Την περασμένη εβδομάδα έγραφα για το ξεκίνημα μιας απεχθούς διαδικασίας πολιτικής συναλλαγής που κάποιοι θα βαφτίσουν «δομικό ανασχηματισμό σωτηρίας»…
Με πρόλαβε ο διαρκώς επισπεύδων Βενιζέλος που τον εξήγγειλε περιχαρώς, δίκην πρωθυπουργού, έξω από το Μέγαρο Μαξίμου.
Ετσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, φοβούμαι πλέον ότι δεν θα δούμε απλά μια κακοστημένη παράσταση με πρωταγωνιστές φθαρμένους κομπάρσους του «μνημονιακού τόξου». Σε πολιτικό χαρακίρι βλέπω να οδηγείται η κυβέρνηση, καθώς, σε μια κρίση πανικού, βιάζεται να καταρρίψει άγαρμπα τα ωραία παραμύθια που πουλούσε στον ελληνικό λαό.
Καταρχάς δεν έχω καταλάβει γιατί γίνεται αυτός ο ανασχηματισμός. Προκύπτει ως αποτέλεσμα της ήττας της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές; Ή μήπως ως αποτέλεσμα του εκλογικού… θριάμβου της Ελιάς, που καθιστά αναγκαία τη διεύρυνση συμμετοχής της στο κυβερνητικό σχήμα;
Τείνω να καταλήξω στη δεύτερη εκδοχή. Αλλά αν είναι έτσι, το ζήτημα θα λυνόταν με τρία τέσσερα μπαλώματα και χωρίς ουσιαστικές ανατροπές στο «επιτυχημένο» κυβερνητικό σχήμα που διαχειρίζεται την έξοδο της χώρας από την κρίση. Λογικά θα έπαιρνε ένα υπουργείο ο Ανδρέας Λοβέρδος που φιλότιμα συνέβαλε στη νεκρανάσταση του μεταλλαγμένου ΠΑΣΟΚ, θα τρύπωναν σε θέσεις αναπληρωτών ακόμη δυο τρία από τα κουρασμένα παλικάρια του Βαγγέλη και η ιστορία θα τελείωνε αισίως εκεί. Αντε να άφησα έξω και τον Μπίστη, που με μια γενική γραμματεία θα βολευόταν υπέροχα…
Επομένως, προς τι η ανάγκη για εκ βάθρων αλλαγές και μάλιστα στο υπουργείο Οικονομικών; Ρωτώ ευθέως: Δεν θα είναι το έτος 2014 πρώτο έτος ανάπτυξης; Δεν τελείωσαν τα Μνημόνια; Δεν βγαίνει η χώρα στις αγορές; Ετσι ισχυρίζονταν μέχρι χθες τα πιο επίσημα χείλη. Και σ’ αυτή την πιο κρίσιμη καμπή, σε τούτο το ιστορικό σταυροδρόμι που κρίνει την έξοδο της διασωληνωμένης ελληνικής οικονομίας από τη μονάδα εντατικής θεραπείας, αλλάζουν τον θεράποντα γιατρό; Είναι ποτέ δυνατόν;
Καταρχάς, ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει. Και η Ελλάδα κερδίζει το στοίχημα, μας είπαν. Πώς το κερδίζει; Χάρη στην άοκνη και κοπιώδη προσπάθεια του μαέστρου της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, του… βιο-ρομποτικού (forget it, Yannis) Στουρνάρα.
Aυτόν τον άγιο άνθρωπο, το εθνικό κεφάλαιο της χώρας, σκέφτονται να αντικαταστήσουν; Με ποια λογική; Ο Στουρνάρας δεν έβγαλε την Ελλάδα από το φάσμα της χρεοκοπίας; Ο ίδιος δεν απέσπασε τα εύσημα και την ανοχή των δανειστών; Xάρη στο δικό του νοικοκύρεμα δεν φτιάξαμε πρωτογενές πλεόνασμα;
Βρισκόμαστε λοιπόν ενώπιον μίας κραυγαλέας και τραγικής αντίφασης. Ο ανασχηματισμός φαίνεται να λαμβάνει σαρωτικές διαστάσεις με τον Στουρνάρα, τον σωτήρα της ελληνικής οικονομίας, σε ρόλο πολιτικής Ιφιγένειας.
Κι επειδή αυτά τα παραμύθια δεν τα καταπίνουν ούτε μπαμπουίνοι στην Ακτή του Ελεφαντοστού, λέω να κόψω το καλαμπούρι και να δούμε κατάματα την αλήθεια.
