Αυτή τη φορά φοβάμαι ότι δικαιώνεται ο σύντροφος Λαπαβίτσας. Γιατί αποδεικνύεται πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μπήκε σε βαθιά νερά χωρίς σωσίβιο. Χωρίς, δηλαδή, να έχει στο συρτάρι ούτε ένα επεξεργασμένο σενάριο δράσης για την αποτροπή του οικονομικού στραγγαλισμού της.
Ο Λαπαβίτσας ορθά (και εγκαίρως) επεσήμανε ότι μία διαπραγμάτευση «όλα για όλα» με τους πιστωτές δεν θα ήταν ούτε εύκολη ούτε ανώδυνη. Και ότι στο διάστημα διεξαγωγής της, ο αδύναμος παίζει τα ρέστα του, χωρίς να τον νοιάζουν οι αγορές, τα spreads, ακόμη και οι επιδρομές των καταθετών στις τράπεζες. Συμφωνεί δεν συμφωνεί κανείς, η άποψη είναι σεβαστή και πεντακάθαρη.
Αντιθέτως, η σημερινή στάση της κυβέρνησης είναι αμήχανα αμφίσημη, δισυπόστατη και σε μια δεύτερη ανάγνωση ελαφρώς… κουτοπόνηρη.
Για να μην αδικούμε κανέναν: Οι πατριωτικές προθέσεις της νέας ελληνικής ηγεσίας δεν αμφισβητούνται. Το ίδιο και η έλλειψη εξάρτησης από ξένα συμφέροντα (σ.σ.: για τα ντόπια… θα φανεί οσονούπω). Ομως το οικονομικό επιτελείο παγιδεύτηκε σε μια αβάσιμη σιγουριά για την αποδοχή μαξιμαλιστικών θέσεων, χωρίς να έχει εξασφαλίσει την έξοδο κινδύνου σε περίπτωση στραβής…
Ο Βαρουφάκης στοιχημάτισε στο chicken game, όπου δύο αυτοκίνητα κατευθύνονται σε μετωπική σύγκρουση, μέχρι να στρίψει το τιμόνι ο πιο φοβιτσιάρης. Αποδείχτηκε, όμως, ότι ο ίδιος οδηγούσε φιατάκι και ο απέναντι… τριαξονικό.
Η επιλογή της απότομης στροφής δεν ήταν ασφαλώς μόνο δική του. Προφανώς, έλαβε οδηγίες να αποφύγει πάση θυσία το τρακάρισμα. Και υπό αυτή την έννοια κατάφερε να πάρει κάποια σημαντικά ανταλλάγματα, μέσα όμως σε καθεστώς «δημιουργικής ασάφειας», που δεν εξασφαλίζει το κυριότερο: τη συνέχιση της χρηματοδότησης.
Είχα προ εβδομάδων γράψει ότι η κυβέρνηση με την αρχική σθεναρή στάση της, που αιφνιδίασε τους εταίρους, απέδειξε ότι υπήρχε περιθώριο αποτελεσματικότερης διαπραγμάτευσης. Οι Γερμανοί ήταν έτοιμοι να παραχωρήσουν «με το καλημέρα» μία ελάφρυνση των δεσμευτικών «πρωτογενών πλεονασμάτων» και μία συμφωνία για το χρέος σε καλύτερη εκδοχή από αυτή που πέτυχε (και εγκατέλειψε στη μέση του δρόμου) η προηγούμενη ψοφοδεής κυβέρνηση.
Δυστυχώς, ο αρχικός αιφνιδιασμός δεν κεφαλαιοποιήθηκε. Η κυβέρνηση Τσίπρα εγκλωβίστηκε σε ανελαστικές θέσεις για ζητήματα σημειολογικού χαρακτήρα (μετονομασία τρόικας σε «θεσμούς» και προγράμματος σε «διακανονισμό»), ενώ έχασε στην πορεία το στρατηγικό ζήτημα του χρέους.
Οι Γερμανοί από την πλευρά τους «κοίμισαν» την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, προτάσσοντας σταδιακά όλο και πιο αδιάλλακτες θέσεις, αλλά αποφεύγοντας να «τραβήξουν τη σκανδάλη» και να εισπράξουν το κόστος μιας εν ψυχρώ εκτέλεσης…
Σήμερα, καθίσταται εμφανές ότι στήνουν ένα σκηνικό πιστωτικής ασφυξίας, με στόχο είτε να παρασύρουν την Ελλάδα σε μια «βρόμικη έξοδο» είτε να πετύχουν μία άνευ όρων συνθηκολόγηση και να διασύρουν τη νεοεκλεγμένη αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας προς παραδειγματισμό.
Ο Βαρουφάκης πήρε πόντους στα χαρτιά, αλλά απέτυχε να διασφαλίσει την πολυπόθητη χρηματοδότηση-γέφυρα που θα επέτρεπε μια πραγματική ανάσα.
Μπροστά στο ενδεχόμενο ενός πιστωτικού γεγονότος η κυβέρνηση αντιδρά με ένα είδος κλεφτοπόλεμου και επιχειρεί να παίξει με τις λέξεις ή ακόμη και να νομοθετήσει μονομερώς (αυτό θα φανεί τις αμέσως επόμενες μέρες), ποντάροντας στη διασταλτική ερμηνεία της ευελιξίας των προαπαιτουμένων.
Το πρόβλημα, όμως, είναι οξύ και δεν σχετίζεται με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, αλλά με τη διαφαινόμενη αδυναμία να καλυφθούν βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις της χώρας.
Επιχειρήματα του τύπου «δεν βαριέσαι, θα μας δώσουν μια παράταση λίγων μηνών γιατί φοβούνται κι αυτοί» στερούνται βάσης. Το… θεριό δεν φοβάται πλέον τον «Γιάνη».
Επομένως, έχει δίκιο ο Λαπαβίτσας που λέει ότι για να είσαι πειστικός πρέπει να έχεις σχέδιο ακόμη και για το «τρακάρισμα», με στόχο να βγεις από τις λαμαρίνες αν όχι αρτιμελής, τουλάχιστον ζωντανός.
Σήμερα, το plan b μιας συντεταγμένης εξόδου με ανταλλάγματα που επικαλείται ο Λαπαβίτσας εξακολουθεί να αποτελεί ταμπού, ακόμη και για τον ΣΥΡΙΖΑ! Ούτε καν συζητείται.
Στη χώρα λοιπόν της φαιδράς πορτοκαλέας και της αβάσταχτης υποκρισίας απαγορεύονται και οι υποθέσεις εργασίας γι’ αυτά που μπορεί να μας συμβούν εντός λίγων μηνών ή και εβδομάδων. Αν τελικά το μοιραίο επέλθει, θα το αφήσουμε να «οργανωθεί» στα χέρια των δανειστών. Οπως ακριβώς το «ευεργετικό» PSI…
Γιώργος Χαρβαλιάς
Μ.Η.Τ. 232120