Ο ΣΥΡΙΖΑ εισέρχεται πλέον σε αχαρτογράφητα νερά μετά την απόφαση του αρχηγού του να παραιτηθεί από την ηγεσία και να μη θέσει εκ νέου υποψηφιότητα
Σε αχαρτογράφητα νερά εισέρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ μετά την απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να παραιτηθεί από την ηγεσία του κόμματος και να μη θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, παραμερίζοντας, όπως εξήγησε, για να περάσει στο προσκήνιο η νέα γενιά στελεχών που θα προχωρήσει στις αναγκαίες στρατηγικές προσαρμογές και θα εγγυηθεί τη μετάβαση στη νέα εποχή. Η απόφασή του, την οποία ανακοίνωσε χθες το μεσημέρι από το Ζάππειο, αιφνιδίασε ακόμα και τους στενούς του συνεργάτες, καθόσον ο ίδιος το βράδυ των εκλογών της 25ης Ιουνίου είχε ανακοινώσει ότι προτίθεται να θέσει εαυτόν στην κρίση των κομματικών μελών, προϊδεάζοντας ότι θα ήταν παρών και την επόμενη μέρα.
Η είδηση της οριστικής του αποχώρησης από την ηγεσία βυθίζει τον ΣΥΡΙΖΑ στη δίνη μιας βαθιάς εσωστρέφειας με απρόβλεπτη για την ώρα κατάληξη. Σε κάθε περίπτωση, τίναξε στον αέρα τη στρατηγική όλων των εσωκομματικών φατριών που προετοίμαζαν τις επόμενες κινήσεις τους, θεωρώντας δεδομένη την παρουσία του στο τιμόνι του κόμματος. Το κενό που αφήνει η παραίτησή του αποκαλύπτει, όπως διαπιστώνεται, το συζητήσιμο πολιτικό μέγεθος των εσωκομματικών του αντιπάλων, οι οποίοι άνθησαν στη σκιά του και είναι τώρα υποχρεωμένοι να μετρήσουν το πραγματικό τους ανάστημα στον κόσμο της βάσης.
Στο Ζάππειο
Νωρίς το πρωί χθες ο Αλ. Τσίπρας ανακοίνωσε στα έκπληκτα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου τις αποφάσεις του και αμέσως μετά κατευθύνθηκε στο Ζάππειο, συνοδεία ολιγομελούς ομάδας, που απάρτιζαν οι δύο γραμματείς, Ράνια Σβίγκου και Γιώργος Βασιλειάδης, ο διευθυντής του γραφείου του Μιχάλης Καλογήρου, ο υποψήφιος στην Κεφαλλονιά Νικόλας Φαραντούρης και ο μέντοράς του Αλέκος Φλαμπουράρης.
Στο τραπέζι επέλεξε να καθίσει μόνος του, γεγονός που έχει τη σημασία του και, αφού διάβασε συγκινημένος τη δήλωσή του, αποχώρησε με τη σύντροφό του, χωρίς περαιτέρω δηλώσεις.
Μετά τις εκλογές, όπως είχε διαμηνύσει, για τον ΣΥΡΙΖΑ «έκλεισε ένας μεγάλος και γόνιμος ιστορικός κύκλος». Η χθεσινή του απόφαση δεν είναι βέβαιο αν θα οδηγήσει σε μια πιο ελκυστική εκδοχή που θα εμπνεύσει τους πολίτες να τον ξαναεμπιστευτούν.
Υπογραμμίζει, όμως, όπως είπε δίνοντας έμφαση, «την ανάγκη να εφεύρουμε τον νέο ΣΥΡΙΖΑ, που θα μπορέσει με σεμνότητα και ανοιχτά μάτια να διαβάσει τις νέες αντιθέσεις και τα νέα ρεύματα της κοινωνίας, τις νέες προκλήσεις της εποχής, και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες εκείνων που θέλει και έχει ταχθεί να εκπροσωπεί».
Συναισθηματικά φορτισμένος, θύμισε «Παρέλαβα σε ηλικία μόλις 34 ετών ένα μικρό κόμμα της Αριστεράς. Το ταξίδι που κάναμε μαζί ήταν επικίνδυνο, γεμάτο παγίδες, αλλά συναρπαστικό. Από μικρό κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε ο κορμός της προοδευτικής παράταξης στην Ελλάδα». Δήλωσε μάλιστα υπερήφανος για όσα ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε απέναντι σε εξωτερικούς και εσωτερικούς αντιπάλους, αναφέροντας «την έξοδο από τα Μνημόνια και τη ρύθμιση του χρέους. Την επούλωση των τραυμάτων της κοινωνίας και της οικονομίας. Τη διεθνή εικόνα της Ελλάδας που αποκαταστήσαμε. Και βέβαια την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών».
