«Μας ζήτησε να της κόψουμε το πόδι για να τη βγάλουμε έξω»
Συγκλονιστικές είναι οι περιγραφές των ανδρών της ΕΜΑΚ και του ΕΚΑΒ, οι οποίοι έδωσαν μάχη με τον χρόνο για να σώσουν τρία παιδιά, μία 20χρονη κοπέλα και έναν 50χρονο άνδρα από τα συντρίμμια κτιρίων στην πόλη Χατάι της Τουρκίας.
Το νερό που έδιναν με καλαμάκι σε έναν 11χρονο εγκλωβισμένο, το κουτί με μπισκότα που τους έδωσε ένα αγόρι και οι μετασεισμοί που έζησαν ενώ ήταν μέσα στα χαλάσματα είναι ορισμένες από τις εμπειρίες που θα τους μείνουν αξέχαστες, χαραγμένες βαθιά στη μνήμη τους σε όλη τους τη ζωή, όπως διηγήθηκαν στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν χθες μέλη της ελληνικής αποστολής διάσωσης, η οποία ήταν η πρώτη που έφτασε στην Τουρκία.
Εμφανώς συγκινημένος, ο επικεφαλής της ομάδας του ΕΚΑΒ Σωκράτης Δούκας περιέγραψε μια εικόνα όταν η ελληνική αποστολή έφτασε στο Χατάι. «Ημασταν οι πρώτοι άνθρωποι που είχαμε φτάσει εκεί και ψάχναμε σύνδεσμο για να ξεκινήσουμε. Τότε ήρθε ένας πιτσιρικάς 7-8 χρονών και μου φέρνει ένα κουτί μπισκότα και για μένα ήταν πολύ πιο ψηλά και πιο δυνατή από όλες τις άλλες εικόνες» ανέφερε, με τη φωνή του να σπάει από τη συγκίνηση.
«Το είπε χαμογελώντας»
Περιγράφοντας την πιο συγκλονιστική στιγμή που έζησε ένας από τους πυροσβέστες της ΕΜΑΚ, ο Θωμάς Κρικέλης, αναφέρθηκε στην επιχείρηση διάσωσης της Ειρήνης (Αϊρίν), της 20χρονης κοπέλας, η οποία έφτασε στο σημείο να ζητήσει να της κόψουν το πόδι για να απεγκλωβιστεί. «Μας ζήτησε να της κόψουμε το πόδι προκειμένου να ανακουφιστεί για να τη βγάλουμε έξω. Το είπε χαμογελώντας. Μας “άφησε” δύο φορές. Εγώ δεν το είδα γιατί με χώριζε ένα δοκάρι, αλλά το κατάλαβα από τις φωνές του Κώστα (σ.σ.: του πυραγού Κωνσταντίνου Νίκα) που ήταν μαζί της και της κρατούσε το χέρι. Με το να τη σκουντάει και να φωνάζει το όνομά της πιο έντονα απ’ ό,τι πριν, που σημαίνει ότι εμείς καταλάβαμε ότι κάτι δεν πάει καλά. Κάπου τα χρειαστήκαμε, γιατί ο κόπος που είχαμε δώσει ήταν αμέριστος» τόνισε.
Ο ίδιος διασώστης περιέγραψε και την επιχείρηση διάσωσης ενός 11χρονου αγοριού, στο οποίο έδινε νερό με καλαμάκι ενώ ήταν εγκλωβισμένο σε μπάζα. «Κάθε φορά που τράβαγα το ποτήρι, μου έπιανε το χέρι λέγοντάς μου “no, no, no,” και καλά να συνεχίσω να του δίνω νερό και έπειτα να μου υπενθυμίζει συνεχώς “10 percent”, ότι είναι στο 10% και δεν άντεχε άλλο. Τον έβγαλαν τελικά άλλοι συνάδελφοι και πήγαν όλα καλά» διηγήθηκε.
«Μας συγκλόνισαν οι φωνές των θαμμένων ζωντανών. Ηταν οι φωνές των ανθρώπων μέσα στα χαλάσματα. Ηταν μια φωνή η οποία σε συγκλόνιζε. Ηταν μια φωνή που είχες αγωνία να την ξανακούσεις, γιατί αυτό σηματοδοτούσε την οποιαδήποτε ελπίδα ότι θα συνεχίσεις να επιχειρείς» ανέφερε ο διασώστης Ευθύμης Αραβανής.
«Στη συγκεκριμένη περιοχή η καταστροφή είναι τεράστια, ο αριθμός των νεκρών είναι τέτοιος που δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτόν των ζωντανών. Η δουλειά μιας ομάδας έρευνας και διάσωσης είναι μια δουλειά που δυστυχώς ολοκληρώνεται τις πρώτες 2-3 ώρες. Κάναμε το αδύνατο δυνατό για να φέρουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα» συμπλήρωσε ο πυραγός Κωνσταντίνος Νίκας.
