Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει αισθανθεί έστω μία φορά στη ζωή του πόνο στη μέση. Συνήθως, ο πόνος στη μέση δεν είναι κάτι ανησυχητικό και υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Για μερικούς ωστόσο ανθρώπους, ο πόνος στη μέση είναι χρόνιος, που σημαίνει ότι διαρκεί περισσότερο από 12 εβδομάδες ή επανεμφανίζεται συχνά. Σε αυτή την περίπτωση, είναι πολύ πιθανό να υποβόσκει κάτι πιο ανησυχητικό.
Αν και ο πόνος στη μέση μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, όπως μυϊκή καταπόνηση, κακή στάση σώματος ή κάποια απότομη κίνηση, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν αποκλείεται να έχει τις ρίζες του σε κάποια πάθηση της σπονδυλικής στήλης. Η σπονδυλική στήλη είναι μια περίπλοκη δομή που αποτελείται από σπονδύλους, μεσοσπονδύλιους δίσκους, νεύρα, μύες και συνδέσμους που συνεργάζονται αρμονικά για να παρέχουν στήριξη, ευλυγισία και προστασία του νωτιαίου μυελού. Όταν οποιοδήποτε από αυτά τα δομικά στοιχεία υποστεί βλάβη, ερεθισμό ή εκφυλισμό με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να εμφανιστεί πόνος στη μέση.
Συχνότερες αιτίες πόνου στη μέση
Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
Ανάμεσα στους σπονδύλους βρίσκονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, οι οποίοι λειτουργούν διευκολύνοντας την κίνηση των σπονδύλων και απορροφώντας τους κραδασμούς. Κάθε μεσοσπονδύλιος δίσκος αποτελείται από έναν μαλακό πηκτοειδή πυρήνα και ένα εξωτερικό σκληρό περίβλημα που ονομάζεται ινώδης δακτύλιος. Η δισκοκήλη ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου προκύπτει όταν ο μαλακός πυρήνας ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου προβάλλει μέσω του σκληρού εξωτερικού περιβλήματος, προκαλώντας συμπίεση και ερεθισμό στα γειτονικά νεύρα. Η δισκοκήλη εμφανίζεται συχνότερα στην περιοχή της μέσης, προκαλώντας πόνο στη μέση που μπορεί να ακτινοβολεί στα κάτω άκρα, μούδιασμα και αδυναμία στα πόδια. Η πάθηση αυτή συνδέεται συνήθως με τη φυσιολογική φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων λόγω γήρανσης, αλλά μπορεί να επιδεινωθεί από παράγοντες όπως το υπερβολικό σωματικό βάρος, η απαιτητική σωματική εργασία και η κληρονομικότητα. Η αντιμετώπιση της δισκοκήλης μπορεί να είναι συντηρητική, με φαρμακευτική αγωγή και φυσικοθεραπεία, ή χειρουργική με μικροδισκεκτομή, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και την ανταπόκριση του ασθενούς στα συντηρητικά μέτρα αντιμετώπισης.
Σπονδυλική στένωση
Η σπονδυλική στένωση είναι μια πάθηση κατά την οποία παρατηρείται στένωση του σπονδυλικού σωλήνα στην αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα την συμπίεση του νωτιαίου μυελού ή/και των νεύρων. Αυτή η στένωση συνήθως οφείλεται σε εκφυλιστικές αλλαγές της σπονδυλικής στήλης, όπως η ανάπτυξη οστεοφύτων και η πάχυνση των συνδέσμων. Εάν η πάθηση εκδηλωθεί στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, τα συμπτώματα που βιώνει ο ασθενής είναι πόνος στη μέση, αίσθημα βάρους και αδυναμία στα πόδια, που επιδεινώνονται κατά το περπάτημα και ανακουφίζονται όταν ο ασθενής είναι σε καθιστή θέση, καθώς και μυρμήγκιασμα ή αίσθηση καψίματος στα κάτω άκρα. Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική, με χρήση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και φυσικοθεραπείας, ή χειρουργική με μικροαποσυμπίεση η οποία αποσκοπεί στην απελευθέρωση των συμπιεσμένων νευρικών δομών, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και την ανταπόκριση του ασθενούς στις αρχικές θεραπείες.
