Τον περίμενε στο αεροδρόμιο της Τρίπολης η φιλότουρκη υπ. Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης, η οποία προσπάθησε να επιβάλει συνάντηση μαζί του ενώ δεν υπήρχε συμφωνία
Οι διπλωματικοί χειρισμοί της κυβέρνησης και του υπουργείου Εξωτερικών στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Λιβύη είναι τουλάχιστον αμφιλεγόμενοι, με αποκορύφωμα το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που όμως έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα.
Ένα νέο επεισόδιο στις σχέσεις μας με τη Λιβύη προστέθηκε χθες, με πρωταγωνιστές τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και την υπουργό Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης Νάιλα Μανγκούς στο αεροδρόμιο της Τρίπολης.
Τι ακριβώς έγινε το περιγράφει ο ίδιος ο κ. Δένδιας στις δηλώσεις που έκανε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στην αποστολή του στη Λιβύη: «Η σημερινή επίσκεψη στη Λιβύη, όπως ήταν προγραμματισμένη, ξεκίνησε από την Τρίπολη, όπου επρόκειτο να συναντηθώ με τον πρόεδρο Μένφι. Ομως η υπουργός Εξωτερικών της μεταβατικής κυβέρνησης, η κυρία Μανγκούς, προσπάθησε να μου επιβάλει με την παρουσία της στο αεροδρόμιο να συναντηθώ μαζί της, με αποτέλεσμα να διακόψω την επίσκεψη στην Τρίπολη και να πετάξουμε στη Βεγγάζη, όπου ακολουθήθηκε το πρόγραμμα».
Αυτά που δήλωσε ο κ. Δένδιας και όσα μεταφέρουν από χθες το πρωί, όταν έλαβε χώρα το επεισόδιο, είναι ότι, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ελληνικού ΥΠΕΞ, είχαν δοθεί σαφείς διαβεβαιώσεις ότι ο κ. Δένδιας θα έβλεπε μόνο τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ Μένφι και κανέναν άλλο αξιωματούχο της μεταβατικής κυβέρνησης της Λιβύης, που έχει έδρα την Τρίπολη.
Το πρόβλημα είναι γνωστό και έχει να κάνει με την απόλυτη επιρροή της Αγκυρας στην Τρίπολη και στην κυβέρνηση, η θητεία της οποίας έχει λήξει. Αγκυρα και Τρίπολη είναι τα δύο συμβαλλόμενα μέρη στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 και ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου με την ΥΠΕΞ της Λιβύης Νάιλα Μανγκούς έβαλαν τις υπογραφές τους στην τουρκολιβυκή συμφωνία πριν από περίπου έναν μήνα για τη διεξαγωγή ερευνών και την εκμετάλλευση ενεργειακών πηγών.
Ο κ. Δένδιας, λοιπόν, την ώρα που τροχοδρομούσε στο αεροδρόμιο της Τρίπολης το αεροσκάφος που μετέφερε την ελληνική αποστολή, έμαθε ότι τον περιμένει στην πίστα η Νάιλα Μανγκούς, με συνοδεία υπηρεσιακών παραγόντων του λιβυκού ΥΠΕΞ.
Η συνέχεια έχει στοιχεία θρίλερ. Ο Νίκος Δένδιας αρνήθηκε να κατέβει από το αεροπλάνο και ενημέρωσε τους Λίβυους ότι θα αναχωρήσει για να συνεχίσει το ταξίδι του προς τη Βεγγάζη, καθώς θεωρήθηκε ότι επρόκειτο για προσπάθεια της υπηρεσιακής κυβέρνησης της Λιβύης να «παγιδεύσει» τον Νίκο Δένδια, ώστε να εκβιάσει καταστάσεις. Οι σχέσεις της μεταβατικής κυβέρνησης με την Τουρκία είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικές και ενδεχόμενη συνάντηση Δένδια – Μανγκούς ίσως τύγχανε αξιοποίησης από την πλευρά της Αγκυρας. Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών έκαναν λόγο για «φάουλ», ενώ σημείωναν πως οι λιβυκές Αρχές θεωρούσαν ότι θα μπορούσαν να εκβιάσουν την κατάσταση με την αιφνιδιαστική αυτή κίνηση.
Πράγματι το ελληνικό αεροσκάφος ζήτησε άδεια πτήσης προς τη Βεγγάζη, την οποία όμως η λιβυκή πλευρά δεν έδωσε και τελικά το αεροπλάνο με την ελληνική αποστολή παρέκαμψε τη νομιμότητα και πέταξε στη Βεγγάζη μέσω FIR Μάλτας, ώστε να μπορέσει να ολοκληρωθούν το πρόγραμμα της επίσκεψης και η παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως δήλωσε ο κ. Δένδιας: «Καταρχάς, έγινε η τελετή παράδοσης 30.000 εμβολίων. Προστίθενται αυτά σε άλλα 200.000 εμβόλια που έχουμε στείλει στη Λιβύη.
Κατόπιν συναντήθηκα με βουλευτές και με μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, στα οποία είχα την ευκαιρία να εξηγήσω τις ελληνικές θέσεις. Μάλιστα, εμπειρογνώμονες του υπουργείου Εξωτερικών τούς ενημέρωσαν για λεπτομέρειες όσον αφορά το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Επίσης, είχα την ευκαιρία να είμαι παρών σε μια τελετή στο λιμάνι της Βεγγάζης όπου η Ελλάδα παρέχει βοήθεια για την επαναλειτουργία του λιμανιού. Το λιμάνι της Βεγγάζης είναι εξαιρετικά σημαντικό. Χρησιμεύει όχι μόνο για τη μεταφορά εμπορευμάτων στην ίδια τη Βεγγάζη, αλλά και για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στις χώρες του Σαχέλ. Εχουμε λοιπόν σε δύο φάσεις παράσχει βοήθεια, ώστε να μπορέσει το λιμάνι να ξαναγίνει λειτουργικό».
Η αντίδραση του λιβυκού ΥΠΕΞ ήταν προκλητική. Το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε ότι «θα λάβει τα κατάλληλα διπλωματικά μέτρα, προστατεύοντας το κύρος και την κυριαρχία της Λιβύης». Υπήρξε και συνέχεια: Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης της Εθνικής Ενότητας της Λιβύης Μοχάμεντ Χαμούντ είπε ότι ως αντίδραση στη στάση του Δένδια ο επιτετραμμένος της Ελλάδας στην Τρίπολη κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών και συμπλήρωσε ότι αποφασίστηκε, επίσης, να ανακληθεί ο επιτετραμμένος της Λιβύης στην Αθήνα για διαβουλεύσεις: «Η στάση του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών σήμερα αποτελεί προσβολή για τον λιβυκό λαό και την κυβέρνηση».
Ο κ. Δένδιας, όσον αφορά το επεισόδιο και αν θα υπάρξουν συνομιλίες με την κυβέρνηση της Λιβύης, απάντησε: «Συνομιλίες ναι, αλλά με ποιον; Με την κυβέρνηση η οποία θα προκύψει από τις εκλογές, ώστε αυτή η κυβέρνηση να εκπροσωπεί την πραγματική βούληση του λαού της Λιβύης. Με αυτή την κυβέρνηση η Ελλάδα πράγματι θα αρχίσει συνομιλίες και πιστεύω ότι θα καταλήξουμε σχετικά γρήγορα, γιατί το θέμα είναι μάλλον εύκολο, μάλλον καθαρό».
Μ.Η.Τ. 232120