Οκτώ νέα «πράσινα δωμάτια» με θέα τον Θερμαϊκό κόλπο θα αποκτήσει η Θεσσαλονίκη μετά την ολοκλήρωση της ανάπλασης της νέας παραλίας. Τα έργα που αναμένεται να αλλάξουν ριζικά την εικόνα που παρουσιάζει το παραλιακό μέτωπο της πόλης αρχίσουν στα τέλη Ιουνίου και υπολογίζεται ότι θα διαρκέσουν δυόμισι χρόνια.
Τα συνεργεία της κατασκευάστριας εταιρίας θα «χτίσουν» οκτώ νέα πάρκα από τους ναυταθλητικούς ομίλους μέχρι το Βασιλικό Θέατρο. Μετά την ολοκλήρωση της ανάπλασης, η παραλία της Νύμφης του Βορρά θα έχει ενιαία μορφή και θα αποτελεί συνέχεια του ήδη κατασκευασμένου κομματιού που έχει γοητεύσει τους επισκέπτες της πόλης, αλλά ίσως περισσότερο τους ίδιους τους Θεσσαλονικείς.
«Ο σχεδιασμός των έργων είχε έναν βασικό στόχο, να εξυπηρετούν τη σχέση της πόλης με τη θάλασσα. Θέλουμε να αναδειχθεί η ενδιαφέρουσα τοπογραφία της περιοχής και η θέα προς τον Θερμαϊκό και τον Ολυμπο. Προσπαθήσαμε να μην επιβαρύνουμε όλη την περιοχή με κατασκευές και με πράγματα που θα λειτουργήσουν ανταγωνιστικά με το φυσικό περιβάλλον. Δημιουργούμε 13 χώρους πρασίνου, οι οποίοι στη μελέτη είχαν την ονομασία «πράσινα δωμάτια» στο θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης. Δεν πρόκειται για μεγάλα πάρκα, αλλά για μικρής έκτασης «δωμάτια» που θυμίζουν εκείνα τα σπίτια που υπήρχαν πριν από 50 χρόνια στην πόλη πριν από την επιχωμάτωση, με κήπους που έβγαζαν στη θάλασσα. Τέτοια σπίτια μπορεί κανείς να δει σήμερα ίσως μόνο σε σκηνές κάποια παλιάς ελληνικής ταινίας ή σε καρτ ποστάλ» λέει στη «δημοκρατία» ο αρχιτέκτονας του έργου Πρόδρομος Νικηφορίδης, ο οποίος έχει βραβευτεί γι’ αυτό το έργο.
«Η μήκους 3,5 χιλιομέτρων παραλία αποτελεί μια σειρά από κήπους-δωμάτια, οι οποίοι έχουν ένα θεματικό περιεχόμενο που προκύπτει από την επεξεργασία της περιοχής και του χαρακτήρα που είχε. Θέλαμε αυτός που κάνει βόλτα στην παραλία να συναντά διάφορα γεγονότα που θα του κεντρίσουν το ενδιαφέρον και θα του δώσουν τη δυνατότητα να περιπλανηθεί στην περιοχή» περιγράφει ο αρχιτέκτονας και συμπληρώνει: «Πρόκειται για έναν μύθο που αποκαλύπτεται κατά μήκος της διαδρομής και δημιουργεί διαρκώς μεταβαλλόμενα οπτικά φαινόμενα. Αυτή η τάση σύνθεσης του τοπίου της σύγχρονης πόλης στοχεύει στη δημιουργία ενός χώρου σε κίνηση».
Χωρίς λαμαρίνες τα έργα
Κατά το διάστημα που κατασκευάζονταν τα πρώτα πέντε πάρκα της παραλίας, το υπό κατασκευή κομμάτι είχε αποκλειστεί για σχεδόν δυο χρόνια. Αχαρες λαμαρίνες δεν άφηναν ούτε το περίεργο βλέμμα των περαστικών να διεισδύσει στο εργοτάξιο, προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις των κατοίκων που έχασαν για πολύ καιρό την πρόσβαση στην αγαπημένη τους παραλία.
Αυτή τη φορά δεν πρόκειται να συμβεί το ίδιο, αφού έχει ληφθεί μέριμνα ώστε σε όλη την περίοδο κατασκευής να αφήνεται ένα κομμάτι της παραλίας ελεύθερο προς χρήση. Σύμφωνα με το πλάνο των εργασιών, τα συνεργεία δεν θα δουλέψουν ταυτόχρονα σε όλο το μήκος τού προς ανάπλαση παραλιακού μετώπου, κάτι που οι υπεύθυνοι του Δήμου Θεσσαλονίκης έχουν επισημάνει πολλές φορές, τονίζοντας ότι στη διάρκεια των εργασιών η παραλία θα είναι ανοιχτή για τον κόσμο, για πεζούς και ποδηλάτες.
