Οι Κύπριοι ενέκριναν το έργο χθες στο υπουργικό συμβούλιο. Απομένει τώρα η τελική διαπραγμάτευση με την Αθήνα. Πιέζει η Κομισιόν
Δεν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη ντροπή από το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου έριζαν το τελευταίο μεγάλο χρονικό διάστημα, με κύριο διακύβευμα το ποια πλευρά θα πληρώσει το γεωπολιτικό «μάρμαρο», σε περίπτωση που το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου θα καταστεί «θύμα» γεωπολιτικών εξελίξεων και δεν θα ολοκληρωθεί. Με άλλα λόγια, εάν τα εμπόδια που θα εγείρει η Τουρκία, τώρα και στο μέλλον, θα οδηγήσουν σε ματαίωση του έργου, καθώς για το συγκεκριμένο θέμα είχαν οριστεί συμβατικές ρήτρες.
- Από τον Νικ. Σταυρουλάκι
Το κρίσιμο στρατηγικά έργο τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο έφθασε στο χείλος της ματαίωσης, με τον Ν. Χριστοδουλίδη να καταφθάνει σήμερα (Τετάρτη 18/9) στην Αθήνα. Ο Κύπριος Πρόεδρος το βράδυ θα παρακολουθήσει συναυλία στο Ηρώδειο για τα 50 χρόνια τουρκικής κατοχής στην Κύπρο και αύριο θα συζητήσει με τον πρωθυπουργό τις εξελίξεις στο θέμα του καλωδίου.
Τελικά χθες, στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στην Κύπρο, με τη συμμετοχή αρμόδιων παραγόντων και από την Ελλάδα, αποφασίσθηκε να δοθεί μετά κόπων και βασάνων το «πράσινο φως» και το λεγόμενο «γεωπολιτικό ρίσκο» να κατανεμηθεί ισοβαρώς σε ποσοστό 50%-50% μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας. Να σημειωθεί ότι την επιβάρυνση αυτή θα καλούνται να πληρώσουν οι καταναλωτές ενέργειας σε Ελλάδα και Κύπρο, με την τιμή του ρεύματος να εκτινάσσεται στα ύψη. Μέχρι χθες η παραπάνω κατανομή ήταν 63% για τους καταναλωτές στην Κύπρο και 37% για τους καταναλωτές στην Ελλάδα, ενώ με τη νέα απόφαση ο διαμοιρασμός του κόστους κατέστη ισοβαρής σε ποσοστό 50%-50%, σε περίπτωση που δεν λειτουργήσει η διασύνδεση. Παράλληλα πίεζε και ο χρόνος, με την Κομισιόν να προειδοποιεί ότι θα ανακαλέσει την από πλευράς της χρηματοδότηση του έργου στο ποσοστό που είχε συμφωνηθεί συμβατικά, εάν οι εργασίες δεν προχωρήσουν ικανοποιητικά.
Ανάλογες προειδοποιήσεις είχε εξαγγείλει και η γαλλική εταιρία NEXANS, που έχει αναλάβει την υλοποίηση του έργου. Η NEXANS με επιστολή της στα τέλη Αυγούστου 2024, που δημοσιοποίησε ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) στην Ελλάδα, προειδοποιούσε ότι «εάν μέχρι την Παρασκευή 31 Αυγούστου 2024 δεν έχει λάβει την τελική εντολή για τις εργασίες καλωδιακής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, είτε εάν δεν έχει επιλυθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο, τότε στις 2 Σεπτεμβρίου 2024 θα αναστείλει τις εργασίες της, επιρρίπτοντας την κύρια ευθύνη στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ).
Παράλληλα η Ευρ. Επιτροπή είχε αποστείλει τελεσίγραφο στις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου, με συνέπεια να χτυπήσει συναγερμός στα δύο κυβερνητικά σχήματα. Αποτέλεσμα αυτής της πιεστικής κατάστασης ήταν η Ελλάδα να αναγγείλει τον προηγούμενο μήνα τις γνωστές έρευνες ανοιχτά της Κάσου, που διεκόπησαν βίαια, όταν ο τουρκικός στόλος ανέκοψε κάθε πιθανότητα άμεσης συνέχισης του έργου. Η Αθήνα ανακοίνωσε ότι το ιταλικό ερευνητικό σκάφος «Levoli Relume» «ολοκλήρωσε τις εργασίες του (με τουρκική άδεια), με το ερώτημα που προκύπτει να είναι “πώς νοείται η ολοκλήρωση ενός έργου μήκους 900 χιλιομέτρων, επειδή ολοκληρώθηκαν οι έρευνες σε ένα σημείο του;”»!
Μ.Η.Τ. 232120