Ο ανασχηματισμός λοιπόν δεν γίνεται για να εξυπηρετήσει κάποια ουσιαστική ανάγκη της χώρας. Γίνεται κατ’ απαίτηση Στουρνάρα πρωτίστως και υπό πίεση Βενιζέλου δευτερευόντως.
Ο Στουρνάρας λοιπόν, είτε επειδή κουράστηκε είτε επειδή θέλει να κρύψει τα ανομήματα του success story κάτω από το χαλί ή επειδή αντελήφθη (το πιθανότερο) ακόμη και αυτός ότι η εξίσωση δεν βγαίνει χωρίς διαγραφή χρέους, αποφάσισε να εγκαταλείψει το πλοίο. Και αξιώνει υπό τη μορφή ωμού πολιτικού εκβιασμού να επιβάλει τους όρους μιας «αξιοπρεπούς» απόδρασης σε άλλη πλουσιοπάροχα αμειβόμενη καρέκλα της Δημόσιας Διοίκησης.
Δεν γνωρίζω αν ο πρωθυπουργός θα του κάνει τελικά το χατίρι ή θα αποφασίσει να τιμωρήσει την αυθάδειά του, αφήνοντάς τον σε ρόλο διακοσμητικού συντονιστή της… εθνικής προσπάθειας για το χρέος. Δεν γνωρίζω επίσης με τίνος τις πλάτες ο Στουρνάρας εγείρει αξιώσεις. Των ξένων δανειστών; Του Σόιμπλε προσωπικά; Ντόπιων αφεντικών που βλέπουν στο πρόσωπό του έναν εξαιρετικά… βολικό συνομιλητή; Αδιάφορο μου είναι. Χάρη στον Στουρνάρα όμως και στα καπρίτσια του η κυβέρνηση εμφανίζεται να σύρεται σε έναν αναγκαστικό ανασχηματισμό που θυμίζει κύκνειο άσμα μιας εξουσίας σε αποδρομή.
Αποσύροντας ή αποδυναμώνοντας τον Στουρνάρα, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά είναι σαν να παραδέχονται κατάμουτρα το λάθος τους και να ομολογούν στον ελληνικό λαό ότι τόσο καιρό τον κορόιδευαν. Η ειλικρίνεια, έστω και μεταχρονολογημένη, ασφαλώς και δεν βλάπτει. Κρίμα όμως. Γιατί ενδόμυχα οι περισσότεροι Ελληνες ευχόμασταν να κάνουμε εμείς το λάθος και όχι ο Σαμαράς, που μας υποσχέθηκε ότι τα δύσκολα τελείωσαν και έρχονται καλύτερες μέρες…
Η αποτυχία της οικονομικής πολιτικής και η επίσημη αποκαθήλωση του αρχιτέκτονά της είναι αδιαμφισβήτητα το κεντρικό μήνυμα του επερχόμενου ανασχηματισμού. Και θα είναι εξαιρετικά ηχηρό γιατί όλο αυτόν τον καιρό οι ιθύνοντες υποστήριζαν, και μάλιστα εμφατικά, ότι τα πάμε περίφημα…
Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο μήνυμα, που συνοψίζεται σε θρίαμβο μικροκομματικών συναλλαγών στον βωμό του ανέφικτου στόχου δημιουργίας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας 180 εδρών. Στο νέο κυβερνητικό σχήμα, που, να με θυμηθείτε, θα έχει πάνω από 50 νοματαίους, θα χωρέσουν και τυχοδιώκτες της πολιτικής σκηνής που αλλάζουν τα κόμματα σαν τα πουκάμισα με μοναδικό κριτήριο την πολιτική επιβίωσή τους. Στη πράξη, το πολυπληθές κυβερνητικό σχήμα θα παραπέμπει σε παρδαλό πολιτικό θίασο πολλών αποχρώσεων, από το βαθύ μπλε μέχρι το απαλό ροζ. Και άντε να δούμε ποιος θα καταφέρει να συντονίσει αυτό το ασκέρι…
Στη μεταπολιτευτική Ιστορία μας πολύ σπάνια πέτυχε μία κυβέρνηση υπό πίεση να αγοράσει ικανό πολιτικό χρόνο και να διορθώσει τα λάθη της προκειμένου να εξασφαλίσει την επανεκλογή της. Πολύ πιο συχνά οι εκβιαστικοί ανασχηματισμοί, και μάλιστα χωρίς το παραμικρό στοιχείο αιφνιδιασμού, αποδείχτηκαν πρώιμα πολιτικά μνημόσυνα…
Γιώργος Χαρβαλιάς