Αυτή τη φορά θα απουσιάζουν παντελώς και οι…ενοχλητικές λαμαρίνες και τη θέση τους θα πάρουν μοντέρνες διαφανείς περιφράξεις.
Κάτι που δείχνει να ανησυχεί τους υπεύθυνους του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι η άνευ προηγουμένου έκπτωση της αναδόχου κοινοπραξίας που ανέλαβε έπειτα από μειοδοτικό μηχανισμό το έργο. Ο προϋπολογισμός της ανάπλασης ανέρχεται σε περίπου 44.000.000 ευρώ και η έκπτωση άγγιξε το 52%!
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης αποφάσισε να ορίσει τεχνικό σύμβουλο του έργου τον ίδιο τον αρχιτέκτονα για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχουν εκπτώσεις και στην ποιότητα. «Στο εξωτερικό, σε μεγάλα έργα όπως αυτό της ανάπλασης, εφαρμόζεται πάντα αυτή η τακτική. Στην Ελλάδα όμως δεν συμβαίνει ο αρχιτέκτονας να είναι και επιβλέπων και είναι σημαντικό που ο δήμος πήρε μια τέτοια απόφαση» λέει ο κ. Νικηφορίδης, που δηλώνει αποφασισμένος να μην αφήσει να γίνουν τροποποιήσεις στα σχέδια για να μειωθεί το κόστος, αλλά να γίνει πιστή εφαρμογή της μελέτης.
Τα νέα θεματικά πάρκα
Ο Κήπος των Γλυπτών
Στο μέρος όπου σήμερα υπάρχει χώρος στάθμευσης, απέναντι από το κτίριο του Λαογραφικού Μουσείου, δημιουργείται ο Κήπος των Γλυπτών. Πρόκειται για ένα «πράσινο δωμάτιο τέχνης», περίκλειστο με τοίχο από τις τρεις του πλευρές και ανοιχτό προς τη θάλασσα, που διαμορφώνεται για να φιλοξενεί μοντέρνα γλυπτά μεγάλου μεγέθους. Τα έργα τέχνης θα εντάσσονται στον δημόσιο χώρο, θα πατάνε στο έδαφός του, δεν θα είναι τοποθετημένα σε βάθρο, θα είναι πιο οικεία και προσιτά από ό,τι μέσα σε ένα μουσείο ή μια αίθουσα τέχνης. «Η τέχνη είναι παρούσα – μπορεί κανείς να καθίσει πάνω της, να περπατήσει γύρω της, να την παρατηρήσει ή να την αγνοήσει, να συζητήσει ή να φάει μπροστά της, να την αγγίξει. Αλλά έτσι μπορεί και η ίδια να τον αγγίξει» αναφέρεται χαρακτηριστικά στη μελέτη.
Ο Κήπος της Μεσογείου
Τα δέντρα που υπάρχουν σήμερα θα ενισχυθούν με εσπεριδοειδή και αρωματικά φυτά της μεσογειακής χλωρίδας.
Ο Κήπος του Οδυσσέα Φωκά
Το σημερινό πάρκο του Οδυσσέα Φωκά είναι ένας από τους πιο καλοδιατηρημένους χώρους πρασίνου στη Νέα Παραλία. Ο χώρος θα κρατηθεί στην αρχική του οργάνωση, θα απομακρυνθούν ωστόσο τα γήπεδα τένις που υπάρχουν και θα μεταφερθούν στον Κήπο της Αμμου, έτσι ώστε ο χώρος να παραμείνει αποκλειστικά ως παιδότοπος. Μια λίμνη με νερό θα τοποθετηθεί κεντρικά και ένα διαμορφωμένο πρανές προς την πλευρά του δρόμου θα τον απομονώνει ακουστικά από τον θόρυβο.
Ο Κήπος των Εποχών
Ο κήπος των Εποχών διαμορφώνεται ως ένα φυσικό λιβάδι «σπαρμένο» με την άγρια βλάστηση του ελληνικού τοπίου.
Στον κήπο θα φυτευτούν αγριολούλουδα από χιονισμένες κορυφές, ανθεκτικά ξερόφυτα των βράχων, μυρωδάτα βότανα, περικοκλάδες και όλα τα σπάνια ενδημικά φυτά που δίνουν στην ελληνική χλωρίδα τη μοναδικότητά της.