Διπλή εντολή
Ο λαός, συνέχισε, έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ μια διπλή εντολή, ώστε αφενός «να ανταποκριθεί στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που εκ των πραγμάτων είναι ρόλος κόμματος εξουσίας», και, αφετέρου, «να αλλάξει δραστικά, αν θέλει να διεκδικήσει εκ νέου με αξιώσεις την κυβέρνηση». Αμεση προτεραιότητα, όπως υπογράμμισε, είναι «ο νέος ΣΥΡΙΖΑ» με «μια διαδικασία βαθιάς ανανέωσης και επανίδρυσης. Να αναδιοργανωθούμε άμεσα και χωρίς καμιά χρονοτριβή. Αφορά αυτό και την ποιότητα της δημοκρατίας μας, τις αντιστάσεις στις πολιτικές της Ν.Δ., το μέτωπο στην Ακροδεξιά και τον νεοφασισμό που βρήκε θέση στην ελληνική Βουλή».
Εξηγώντας τους λόγους που τον οδήγησαν στη συγκεκριμένη απόφαση, είπε: «Το νέο κύμα στην κοινωνία, στην τέχνη, στην πολιτική περνάει είτε με συγκρούσεις είτε επειδή κάποιοι που κατέχουν θέσεις ευθύνης κατανοούν την αναγκαιότητά του. Κι εγώ κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ. Και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει. Εχω εμπιστοσύνη στις αστείρευτες δυνάμεις της κοινωνίας και της Αριστεράς».
Ανακοίνωσε αμέσως μετά την πρότασή του για την εκλογή νέας ηγεσίας από τα μέλη του κόμματος, όπως ορίζει το καταστατικό, και την άμεση προσφυγή στις σχετικές διαδικασίες, «στις οποίες φυσικά δεν θα είμαι υποψήφιος», με τη διαβεβαίωση ότι θα έχει ρόλο εγγυητή.
«Θα είμαι παρών πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά από αυτές» υποσχέθηκε, με σκοπό να προλάβει τις φυγόκεντρες δυνάμεις και την αποσυσπείρωση που ήδη παρατηρείται. Είναι πρόδηλο, σχολίαζαν στελέχη, ότι ο Τσίπρας, χωρίς τον οποίο η επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ εξασθενεί, δεν θέλει να δει την επιστροφή του κόμματος «στο 3%» και αυτό χαιρέτισαν και στελέχη της Ομπρέλας, λέγοντας στη «δημοκρατία» ότι «μίλησε ως αριστερός ηγέτης με αίσθηση ιστορικής ευθύνης και χωρίς να δίνει σε κάποιον το δαχτυλίδι».
Κλείστηκε τρεις μέρες στο σπίτι (μετά την εκλογική συντριβή) μέχρι να πάρει τις αποφάσεις στο μαξιλάρι του
Επί τρεις ημέρες μετά την Κυριακή των εκλογών και το νέο συντριπτικό αποτέλεσμα ο Τσίπρας, που επιθυμούσε, όπως εξομολογήθηκε ο ίδιος, να παραιτηθεί ήδη από τις πρώτες κάλπες της 21ης Μαΐου -κάτι που υπόκωφα ζητούσαν στελέχη της «Ομπρέλας»- παρέμενε στο σπίτι του, έχοντας κλειστό το κινητό τηλέφωνο και συνομιλώντας μόνο με έναν εξαιρετικά στενό κύκλο συνεργατών.
Οι εισηγήσεις που είχε στα χέρια του ήταν τρεις: 1. Να παραμείνει προχωρώντας σε καταλυτικές αλλαγές, σε πολιτικές και πρόσωπα, ώστε να μην επαναληφθούν συμπεριφορές που, όπως είπε, πλήγωσαν το κόμμα. 2. Να παραιτηθεί, ανοίγοντας το παιχνίδι της ανανέωσης. 3. Να αποχωρήσει και να ιδρύσει ένα νέο, ολότελα δικό του αυτή τη φορά κόμμα, απαλλαγμένο από «βαρίδια» και άγονες εσωτερικές εντάσεις. Επέλεξε στο τέλος την παραίτηση, δηλώνοντας ότι θα εγγυηθεί και τώρα και στο εγγύς μέλλον την ομαλή μετάβαση, προκειμένου, όπως έλεγαν στελέχη του κύκλου του και έχει αναφέρει άλλωστε κι ο ίδιος, να μην αφήσει πίσω του «ένα κόμμα σκορποχώρι».
