Εορταστικές διακοσμήσεις δημόσιων κτιρίων, με σχήματα και μορφές που ανακαλούν μνήμες ατμόσφαιρας παρελθόντος και πολύχρωμες φωταψίες πλατειών και οδών στις πρωτεύουσες της «Ευρώπης των φώτων», αποθέτουν τις ευχές και τις ελπίδες στις υψηλές ταχύτητες των 5G, που σύντομα πρόκειται να αλλάξουν οριστικά και αμετάκλητα τους ρυθμούς της κοινωνίας, ως αντίδοτο των ταλαιπωριών της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης και της αναγκαστικής μετοικεσίας και μετανάστευσης.
- Από τον Νίκο Παπουτσόπουλο
Μια νέα, ανέστια παγκόσμια κοινωνία ανατέλλει, για να αναζητήσει ένα άγνωστο μέλλον στις εφήμερες ευκαιρίες και τις ανερμάτιστες υποσχέσεις της συνεχούς εξέλιξης και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Στη δίνη των ιώσεων, των αντιγνωμιών και των προκλήσεων, η αμφίθυμη Ευρώπη προσπαθεί να διατηρήσει την ενότητα των μελών της με την επαναφορά αρχών και αξιών για την κλιματική αλλαγή και την προστασία του πλανήτη, την πράσινη ανάπτυξη και τις νέες επενδυτικές μεθόδους που εξυπηρετούν τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, και με πρωτότυπες ερμηνείες της ευρωπαϊκής δικαιοκρατικής ιδέας, προκειμένου να διευκολύνουν την έγκριση του προϋπολογισμού και την εφαρμογή των σχεδίων οικονομικής ανάκαμψης.
Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής (Δεκέμβριος 2020) η γερμανική προεδρία διατήρησε τις άριστες οικονομικές σχέσεις της Ευρώπης με την Τουρκία, απέφυγε να εγκρίνει κυρώσεις σε χώρα που απειλεί και προκαλεί δύο από τα μέλη της, ωστόσο ύστερα από εργώδεις διαπραγματεύσεις έπεισε την Ουγγαρία και την Πολωνία να άρουν το βέτο για τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αξιών και θεμελιωδών δικαιωμάτων και, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σαρλ Μισέλ, «τώρα μπορούμε να αρχίσουμε την εφαρμογή και την ανοικοδόμηση των οικονομιών μας», αφού το «ιστορικό πακέτο θα δώσει ώθηση τόσο στην πράσινη όσο και στην ψηφιακή μετάβασή μας». Η κυρία Μέρκελ άσκησε πιέσεις για την άρση του βέτο, με τη δικαιολογία πως η πανδημία του κορονοϊού έχει μετατοπίσει την ισορροπία της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς πολλές χώρες αντιμετωπίζουν οξεία οικονομική ύφεση λόγω της κρίσης, και πιέσεις προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την άμεση έναρξη μαζικών εμβολιασμών την παραμονή της εορτής των Χριστουγέννων, ώστε οι οικονομίες να ελέγξουν τη λοιμική.
«Έτσι μπαίνουμε στο 2021 με οριστικοποιημένο τον προϋπολογισμό της Ενωσης για την επόμενη εξαετία και με όλους σε θέση εκκίνησης, προκειμένου να τρέξουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τις διαδικασίες για το Ταμείο Ανάκαμψης», σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, ο οποίος προφανώς ανέμενε από τους Ευρωπαίους ομολόγους του να επιδείξουν διαφορετικές ευαισθησίες. Αντί τούτων, περιόρισε τον ενθουσιασμό του στο «εξαιρετικά φιλόδοξο πρόγραμμα των 3 δισ. ευρώ, το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα σε πάνω από 150.000 νοικοκυριά να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα σπίτια τους, να έχουν χαμηλότερους λογαριασμούς ρεύματος αλλά και καλύτερη ποιότητα ζωής, δημιουργώντας και πολλές νέες θέσεις απασχόλησης και στηρίζοντας την εγχώρια βιομηχανία δομικών υλικών».
Πιθανές κυρώσεις στη γείτονα αλλά σε πρόσωπα και εταιρίες του ενεργειακού τομέα η Ευρώπη παρέπεμψε σε νέες συζητήσεις στο μέλλον, καθώς η Ένωση επιθυμεί ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στη Μεσόγειο, παράλληλα με την ανάπτυξη της συνεργασίας και της αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέλαβε την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο και, ρητορικά, απαίτησε τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους και την προσφυγή στον ειρηνικό εποικοδομητικό διάλογο και στο Διεθνές Δίκαιο για την επίλυση πιθανών διαφορών. Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν επαναβεβαίωσε την αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς την Κύπρο και την Ελλάδα, επισήμανε ότι «κανείς δεν μπορεί να μας διαιρέσει», πρόσθεσε ότι «για τις εντάσεις ευθύνονται οι παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην ΑΟΖ» και χαιρέτισε την έναρξη διαλόγου Ελλάδος – Τουρκίας για την εξεύρεση λύσης και την αίσια έκβαση των εξαγωγών οπλικών συστημάτων και τεχνολογίας στη γείτονα.