Σπονδυλολίσθηση
Η σπονδυλολίσθηση είναι μια πάθηση που εκδηλώνεται στην περιοχή της μέσης και χαρακτηρίζεται από την ολίσθηση του ενός σπονδύλου πάνω στον υποκείμενο σπόνδυλο, προκαλώντας χρόνιο πόνο. Συχνά ξεκινά από σπονδυλόλυση, δηλαδή ρήξη του οστού μεταξύ των αρθρικών αποφύσεων, που μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια και περαιτέρω μετατόπιση. Τα κύρια αίτια περιλαμβάνουν κατάγματα καταπόνησης από επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς, σοβαρούς τραυματισμούς και γενετική προδιάθεση. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν έντονη οσφυαλγία ή ισχιαλγία, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η πάθηση ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια ακτινολογικού ελέγχου. Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική, με φυσικοθεραπεία και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ή χειρουργική, με στόχο τη σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Η κατάλληλη χειρουργική τεχνική επιλέγεται με βάση τον τύπο της παραμόρφωσης, δηλαδή μπορεί είτε να πραγματοποιηθεί οσφυϊκή σπονδυλοδεσία είτε ελάχιστα επεμβατική διατρηματική διασωματική σπονδυλοδεσία με κλωβό.
Εκφυλιστική νόσος μεσοσπονδύλιου δίσκου
Η εκφυλιστική νόσος μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μια πάθηση που προκύπτει από τη σταδιακή φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων λόγω της γήρανσης και των εκφυλιστικών αλλοιώσεων. Καθώς οι δίσκοι χάνουν την ελαστικότητά τους και την περιεκτικότητά τους σε νερό, γίνονται λιγότερο αποτελεσματικοί στην απορρόφηση των κραδασμών και στην παροχή σταθερότητας στη σπονδυλική στήλη. Αυτή η εκφύλιση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο πόνο στη μέση, δυσκαμψία και μειωμένη κινητικότητα. Η εκφυλιστική νόσος μεσοσπονδύλιου δίσκου είναι μια προοδευτική πάθηση που μπορεί να πυροδοτήσει την εμφάνιση άλλων παθήσεων σπονδυλικής στήλη, όπως η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου και η σπονδυλική στένωση. Αν και δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα, όσοι βιώνουν πόνο συχνά παρατηρούν βελτίωση με συντηρητική θεραπεία που περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, τροποίηση των δραστηριοτήτων και λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Εάν ωστόσο η πάθηση έχει συμβάλλει στην εκδήλωση δισκοκήλης ή σπονδυλικής στένωσης δεν αποκλείεται να χρειαστεί η χειρουργική αποκατάσταση του προβλήματος.
Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στη μέση;
Ο πόνος στη μέση θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αντιμετωπίζεται στοχευμένα κι εξατομικευμένα. Αφού πραγματοποιηθεί λεπτομερής αξιολόγηση της πάθησης του ασθενούς, κατανοηθεί πλήρως η καθημερινή του ρουτίνα και οι λειτουργικές του ανάγκες, διαμορφώνεται το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο. Το πλάνο αυτό σε πολλές περιπτώσεις συνίσταται από συντηρητικά μέτρα αντιμετώπισης, όπως εξειδικευμένα προγράμματα φυσικοθεραπείας και αποκατάστασης, τροποποιήσεις ορισμένων δραστηριοτήτων, σωματική άσκηση και εκπαίδευση πάνω στην υιοθέτηση σωστής στάσης σώματος. Εάν ο πόνος στη μέση επιμένει, άλλη μια λύση είναι οι επισκληρίδιες περινευρικές εγχύσεις που προσφέρουν άμεση ανακούφιση.
Τον τελικό λόγο ωστόσο εάν το πρόβλημα επιμένει και τα συμπτώματα δε βελτιώνονται είναι η χειρουργική επέμβαση. Πάντα γίνεται προσπάθεια εφαρμογής της λιγότερο επεμβατικής προσέγγισης, αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η νευροπλοήγηση και η ρομποτική χειρουργική σπονδυλικής στήλης, όταν βέβαια αυτό είναι εφικτό. Σκοπός είναι η προσαρμογή της θεραπείας στις ανάγκες του κάθε ανθρώπου, αντί να εφαρμόζεται μια γενική θεραπεία σε όλους τους ασθενείς. Ένας εξειδικευμένος Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης είναι σε θέση να εφαρμόσει τις πιο σύγχρονες θεραπευτικές τεχνικές για την ανακούφιση κάθε συμπτώματος που προέρχεται από παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.
Μ.Η.Τ. 232120