Η νέα πρόεδρος κατά την ορκωμοσία της αφαίρεσε προκλητικά το «Βόρεια» και η ελληνική κυβέρνηση, που ως αντιπολίτευση είχε καταγγείλει τη συμφωνία, εκλιπαρεί τώρα να την εφαρμόσει
Μείζονα πρόκληση σε βάρος της Ελλάδας «με το καλημέρα» της νέας ηγεσίας στα Σκόπια συνιστά η ενέργεια της νέας προέδρου Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, η οποία κατά τη χθεσινή τελετή ορκωμοσίας της (12/5) στη Σκοπιανή Βουλή, κατά την ανάγνωση του όρκου για την κατάληψη του ανώτατου αξιώματος, αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία», παρά το γεγονός ότι στο αρχικό κείμενο του όρκου αναφερόταν ως όνομα το «Βόρεια Μακεδονία»!
- Από τον Νίκο Σταυρουλάκι
Στη χλιαρή αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και στην ανακοίνωση που εκδόθηκε λίγες ώρες αργότερα τηρείται ο γνωστός ηττοπαθής καθωσπρεπισμός, τη στιγμή που η νέα σκοπιανή ηγεσία δείχνει απροκάλυπτα τις προθέσεις της και τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύει να πολιτευθεί απέναντι στη χώρα μας. Τον όρκο ανέγνωσε ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής Γιόβαν Μίτρεσκι και η νέα πρόεδρος κατά την επανάληψη των φράσεων παρέλειψε τον όρο «Βόρεια», προκαλώντας αμηχανία στο Σώμα αλλά και την αποχώρηση από την αίθουσα της Ελληνίδας πρέσβειρας Σοφίας Φιλιππίδου, που είχε προσκληθεί να παρακολουθήσει την τελετή.
Το βουλγαροκίνητο εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE, από το οποίο προέρχεται η 71χρονη καθηγήτρια Νομικής Σιλιάνοφσκα, επικράτησε κατά κράτος όχι μόνο στις προεδρικές εκλογές, αλλά και στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την ίδια μέρα, Τετάρτη (8/5), στη γειτονική χώρα. Η Σιλιάνοφσκα εξελέγη στον επαναληπτικό δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με ποσοστό 65%, ενώ στις βουλευτικές εκλογές το VMRO-DPNME του νέου πρωθυπουργού Κρίστιαν Μίτσκοσκι επικράτησε με το σαρωτικό ποσοστό 43%, καταλαμβάνοντας 58 από τις 120 έδρες στη Βουλή (έναντι 44 εδρών στο προηγούμενο Σώμα), ακουμπώντας το όριο της αυτοδυναμίας.
Παραβίαση του Συντάγματος
Με τη στάση αυτή η Σιλιάνοφσκα τινάζει στον αέρα τη Συμφωνία των Πρεσπών, την οποία επικαλείται στην ανακοίνωσή του το ΥΠΕΞ στην Αθήνα, παρά το γεγονός ότι η σημερινή κυβέρνηση, ως αντιπολίτευση, την είχε καταγγείλει. Στην ανακοίνωση τονίζεται ειδικά ότι η πράξη της νέας προέδρου της πΓΔΜ παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Σύνταγμα της γείτονος, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Τονίζεται περαιτέρω ότι «η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου».
Η ανακοίνωση καταλήγει με τη χλιαρή επισήμανση ότι «η Ελλάδα δηλώνει κατηγορηματικά πως η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και, κυρίως, από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα αποδέχθηκε τη Συμφωνία των Πρεσπών προκειμένου να συναινέσει στην ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ – Ε.Ε.
Ωστόσο, η νέα σκοπιανή ηγεσία δεν κρύβει τις προθέσεις της ούτε τους δεσμούς της με τη Σόφια, που πανηγυρίζει για τη νίκη του VMRO-DPMNE. Σύμφωνα με δηλώσεις της Σιλιάνοφσκα, θα δρομολογήσει, μέσω της νέας κυβέρνησης, αλλαγή του Σκοπιανού Συντάγματος, ώστε να αναγνωριστεί «εθνική βουλγαρική μειονότητα», προκειμένου να αρθούν όλες οι επιφυλάξεις της Σόφιας. Η Βουλγαρία έχει αποδώσει περίπου 120.000 βουλγαρικά διαβατήρια σε πολίτες των Σκοπίων, σε μία προσπάθεια εκβουλγαρισμού της χώρας, ενώ έχει θέσει βέτο στην ένταξη των Σκοπίων στην Ε.Ε., εάν δεν ικανοποιηθεί το αίτημα αναγνώρισης της μειονότητας. Ο,τι, δηλαδή, δεν τολμά ούτε καν να αρθρώσει η ελληνική κυβέρνηση.
Το VMRO και προσωπικά η Σιλιάνοφσκα, αλλά και ο νέος πρωθυπουργός, δήλωναν και προεκλογικά ότι θα αντισταθούν στις εξωτερικές πιέσεις και πως θέλουν να υπάρξει πρόοδος στον διάλογο με τη Σόφια. Σε αντίδρασή της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάλεσε τη νέα ηγεσία να εφαρμόσει πιστά τη Συμφωνία των Πρεσπών.