Ζυμώνονται συμμαχίες στη Χαρ. Τρικούπη
Το πρωί της Δευτέρας στη Χαριλάου Τρικούπη βρήκε τα στρατηγεία των υποψηφίων να αναλύουν το ηχηρό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου και να σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις τους μέχρι τις επαναληπτικές κάλπες της προσεχούς Κυριακής.
- Ρεπορτάζ
Γιώργος Χατζηδημητρίου
Στον απόηχο της μαζικής συμμετοχής, ωστόσο, υπάρχουν κάποια γεγονότα τα οποία προδήλως υπερτιμήθηκαν. Ίσως επειδή αντανακλούν την προβολή των επιθυμιών ενός τμήματος του συστήματος που βιάζεται να ανακοινώσει την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού. Στις κάλπες της περασμένης Κυριακής προσήλθαν περίπου 60.000 περισσότεροι μέλη ή «φίλοι» του από τις αντίστοιχες του 2017, όταν καταμετρήθηκαν 211.000 ψηφοφόροι.
Αν σκεφτεί κάποιος ότι στις βουλευτικές εκλογές του 2019 το ΠΑΣΟΚ ψηφίστηκε από 457.623 πολίτες, η αποχή -και ειδικά στο λεκανοπέδιο, όπως μαρτυρούν τα επίσημα στοιχεία- είναι μεγάλη. Τέτοιου είδους τεκτονικές μετατοπίσεις απαιτούν χρόνο και βαθιές ανατροπές και, στην περίπτωση που το ΚΙΝ.ΑΛ. επιβεβαιώσει αυτήν την προσδοκία, βρίσκεται ακόμα στην αρχή μιας μακράς πορείας.
Παρ’ όλα αυτά θεωρείται στην πολιτική αγορά ενθαρρυντικό ότι άνθρωποι κάποιας ηλικίας στη μεγάλη τους πλειοψηφία, παρά τους κινδύνους της πανδημίας, στήθηκαν στην ουρά υπομονετικά επί ώρες προκειμένου να δώσουν το «παρών». Πολλοί συγκινήθηκαν από τον άδικο θάνατο της Φώφης Γεννηματά κι άλλοι τόσοι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, από την επανεμφάνιση του Γιώργου Παπανδρέου, που ανακίνησε κάποιον έστω ξεθωριασμένο παραταξιακό πατριωτισμό, καίγοντας τις αρχηγικές προσδοκίες του Ανδρέα Λοβέρδου, ο οποίος είχε αρχίσει μια μονήρη και ξέφρενη προεκλογική μάχη από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Εικάζουν πολλοί, κυρίως αναλυτές και δημοσιολογούντες, ότι τα φώτα τώρα στρέφονται στις συνεργασίες που θα επιδιώξουν οι δύο μονομάχοι, λησμονώντας ότι η πολιτική αριθμητική δεν παράγει ευθύγραμμα και απλοϊκά αθροίσματα μεγεθών. Ούτε και οι περισσότεροι αποτυχόντες υποψήφιοι, άλλωστε, δείχνουν τέτοια διάθεση. Οι πολίτες δεν είναι πρόβατα ατομικής ιδιοκτησίας ώστε να τους περιφέρει υποτιμητικά ο «ηγέτης» υπαγορεύοντας πολιτικές συμπεριφορές. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που δεν είναι βέβαιο πόσοι οπαδοί θα ξαναστηθούν στην ουρά την άλλη Κυριακή. Το δήλωσε χθες πρώτος ο Χάρης Καστανίδης, λέγοντας θεσμικά (και παγερά): «Εύχομαι καλή τύχη στους συνυποψηφίους μου που θα κριθούν στον δεύτερο γύρο. Ελπίζω στην καλή συνέχεια της παράταξης».
Ο Γερουλάνος
Ανάλογη στάση τηρεί και ο Παύλος Γερουλάνος, ο οποίος δεν καίγεται να ξεκαθαρίσει τη στάση του και, όπως σχολιάζουν συνεργάτες του, θα φανερώσει τις προθέσεις του, αποφεύγοντας όμως τις υποδείξεις, προς το τέλος της εβδομάδας. Όσο για τον Παύλο Χρηστίδη, όλες οι πληροφορίες προεξοφλούν ότι θα σταθεί παρά τω Ανδρουλάκη, προκειμένου να εξασφαλίσει ένα ικανοποιητικό μερτικό στη λεία της επόμενης μέρας.
