Η «απαγορευμένη» ταινία με πρωταγωνιστή τον Αλέκο Αλεξανδράκη θα ζωντανεύει αυτή τη φορά στην αίθουσα του θρυλικού Ζέφυρου.
Πενήντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της στις σκοτεινές αίθουσες, η «Συνοικία το όνειρο» ξαναζωντανεύει. Ο Ρίκος, η Στεφανία, ο Νεκροφόρας και η υπόλοιπη παρέα του Ασύρματου, της φτωχογειτονιάς της Αθήνας, παίρνουν τη θέση τους στο κινηματογραφικό σελιλόιντ και μας προσκαλούν σε μια νοσταλγική περιήγηση στην «άλλη» όψη της πρωτεύουσας. Εκείνη της φτωχογειτονιάς και της λαϊκής συνοικίας, που θυμίζει ελάχιστα την τουριστική και «comme il faut» πλευρά της πόλης.
Αυτό το αριστούργημα του ελληνικού κινηματογράφου -από τις λίγες ελληνικές ταινίες που γυρίστηκαν στο ύφος του ιταλικού νεορεαλισμού- βγαίνει και πάλι στις σκοτεινές αίθουσες από τις 9 Ιουνίου. Οχι όπου κι όπου όμως, αλλά στον κινηματογράφο Ζέφυρο, το σινεφίλ στέκι των Ανω Πετραλώνων, την περιοχή δηλαδή όπου γυρίστηκε η θρυλική ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη.
Την ιστορία της ταινίας βέβαια δεν συνοδεύουν μόνο επιτυχίες και βραβεία, αλλά και πολλά προβλήματα που σχετίζονται με την αμφιλεγόμενη -για την εποχή- υπόθεσή της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη προβολή της έγινε με επεισόδια, καθώς η Αστυνομία αποπειράθηκε να εμποδίσει την είσοδο του κοινού στον κινηματογράφο και η παρακολούθησή της ουσιαστικά κατέληξε να είναι πράξη αντίστασης.
Και αυτό διότι οι αντισυμβατικοί ήρωές της, οι πάμπτωχοι, οι κοινωνικά απόκληροι και οι μικροκακοποιοί έρχονταν σε αντίθεση με την εικόνα των Ελλήνων που οι πολέμιοι και λογοκριτές της ήθελαν να βγάλουν προς τα έξω.
Το αποτέλεσμα φυσικά ήταν η ταινία να μην προβληθεί στις επαρχιακές πόλεις -για τις επονομαζόμενες «εθνικά ευαίσθητες περιοχές» εκδόθηκε αυστηρή διαταγή απαγόρευσης- παρά μόνο στα αστικά κέντρα.
«Η “Συνοικία το όνειρο” λογοκρίθηκε και ένας αστυνομικός διευθυντής, που σταμάτησε την προβολή της, μας είχε πει: “Τι πράγματα είναι αυτά που δείχνετε; Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πεινασμένοι ούτε τρελοί που να κυκλοφορούν ελεύθεροι. Κάνετε κομμουνιστική προπαγάνδα”. Ευτυχώς που διαμαρτυρήθηκε η Ελένη Βλάχου και επετράπη τελικά η προβολή της ταινίας, έστω και πετσοκομμένης» είχε πει σε συνέντευξή του ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της ταινίας Αλέκος Αλεξανδράκης. Στο πλευρό του σε πρωταγωνιστικό ρόλο είχε βρεθεί η Αλίκη Γεωργούλη.
Ακόμη και κάτω από αυτές τις συνθήκες όμως, οι κριτικοί της εποχής τη χαρακτήρισαν «αριστούργημα», μιλώντας κολακευτικά όχι μόνο για την ντοκιμαντερίστικη ματιά της αλλά και για την υπέροχη μουσική επένδυση του Μίκη Θεοδωράκη (εδώ ακούγεται το κορυφαίο λαϊκό τραγούδι «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» υπό τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση). Το κομμάτι, σε στίχους του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη, έγινε «ύμνος» της φτωχολογιάς και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες λαϊκές στιγμές στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού.
Η ταινία, παρά τις απαγορεύσεις, προβλήθηκε το 1961 και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης αλλά και στο κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Μόσχας. Μάλιστα, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης κέρδισε δύο βραβεία (εκείνο του Β΄ ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του Μάνου Κατράκη, αλλά και βραβείο φωτογραφίας).
Την επανέκδοση της εν λόγω ταινίας θα συνοδέψουν και παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, η ανακοίνωση των οποίων θα γίνει τις επόμενες ημέρες.
Info: Στον κινηματογράφο Ζέφυρο ( Τρώων 36, Θησείο) από τις 9 Ιουνίου.
Γιώτα Βαζούρα
Μ.Η.Τ. 232120