Οι τράπεζες βασίζονται στην άγνοια, στον φόβο και στην οικονομική δυσχέρεια των δανειοληπτών. Εκεί είναι το κέρδος τους. Να είστε πάντα ενημερωμένοιΑπό την
Αναστασία Χρ. Μήλιου*
Eνθαρρυντικά και αισιόδοξα είναι τα νέα σχετικά με τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο αυτήν την περίοδο. Η υπόθεση της συλλογικής αγωγής κατά της Eurobank βρίσκεται στον Αρειο Πάγο και αναμένεται να εκδοθεί απόφαση, η οποία προφανώς θα καθορίσει και την τύχη αυτών των δανείων. Η εισήγηση του αρεοπαγίτη δικαστή προς τη σύνθεση του δικαστηρίου ήταν θετική, δηλαδή ότι πρέπει να γίνει δεκτή η αναίρεση των δανειοληπτών κατά της εφετειακής απόφασης που δικαίωσε την τράπεζα.
Σύμφωνα με την εφετειακή απόφαση, τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο δεν είναι επενδυτικά προϊόντα, δεν ενέχουν συναλλαγματικό κίνδυνο και ως εκ τούτου δεν απαιτείτο ειδική και εμπεριστατωμένη πληροφόρηση των δανειοληπτών κατά τη χορήγησή τους. Με πολύ απλά και κατανοητά λόγια, όλο το νομικό οικοδόμημα των ισχυρισμών και των επιχειρημάτων για την ακύρωση των δανείων αυτών βασίζεται στη διαφορετική φύση τους, που ενέχουν το στοιχείο της επένδυσης λόγω της ύπαρξης της ισοτιμίας και του συναλλαγματικού κινδύνου και της πλήρους άγνοιας των δανειοληπτών για τη φύση και τη λειτουργία τους. Εφόσον το δικαστήριο δέχθηκε ότι δεν είναι επενδυτικά προϊόντα αλλά απλά στεγαστικά δάνεια, όλο το νομικό οικοδόμημα κατέρρευσε…
Ομως αυτή είναι μία απόφαση και μία απόφαση δεν καθορίζει απόλυτα το αποτέλεσμα. Τι σημαίνει αυτό: ότι κάθε φορά που μία υπόθεση εισάγεται προς συζήτηση και οι δύο μεριές παρουσιάζουν τα νομικά επιχειρήματα και τους ισχυρισμούς τους. Ο νόμος ερμηνεύεται διαφορετικά τόσο από τους δικηγόρους όσο στη συνέχεια και από τους δικαστές. Αν δεν ίσχυε αυτό, τότε δεν θα υπήρχαν δικαστήρια, δεν θα υπήρχαν δικαστές και δικηγόροι.
Ετσι, λοιπόν, παρόλο που έχει βγει μια όντως σημαντική απόφαση, με αρνητικό αποτέλεσμα για τους δανειολήπτες, δεν ήρθε το τέλος του κόσμου ούτε έχουμε σταματήσει να παλεύουμε για το θέμα αυτό. Ναι μεν αναμένουμε και την απόφαση του Αρείου Πάγου και, ναι, μέχρι στιγμής υπάρχουν αρκετοί δικαστές που ελαφρά τη καρδία υιοθετούν άκριτα την απόφαση του Εφετείου και απορρίπτουν τις αγωγές των δανειοληπτών, υπάρχουν όμως και αυτοί οι δικαστές που έχουν άποψη, έχουν γνώμη και δεν φοβούνται να την εκφράσουν με τις αποφάσεις τους.
Μια τέτοια απόφαση είναι του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πατρών, η οποία αντιπροσωπεύει ακριβώς αυτό που εμείς ζητάμε με τις αγωγές, αλλά που οι δικαστές δεν έχουν τολμήσει να μας δώσουν τόσο απλόχερα.