Απομένει ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα τον εκλεκτό του και ενώ παρασκηνιακώς καταγράφονται κάποιες κινήσεις για να κλειστεί μια επωφελής συμφωνία. Μια πρώτη απόπειρα επικοινωνίας που επιχείρησε ο Γ. Παπανδρέου τα ξημερώματα της Δευτέρας, πάντως, φαίνεται ότι ναυάγησε πριν την ώρα της. Είναι βέβαιο, λένε οι γνωρίζοντες, ότι ο Αν. Λοβέρδος θα παζαρέψει σκληρά την πολιτική του μοίρα με τον Ν. Ανδρουλάκη, εκλεκτό του σημιτικού κύκλου στον οποίο πολιτογραφούνται αμφότεροι.
Στο στρατόπεδο του Γ. Παπανδρέου επικρατεί ανησυχητική παγωμάρα. Φαίνεται πως δεν ήταν προετοιμασμένοι για το εύρος μιας τόσο ηχηρής αποδοκιμασίας. Αν εξαιρεθεί η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, όπου τα πήγε πολύ καλά και πρώτευσε, και περιπτώσεις όπως του Δήμου της Αθήνας, σε όλη την υπόλοιπη χώρα και ειδικά στην Κρήτη, όπου υπέστη πανωλεθρία, είδε την πλάτη του Ν. Ανδρουλάκη. Κηρύσσει τώρα αγώνα για να διασωθούν «οι αξίες και η προοδευτική ταυτότητα της παράταξης», που κατά τον ίδιο κινδυνεύει στα χέρια του αντιπάλου του να γείρει κεντροδεξιά.
Σχέδια επί χάρτου από Ν.Δ.! Ανησυχούν και προβληματίζονται στον ΣΥΡΙΖΑ
Σε κατάσταση αυξημένης επιφυλακής βρίσκονται Πειραιώς και Κουμουνδούρου εν όψει των επαναληπτικών εκλογών που θα αναδείξουν τον νέο πρόεδρο του ΚΙΝ.ΑΛ. Οι Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ εξετάζουν τα δύο σενάρια εργασίας που απέμειναν, μετά το ναυάγιο της υποψηφιότητας Λοβέρδου, αποφεύγοντας επιμελώς να πάρουν θέση δημοσίως για «το πρόσωπο της επόμενης μέρας».
Είναι αλήθεια ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, πιστός στις οικείες παραδόσεις, διατηρεί μια «αντιδεξιά ατζέντα», η οποία θα μπορούσε ευκολότερα, παρά τις μεγάλες διαφορές με τον ΣΥΡΙΖΑ και ειδικά την ηγεσία του, να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός αντικυβερνητικού μετώπου. Αφετέρου η θεματολογία του για την πράσινη ανάπτυξη και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι ίδια με αυτήν της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά αυτός μπορεί να την εκφράζει πιο αυθεντικά.
Ο αντίπαλός του Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος, σύμφωνα με τους πολιτικούς του φίλους, είναι πολιτικά αχαρτογράφητος, αφού παραμένοντας αθέατος στις Βρυξέλλες περνούσε «στεγνός» κάτω από τα ραντάρ της «αιματηρής επικαιρότητας», είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ γρίφος. Θεωρούν, όμως, στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι δυνητικά μπορεί να αλιεύσει ψήφους από τον κεντρώο χώρο, στον οποίο το άνοιγμα του Αλέξη Τσίπρα έχει καθυστερήσει απελπιστικά, κάνοντας τους πολίτες αυτής της πολιτικής καταγωγής να νιώθουν ανεπιθύμητοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό που ανέδειξε χθες ήταν η -για μία ακόμα φορά- παταγώδης αποτυχία των δημοσκοπήσεων, η οποία τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνει είτε ότι οι εταιρίες του κλάδου χρησιμοποιούν ξεπερασμένα μεθοδολογικά εργαλεία είτε ότι οι μετρήσεις τους είναι προϊόντα μαγειρείου.
«Τα χθεσινά αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ένα φαινόμενο που οφείλει να μας προβληματίσει όλους, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει στη χώρα μας: ο πρώτος σε όλες τις δημοσκοπήσεις δεν σημαίνει και πρώτος στην κάλπη» σχολίασε αιχμηρά η Κουμουνδούρου, υπονοώντας ευθέως ότι και τα δημοσκοπικά ευρήματα που εμφανίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ καθηλωμένο στις μετρήσεις προδίδουν άνωθεν χειραγώγηση.
Ερωτηθείς για το ίδιο θέμα και πιθανές μελλοντικές συνεργασίες, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σχολίασε: «Το ποιος θα εκλεγεί στο ΚΙΝ.ΑΛ. είναι εσωτερικό του ζήτημα. Η κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει ούτε ως σχολιαστής. Στο τέλος της τετραετίας κάθε πολιτική δύναμη θα έχει τη δυνατότητα να έχει καταθέσει τις προτάσεις της και εμείς το έργο μας. Η κοινωνία θα διαμορφώσει τις συνθήκες για το πώς θα προχωρήσει η χώρα στην επόμενη περίοδο».