Οι ιταμές προκλήσεις και ύβρεις του κ. Ερντογάν προς τον Γάλλο ομόλογό του, οι βαρείς χαρακτηρισμοί και οι συγκρίσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη Σοβιετική, που είχαν απευθύνει οι πρωθυπουργοί της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, οι ανθρωπιστικές κρίσεις και το δράμα των προσφύγων και μεταναστών, οι διαμαρτυρίες και καταγγελίες της Κύπρου και της Ελλάδος ωχριούν, ασφαλώς, προ της σπουδής για την εκταμίευση μεγάλων κονδυλίων, τα οποία αποσκοπούν στην πρόοδο και την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών στο παγκόσμιο σύμπαν και στις ταχείες μεταρρυθμίσεις των εποχών που πλησιάζουν.
Η επιτυχής έκβαση της εκταμίευσης απαντά στις διαμαρτυρίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, κράτους-μέλους των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τις παραβιάσεις της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της από την κατοχική δύναμη και κλιμακώνει την ευρωπαϊκή αντίδραση στις τουρκικές προσβολές. Με την επιβολή ισχύος στους ασθενέστερους εταίρους, ο νέος ευρωπαϊκός οικονομικός σχεδιασμός περιφρονεί ηθικούς κανόνες, ιδιαιτερότητες και δικαιώματα των μικρών εθνών, τα οποία αντιμετωπίζουν με ίδια μέσα μόνο και ίδιες δυνάμεις τις προκλήσεις συμμάχων και εταίρων. Η Σύνοδος Κορυφής καλεί την Τουρκία να απέχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον, κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, και παραπέμπει στον διάλογο και σε διαπραγματεύσεις καλής πίστης την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, με στόχο την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών.
«Η απειλή των κυρώσεων προς την Τουρκία, το καλύτερο εργαλείο» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Η περίεργη ανοχή της Ευρώπης έχει ενισχύσει την τουρκική προκλητικότητα, με κορύφωση την παράνομη απόφαση της γείτονος να επεκτείνει την άδεια εισόδου στο παραλιακό μέτωπο των Βαρωσίων, που συνιστά κατάφωρη παραβίαση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και, καθώς Ελλάς και Κύπρος εξιστορούν τα πάθη τους στα όργανα της «Ευρώπης των φώτων» και εκλιπαρούν για κυρώσεις, ο κ. Ερντογάν δηλώνει πως «υπάρχει μόνο ένα θύμα στην Κύπρο, οι Τουρκοκύπριοι, τα δικαιώματα των οποίων αγνοούνται εδώ και χρόνια. Εμείς, ως χώρα εγγυήτρια, και η “ΤΔΒΚ” δεν ανεχόμαστε πλέον διπλωματικά παιχνίδια. Δεν μπαίνουμε σε καμία εξίσωση στην ανατολική Μεσόγειο, όπου η χώρα μας και η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεν συμμετέχουν με δίκαιο τρόπο και η οποία θα μπορεί να παράγει ειρήνη και σταθερότητα».
Στους πανηγυρισμούς και θριάμβους των φίλων και εταίρων ύστερα από την υπογραφή της «Συμφωνίας των Πρεσπών», με τις απαραίτητες υποχωρήσεις εκ μέρους του «πιστού και προβλέψιμου» συμμάχου της Δύσης, και στις ευχαριστίες που είχε απευθύνει ο κ. Τουσκ με το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, το οποίο διευκόλυνε τους οικονομικούς στόχους της ευρωζώνης, η Βουλγαρία διατηρεί επιφυλάξεις για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, επειδή θεωρεί πως η «μακεδονική» διάλεκτος αποτελεί διάλεκτο της βουλγαρικής, ότι η ταυτότητα των Σλάβων πολιτών των Σκοπίων είναι βουλγαρική και «να απαλειφθούν από τα σχολικά βιβλία Ιστορίας όροι απαξιωτικοί για τη Βουλγαρία». Στην περίοδο των βουλγαρικών ενστάσεων ωστόσο το Κοινοβούλιο του γερμανικού κρατιδίου της Εσσης αποφάσισε να απονείμει το Βραβείο Ειρήνης για το 2020 στους Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ, οι οποίοι κατέδειξαν πως «δεν υπάρχει μόνο το δίκαιο του ισχυρότερου.
Υπάρχει και στον σημερινό κόσμο μας ο δρόμος του σεβασμού και του συμβιβασμού, ο δρόμος της ειρήνης και της σταθερότητας, χωρίς την απώλεια εθνικών ταυτοτήτων».
Σε μια διαφορετική εορταστική περίοδο, που τα ομοιόμορφα προσωπεία εξαφανίζουν την έκφραση και ο φόβος μετάδοσης επιτείνει την έλλειψη επαφής και επικοινωνίας, οι φωτεινές διακοσμήσεις των πρωτευουσών της Ευρώπης, η οποία ψάχνεται ανάμεσα σε κρίσεις απώλειας εθνικών ταυτοτήτων και παραδόσεων, ιαματικών εκταμιεύσεων και θεραπειών για την καταπολέμηση πνευματικών ασθενειών και λοιμών, προσπαθούν να επαναφέρουν τη συναισθηματική ατμόσφαιρα εποχών του παρελθόντος, που παρέσυρε στον εφήμερο θρίαμβο η ευωχία της ματαιοδοξίας και της άκριτης κατανάλωσης. Μια διαφορετική «Ευρώπη των φώτων», φοβική και αμφίθυμη, παρακολουθεί απλώς την πρόοδο της αλλοίωσης θεμελιωδών αρχών και αξιών.
Μ.Η.Τ. 232120