Δεν θα κουράσω, αναφέροντας και αναλύοντας το σκεπτικό της. Πρόκειται για δάνειο που αρχικά χορηγήθηκε σε ευρώ και εν συνεχεία μετατράπηκε σε ελβετικό φράγκο με τροποποιητική σύμβαση. Η απόφαση δέχθηκε ότι οι τράπεζες έχουν υποχρέωση ενημερώσεως των δανειοληπτών σχετικά με τον κίνδυνο από ενδεχόμενη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας και ότι ο καταναλωτής πρέπει να κατανοεί πλήρως τη συναλλακτική θέση του κατά την κατάρτιση της συμβάσεως.
Καθότι οι υποχρεώσεις αυτές από τη μεριά της τράπεζας, εν προκειμένω της Τράπεζας Πειραιώς, δεν τηρήθηκαν, το δικαστήριο αναγνώρισε ότι είναι ολικώς άκυρη ως καταχρηστική η καταρτισθείσα τροποποιητική σύμβαση του αρχικού στεγαστικού δανείου από το νόμισμα του ευρώ σʼ εκείνο του ελβετικού φράγκου.
Και το καλύτερο: ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ την υποχρέωση της τράπεζας, αφενός, να δεχθεί την αποπληρωμή του τοκοχρεολυτικού στεγαστικού δανείου στο εγχώριο νόμισμα του ευρώ και, αφετέρου, να συνυπολογίσει σε ευρώ όλες τις χρεώσεις, δηλαδή τους τόκους των δόσεων και τις εκ μέρους των εναγόντων καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, κατόπιν της μετατροπής, δυνάμει της άκυρης πρόσθετης πράξεως, του προαναφερθέντος στεγαστικού δανείου από το νόμισμα του ευρώ σ’ εκείνο του ελβετικού φράγκου, που έγιναν έως τότε είτε σε ευρώ είτε σε ελβετικό φράγκο και θα πραγματοποιηθούν στο μέλλον σε ευρώ, με βάση το ποσό των ευρώ που εκταμιεύθηκε πράγματι, τους όρους και το συμβατικό επιτόκιο της αρχικής συμβάσεως αυτού, με συνέπεια οι ενάγοντες να υποχρεούνται να αποπληρώσουν το αρχικό δάνειο σε ευρώ, όπως είχε διαμορφωθεί δυνάμει της αρχικής δανειακής συμβάσεως σε ευρώ.
Τέλος, καταδικάζει την τράπεζα να καταβάλει σε έκαστο των εναγόντων το ποσό των 4.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική τους βλάβη! Δηλαδή, η απόφαση ακυρώνει τη σύμβαση τροποποίησης του δανείου σε ελβετικό φράγκο, την ξαναγυρίζει στην αρχική σύμβαση με το αρχικό επιτόκιο και, εφόσον γίνει αυτό, υπολογίζει όλες τις καταβολές που έγιναν σε ευρώ και με το αρχικό επιτόκιο, τις αφαιρεί από το αρχικό κεφάλαιο και το δάνειο συνεχίζει να αποπληρώνεται σαν να μην είχε ποτέ γίνει αυτή η μετατροπή. Αρκετά σημαντική απώλεια κερδών για την τράπεζα, με επιστέγασμα της «τιμωρίας» της, την καταβολή χρηματικής αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης ποσού 4.000 ευρώ.
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Οτι η μάχη συνεχίζεται με απώλειες και από τις δύο μεριές. Ο πόλεμος, όμως, ακόμα δεν έχει κριθεί. Οι τράπεζες βασίζονται στην άγνοια, στον φόβο και στην οικονομική δυσχέρεια των δανειοληπτών. Εκεί είναι το κέρδος τους. Να είστε πάντα ενημερωμένοι, να μάθετε τα δικαιώματά σας και να τα διεκδικείτε. Οι τράπεζες απειλούν, τρομοκρατούν και παρουσιάζουν τα γεγονότα όπως τις συμφέρει. Μη βασίζεστε στα λόγια τους, αν δεν τα διασταυρώνετε με τη γνώμη ενός νομικού. Μην υπογράφετε ρυθμίσεις πριν συμβουλευτείτε έναν δικηγόρο. Πάρτε τον μαζί σας να διαβάσει τη ρύθμιση πριν την υπογράψετε για να σας εξηγήσει τι ακριβώς υπογράφετε.
*Δικηγόρος παρ’ εφέταις Αθηνών