Δικαιολογίες από ΥΕΘΑ για το μνημόνιο με ΗΠΑ

Αντίδραση από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Αποστράτων: «Τι δουλειά έχουν οι Ελληνες στον στρατό των ΗΠΑ σε οποιοδήποτε σημείο της Ευρώπης;»

Να καθησυχάσει επιχειρεί το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, σχετικά με το ενδεχόμενο συμμετοχής Ελλήνων αξιωματικών σε στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην Ουκρανία. Μετά την έκταση που πήρε από χθες το θέμα του σχετικού μνημονίου Ελλάδας – ΗΠΑ, το οποίο η «δημοκρατία» είχε πρωτοσέλιδο, το υπουργείο ανακοίνωσε ότι: «Τα μνημόνια προωθούν απολύτως το εθνικό συμφέρον και γίνονται με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς.

• Από τον Βασίλη Γαλούπη

Συμβάλλουν στην εδραίωση της στρατηγικής αμυντικής εταιρικής σχέσης Ελλάδος – ΗΠΑ και στην εμπέδωση διεθνώς του ρόλου της χώρας μας ως παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Προβλέπεται η δυνατότητα τοποθέτησης δύο Ελλήνων στρατιωτικών σε θέσεις της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, όπως και η δυνατότητα τοποθέτησης/απόσπασης τριών Ελλήνων στρατιωτικών σε μονάδες της USAREUR (των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη). Στόχος, η απόκτηση πολύτιμης εμπειρίας στα αντίστοιχα επιτελεία, όπως και απαραίτητης τεχνογνωσίας για τη μεταρρύθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων στη χώρα μας, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του 21ου αιώνα. Πρόκειται για άσκηση μονομερούς δικαιώματος της Ελλάδας, καθώς η τοποθέτησή τους γίνεται σε μη αμοιβαία βάση και οι ΗΠΑ δεν αποκτούν αξίωση τοποθέτησης ανάλογου προσωπικού στις Ενοπλες Δυνάμεις της χώρας μας.

Η διαδικασία συνομολόγησης ξεκίνησε, αναφορικά με τη συμφωνία τοποθέτησης δύο Ελλήνων στρατιωτικών σε θέσεις στη Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, το 2019, ενώ για την τοποθέτηση/απόσπαση τριών Ελλήνων στρατιωτικών σε μονάδες της USAREUR (των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη) ξεκίνησε το 2015, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Και η δεύτερη συμφωνία κρίθηκε εθνικά συμφέρουσα από την παρούσα κυβέρνηση και συνεχίσθηκε η διαδικασία για την ολοκλήρωσή της».

Ομως, πουθενά στο μνημόνιο που κατατέθηκε στη Βουλή προς κύρωση δεν υπάρχει ειδικός αριθμητικός περιορισμός για «δύο ή τρεις Ελληνες αξιωματικούς» σε επιχειρησιακές δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη, όπως αναφέρει το υπουργείο, ενώ είναι ξεκάθαρο από συγκεκριμένα άρθρα ότι επιτρέπεται η αποστολή σε εμπόλεμες ζώνες, εφόσον δώσει τη συγκατάθεσή της η ελληνική πλευρά. Επίσης, στο μνημόνιο μη αμοιβαίας συμμετοχής που κατατέθηκε στη Βουλή δεν υπάρχει καμία αναφορά σε έτη όπως το 2019 ή το 2015, αλλά μόνο στην αρχική συμφωνία του Ιουλίου 2022.

Για το μνημόνιο αντέδρασε χθες η Πανελλήνια Ομοσπονδία Απόστρατων Αξιωματικών, η οποία μεταξύ άλλων συσχετίζει τη συμφωνία με τον πόλεμο στην Ουκρανία: «Την 4η Μάρτη 2024 δημοσιεύτηκε ότι ο Γάλλος αρχηγός του Επιτελείου Αμυνας, στρατηγός Τιερί Μπουργκάρντ, ξεκίνησε ένα τολμηρό βήμα, γράφοντας στους ομολόγους του σε όλο το ΝΑΤΟ, προτείνοντας τον σχηματισμό ενός “συνασπισμού των πρόθυμων”, με στόχο την ανάπτυξη στρατιωτών στην Ουκρανία. Φαίνεται ότι κάμφθηκαν όποιες αντιστάσεις και αντιρρήσεις, και βρέθηκε το όχημα που ενδέχεται να τροφοδοτεί απανταχού στην οικουμένη στρατεύματα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Αραγε, για ποιον λόγο και για ποιον σκοπό; Ποιον και τι θα εξυπηρετήσουν; Ρητορικές οι ερωτήσεις».

