Ο ερχομός του έδωσε το σύνθημα για την εκτόξευση του αθλήματος και έκανε τα Ελληνόπουλα να πιστέψουν ότι μπορούν να πετύχουν το απίθανο
Ακόμα και οι μεγαλύτεροι θρύλοι του ελληνικού αθλητισμού δεν απολαμβάνουν τις τιμές που τους αξίζουν, όταν αποχωρούν από την ενεργό δράση. Είναι ένα σύνηθες φαινόμενο. Για τον μυθικό Νίκο Γκάλη, μάλιστα, αυτή η στιγμή άργησε 29 ολόκληρα χρόνια, από το 1994, οπότε πέτυχε το τελευταίο καλάθι του.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Σήμερα, όμως, είναι η μέρα του. Η ΕΟΚ αποφάσισε να του αφιερώσει τη βραδιά στο ΟΑΚΑ, στο φιλικό με τη Σλοβενία (7 μ.μ., ΕΡΤ1) και ο κόσμος δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του. Ισως μόνο ο Γκάλης θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοια κοσμοσυρροή σε ένα απλό παιχνίδι προετοιμασίας, αρχές Αυγούστου, στο αποκορύφωμα των διακοπών και με καύσωνα. Μέχρι χθες είχαν φύγει περισσότερα από 10.000 εισιτήρια. Οι θεατές απόψε αναμένεται να είναι σημαντικά περισσότεροι. Ολοι θέλουν να ξαναδούν από κοντά τον κορυφαίο παίκτη στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ, ίσως και του ελληνικού αθλητισμού.
Είναι η πρώτη φορά που η Ομοσπονδία κάνει το αυτονόητο, να αφιερώσει μια βραδιά στον άνθρωπο που έβαλε το μπάσκετ σε κάθε σπίτι. Αυτό έπρεπε να γίνει πριν από πολλά χρόνια, αλλά δεν συνέβη λόγω παραγοντικής μικροψυχίας. Οχι, φυσικά, με ευθύνη του Γκάλη. Η ΕΟΚ, μάλιστα, συμβούλεψε τον κόσμο να πάει στο γήπεδο νωρίτερα, προκειμένου να κυλήσουν όλα ομαλά, αφού η τελευτή είναι προγραμματισμένη 10 λεπτά πριν από την έναρξη του αγώνα (6.50 μ.μ.).
Το ποιος είναι ο Νίκος Γκάλης και τι έχει προσφέρει είναι δεδομένο. Είναι αυτός που οδήγησε την Εθνική ομάδα στην κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ του 1987, την πρώτη μεγάλη διάκριση για τον ελληνικό αθλητισμό. Η παρουσία του άλλαξε τη ροή της ιστορίας όχι μόνο για το άθλημά του. Εδωσε το σύνθημα για την εκτόξευση του ελληνικού αθλητισμού σε μια εποχή κατά την οποία η χώρα μας είχε αρχίσει να ονειρεύεται ξανά τη διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Γκάλης έκανε τα νέα παιδιά να πιστέψουν στις δυνατότητές τους, να ασχοληθούν με το μπάσκετ και άλλα σπορ, να νιώσουν ότι δεν υστερούν από τις πιο προηγμένες αθλητικές σχολές του εξωτερικού.
Απέδειξε μέσα στο γήπεδο ξανά και ξανά ότι με πολλή δουλειά και ταλέντο όλα είναι εφικτά, ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ταβάνι. Είχε, άλλωστε, τον συνηθισμένο σωματότυπο ενός μέσου ανθρώπου, δεν ήταν ψηλός, δεν διέφερε από κάποιον άλλον συνομήλικό του. Κι όμως, κανείς δεν μπορούσε να τον σταματήσει.
Ηταν η πρώτη φορά που όλη η Ελλάδα «προσκύνησε» έναν παίκτη-φαινόμενο αλλά και εμπνεύστηκε από αυτόν. Δίχως τον Γκάλη ίσως να μη «γεννιόνταν» ποτέ υπερπαίκτες όπως ο Διαμαντίδης και ο Σπανούλης. Να μην ένιωθαν αυτοπεποίθηση οι αθλητές και αθλήτριες που χάρισαν σπουδαίες διακρίσεις στη χώρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της δεκαετίας του 1990 και του 2000. Να μην πίστευαν στο θαύμα οι Ελληνες ποδοσφαιριστές στο Euro 2004.
Ο Δημήτρης Ιτούδης δήλωσε για τη μεγάλη βραδιά: «Είναι φτωχή οποιαδήποτε γλώσσα για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη στο πρόσωπο του αθλητή και ανθρώπου Νίκου Γκάλη.
Είναι μία ξεχωριστή στιγμή για την Εθνική αλλά και για εμένα που θα είμαστε μια τέτοια στιγμή εκεί. Συγκίνηση. Δέος».
