Στη Βρετανία ένας νέος άνθρωπος παραδίδει δωρεάν μαθήματα πολιτικής. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, αφού πρώτα έδωσε πνοή και φρεσκάδα στους Tories (ο πρώτος ηγέτης των Συντηρητικών με συγκεκριμένη οικολογική ατζέντα, υπέρ του γάμου των ομοφυλόφιλων ζευγαριών κ.ά.), δείχνει να γνωρίζει και τους κανόνες του διεθνούς παιγνίου. Οπως ο ίδιος τόνισε, ευρωπαϊκή ενοποίηση εις βάρος των συμφερόντων της Βρετανίας δεν μπορεί να πραγματωθεί με συναίνεσή του, αλλά και η έξοδος από το ευρωπαϊκό πλαίσιο -η Βρετανία απέχει από την ΟΝΕ- θα είναι εξόχως αρνητική για τα βρετανικά συμφέροντα. Μέσα από τη δέσμευσή του για το δημοψήφισμα του 2017 σχετικά με το αν θα παραμείνει η Βρετανία ή όχι στην Ε.Ε., ο Κάμερον επιδιώκει να δημιουργήσει μία α λα καρτ συμμετοχή στην Ε.Ε., κερδίζοντας από τα πλεονεκτήματα της Ενωσης στον οικονομικό και τον εμπορικό τομέα, δίχως όμως να αποδέχεται και τα βαρίδια αυτής στον τομέα της πολιτικής ολοκλήρωσης και της αύξησης του κεντρικού ελέγχου σε τομείς-άβατα για τη βρετανική πολιτική κουλτούρα, όπως για παράδειγμα το τραπεζικό σύστημα. Ποιος, αλήθεια, μπορεί να κατηγορήσει τον Βρετανό πρωθυπουργό για το ότι προνοεί για τα συμφέροντα του κράτους του;
Στις ΗΠΑ ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα ΙΙ θύμισε ξανά σε όλους μας τις κομβικές διαφορές μεταξύ ενός γνήσιου φιλελεύθερου λόγου και των νεοφιλελεύθερων επιχειρημάτων που έχουν κατακλύσει το δεξιό σκέλος του ρεπουμπλικανικού κόμματος, το κίνημα του Tea Party δηλαδή, αλλά και -φευ!- μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς. Το «Εμείς οι άνθρωποι» ακούστηκε ξανά, όπως και το «δικαίωμα στην ευτυχία», το «πρώτα οι άνθρωποι έναντι των αριθμών», το «ανάπτυξη και όχι λιτότητα» κ.ά. Απέναντι στο «δεν υφίσταται αυτό που ονομάζεται κοινωνία» της Θάτσερ πλέον αναδύεται ο αριστοτελικός λόγος του Ομπάμα, που επιχειρηματολογεί υπέρ της συλλογικής ευθύνης εις βάρος της ιδιώτευσης και υπέρ του έξυπνου και λειτουργικού κράτους απέναντι στο μονοδιάστατο «μικρό κράτος» της φριντμανικής εμμονικής προσέγγισης. Εν ολίγοις, η ομιλία του προέδρου των ΗΠΑ μάς θύμισε τους λόγους για τους οποίους αξίζει πραγματικά να ανήκουμε στη Δύση.
Στον ευρωπαϊκό πυρήνα, αντιθέτως, η πολιτική χωλαίνει. Για παράδειγμα, η Ισπανία και η Ελλάδα ανακαλύπτουν ξανά φορολογικά «συστήματα» των αρχών του 20ού αιώνα. Τα φαντάσματα των latifundistas στην Ισπανία και των κοτζαμπάσηδων στην Ελλάδα ριγούν με ηδονή και νοσταλγία «για τις εποχές των Αρπυιων που έρχονται ξανά», καθώς η μεσαία τάξη τσακίζεται, η μικρή ιδιοκτησία εξαϋλώνεται και ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας ριζοσπαστικοποιείται υποστηρίζοντας πολιτικοφανή μορφώματα ακραίων ορολογιών, ιδεολογιών και εφαρμογών. Σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη για την ώρα η λιτότητα αποφεύγεται, αλλά το κλειδί της ανάπτυξης ακόμα αναζητείται. Το μόνο ορθολογικό κράτος του ευρωπαϊκού πυρήνα σήμερα είναι η Γερμανία. Επειτα από τη μεσοσταθμική αύξηση του 3,4% σε μισθούς και συντάξεις το 2008, δόθηκε νέα αύξηση 3,2% πριν από λίγους μήνες. Σύνολο 6,6% μεσοσταθμικής αύξησης τα τελευταία τέσσερα χρόνια, μια εξέλιξη που ασφαλώς τονώνει την ανάπτυξη και δεν επιτρέπει στην ύφεση να απορυθμίσει την αγορά και την κοινωνία. Σε μια εποχή που οι Ευρωπαίοι πολιτικοί επιχειρηματολογούν στο εσωτερικό των κρατών τους υπέρ της δημοσιονομικής αυστηρότητας, η Γερμανία, ορθώς, επιδιώκει να υπερκεράσει το εμπόδιο της ύφεσης (Ride the Wave) υιοθετώντας την εναλλακτική πρόταση από αυτή της διαρκούς λιτότητας· την κεϊνσιανή ανάπτυξη.
Πριν από χρόνια ο αρχηγός της Εθνικής Αγγλίας Γκάρι Λίνεκερ είχε πει: «Τo ποδόσφαιρο είναι ένα απλό παιχνίδι. Είκοσι δύο άνδρες κυνηγούν μια μπάλα για 90 λεπτά και στο τέλος κερδίζουν οι Γερμανοί». Δεν ξέρω αν στο ποδόσφαιρο κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί, σίγουρα όμως στο ματς της λιτότητας… τους κερδίζουμε κατά κράτος!
Μ.Η.Τ. 232120