Πώς πηγαίνεις από Λέσβο στη Θεσσαλονίκη; Μη θεωρήσετε αυτονόητη την απάντηση στο ερώτημα, διότι θα εκπλαγείτε όταν σας πληροφορήσουμε ότι πολλοί Λέσβιοι -ίσως η πλειονότητα – μεταβαίνουν στη βόρεια Ελλάδα μέσω Τουρκίας! Απίστευτο, αληθινό και απολύτως λογικό αν αναφερθεί ο λόγος. Εξηγούμαστε: Αν χρησιμοποιήσουν την ακτοπλοϊκή γραμμή Μυτιλήνης – Θεσσαλονίκης, χρειάζονται πάνω κάτω 14 ώρες, ενώ η αεροπορική επιλογή… προσκρούει στο τσουχτερό εισιτήριο. Προτιμούν λοιπόν να περάσουν στο Αϊβαλί με φέρι μποτ, σε μιάμιση ώρα, και από εκεί κινούμενοι στον τουρκικό οδικό άξονα να κατευθυνθούν στην ανατολική Θράκη και κατόπιν, μέσω Εγνατίας, να οδηγηθούν στους τόπους προορισμού τους στη βόρεια Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι για τη Θεσσαλονίκη θέλουν γύρω στις 6 ώρες, ενώ, αν πρόκειται, ας πούμε, για την Αλεξανδρούπολη ή την Καβάλα, ο χρόνος μειώνεται περισσότερο. Καμιά σχέση δηλαδή με τον χρόνο της ακτοπλοϊκής εκδοχής.
Κι αυτό δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Κατά το οδοιπορικό μας σε Χίο και Λέσβο, διαπιστώσαμε ότι οι νησιώτες του βορείου Αιγαίου στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς την Τουρκία. Και τι να κάνουν οι άνθρωποι όταν, πέραν της γειτνίασης με την Τουρκία, η ελληνική Πολιτεία κωφεύει στις αγωνίες και τα δίκαια αιτήματά τους; Πόσο μάλλον που τελευταία υπάρχει ένα νέο, σημαντικό δεδομένο: Η Τουρκία δεν είναι η εξαθλιωμένη χώρα του παρελθόντος, αλλά ένας ταχύτατα αναπτυσσόμενος παράγοντας. Με ρυθμό αύξησης του Εθνικού Ακαθάριστου Προϊόντος στο 8,9% το 2010 -τον τρίτο υψηλότερο παγκοσμίως- και κοντά στο 10% φέτος, η τουρκική οικονομία κάνει άλματα, τη στιγμή που η ελληνική παραπέει. Η Τουρκία στην περίοδο Ερντογάν προσελκύει επενδύσεις -φορολογικός συντελεστής μόλις 12,5%-, περιορίζοντας την ανεργία της, παράγει τα πάντα -από καρφίτσες έως βαρέα οχήματα-, αναβαθμίζει συνεχώς το τουριστικό προϊόν της, επιδεικνύει ευρηματικότητα. Είναι ενδεικτικό ότι ο υπερδραστήριος πρόεδρος του Επιμελητηρίου Σμύρνης κ. Ντεμιρτάς (πρόκειται για επιχειρηματία μεγάλης εμβέλειας, που έχει δημιουργήσει μέχρι και οικονομικό πανεπιστήμιο) ανέλαβε την κάλυψη των λιμενικών τελών για τα κρουαζιερόπλοια που πιάνουν στη Σμύρνη. Με τέτοιο κίνητρο, ποια εταιρία κρουαζιερόπλοιων θα προτιμήσει τα νησιωτικά λιμάνια; Την ίδια ώρα το ελληνικό κράτος, σε μια επίδειξη αγκύλωσης και στενομυαλιάς, υποχρεώνει έναν δυστυχή φορολογούμενο από το Σίγρι της Λέσβου να διανύσει 50 χιλιόμετρα δύσκολου δρόμου, χάνοντας ουσιαστικά μια μέρα, για να εξοφλήσει στην Εφορία Καλλονής τη… δυσθεώρητη οφειλή τού 0,88 ευρώ…
Μαθήματα Οικονομίας από την Αγκυρα!
Η Τουρκία γενικά εμφανίζει έναν πρωτόγνωρο οικονομικό δυναμισμό. Λες και ξαφνικά, με κάποιο μαγικό τρόπο, οι Τούρκοι απέκτησαν εκείνες τις αρετές που παλιά έκαναν τους Ελληνες να θριαμβεύουν στα επιχειρηματικά πεδία! Φρόνιμο είναι δε οι Ελληνες κρατούντες να πάρουν μαθήματα από τη ραγδαία τουρκική ανάπτυξη.
Από πέρυσι διευκολύνεται η πρόσβαση Τούρκων τουριστών στα ελληνικά νησιά. Συγκεκριμένα, επιτρέπεται η 48ωρη παραμονή κατόχων πράσινων διαβατηρίων, δηλαδή δημοσίων υπαλλήλων, σε ελληνικό έδαφος χωρίς visa. Αυτό το μέτρο δημιούργησε τουριστική κίνηση από Τουρκία σε Χίο και Λέσβο κατά την περυσινή καλοκαιρινή περίοδο. Προβλέπεται δε αυτό το ρεύμα να διογκωθεί φέτος, ενώ οι νησιώτες προσβλέπουν σε επέκταση του μέτρου και στα μπλε τουρκικά διαβατήρια, ώστε περισσότεροι Τούρκοι να περνούν χωρίς διατυπώσεις.
Εν πάση περιπτώσει, ο επιχειρηματικός οργασμός στα μικρασιατικά παράλια σε συνδυασμό με την απαξίωση της ελληνικής οικονομίας και την κρατική αβελτηρία οδηγεί σε σταθερή διεύρυνση του βαθμού εξάρτησης των νησιωτών του βορείου Αιγαίου από τούς απέναντι.
Η δορυφοροποίηση δεν είναι μακριά, όπως προέκυψε και από πολλές συζητήσεις μας με παράγοντες των δύο νησιών που βιώνουν καθημερινά την κατάσταση.
Δημήτρης Κυριακόπουλος
Μ.Η.Τ. 232120