Η περίεργη υπόθεση παραβίασης της ιστοσελίδας και ηλεκτρονικών αρχείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ισοδυναμεί με «ξυπνητήρι» έγερσης από τον κρατικό λήθαργο σε θέματα κυβερνοασφάλειας. Αν και οι αρχικές ανησυχίες για hacking – κυβερνοεπίθεση φαίνεται ότι αναιρούνται με την επικράτηση της νεότερης εκδοχής περί εσκεμμένης διαρροής εγγράφων εκ των έσω, δεν επιτρέπεται εφησυχασμός. Κάτι που ίσως δεν συνέβη προχθές δεν σημαίνει ότι δεν θα συμβεί αύριο, παραλύοντας τις κρατικές υποδομές, την οικονομική ζωή και σχεδόν όλες τις καθημερινές δραστηριότητες.
Αλλωστε, σε αυτό ακριβώς το σημείο εντοπίζεται κι ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος. Η ευρεία κοινή γνώμη θεωρεί (λανθασμένα) ότι κυβερνοεπίθεση και πλήγμα στην κυβερνοασφάλεια σημαίνουν μόνον πρόσκαιρη διατάραξη της λειτουργίας του διαδικτύου. Και από τη στιγμή που οι περισσότεροι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για λόγους ψυχαγωγίας ή για ηλεκτρονική αλληλογραφία ή έστω για κάποιες τραπεζικές συναλλαγές, θεωρούν ότι η διακοπή του θα είναι πρόσκαιρη, χωρίς σοβαρές επιπτώσεις.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα, ο ορισμός δεν περιορίζεται σε αυτές τις ουσιώδεις ή επουσιώδεις ατομικές δραστηριότητες. Αφορά τη λειτουργία όλων των δικτύων (ενέργειας και επικοινωνιών), του συνόλου σχεδόν της οικονομικής δραστηριότητας (δημοσίων υπηρεσιών, τραπεζών, χρηματαγορών κ.λπ.) και ταυτόχρονα την υποδομή των νοσοκομείων, την οργάνωση της εθνικής άμυνας, την εκτέλεση των πτήσεων της πολιτικής αεροπορίας και φυσικά τις πάσης φύσεως αποθηκευμένες βάσεις δεδομένων. Πρακτικά, «κατεβαίνει ο διακόπτης» στα πάντα!
Η έκταση και ένταση της απειλής αποτυπώνονται με τον πιο αυθεντικό τρόπο σε μόλις προ δεκαπενθημέρου δηλώσεις του υπουργού Αμυνας των ΗΠΑ (και πρώην διευθυντή της CIA, πρώην προσωπάρχη του Λευκού Οίκου και πρώην διευθυντή του κομβικού Γραφείου Προϋπολογισμού) Λίον Πανέτα. Ο πεπειραμένος όσο λίγοι αξιωματούχος προειδοποίησε ότι «μια κυβερνοεπίθεση, που θα διαπραχθεί από άλλο κράτος ή ακραίες εξτρεμιστικές ομάδες, θα μπορούσε να είναι τόσο καταστροφική, όπως η τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου. Μια τέτοια καταστροφική κυβερνοτρομοκρατική επίθεση θα μπορούσε να παραλύσει σχεδόν το έθνος». Ο κ. Πανέτα, αφού υπερασπίστηκε την ελευθερία στο διαδίκτυο και την προσφορά του στην ανάπτυξη της οικονομίας, υπογράμμισε δύο πρόσφατα περιστατικά: το πρώτο, στις ΗΠΑ, όπου πλήθος χρηματοπιστωτικών οργανισμών χτυπήθηκε ταυτόχρονα, σε πρωτοφανή κλίμακα και με μεγάλη ταχύτητα σε αντίθεση με τις ως τώρα ασυντόνιστες, ολιγάριθμες και αργές κυβερνοεπιθέσεις. Το δεύτερο, στη Σαουδική Αραβία, όπου ιός κατέστρεψε 30.000 (!) ηλεκτρονικούς υπολογιστές στις μεγάλες εταιρίες πετρελαιοειδών μέχρι να εντοπιστεί και να εξουδετερωθεί, ενώ κάτι παρόμοιο συνέβη και στο Κατάρ.
Στην Ελλάδα, με την εξαίρεση των προληπτικών μέτρων στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας και σε ορισμένες από τις μεγάλες τράπεζες, οι προειδοποιήσεις του Λ. Πανέτα ακούγονται σχεδόν εξωτικές. Τα μέτρα κυβερνοάμυνας είναι περιορισμένα και μόλις τώρα αρχίζουν να ακολουθούνται διαδικασίες που προτείνονται από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Η δε συγκυρία της οικονομικής κρίσης, η έλλειψη ενός ενιαίου οργάνου εκτίμησης απειλών και ασφάλειας, καθώς και η μη ανακάλυψη των ενόχων διαφόρων διαρροών επιτείνουν την ανησυχία.
Μ.Η.Τ. 232120