Σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου, η προχθεσινή παραίτηση του διοικητή της ΕΥΠ και του γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού με φόντο παρακολουθήσεις πολιτών και πολιτικών προσώπων θα σήμαινε αυτομάτως την πτώση της κυβέρνησης. Στην Ελλάδα ήταν απλά ακόμα μια Παρασκευή.
Εδώ υπάρχει μια επιπλέον δομική διαφορά: Πουθενά αλλού στην Ευρώπη η απόλυτη ευθύνη της ΕΥΠ δεν έχει περάσει, διά νόμου, στον ίδιο τον πρωθυπουργό. Ουδέποτε οι εξουσίες των υπηρεσιών πληροφοριών συγκεντρώνονται στα χέρια ενός προσώπου. Πάντα τελούν υπό τον διαρκή έλεγχο υπουργείων, διακομματικών επιτροπών των Κοινοβουλίων και θεσμικών ελεγκτικών μηχανισμών.
Ο πρώτος νόμος που ψήφισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2019 ήταν για το επιτελικό κράτος. Εκεί αναφέρεται ρητώς ότι «στην Προεδρία της Κυβέρνησης υπάγεται η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ)». Δηλαδή, απευθείας στον πρωθυπουργό.
Οι παραιτήσεις του διοικητή της ΕΥΠ, Κοντολέοντος, και του ανιψιού του πρωθυπουργού, Δημητριάδη, συνιστούν ομολογία ενοχής. Που, όμως, δεν βαραίνει αποκλειστικά τους ίδιους, αλλά πρωτίστως τον πρωθυπουργό, ο οποίος βάσει νόμου έχει αναλάβει την αποκλειστική πολιτική ευθύνη της πιο ευαίσθητης υπηρεσίας του ελληνικού κράτους.
Οι δυο παραιτήσεις έγιναν μόνο και μόνο επειδή η κυβέρνηση βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Είναι πολύ περισσότερα αυτά που πρέπει να μάθουν οι πολίτες για όσα συνέβαιναν τελικά πίσω από την πλάτη τους.
Υπόλογοι, όμως, δεν είναι μόνο οι δυο παραιτηθέντες, αλλά κυρίως και πάνω απ’ όλους ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο απόλυτα υπεύθυνος της ΕΥΠ κατά τον νόμο που ο ίδιος, ξαφνικά και αδικαιολόγητα, έφερε εσπευσμένα στη Βουλή.
Τώρα, για να γλιτώσει ο Μητσοτάκης από τις ευθύνες του, δεν δίστασε να «χρησιμοποιήσει» ως εξιλαστήρια θύματα και να θυσιάσει έναν συγγενή και απόλυτα έμπιστό του, αλλά και τον διοικητή που ο ίδιος διόρισε.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών σε όλες τις χώρες οφείλουν να χρησιμοποιούνται για την ασφάλεια της χώρας σε εσωτερικό και εξωτερικό, όχι για την ασφάλεια της καρέκλας κάθε πρωθυπουργού. Υπάρχει μια λεπτή κόκκινη γραμμή πάνω στην οποία ισορροπούν οι ενέργειες της ΕΥΠ και η δημοκρατία. Υπό την πολιτική ηγεσία Μητσοτάκη, η ΕΥΠ φαίνεται ότι κινήθηκε με διαδικασίες που δεν μπορούν να διέπουν μια δημοκρατική χώρα.
Για τον πρωθυπουργό υπάρχει τώρα μόνο μία επιλογή. Κι αυτή η επιλογή αποτελεί αναγκαιότητα για την ίδια τη χώρα και τους πολίτες: Να αναλάβει εξ ολοκλήρου την ευθύνη και να μην κάνει τον ψόφιο κοριό…
Το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων βρίσκεται πλέον μέσα στο Μαξίμου. Στο πρωθυπουργικό γραφείο. Και φέρνει στη μνήμη τούς «κοριούς» του πατέρα του, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Για τις υποκλοπές πολιτικών αντιπάλων του παραπέμφθηκε το 1994 στο Ειδικό Δικαστήριο.
Ο νόμος του Κυριάκου Μητσοτάκη για τις αρμοδιότητες της ΕΥΠ δείχνει και τον πραγματικό ένοχο αυτής της δύσοσμης ιστορίας. Εδώ που φτάσαμε, η παραίτησή του είναι η μόνη λύση για να συνεχίσει να αναπνέει δημοκρατικά η χώρα.