Στις 13 Οκτωβρίου 1904 άφηνε την τελευταία του πνοή ο ήρωας του αγώνα για τη Μακεδονία μας Παύλος Μελάς. Επεσε στη Στάτιστα (τωρινή ονομασία «Μελάς Καστοριάς») από βόλι Τούρκου. Γεννήθηκε το 1870 στη Μασσαλία της Γαλλίας. Ηταν ο γιος του πλούσιου εμπόρου, φλογερού πατριώτη και μεγαλοϊδεάτη πολιτικού Μιχαήλ Μελά και εγγονός του μέλους της Φιλικής Εταιρείας Γεωργίου Μελά.
Ο Παύλος Μελάς τίμησε το οικογενειακό όνομα με το παραπάνω. Εγινε αξιωματικός, ολοκληρώνοντας τις στρατιωτικές σπουδές του στη Σχολή Ευελπίδων, έγινε μέλος της Εθνικής Εταιρείας και αγωνίστηκε με τα όπλα για την ελληνικότητα της Μακεδονίας μας πολεμώντας τους Βούλγαρους κομιτατζήδες και όσους κατά καιρούς συμμαχούσαν με αυτούς.
Αυτή η συγκλονιστική προσωπικότητα, που αποτελεί πρότυπο για κάθε ενσυνείδητο Ελληνα, παραμένει άγνωστη σε πολλούς. Το πέρασμα του Παύλου Μελά από τους βαλτοτόπους της Μακεδονίας, η εθνική δράση του ως αντάρτης, αλλά και το σύνολο της προσπάθειας των Ελλήνων να ελευθερώσουν το βόρειο κομμάτι της πατρίδας μας, ο θρυλικός Μακεδονικός Αγώνας, δεν διδάσκονται στα σχολεία.
Σποραδικές αναφορές μόνο γίνονται κι αυτές πολύ συγκρατημένα, μην τυχόν και ενοχληθούν οι Βούλγαροι γείτονές μας, οι Σκοπιανοί και οι Τούρκοι που κατείχαν τότε τα ελληνικά εδάφη για τα οποία αγωνίστηκαν οι Μακεδονομάχοι.
Η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, τα πανεπιστήμια, η Βουλή, ο συστημικός πολιτικός κόσμος επιλέγουν να αφήνουν τούτο το σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης Ιστορίας μας εκτός των φώτων της δημοσιότητας, εκτός συζήτησης, σαν να μη συνέβη ή, ορθότερα, σαν να μην έπρεπε να συμβεί. Κι όμως, συνέβη και οφείλουμε να μην αφήσουμε τη μνήμη του Παύλου Μελά να σβήσει.
Οι νέοι χρειάζονται, όπως πάντοτε, φωτεινούς οδοδείκτες για να μη χάνουν τον δρόμο τους. Σ’ αυτούς τους οδοδείκτες, εκτός από τις παραδοσιακές αξίες της πατρίδας, του Χριστού και της οικογένειας, περιλαμβάνονται πρόσωπα που θυσίασαν τον εαυτό τους και τα νιάτα τους για το ύψιστο αγαθό της ελευθερίας των Ελλήνων.
Δόξα και τιμή στον Παύλο Μελά!