Στην άκρη του χρόνου, χθες από το Ζάππειο δήλωσε: «Είναι ορισμένες στιγμές που καλείσαι να πάρεις κρίσιμες αποφάσεις. Που καλείσαι να σταθείς απέναντι στην Ιστορία, απέναντι σε όσους πορευτήκατε μαζί, απέναντι σε όσους σε πίστεψαν και στήριξαν προσδοκίες σε σένα. Απέναντι στον εαυτό σου. Αλλά και απέναντι σε όσους πολέμησες και σε πολέμησαν. Εχω πια την εμπειρία αυτές τις αποφάσεις να μην τις λαμβάνω εν θερμώ. Να τις παίρνω στο μαξιλάρι μου και να τις βασανίζω. Να αποφασίζω με ψυχραιμία. Και αυτό έκανα για τρία εικοσιτετράωρα. Γιατί ξέρω καλά ότι οι αποφάσεις μου έχουν επιπτώσεις και σε άλλους ανθρώπους. Ξεπερνούν εκ των πραγμάτων τον δικό μου ατομικό ορίζοντα».
Την απόφασή του διαμόρφωσαν καταλυτικά δύο κριτήρια, για τα οποία είχε εγκαίρως προϊδεάσει προεκλογικά: το ένα ότι οι πολιτικοί, ειδικά της Αριστεράς, πρέπει «να κατοικούν στα λόγια τους» και «να μη ριζώνουν στην καρέκλα», και το δεύτερο, μια προειδοποίηση που κανείς στο κόμμα του δεν μέτρησε, ότι σε περίπτωση παρατεταμένης εσωκομματικής κριτικής θα παραιτείτο «για να δούμε πώς είναι η σκορδαλιά χωρίς σκόρδο».
Αποφασίζουν τον οδικό χάρτη για τους επόμενους εσωκομματικούς κάβους
Η παραίτηση Τσίπρα, που αιφνιδίασε τον μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ, δίνει πλέον χαρακτήρα επείγοντος στις οργανωτικές διαδικασίες. Πρώτο μέλημα είναι η ανάδειξη νέου προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ο οποίος θα σηκώσει το βάρος της τριήμερης κοινοβουλευτικής μάχης που αρχίζει την προσεχή Πέμπτη για τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης.
Οπως έγινε γνωστό, την ερχόμενη Δευτέρα, αμέσως μετά την ορκωμοσία της νέας Βουλής οι βουλευτές του κόμματος θα συνεδριάσουν προκειμένου να εκλέξουν τον/τη νέο πρόεδρο, με τον Αλέξη Τσίπρα να παραμένει απλός βουλευτής στην Α’ Πειραιώς, αφήνοντας εκτός Βουλής τον παλαίμαχο Θοδωρή Δρίτσα.
Φαβορί για το αξίωμα φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες, η μέχρι χθες γραμματέας της Κ.Ο. Ολγα Γεροβασίλη, ένα έμπειρο και συγκροτημένο στέλεχος χαμηλού προφίλ, η οποία έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει το κόμμα με ασφάλεια και χωρίς περιττές εντάσεις στους επόμενους εσωκομματικούς κάβους.
Πιθανότατα το Σάββατο αναμένεται και η συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, η οποία θα αποφασίσει τον οδικό χάρτη των επόμενων εσωκομματικών σταθμών για τη συνεδρίαση της Κ.Ε. και τη διεξαγωγή του συνεδρίου για εκλογή νέου προέδρου.
Πρόκειται για ζητήματα που προκαλούν εντάσεις, δεδομένου ότι συγκρούονται δύο λογικές. Η μία, με την οποία έχει ήδη συνταχθεί ο Αλέξης Τσίπρας, υπαγορεύει την ανάγκη να τελειώσουν οι εκκρεμότητες σύντομα -και η εκλογή προέδρου από τη βάση-, ώστε να αρχίσει η ανασύνταξη του κόμματος.
Σύμφωνα με τη δεύτερη, που υποστηρίζουν οι δυνάμεις της μειοψηφίας, ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να δώσει τη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών και γύρω στον Νοέμβριο, αφού θα έχει προηγηθεί ευρύς διάλογος στις οργανώσεις μελών, να προχωρήσει σε συνέδριο για τη διαμόρφωση των προγραμματικών θέσεων και την εκλογή νέου προέδρου.
Εγγύτερα σε αυτή τη θέση βρίσκονται οι δυνάμεις της ΡΕΝΕ, με άτυπο επικεφαλής τον Αντ. Κοτσακά, οι οποίες υποστηρίζουν ότι θα πρέπει προηγουμένως να διεξαχθεί το συνέδριο, το οποίο θα αποφασίσει για την πολιτική/ιδεολογική φυσιογνωμία του κόμματος και τις προγραμματικές του θέσεις, και κατόπιν να εκλεγεί αυτός που θα τις υποστηρίξει.