Ώρα για την παρέμβαση εισαγγελέα!
Το αποτέλεσμα του προχθεσινού πρώτου γύρου εσωκομματικών εκλογών στο ΠΑΣΟΚ -καθόλου απρόβλεπτο, κατά την ταπεινή μου κρίση- επιβεβαίωσε ένα ατράνταχτο αξίωμα της μνημονιακής περιόδου: Όπου ανακατεύεται η διαπλοκή, καίει τον υποψήφιο της επιλογής της!
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Αλλά το ξεφούσκωμα του Ανδρέα Λοβέρδου στην κάλπη αποδεικνύει και κάτι άλλο. Ότι το «σύστημα», κοινώς τα στρατευμένα μέσα ενημέρωσης, οι μεγάλες εταιρίες δημοσκοπήσεων και κάποιοι «οpinion makers» της συμφοράς, εξακολουθεί -παρά το κάζο του 2015- να ψεύδεται ασυστόλως, χωρίς να υφίσταται συνέπειες για τη σκανδαλώδη επιχείρηση χειραγώγησης του ελληνικού λαού. Δεν ντρέπονται, δεν διστάζουν, δεν φοβούνται… Και δεν λογοδοτούν πουθενά.
Μέχρι και με καταμετρημένο το 90% των ψήφων κάποια από τα καθεστωτικά «ενημερωτικά σάιτ» επέμεναν ότι η δεύτερη θέση της αναμέτρησης είναι ντέρμπι και θα την πάρει ο Λοβέρδος γιατί… τώρα ενσωματώνονται τα εκλογικά κέντρα της Αθήνας (στα οποία τελικά προηγήθηκε ο Γιωργάκης)! Αδιάφορο τους ήταν αν δεν υπήρχε ούτε μαθηματική πιθανότητα ανατροπής της σειράς κατάταξης των υποψηφίων.
Αλλά από τη στιγμή που η κυβέρνηση βλέπει τη διασπορά ψευδών ειδήσεων μόνο στα… εμβόλια, τα μέσα μπορούν να λένε ό,τι τους κατέβει ή ό,τι θέλει να φαντασιώνεται το αφεντικό τους. Το μεγάλο θεσμικό πρόβλημα έχει να κάνει με αυτούς που «μετρούν», ως εξειδικευμένοι -υποτίθεται- «αφουγκραστές» της κοινής γνώμης. Αυτοί λοιπόν, οι τελευταίοι, δεν μπορούν να λένε ό,τι θέλουν.
O σύνδεσμος
Υπάρχει, αν δεν κάνω λάθος, ένας σύνδεσμος των πιστοποιημένων εταιριών, ο ΣΕΔΕΑ, ο οποίος μεριμνά για τη σωστή διεξαγωγή των δημοσκοπήσεων. Θεσπίζει, όπως γράφει στην ιστοσελίδα του, «κώδικες δεοντολογίας και επαγγελματικής πρακτικής που τα μέλη του οφείλουν να τηρούν». Όλες οι μεγάλες εταιρίες ανήκουν εκεί. Μάλιστα. Πώς θα έπρεπε να αισθάνονται οι επικεφαλής αυτού του συνδέσμου, διαπιστώνοντας ότι οι στοιχηματικές εταιρίες νίκησαν κατά κράτος τις «εξειδικευμένες» δημοσκοπικές, προβλέποντας εξαρχής ότι η υποψηφιότητα Λοβέρδου (η τόσο ισχυρή και με προβάδισμα στον… δεύτερο γύρο κατά τους επαγγελματίες δημοσκόπους) δεν παίζει, αν μη τι άλλο, ως φαβορί. Νέτα-σκέτα. Χωρίς φαρδύ εκλογικό κοινό, στενό εκλογικό κοινό, φούστες, μπλούζες και εφαρμοστά κολάν, τις απίθανες δηλαδή επινοήσεις κάποιων δημοσκόπων για να σερβίρουν το ψέμα, αφήνοντας όμως και μια πισινή στο τάδε… υποθετικό σενάριο!
Ξέρετε, οι εταιρίες του gaming δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Αναζητούν στα στοιχήματα τη μεγιστοποίηση του κέρδους. Για λογαριασμό τους, εννοείται.
