Κάθε ημέρα, 42.500 άνθρωποι αναζητούν τη λύτρωση και έχουν έναν και μοναδικό τελικό προορισμό ασφαλείας
Κάθε ημέρα, 42.500 άνδρες, γυναίκες και παιδιά οδηγούνται στον δρόμο της προσφυγιάς, αναζητώντας καταφύγιο κοντά ή και πολύ μακριά από το σπίτι τους. Από πού προέρχονται και πού πηγαίνουν; Από τις αρχές του καλοκαιριού, το δεύτερο ερώτημα έχει απαντηθεί και δεν χρειάζονται πολλές εξηγήσεις. Χιλιάδες πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική αποφασίζουν να κάνουν ένα ταξίδι ζωής ή θανάτου, διαπλέοντας τη Μεσόγειο με έναν και μοναδικό στόχο: να φτάσουν στην Ευρώπη. Πιστεύουν ότι εκεί θα βρουν μια καλύτερη ζωή, ότι θα υπάρχει αύριο γι’ αυτούς και τις οικογένειές τους.
Από πού προέρχονται, όμως; Ο συριακός εμφύλιος έχει προκαλέσει το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων των τελευταίων δεκαετιών, αλλά οι πρόσφυγες δεν είναι μόνο Σύροι. Η μεγάλη πλειονότητα των μεταναστών και των προσφύγων οι οποίοι αφίχθησαν στην Ε.Ε. από την αρχή της χρονιάς προέρχεται από τέσσερις χώρες όπου μαίνονται ένοπλες συρράξεις ή διαπράττεται κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Συρία, Ερυθραία, Σομαλία και Αφγανιστάν. Οι υπόλοιποι προέρχονται από τη Νιγηρία, την Γκάμπια, τη Σενεγάλη και το Μάλι, και είναι άνθρωποι οι οποίοι αναζητούν μια καλύτερη ζωή.
Αφγανιστάν
Τα τελευταία 33 χρόνια, το Αφγανιστάν αποτελούσε τη χώρα με τους περισσότερους πρόσφυγες (υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τους 2.560.000 ανθρώπους). Μετά την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα, σε συνδυασμό με την επάνοδο των Ταλιμπάν και τη δράση της Αλ Κάιντα, η περιοχή αποτελεί μία από τις πιο επικίνδυνες χώρες του πλανήτη για να ζει κανείς.
Συρία
Φέτος, όμως, η Συρία αναμένεται να καταλάβει τη θλιβερή πρώτη θέση με τη μεγαλύτερη «έξοδο των μυρίων» από τη χρονιά της γενοκτονίας στη Ρουάντα, το 1994. Βυθισμένη στη δίνη του εμφυλίου, η χώρα έχει καταστραφεί. Πέραν της Δαμασκού, που τελεί υπό τον πλήρη έλεγχο των δυνάμεων του Μπασάρ Αλ Ασαντ, πόλεις όπως το Χαλέπι -άλλοτε εμπορικό κέντρο της Συρίας- έχουν σβηστεί από τον χάρτη… Οι πληθυσμοί όλων των επαρχιών όπου μαίνονταν οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των δυνάμεων της αντιπολίτευσης προωθήθηκαν είτε προς τη Δαμασκό είτε προς την Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο, στα προσφυγικά στρατόπεδα, ενώ άλλοι παγιδεύτηκαν στις εμπόλεμες ζώνες που ελέγχουν οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Χιλιάδες Σύροι κάνουν καθημερινά το ταξίδι προς τη Σμύρνη για να περάσουν απέναντι, στα ελληνικά νησιά. Περισσότεροι από 4.000.000 άνθρωποι, σχεδόν το 1/5 του πληθυσμού της Συρίας, έχουν εγκαταλείψει τη χώρα από την έναρξη του πολέμου το 2011.
Λιβύη
Μετά την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι, η Αραβική Ανοιξη της Λιβύης οδηγήθηκε στο χάος. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της Δύσης σταμάτησαν με το τέλος του Καντάφι, η χώρα όμως εγκαταλείφθηκε. Πλέον κυβερνάται από την επίσημη κυβέρνηση, αλλά και τους ισλαμιστές πολιτοφύλακες.
Σομαλία
Ολόκληρες περιοχές της Σομαλίας έχουν μετατραπεί σε βασίλειο του τρόμου από την Αλ Σεμπάμπ, την τζιχαντιστική οργάνωση που εξαπολύει βομβιστικές επιθέσεις στο Μογκαντίσου. Η σομαλική ισλαμική οργάνωση έχει δεσμούς με την Αλ Κάιντα. Η Αλ Σεμπάμπ έχει επιβάλει τη σαρία στις περιοχές οι οποίες βρίσκονται υπό τον έλεγχό της στην πιο ακραία μορφή της, περιλαμβάνοντας τιμωρίες όπως ο λιθοβολισμός γυναικών που κατηγορούνται για μοιχεία και ο ακρωτηριασμός των χεριών των κλεφτών.
Ερυθραία
Πολλές φορές την αποκαλούν «Βόρεια Κορέα της Αφρικής». Τα 22 συναπτά έτη στυγνής δικτατορίας στην Ερυθραία δεν αφήνουν καμιά απορία για τους λόγους που σχεδόν 5.000 κάτοικοί της την εγκαταλείπουν κάθε μήνα, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ για το -άγνωστο σε πολλούς- μικρό και φτωχό κράτος στο κέρας της Αφρικής. Εξωδικαστικές φυλακίσεις και εκτελέσεις, εξαφανίσεις, βασανιστήρια, σεξουαλική βία, απαγόρευση ύπαρξης άλλων πολιτικών κομμάτων και
Εγκαταλείπουν κατά χιλιάδες και τη Νιγηρία
Οι επιχειρήσεις των στρατιωτικών δυνάμεων της Νιγηρίας και του Τσαντ έχουν εκδιώξει τους ενόπλους της Μπόκο Χαράμ από περίπου 25 πόλεις. Εκτοτε, η οργάνωση -που έχει, μεταξύ άλλων, δηλώσει πίστη στον λεγόμενο «χαλίφη της Βαγδάτης», δηλαδή τον αρχηγό του Ισλαμικού Κράτους- έχει επιστρέψει σε τακτικές ανταρτοπολέμου, με αστραπιαίες επιθέσεις και υποχώρηση στα μετόπισθεν. Η οργάνωση συνεχίζει τις απαγωγές κοριτσιών, που πωλούνται σε σκλαβοπάζαρα.