Ας υποθέσουμε ότι με έναν μαγικό τρόπο τα πάντα γύρω μας, μέσα μας και σχετικά με εμάς αλλάζουν. Η κοινωνία αντέχει, η οικονομία παίρνει τα πάνω της, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας με μισθούς και πρόνοιες δυτικού κράτος και όχι ημερομίσθια βικτοριανής εποχής ανθρακωρύχων στη Βόρεια Αγγλία. Μετά τι; Ποιο το σχέδιο της επόμενης ημέρας;
Υπάρχει πρόνοια ρεαλιστικής εφαρμογής ώστε να γίνει το ελληνικό κράτος μια σύγχρονη δυτική αστική δημοκρατία ή απλώς περιμένουμε το πλήρωμα του χρόνου για να επιστρέψουμε πάλι ξανά πίσω στις ημέρες της μνημειώδους βαλκανομπααθικής αναποτελεσματικότητας; Υπάρχει μέριμνα να μειωθεί η γραφειοκρατία ή θα συνεχίσει το κράτος να αναγκάζει σαδιστικά τους πολίτες να στριμώχνονται σε διαδρόμους δημόσιων υπηρεσιών για να πληρώσουν τις υπέρμετρα κοστολογημένες υποχρεώσεις τους; Θα χρησιμοποιηθεί ποτέ άραγε η φορολογία ως εμβρυουλκό ανάπτυξης, όπως γίνεται σχεδόν σε κάθε δυτικό κράτος, ή θα συνεχίσουμε να βαδίζουμε στον δρόμο που χάραξε ο Ιωάννης ο Ακτήμονας στη μεσαιωνική Αγγλία; Υπάρχει πρόνοια ώστε τα κέντρα των πόλεων της χώρας να αποκτήσουν τις έστω βασικές υποδομές αστικών χρήσεων;
Ατομα με κινητικά προβλήματα να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τη βόλτα τους; Τυφλοί συμπολίτες μας να έχουν την ευκαιρία να κατέβουν στο κέντρο μόνοι τους, δίχως τη βοήθεια κάποιου συγγενή ή φίλου;
Θεμελιώδη αστικά δικαιώματα δηλαδή, που σε όλο τον δυτικό κόσμο αποτελούν μέρος της καθημερινότητας των πολιτών και μόνον εδώ αναδεικνύονται σε ζητούμενο «πολιτικών στοχεύσεων με προοπτική μέλλοντος» που εκφωνούνται από τα προεκλογικά μπαλκόνια.
Υπάρχει πρόνοια οι άριστοι να ασχοληθούν με την αναμόρφωση του δημόσιου τομέα; Να θεσπιστεί το μέτρο των μόνιμων γενικών γραμματέων, που θα παρέχουν τη συνέχιση του κράτους με την παρουσία τους, ή θα διατηρηθεί το φαινόμενο των επί παντός επιστητού «τεχνοκρατών», έτοιμων να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους από τις μεθόδους καλλιέργειας του υδρόφιλου βάμβακος μέχρι του πώς να μην κόβει στο χτύπημα το αβγολέμονο; Υπάρχει η πρόνοια να βοηθηθούν οι νέοι στα πρώτα επιχειρηματικά τους βήματα με γενναίες φοροαπαλλαγές ή αυτό θεωρείται κρατισμός; Υπάρχει η διάθεση να παρέμβει το κράτος δραστικά ώστε να δομήσει συνθήκες ουσιαστικού ανταγωνισμού, ενός σύγχρονου παραγωγικού δηλαδή μοντέλου που οι πάροχοι θα διαγκωνίζονται για την εισαγωγή στην αγορά ποιοτικότερων αγαθών σε χαμηλότερες τιμές, ή θα συνεχίσει, ομολογουμένως με αξιοζήλευτη επιτυχία, να είναι ο Πόντιος Πιλάτος που διαρκώς νίπτει τας χείρας του για οτιδήποτε συμβαίνει στο εσωτερικό και απλώς συλλέγει φόρους από ό,τι κινείται ή αναπνέει; Θα συνεχίσει ο κορμός αυτού του τόπου, πανεπιστημιακοί, δικαστικοί, ιατροί, να λαμβάνει μισθούς ντροπής;
Αλήθεια, ποια η λογική να τοποθετείται η πρωτοπορία του κράτους οικονομικά και ηθικά στις καλένδες, ενώ χρειάζονται επειγόντως νέες εφαρμογές για να προχωρήσουμε πιο πέρα από το τέλμα της ύφεσης;
Ποιοι θα είμαστε όταν αυτή η κρίση τελειώσει; Ας μη νομίζει κανείς ότι απευθύνω την ερώτηση αυτή γιατί θεωρώ ότι η κρίση θα τελειώσει σύντομα. Πιστεύω βαθιά όμως ότι η μοναδική περίπτωση να μη βιώσουμε ξανά τα σημερινά αδιέξοδα είναι να οικοδομηθούν θεσμοί και πλαίσιο λειτουργίας με όρους σύγχρονης αστικής δημοκρατίας. Διαφορετικά, στον επόμενο κύκλο κρίσης που θα πλήξει τη Δύση θα είμαστε ξανά ο αδύναμος κρίκος. Κι αν κάτι οφείλει να γίνει τώρα, είναι να θωρακισθεί το κράτος για την επόμενη κρίση. Ετσι λειτουργούν τα ορθολογικά κράτη, έτσι δεν λειτουργήσαμε ποτέ εμείς έως σήμερα, και τα αποτελέσματα της αστοχίας είναι ορατά.