Βασικά με την μπάλα ασχολούνται. Αλλά δεν θέλουν να χάνουν λεφτά κι επειδή οι τζογαδόροι είναι μουρλοί, ενίοτε, στήνουν γκανιότα και σε ζητήματα επικαιρότητας. Ξαναρωτάω λοιπόν: Όταν -εξαρχής και με συνέπεια- οι «μπούκηδες» λένε πως, παρά το ντοπάρισμα, ο Λοβέρδος δεν τραβάει και η μάχη θα κριθεί μεταξύ Ανδρουλάκη – Γιώργου, αλλά όλες οι προβεβλημένες δημοσκοπικές εταιρίες βγάζουν φαβορί το κουτσό άλογο, τι ακριβώς μπορεί να συμβαίνει; Έχουν καλύτερα επιτελεία, call centers και αναλυτές για τα πολιτικά γεγονότα οι στοιχηματικές; Ε, όχι δα. Αν είναι έτσι, ας τις φέρουμε να κάνουν αυτές τις προβλέψεις στα τηλεπαράθυρα. Θα δεχτούν και τζάμπα για να διαφημίζονται…
Αλλά αυτό μάλλον δεν ισχύει. Οπότε η άλλη εξήγηση είναι πως οι «επαγγελματίες» του χώρου βγάζουν αποτελέσματα «κατά παραγγελία» σε μια προσπάθεια να αλλοιώσουν τη βούληση των ψηφοφόρων την ώρα της κάλπης.
Πρακτικά δηλαδή, είτε θα πρέπει να δεχτούμε ότι είναι πανάσχετοι, οπότε ας πάνε το γρηγορότερο σπίτια τους, είτε ότι κάποιοι (εν προκειμένω και το γκουβέρνο που είχε λυσσάξει να βγάλει τον Λοβέρδο, ως «συνεταιράκι») τους χρησιμοποιούν για να επηρεάζουν τους ψηφοφόρους.
Και η μία και η άλλη εκδοχή, διόλου κολακευτικές για τις εταιρίες δημοσκοπήσεων, θα έπρεπε να έχουν κάνει τους υπευθύνους δεοντολογίας του κλάδου, δηλαδή τους ανθρώπους του ΣΕΔΕΑ, να θέλουν να πηδήξουν από το μπαλκόνι. Αντ’ αυτού, είδα τον αντιπρόεδρο του φορέα προχθές το βράδυ στην κρατική τηλεόραση, σχεδόν να καμαρώνει, επαιρόμενος για το αποτέλεσμα της δικής του εταιρίας. Εψαξα να το βρω και φοβούμαι ότι δεν διέφερε πολύ από τις υπόλοιπες, βγάζοντας σε όλες τις υποκατηγορίες ψηφοφόρων μπροστά τον Λοβέρδο και σε ένα από αυτά τον Ανδρουλάκη τρίτο! Μόνο που ο Λοβέρδος, το… γκανιάν, έχασε με 12 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά από τον Ανδρουλάκη. Στο «πλατύ κοινό», μάλιστα, εκείνο που οι περισσότεροι δημοσκόποι έλεγαν ότι θα τον στέψει απόλυτο νικητή!
Έχασε και από τον Παπανδρέου, που όλοι ανεξαιρέτως οι δημοσκόποι έβγαζαν τελευταίο σε δημοφιλία. Με αρνητικές γνώμες… βουνό που θα έπρεπε να τον έχουν στείλει προκαταβολικά σπίτι του σε κατάσταση βαριάς κατάθλιψης.
Επιχειρώντας να απολογηθεί ο Δημήτρης Μαύρος, του ΣΕΔΕΑ, απέδωσε τις αστοχίες στη χρονική απόσταση των μετρήσεων από την ώρα της κάλπης. Σταμάτησαν, είπε, οι εταιρίες να μετρούν για λόγους… τακτ. Να μη θεωρηθεί ότι παρεμβαίνουν στην ψηφοφορία. Ενώ το να λιβανίζεις τον κόσμο ότι βγαίνει ο Λοβέρδος, μερικές εβδομάδες πριν από την αναμέτρηση, δεν συνιστά παρέμβαση, ε;
Αστοχία
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι το αρμόδιο κλαδικό όργανο δεν μπορεί ή δεν επιθυμεί να ελέγξει το τοπίο. Αστοχία τέτοιου μεγέθους, όπως ακριβώς και στην περίπτωση του δημοψηφίσματος, ξεφεύγει κατά πολύ από το όριο του στατιστικού σφάλματος. Και δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Αν ήταν «μη ανιχνεύσιμο» το κοινό που προσήλθε στις εσωκομματικές κάλπες, ας μη μετρούσαν. Κι εδώ μπαίνει πάλι το ερώτημα πώς κατάφεραν να το «ανιχνεύσουν» οι στοιχηματικές.
Πολλά τα ερωτήματα λοιπόν, αλλά, αφού δεν μπορεί να τα απαντήσει ο ΣΕΔΕΑ, ας αναλάβουν αρμοδιότερα θεσμικά όργανα της Πολιτείας να βρουν την άκρη. Γιατί το να δίνουν ακριβέστερες εκλογικές προβλέψεις οι εταιρίες τζόγου από τους υποτιθέμενους επαγγελματίες του χώρου αποτελεί πλέον πρόβλημα για την ίδια τη δημοκρατία.