Οι κινήσεις της «Ομπρέλας»
Οι ανακοινώσεις του Ζαππείου, όπως ήταν επόμενο, τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια όλων των τάσεων, οι οποίες, νωρίτερα από όσο υπολόγιζαν, υποχρεούνται να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους.
Ηδη η «Ομπρέλα», που είχε προγραμματίσει πανελλαδική τηλεδιάσκεψη το Σάββατο, από χθες το βράδυ εξετάζει αν η αρχική απόφαση να αντιπαρατεθεί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στη διαφαινόμενη πριν από το Ζάππειο υποψηφιότητα Τσίπρα έχει ακόμα ουσιαστικό πολιτικό νόημα.
Υποψήφιοι για τη θέση φέρονται η πρώην τομεάρχης Οικονομικών Εφη Αχτσιόγλου, πρώτη σε σταυρούς στο συνέδριο του περασμένου Απριλίου, ο Αλέξης Χαρίτσης, ένα στέλεχος με καλές σχέσεις με την αγορά, η Ρένα Δούρου, ο Διονύσης Τεμπονέρας, επικεφαλής της εκλογικής επιτροπής του κόμματος, και ο Παύλος Πολάκης.
Ο αλληλοσπαραγμός των συριζαίων στα social media
Η ατμόσφαιρα στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι μόνο βαριά, μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, αλλά εξελίσσεται σε αλληλοσπαραγμό. Οποιο προβεβλημένο στέλεχος, που είχε καταγραφεί στην εσωκομματική αντιπολίτευση, τόλμησε να εκφραστεί για την απόφαση του Τσίπρα εισέπραξε την οργή πολλών μελών και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία, κάτω από τις αναρτήσεις -για παράδειγμα του Τσακαλώτου και του Δημήτρη Βίτσα- βυσσοδομούσαν.
Σε τέτοιο σημείο, μάλιστα, που ο Ευκλείδης Τσακαλώτος να περιορίσει όσους μπορούσαν να σχολιάζουν τη δημοσίευσή του στο facebook. Ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά σχόλια κάτω από την ανάρτηση Τσακαλώτου: «Αργά ή γρήγορα θα καταλάβετε τι κεφάλαιο χάσατε». «Χωρίς τον Αλέξη πρόεδρο… είστε τελειωμένοι». «Θα φτάσετε στο 3% και ίσως πολύ λέω…. Το σημερινό μήνυμα είναι ότι σας εξευτέλισε όλους με την απόφασή του».
Ακόμα πιο έντονα τα σχόλια κάτω από την ανάρτηση του Δημήτρη Βίτσα, ο οποίος τις προηγούμενες ημέρες ουσιαστικά είχε θέσει θέμα παραμονής του Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ: «Η καλύτερη περιφρούρηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να εξαφανιστείς εσύ και κάμποσοι ακόμα….» ή «Δεν έχει τεράστια συμμετοχή στην πορεία του κόμματος τα τελευταία 15 χρόνια, κύριε Βίτσα, ο Αλέξης μας έτρεχε μόνος του τον ΣΥΡΙΖΑ και όλοι εσείς βάζατε τρικλοποδιές. Ντρέπομαι αλλά αυτή ήταν, είναι και θα είναι η Αριστερά. Σας εύχομαι καλή τύχη τώρα με το 3% που θα φτάσετε. Ολοι εμείς μαζί με τον Αλέξη θα φτιάξουμε κάτι καινούργιο».
Ανάρτηση με σπόντα από τον Καμμένο
Καταιγισμός δηλώσεων μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από πολιτικούς, απλούς ψηφοφόρους και φυσικά συνεργάτες ή πρώην συνεργάτες. Ενας από τους πρώην, όχι συνεργάτης αλλά κυβερνητικός εταίρος, ο Πάνος Καμμένος έκανε μια ανάρτηση στο Instagram, η οποία από πολλούς χαρακτηρίστηκε και σκωπτική.
«Στα είπα και άφησες να πουν αναγκαίο κακό…» έγραψε ο πρώην υπουργός και συνέδευσε το σχόλιό του με μια καλοκαιρινή φωτογραφία. Ο κ. Καμμένος δεν εξηγεί στο μήνυμά του σε ποιους αναφέρεται, αλλά τον όρο «αναγκαίο κακό» τον έχει χρησιμοποιήσει σε παλαιότερη συνέντευξη ο Αλέξης Τσίπρας ως δικαιολογία για τη συγκυβέρνηση με τους Ανεξάρτητους Ελληνες και τον πρόεδρό τους.