρωπος πάνω απ’ όλα με ζεστασιά και άντρας από βελούδο» περιγράφουν όσοι τον γνώριζαν.
«Εγραψε» χιλιάδες τηλεοπτικές ώρες στον αέρα, σε κορυφαία γεγονότα και μεγάλες τηλεοπτικές παραγωγές τόσο στην ΕΡΤ όσο μετά και στην ιδιωτική τηλεόραση. Ομως από τη μεγάλη του καριέρα πάντα ξεχώριζε και του άρεσε να «προβάλλει» στις συνεντεύξεις του τα πολιτικά «στιγμιότυπα». Χαρακτήριζε μαγική κάθε συνάντησή του με τον Ανδρέα κι αφηγούνταν περιστατικά όπως στην προεκλογική συγκέντρωση του 1993 στην Πάτρα. Τότε ο Ανδρέας ήταν καταβεβλημένος από τις περιπέτειες υγείας και τα σκάνδαλα. Ο Μπιρσίμ έσπευσε να διοργανώσει μια μεγάλη κι «ελεγχόμενη» προσυγκέντρωση έξω από την πόλη.
Οταν εμφανίστηκε εκεί ο Παπανδρέου με τη θωρακισμένη μαύρη Μερσεντές του, οι κάμερες του Μπιρσίμ έδειξαν τέτοιο πλήθος, που δημιουργούνταν η εντύπωση ότι ήταν η κύρια προεκλογική συγκέντρωση. Κανένα πλάνο δεν πρόδωσε την αδυναμία του Παπανδρέου ακόμα κι όταν κατέβηκε από το αυτοκίνητο για να χαιρετήσει τους «πιστούς» του. Οσο για την ιστορική στιγμή, στις 22 Οκτωβρίου 1988, που ο Παπανδρέου επέστρεφε από το Λονδίνο κι έκανε το περιβόητο νεύμα στη Μιμή Λιάνη, ο Μπιρσίμ δεν αιφνιδίασε όταν δημοσιοποίησε πως ήταν κάτι προσχεδιασμένο. Ο ίδιος συνήθιζε να λέει, ακόμα και στις τελευταίες συνεντεύξεις του, «έφυγα από το Λεωνίδιο και πήγα στον Πειραιά για να μπαρκάρω στα καράβια, όμως τελικά έγινα σκηνοθέτης». Μαζί με τη μεγάλη καριέρα του «φεύγει» και μια άλλη εποχή, τηλεοπτική αλλά και πολιτική.
ΤΑΣΟΣ ΜΠΙΡΣΙΜ
Σκηνοθέτης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1940 στο Λεωνίδιο. Το 1965 γράφτηκε στη σχολή κινηματογράφου και τηλεόρασης «Π. Παπαντωνόπουλου», απ’ όπου απέκτησε πτυχίο σκηνοθεσίας και κινηματογραφίας. Εκανε ενημερωτικά σεμινάρια στο Μόντρεαλ, στη Νέα Υόρκη κ.α. Από το 1969 άρχισε να εργάζεται στην ΕΡΤ και από το 1981 κάλυψε όλες τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Διατέλεσε διευθυντής τηλεόρασης της ΕΡΤ το 1987-89. Συμμετείχε στο ξεκίνημα του τηλεοπτικού ΑΝΤ1, ενώ λίγο αργότερα μετακόμισε στο τότε νεοσύστατο Mega. Υπήρξε σκηνοθέτης πολλών δημοφιλών παραγωγών τόσο στην κρατική όσο και στην ιδιωτική τηλεόραση. Εφυγε από τη ζωή προχθές, Τετάρτη, το βράδυ.
Μ.Η.Τ. 232120