Ο Κήπος του Ισκιου
Στον χώρο του Θεσσαλονίκη Παλλάς θα διαμορφωθεί ο Κήπος του Ισκιου. Σε αυτόν τον κήπο θα φυτευτούν υψίκορμα δέντρα που θα δημιουργήσουν ένα «δάσος». Ο Κήπος του Ισκιου θα αποτελεί το πιο σκιερό «δωμάτιο» των παραθαλάσσιων κήπων.
Ο Κήπος της Αμμου
Ο Κήπος της Αμμου θα διαμορφωθεί στο σημερινό πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής. Το τμήμα του πάρκου που είναι διαμορφωμένο διατηρείται, ενώ στο υπόλοιπο δημιουργούνται δύο γήπεδα βόλεϊ, δύο γήπεδα μπιτς βόλεϊ και ένα γήπεδο τένις. Επίσης, θα κατασκευαστούν δέκα μικρά σκάμματα με άμμο που προσφέρονται για οποιοδήποτε παιχνίδι. Το σημερινό πάρκο είναι κλειστό προς τη μεριά της παραλίας, με φυσικό φράχτη από θάμνους, ο οποίος απομακρύνεται ώστε να ανοίξει προς τη θάλασσα και τον παραλιακό περίπατο.
Ο Κήπος του Απογευματινού Ηλιου
Πρόκειται για έναν κεκλιμένο κήπο που δημιουργείται στον τριγωνικό χώρο μεταξύ του ξενοδοχείου Μακεδονία Παλλάς και της παλιάς Ηλεκτρικής Εταιρίας. Η κλίση διαμορφώνεται με χώμα σαν φυσική μαλακή πλαγιά όπου δημιουργούνται διαδρομές από ομαλές ράμπες και τοποθετούνται καθιστικά. Στις πλευρές του λόφου προς τη λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου και το Μακεδονία Παλλάς θα χρησιμοποιηθεί πλέγμα και αναρριχώμενα φυτά.
Η δημιουργία της τεχνητής αυτής πλαγιάς δίνει την ευκαιρία διαμόρφωσης ενός σημείου θέασης προς τη θάλασσα, το οποίο μπορεί να γίνει ιδιαίτερα αγαπητό και ζωντανό από την παρουσία του κόσμου, κυρίως αργά τις απογευματινές ώρες και το ηλιοβασίλεμα.
Ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης είχε δηλώσει ότι στο σημείο θα τοποθετούνταν ο ανδριάντας του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στη μελέτη δεν αναφερόταν κάτι σχετικό, αφού όταν έγινε, δεν είχε ξεσπάσει ακόμη η γνωστή κόντρα. Μιλώντας στη «δημοκρατία», ο αρχιτέκτονας του έργου της ανάπλασης ανέφερε ότι ο χώρος στον οποίο τοποθετήθηκε τελικά ο ανδριάντας δεν είναι ο καλύτερος, ωστόσο δεν του έχει ζητηθεί ακόμη να κάνει κάποιες αλλαγές στο σχέδιο. «Είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε τη δική μας πρόταση αν μας ζητηθεί» τόνισε ο κ. Νικηφορίδης.
Ο Κήπος του Αλέξανδρου
Η μελέτη για το χώρο που περιβάλλει σήμερα το άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου προτείνει την ομογενοποίηση των τριών πάρκων που υπάρχουν εκεί και την αφαίρεση του υφιστάμενου φυσικού φράχτη για να τους κάνει ζωντανούς και πιο φιλικούς χώρους για τους επισκέπτες. Θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο σκληρό δάπεδο και θα ενισχυθεί ο τονισμός της χάραξης με την τοποθέτηση 72 πολύ χαμηλών πιδάκων νερού. Η ροή του νερού θα είναι χαμηλή και σταθερή, δημιουργώντας μια ευχάριστη ατμόσφαιρα με τον χαλαρό και συνεχή ήχο της, ο οποίος θα είναι αρκετά αισθητός λόγω της ποσότητας των πιδάκων. Το ενιαίο σκληρό δάπεδο και ο τονισμός της υπάρχουσας χάραξης με το στοιχείο του νερού θα δημιουργήσουν ένα εντυπωσιακό υπόβαθρο για το γλυπτό που είναι πλέον σημείο αναφοράς του παραλιακού μετώπου.
Νίκος Πιτσιακίδης
Μ.Η.Τ. 232120