Η χειραγώγηση των πολιτών μέσω δημοσκοπήσεων
Οι πολιτικοί πάντα έλεγαν ψέματα. Η σημερινή κυβέρνηση, όμως, με τα «εργαλεία» της επιλέγει να πάει ένα βήμα πιο μπροστά. Να απαλείψει την αλήθεια τελείως. Δεν είναι ότι η αλήθεια χειραγωγείται, παραποιείται ή αμφισβητείται όπως πάντα συνέβαινε, είναι ότι η αλήθεια απαλείφεται πλήρως. Όπως, για παράδειγμα, η πρόσφατη επίθεση τηλεπερσόνας με μπράβους σε θέατρο ή το σκάνδαλο με κοκαΐνη του αντιπροέδρου του ΣτΕ, ειδήσεις που απέκρυψαν τα συστημικά ΜΜΕ.
- Του Βασίλη Γαλούπη
Αυτή η πρακτική της μετα-αλήθειας, που, όταν ένα γεγονός δεν εξυπηρετεί πολιτικά, επιλέγουμε να το εξαφανίσουμε τελείως με σκοπό τη διαμόρφωση μιας άλλης, εικονικής, πραγματικότητας, συναντάται μόνο σε αυταρχικά καθεστώτα και σε άλλου τύπου «δημοκρατίες». Δυστυχώς, στην Ελλάδα την εποχή της μετα-αλήθειας την έφερε ένα -στα λόγια- «φιλελεύθερο» πολιτικό σύστημα.
Σε αυτή την αλλοίωση πραγματικότητας φαίνεται να συμμετέχουν και τα γκάλοπ, όπως συνέβη με τις εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛ. Ακόμα μία φορά οι εταιρίες δημοσκοπήσεων εκτέθηκαν ανεπανόρθωτα, δίνοντας έτσι το βάσιμο επιχείρημα στους πολίτες να απαξιώνουν τα αποτελέσματα αυτών των στατιστικών ερευνών και να αναρωτιούνται για σκοπιμότητες.
Η κραυγαλέα αποτυχία για τις εκλογές του ΚΙΝ.ΑΛ., μάλιστα σε μια εποχή που γίνεται εξεταστική επιτροπή στη Βουλή για τον ρόλο των εταιριών δημοσκοπήσεων, δεν έχει προηγούμενο. Ο εμφανιζόμενος ως φαβορί Ανδρέας Λοβέρδος όχι μόνο δεν πρώτευσε, όπως εκτιμούσαν όλες οι δημοσκοπήσεις, αλλά απέτυχε καν να περάσει στον β΄ γύρο.
Δεν είναι η πρώτη φορά
Ακόμα και από στατιστικής άποψης αν το δούμε, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συνεπώς, δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι διαρκώς οι δημοσκοπήσεις πέφτουν έξω, παρουσιάζοντας αριθμούς που δεν καταγράφουν πραγματικές τάσεις, αλλά μάλλον ευσεβείς πόθους.
Όπως δεν γίνεται να είναι συμπτωματικό ότι, όταν αποτυγχάνουν να βρουν ένα αποτέλεσμα οι δημοσκοπήσεις, αυτό λειτουργεί συνήθως υπέρ της Ν.Δ., άρα κατά της αντίθετης θέσης, όπως συνέβη στο δημοψήφισμα, ή του βασικού αντιπάλου της.
Καλό θα ήταν οι εταιρίες δημοσκοπήσεων σήμερα κιόλας να διεξαγάγουν και ένα γκάλοπ με το ερώτημα τι νομίζει ο κόσμος για τη δουλειά τους και πόσο εμπιστεύονται οι πολίτες όσα προβάλλονται με στόμφο δήθεν σοβαρής ανάλυσης από τα συστημικά ΜΜΕ, προκειμένου να διαμορφωθούν κλίμα και τάσεις εκεί που πολύ απλά δεν υπάρχουν.
Το δημοψήφισμα: Η αρχή έγινε με το δημοψήφισμα του 2015, όταν καμία εκ των δημοσκοπήσεων δεν πλησίασε καν το ποσοστό υπέρ του «Όχι». Αντίθετα, σχεδόν όλες έκαναν λόγο για ντέρμπι μεταξύ «Ναι» – «Όχι», ενώ μία εξ αυτών, η Alco, είχε δώσει μικρό προβάδισμα στο «Ναι»! Για την Ιστορία, το 61% ψήφισε «Όχι» και μόλις το 38% «Ναι».
Οι εκλογές του 2015: Στις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 δημοσκόπηση της Pulse έδινε σε ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. από 28%, της Metron Analysis προβάδισμα της Ν.Δ. με διαφορά 0,3% και της Alco ένα ισχνό 0,3% υπέρ ΣΥΡΙΖΑ. Στις κάλπες, και όχι στην επιστημονική… φαντασίωση των δημοσκοπήσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 35% και η Ν.Δ. 28%, μια διαφορά 7% ποσοστιαίων μονάδων.