Ακρωτηριασμένοι
Γιατρός του ΕΚΑΒ που συμμετείχε στην αποστολή παρατήρησε ότι «από την πρώτη στιγμή που στήσαμε τη βάση μας, έρχονταν τραυματίες με κατάγματα και ακρωτηριασμένα δάχτυλα. Εκεί καταλάβαμε τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες». Επισήμαναν ότι στο Χατάι υπήρχε μόνο ένα νοσοκομείο με έναν μόνο χειρουργό και το επόμενο ήταν σε απόσταση 120 χλμ., στα Αδανα. Οι Ελληνες διασώστες ρωτήθηκαν για τους μετασεισμούς κατά τη διάρκεια των απεγκλωβισμών.
Οπως είπαν, «δεν αποτέλεσαν εμπόδιο στην αποτελεσματικότητα και τη ροή που είχε λάβει ο τρόπος εργασίας. Είχαμε ασφαλίσει όσο γινόταν το πεδίο που δουλεύαμε, είτε αυτό ήταν θεμέλια είτε δοκάρι. Σε μεγάλους μετασεισμούς και κυρίως σε έναν που μας έβαλε σε ανησυχία που βγήκαμε έξω, όπως είναι η τακτική, αποτέλεσε αιτία να δούμε λίγο τους εαυτούς μας για να δούμε τι θα κάνουμε στη συνέχεια».
Τους Ελληνες διασώστες ευχαρίστησε δημοσιογράφος του τουρκικού πρακτορείου Anadolu, η οποία τους ρώτησε πώς βλέπουν οι ίδιοι τις καλές σχέσεις των δύο λαών των τελευταίων ημερών. «Από την εμπειρία μας γνωρίζουμε ότι σε μια καταστροφή ζητάς πρώτα βοήθεια από τον γείτονα, τον διπλανό σου, και μετά από την υπόλοιπη ευρύτερη γειτονιά. Κι εμείς έτσι, σαν γείτονες, τρέξαμε πρώτοι» απάντησε ο επικεφαλής των διασωστών. «Δεν είναι η θέση μας να κάνουμε εξωτερική πολιτική, η θέση μας είναι να υποστηρίζουμε την ανθρώπινη ζωή και να σώζουμε ανθρώπους ανεξαρτήτως εθνικότητας. Ο ρόλος μας ο πρώτος και ο τελευταίος είναι να υποστηρίζουμε την ανθρώπινη ζωή» κατέληξε.
Μεγάλος κίνδυνος για χολέρα
Μπορεί από τα συντρίμμια της Τουρκίας και της Συρίας να προκύψει κίνδυνος χολέρας; Στο ερώτημα αυτό έδωσε χθες καταφατική απάντηση ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γκίκας Μαγιορκίνης, επισημαίνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης και διάδοσης μολυσματικών ασθενειών μέσα από τη βιβλική καταστροφή που συντελέστηκε στις δύο χώρες.
Το πιο ανησυχητικό, ωστόσο, δεδομένο που έθεσε ο κ. Μαγιορκίνης αφορά τον μεγάλο κίνδυνο ύπαρξης της χολέρας, «η οποία εμφανίζεται όταν οι θερμοκρασίες ανέβουν», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε. Με αφορμή τη συζήτηση για την ξεχασμένη νόσο, ο καθηγητής Υγιεινής τόνισε ότι η χολέρα ως πανδημία εμφανίστηκε πριν από σχεδόν 40 χρόνια.
«Υπάρχουν εστίες σε διάφορα σημεία στον κόσμο. Δεν είναι εύκολο σε ένα υγειονομικό σύστημα όπως είναι της Ευρώπης να εγκατασταθεί χολέρα. Χρειάζεται να υπάρχει πρόβλημα με την αποχέτευση και με το πόσιμο νερό. Αυτό είναι τα δύο βασικά στοιχεία» είπε ο ειδικός, ξεκαθαρίζοντας πως πρέπει να υπάρξει επισκευή του συστήματος ύδρευσης και αποχέτευσης στις πληγείσες περιοχές από τον σεισμό των 7,8 Ρίχτερ.
Αποχετεύσεις
«Το βασικό στοιχείο που βλέπουμε σε τέτοιου επιπέδου καταστροφές είναι η καταστροφή του συστήματος ύδρευσης και αποχέτευσης. Αυτά τα δύο συστήματα είναι βασικά στοιχεία της υγειονομικής κατάστασης μιας πόλης, γιατί από τη μία ο κόσμος παίρνει καθαρό νερό, το οποίο, αν δεν είναι πόσιμο, δεν μπορεί να το καταναλώσει, και το δεύτερο στοιχείο είναι ότι αυτό το νερό δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με το νερό της αποχέτευσης» εξήγησε.
Μ.Η.Τ. 232120