Ο Γκάλης κατάφερε κι εκτός παρκέ κάτι πολύ δύσκολο. Να διατηρήσει ψηλά τον μύθο του. Αποσύρθηκε από τα δημόσια φώτα, δεν θέλησε ποτέ να «εξαργυρώσει» το brand name του με πολιτικές θέσεις και αξιώματα.
Ο κόσμος πάντα εκτιμά περισσότερο το μεγαλείο όταν συνοδεύεται από ταπεινότητα. Το 1998, όταν πλέον είχε αποσυρθεί, δήλωνε: «Πιστεύω ότι η μικρή προσφορά μου στην Ελλάδα και στο μπάσκετ της είναι πολυτιμότερη από οποιαδήποτε ενδεχόμενη προσωπική διάκριση θα είχα στο ΝΒΑ».
Σε συνέντευξη που έδωσε χθες, με αφορμή τη σημερινή βραδιά, περιέγραψε μια σκηνή αφοβίας, ενδεικτική της ανθεκτικής ιδιοσυγκρασίας του: «Σε παιχνίδι Αρης – ΠΑΟΚ σούταρα βολές και ήρθε μια βρύση δίπλα μου. Αν με έβρισκε στο κεφάλι… Ομως, εκείνη τη στιγμή μέσα στον αγώνα, όταν είσαι αναμμένος, δεν φοβάσαι. Ούτε τις βρισιές. Καμιά φορά ούτε άκουγα. Οταν είσαι έτσι, δεν σε σταματάνε ούτε βρύσες ούτε φωνές ούτε τίποτα».
Σε μια εποχή κατά την οποία ο παγκόσμιος αθλητισμός γινόταν επαγγελματικός, ενώ ο ελληνικός αθλητισμός κουβαλούσε ακόμα τις συνήθειες του ερασιτεχνισμού, ο Νίκος Γκάλης δίδαξε τι σημαίνει επαγγελματίας αθλητής. Ηταν πρώτος στις προπονήσεις κι έφευγε τελευταίος. Πρόσεχε τη διατροφή του. «Δούλευε» το ταλέντο του και βελτίωνε τις αδυναμίες του. Ισορροπούσε την ψυχολογία του. Μελετούσε τους αντιπάλους για να ξέρει πώς θα τους αντιμετωπίζει.
Η αξέχαστη δήλωσή του μετά τη μεγάλη νίκη επί της Ιταλίας το 1987 δείχνει πόσο μπροστά από την εποχή του ήταν, τη φιλοσοφία του, τον τρόπο με τον οποίο «διάβαζε» τα ματς, αλλά και τον αυτοέλεγχό του: «Το έβλεπα στα μάτια τους στην προθέρμανση ότι δεν ήταν έτοιμοι. Είναι η μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας μου. Μέχρι την επόμενη…»
Οσα σήμερα μπορεί να φαίνονται αυτονόητα, στην εποχή του Νίκου Γκάλη δεν ήταν. Ο δικός του δρόμος, όμως, ήταν αυτός που άνοιξε διάπλατα τις λεωφόρους για τον αθλητισμό της χώρας μας. Δίχως αυτόν τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο.
ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΛΗΣ
Βετεράνος μπασκετμπολίστας
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Γεννήθηκε το 1957 στο Νιου Τζέρσι των ΗΠΑ. Γιος μεταναστών με καταγωγή από τη Ρόδο, ασχολήθηκε αρχικά με την πυγμαχία, αλλά τον κέρδισε το μπάσκετ. Το 1975 εισήχθη στο πανεπιστήμιο του Σίτον Χολ, όπου γρήγορα ξεχώρισε. Το 1978-79 ήταν τρίτος σκόρερ στο κολεγιακό πρωτάθλημα, πίσω από τον δεύτερο Λάρι Μπερντ. Συμμετείχε στα ντραφτ για το ΝΒΑ και επιλέχθηκε από τους Μπόστον Σέλτικς, όμως ένας τραυματισμός τον άφησε πίσω. Στις 16 Οκτωβρίου 1979 ήρθε στην Ελλάδα και υπέγραψε στον Αρη. Εκτοτε ηγήθηκε της «επανάστασης» του μπάσκετ στη χώρα μας. Κατέκτησε εννέα πρωταθλήματα, επτά Κύπελλα Ελλάδας και το Ευρωμπάσκετ του 1987, ενώ το 1989 η Εθνική ήταν 2η. Βγήκε 11 φορές πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος. Ολοκλήρωσε την καριέρα του στις 18 Οκτωβρίου 1994 με τη φανέλα του Παναθηναϊκού και το 2017 εισήχθη στο Hall of Fame των ΗΠΑ. Εχει αναγορευθεί σε επίτιμο διδάκτορα του ΤΕΦΑΑ στο ΑΠΘ.
Μ.Η.Τ. 232120