Οι εκλογές του 2019: Μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2019, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ άγγιξε τα όρια της συντριβής, οι δημοσκοπήσεις έδιναν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μάξιμουμ 27% (Pulse, Public Issue) για τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου. Oι άλλες μεγάλες εταιρίες (MRB, Metron Analysis, Alco, Marc κ.ά.) παρουσίαζαν δημοσκοπήσεις με ταβάνι το 25,5%. Στην κάλπη ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε 31,5%. Μια… απόσταση 6% από τις δημοσκοπήσεις.
Κανείς δεν «βλέπει» φθορά του Κυριάκου
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις στη χώρα μας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο μοναδικός ηγέτης στα χρονικά της παγκόσμιας Ιστορίας του οποίου το κόμμα έπειτα από 2,5 χρόνια διακυβέρνησης δεν έχει υποστεί την παραμικρή φθορά. Μάλιστα, εν μέσω πανδημίας, με χιλιάδες νεκρούς και κατάχρηση επιβολής μέτρων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια κοινωνία που «βράζει».
Σε έρευνα της MRB τον Νοέμβριο η κυβέρνηση συγκέντρωνε το 38,2%, όταν στις εκλογές η Ν.Δ. είχε λάβει 39,8%. Η Pulse τον ίδιο μήνα υπολόγιζε τη Ν.Δ. στο 36,5%, ενώ τον Οκτώβριο η Marc έκανε εκτίμηση για 41%!
Οι δημοσκοπήσεις, μάλιστα, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο προσπαθούσαν, πέρα από τα φαβορί, να… διαγνώσουν και τι θέλουν οι ψηφοφόροι του ΚΙΝ.ΑΛ. Και οι ψηφοφόροι ΚΙΝ.ΑΛ. παρουσιάζονταν πιο μητσοτακικοί και από τον Μητσοτάκη. Τον Νοέμβριο η Opinion Poll συμπέραινε πως το 48,7% των ψηφοφόρων του ΚΙΝ.ΑΛ. δηλώνει ικανοποιημένο από το κυβερνητικό έργο και ότι το 61,5% προτιμά τον Κυριάκο Μητσοτάκη για πρωθυπουργό, ενώ το 46,5% επιλέγει κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ – ΚΙΝ.ΑΛ., το 17,7% αυτοδύναμη κυβέρνηση Ν.Δ. και το 12,7% κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝ.ΑΛ. – ΜέΡΑ25.
Ακόμα και οι στοιχηματικές τούς «έβαλαν τα γυαλιά»
Με στοιχηματικούς όρους θα έλεγε κάποιος χαριτολογώντας ότι οι εταιρίες δημοσκοπήσεων «δεν πετυχαίνουν ούτε βαλσαμωμένο πουλί». Και το λέμε αυτό διότι οι στοιχηματικές εταιρίες, που δεν αυτοπαρουσιάζονται ως επιστημονικές ομάδες στατιστικής έρευνας, αλλά ούτε και έχουν ανοιχτή γραμμή με κόμματα, βρήκαν ακριβώς την πρώτη τριάδα.
Την Παρασκευή το βράδυ έδιναν φαβορί τον Ανδρουλάκη με απόδοση 1,70, 2ο τον Παπανδρέου με 2,30 και τρίτο τον Λοβέρδο με 6,50. Εκατό τοις εκατό επιτυχία…
Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα και μια «fake» ή «αποτυχημένη» δημοσκόπηση «δουλεύει». Αποκτά πραγματική επιρροή στην κοινή γνώμη, φτιάχνοντας κλίμα και παραπλανώντας επί μήνες, μέχρι εν τέλει να συντριβεί ένα βράδυ από την πραγματικότητα. Με τη διαφορά ότι ο κόσμος από το 2015 κατάλαβε το παιχνίδι…
Τιμώρησαν τους ολιγάρχες και τους μοιραίους!
Από την αρχή της εσωκομματικής διαδικασίας για την εκλογή αρχηγού του ΠΑΣΟΚ επισημάναμε ότι τα κόμματα δεν είναι και δεν μπορεί να εξελίσσονται σε κέντρα διερχομένων. Μπαίνεις, ψηφίζεις, αποχωρείς.
- Από τον
Μανώλη Κοττάκη
Δεν είναι δημοκρατία αυτό, αλλά νόθευση της δημοκρατίας. Παράδοσή της στους λίγους και ισχυρούς αν οι στρατιές των ψηφοφόρων καθοδηγούνται από συγκεκριμένα κέντρα. Κάποιοι, όμως, δεν άκουσαν. Κάποιοι ενθαρρυνθέντες από άλλες διαδικασίες, στις οποίες τα κόλπα τους έπιασαν, θέλησαν να επαναλάβουν το πείραμα στο ΠΑΣΟΚ. Ζήτημα είναι αν ο εκλεκτός τους μπορούσε να φθάσει το 15%. Αυτό ήταν το πραγματικό ποσοστό του.