Και συνεχίζει με συγκεκριμένη αναφορά στο μνημόνιο: «Το βασικό ερώτημα που γεννάται είναι: τι δουλειά έχουν οι Ελληνες στρατιωτικοί εκτός συνόρων, και δη στον στρατό των ΗΠΑ, για πολεμικές επιχειρήσεις που έχει αναλάβει ή θα αναλάβει (;) στο μέλλον ο στρατός των ΗΠΑ σε οποιοδήποτε σημείο της Ευρώπης, για τον σφαγιασμό άλλων λαών; (…) Γιατί η κυβέρνηση συνυπογράφει περαιτέρω εμπλοκή στρατιωτικού προσωπικού σε πολεμικές επιχειρήσεις;».

Σφοδρή κριτική από τα κόμματα, εξαίρεση το ΠΑΣΟΚ

Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση άσκησε σχεδόν σύσσωμη η αντιπολίτευση, κατηγορώντας την πως με τα επίμαχα μνημόνια συνεργασίας με το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας επί της ουσίας ανοίγει κερκόπορτα στη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο της Ουκρανίας. Παρά τις σχετικές διαβεβαιώσεις που παρείχε το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, τα κόμματα δεν πείστηκαν, πλην του ΠΑΣΟΚ, που υπήρξε και το μοναδικό κόμμα που είπε «ναι» στις συμφωνίες. Τα μνημόνια συνεργασίας πάντως εγκρίθηκαν μόνο με τις ψήφους της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, με τον ΣΥΡΙΖΑ, διά στόματος Θεόφιλου Ξανθόπουλου, να ζητά από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε δήλωση για μη συμμετοχή Ελλήνων σε σύρραξη, η οποία θα τη δεσμεύει σε ηθικό και πολιτικό επίπεδο, όπως ανέφερε, ώστε να αποδείξει ότι δεν υπάρχουν άλλοι σχεδιασμοί.

«Αυτό που μας θορυβεί είναι η πιθανότητα μέσα από αυτή τη συμφωνία να τοποθετηθεί ελληνικό προσωπικό στην Ουκρανία. Είμαστε κάθετα αντίθετοι με αυτή την προοπτική, όπως και με την αποστολή όπλων στην Ουκρανία» είπε η Ραλλία Χρηστίδου, ενώ πύρινα βέλη στην κυβέρνηση εξαπέλυσε και η Νέα Αριστερά, με τη Σία Αναγνωστοπούλου να εγκαλεί την κυβέρνηση για «τη βιασύνη που επέδειξε για να φέρει προς ψήφιση τα μνημόνια» και να θέτει το ερώτημα απευθυνόμενη στα κυβερνητικά έδρανα πως «αν ζητηθεί από τις ΗΠΑ η αποστολή Ελλήνων στρατιωτικών σε εμπόλεμες ζώνες, έχει κανείς αμφιβολία ότι η Ελλάδα δεν θα συναινέσει αμέσως;» «Πόσο αμερικανόδουλοι πια; Θα στείλετε στην κρεατομηχανή της Ουκρανίας τα Ελληνόπουλα; Πρώτα θα στείλει ο πρωθυπουργός το παιδί του και ο υπουργός Αμυνας και μετά τα Ελληνόπουλα» ανέφερε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, ενώ η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου κατήγγειλε ότι η χώρα εμπλέκεται σε επιθετικούς πολέμους. Σκληρή κριτική άσκησε και ο Περισσός, με τον Θανάση Παφίλη να κάνει λόγο για δύο μνημόνια «ακραίου αίσχους».

«Ναι» με αστερίσκο

Το ΠΑΣΟΚ, από την άλλη, είπε «ναι» στα μνημόνια, με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο του κόμματος Μιχάλη Κατρίνη να υπογραμμίζει πως αυτή η στάση δεν αποτελεί «λευκή επιταγή» στις αποφάσεις που παίρνει η κυβέρνηση για τα εθνικά και αμυντικά ζητήματα. Η κυβέρνηση πάντως, απαντώντας στα ομαδικά πυρά, πρόβαλε το άρθρο των μνημονίων που αναφέρει πως «το συμβαλλόμενο Μέρος Υποδοχής (υπουργείο Αμυνας ΗΠΑ) δεν θα τοποθετηθεί ή θα συνεχίζει να διατηρεί το Ελληνικό Προσωπικό Αμυνας σε θέσεις όπου είναι δυνατόν να υπάρξουν άμεσες εχθροπραξίες ή που έχουν ήδη αρχίσει, εκτός εάν εγκριθούν εγγράφως από αμφότερα τα μέρη, δηλαδή και από το Μητρικό Συμβαλλόμενο Μέρος (ελληνική κυβέρνηση) και από το Συμβαλλόμενο Μέρος Υποδοχής (υπουργείο Αμυνας ΗΠΑ)».