Κι όμως! Με το που δόθηκε το σήμα της εκκίνησης στην αφετηρία ζήσαμε το γνωστό έργο: Καταρχάς οι γνωστές δημοσκοπήσεις γνωστών δημοσκόπων εμφάνιζαν το γνωστό «άτι» που δεν κατάφερε νε εισέλθει στον δεύτερο γύρο ως… πρώτο στις προτιμήσεις του κόσμου και, μάλιστα, με μεγάλες διαφορές από το δεύτερο.
Το πλασάριζαν ως την «επιλογή της κοινωνίας των πολιτών». Μετά τις δημοσκοπήσεις ήρθαν οι δίαυλοι, οι τηλεοπτικοί δίαυλοι: Ανοιξαν οι λεωφόροι του φωτός. Η προβολή του υποψηφίου από συγκεκριμένα κέντρα και συγκεκριμένους σταθμούς εις βάρος των λοιπών διεκδικητών του θώκου υπήρξε σκανδαλώδης.
Στην τελική ευθεία ανέλαβαν δράση οι μηχανισμοί. Οι εξωκομματικοί μηχανισμοί. Μια ματιά να ρίξει κανείς στη διασπορά της ψήφου του συγκεκριμένου υποψηφίου μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, την καλή του επίδοση σε ορισμένες περιφέρειες μόνον, όπως η Πελοπόννησος, το γεγονός ότι σάρωσε σε συγκεκριμένους δήμους του λεκανοπεδίου αρκεί για να καταλάβει κανείς τι επιχειρήθηκε να συμβεί. Κάποιοι νομίζουν ότι έχουν τα κόμματα στο τσεπάκι τους. Κάποιοι ότι μπορούν να κάνουν άνω κάτω και άλλους πολιτικούς χώρους εκτός από τους δικούς τους. Κάποιοι ότι το σύστημα «δημοσκοπήσεις – κανάλια – μηχανισμοί μεταφοράς ψηφοφρόρων από κόμμα σε κόμμα» είναι το τέλειο για να αρπάξεις ακόμη και καρέκλα του Ανδρέα Παπανδρέου. Τόσο ανιστόρητοι.
Αποτυχία
Το σχέδιο, εν τέλει, αυτή τη φορά δεν δούλεψε, απέτυχε. Κι αν το «άτι» διεσώθη, οφείλεται στο γεγονός ότι καθʼ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας είχε τη σοφία να τηρήσει χαμηλούς τόνους και να μην προκαλέσει το κοινό. Ωστόσο η εξέλιξη της ιστορίας αυτής, που έχει ακόμη ουρές -καθώς συμφέροντα έχουν επενδύσει στη νίκη Ανδρουλάκη προκειμένου να αποκτήσουν μοχλό πίεσης (όπως θεωρούν) για τη διανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανακάμψεως- δείχνει την άεναη διαπάλη της διαπλοκής και άλλων κέντρων με το εκλογικό σώμα στην πατρίδα μας.
Αλλά πράγματα σήμαινε η εκλογή για χιλιάδες απλούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ που έμειναν με τις ώρες στην ουρά να ψηφίσουν για αρχηγό στο κόμμα τους και άλλα για τους 60.000 με 70.000 μέλη της Ν.Δ., κυρίως, και του ΣΥΡΙΖΑ, δευτερευόντως, οι οποίοι οδηγήθηκαν κατόπιν συστάσεων στην κάλπη για να εξυπηρετήσουν σκοπούς τρίτων. Αλλότριους σκοπούς σε σχέση με το βασικό ερώτημα που κλήθηκαν να απαντήσουν. Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ αποτελεί, λοιπόν, μια πρώτη νίκη των πολιτών εναντίον των νταβατζήδων και άλλων κέντρων που θεωρούν ότι όλα σε αυτή τη ζωή αγοράζονται και πως οι καρέκλες των αρχηγών κομμάτων μπορούν να βγαίνουν στη δημοπρασία.
Και, αναλόγως των κινήτρων που μπορεί να παράσχει κανείς ως δέλεαρ για τη μεταφορά μελών άλλων κομμάτων στην κάλπη του διεκδικούμενου κόμματος, μπορεί και να κερδίζει τον θώκο ως έπαθλο. Γράφω «πρώτη νίκη» διότι είμαι, είμαστε περίεργοι να δούμε πώς θα εξελιχθεί σε βάθος χρόνου η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, το οποίο, παρά την παπανδρεϊκή ιστορική του φυσιογνωμία, παρεδόθη ήδη δύο φορές στις δυνάμεις του εκσυγχρονισμού: Μία φορά το 1996, και πληρώνει ακόμη τις αμαρτίες της εποχής εκείνης με ατιμωτικές καταδίκες κορυφαίων υπουργών του από την ποινική Δικαιοσύνη, και μία ακόμη το 2012 όταν κατρακύλησε ύστερα από συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. στα χειρότερα ποσοστά της Ιστορίας του. Έβδομο με 4,68%. Το ξεπέρασε ακόμη και το ΚΚΕ. Ωστόσο υπηρέτησε όπως και το 1996 με συνέπεια όλες τις αντιλαϊκές επιλογές.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης φαίνεται ότι εκφράζει το βαθύ ΠΑΣΟΚ της γενιάς του, τη βάση του κόμματός του, αλλά ορισμένες θέσεις του για τα εθνικά ζητήματα είναι βαθύτατα προβληματικές. Όπως η κατάργηση του ελληνικού βέτο στις συνόδους κορυφής. Να δούμε τι λέει και για τα εσωτερικά. Όσο για τον Γιώργο Παπανδρέου, αν και μία εβδομάδα στην πολιτική είναι πολύς χρόνος, φαίνεται ότι πληρώνει ακόμη στη συνείδηση των πολιτών τη χρεοκοπία και τα Μνημόνια. Τις αντιλαϊκές επιλογές. Παπανδρεϊκό παραμένει στην ψυχή του το κόμμα, μόνο που αυτός ο Παπανδρέου δεν είναι πιστό αντίγραφο των άλλων και, μάλλον, απορρίπτεται.
Η βάση του ΠΑΣΟΚ τού είχε στείλει μήνυμα δύο φορές, μία φορά αποδοκίμασε το εγχείρημα του ΚΙΔΗΣΟ και μία φορά όταν το επώνυμο Παπανδρέου ήρθε τρίτο στις ευρωεκλογές πίσω από τους Νίκο Ανδρουλάκη και Εύα Καϊλή. Αλλά το μήνυμα υπετιμήθη. Υπό αυτή την έννοια, το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου έχει σημασία γιατί η αληθής βάση του ΠΑΣΟΚ συνέτριψε την ισχύ ενός ολιγάρχη και μερικών κορυφαίων στελεχών της Ν.Δ., που αλαζονικώς ονειρεύονταν το κίνημα προσωπικό υποκατάστημά τους. Έχει, επίσης, σημασία γιατί η βάση του ΠΑΣΟΚ χρέωσε και αυτή με τη σειρά της τη χρεοκοπία της χώρας στον… μοιραίο Γιώργο Παπανδρέου και τιμώρησε τον πρώην πρωθυπουργό του 45% με τη δεύτερη θέση.
Πού υστερεί
Έχουμε, όμως, μπροστά μας δρόμο. Δεν υποτιμώ τη διεργασία που άρχισε στο ΠΑΣΟΚ με στόχο την ανάταξή του, δεν υποτιμώ τον διαφαινόμενο νικητή Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος είναι οργανωτικώς άριστος ως… ΚΚΕ, αλλά στη διατύπωση πολιτικών θέσεων υστερεί για την ώρα.
Θεωρώ, ωστόσο, ότι το εγχείρημα θα κριθεί σε βάθος χρόνου. Τότε θα δούμε πόσο απειλητικό θα γίνει. Οι 270.000 πολίτες που προσήλθαν στις κάλπες μπορεί να λένε πολλά, αλλά δεδομένου ότι για πρώτη φορά σε εσωκομματική εκλογή του ΠΑΣΟΚ μετείχαν οργανωμένα 60.000 με 70.000 μέλη άλλων κομμάτων (σύμφωνα με κυβερνητικούς αξιωματούχους ) μπορεί να μη λένε και τίποτε.
Διακόσιες δώδεκα χιλιάδες είχε κινητοποιήσει η Γεννηματά το 2017 στο απόγειο του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς τους εισαγόμενους. Κι αν αναζητήσετε τα πρωτοσέλιδα της εποχής -παρόλο που οι εποχές δεν είναι πάντοτε ίδιες-, τις ίδιες προσδοκίες καλλιεργούσαν τα ΜΜΕ για το ΠΑΣΟΚ, για διψήφια ποσοστά, οι οποίες, εν τέλει, δεν επιβεβαιώθηκαν στις… κάλτσες, που θα έλεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου (εννοώντας κάλπες). Κρατείται ότι ο πρώτος γύρος της Κυριακής έδειξε ότι ο κόσμος έχει καταρχάς άγριες διαθέσεις απέναντι στο σύστημα. Αρκεί να μη γίνει σύστημα η ίδια του η επιλογή.